muslim.uz

muslim.uz

Жорий йилнинг 21 сентябрь куни Туркиянинг Ибн Ҳалдун университетида "XXI аср таҳдидлари ва ислом маърифати ғоялари" мавзусида халқаро анжуман ўтказилди. Ушбу анжуманда Ўзбекистон делегацияси ҳам иштирок этди.

Ушбу конференцияда Ўзбекистон Республикасининг Туркиядаги элчихонаси, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита, Ўзбекистон мусулмонлари идораси, Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Ўзбекистон Ислом цивилизацияси маркази вакиллари иштирок этганлари маълум қилинган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси номида Идора раисининг ўринбосари шайх Абдулазиз Мансур иштирок этдилар.

Анжуман доирасида жаҳонда тинчлик ва барқарорлик ўрнатишда ислом динининг аҳамияти, унинг ўрни ҳақида фикрлар билдирилиб, ҳамжиҳатликда иш олиб бориш истиқболда улкан натижаларга эришишнинг асоси экани таъкидланди.

Бундан ташқари, Ўзбекистон ва Туркия диний таълим муассасалари ўртасида ҳамкорлик бўйича келишув имзоланди.

ЎМИ Матбуот хизмати

Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг 2018 йил 10 сентябрдаги 01А/092-сонли “Энг маърифатли имом” кўрик танловини ўтказиш тўғрисидаги буйруғига биноан Самарқанд вилоятидаги мавжуд масжид имом хатиблари ва имом ноиблари ўртасида 2018 йилнинг 17-20 сентябр кунлари танловнинг биринчи (шаҳар ва туман) босқичи юқори савияларда ўтказилди.

Кўрик танлов иштирокчилари танлов жараёнида ҳакамлар томонидан қуръони карим оятларини таржима ва нозил бўлиш сабаблири, Фиқҳул Акбар китобини ўқиб таржима ва изоҳлаб бериш ва фиқҳий масалалар юзасидан берилган саволларга жавоб бердилар.

Қуйидаги масжид имом хатиб ва имом ноиблари ушбу кунлар мобайнида ҳакамлар ҳайъати томонидан берилган саволларга тўғри ва мазмунли жавоб бериб, совринли ўринларни (1-2-3 ўрин) қўлга киритдилар:

Самарқанд шаҳридан биринчи ўринни “Лаҳутий” жоме масжиди имом хатиби Умирқулов Ўткир, иккинчи ўринни “Хўжа Абду Дарун” жоме масжиди имом хатиби Махмудов Зафар, учинчи ўринни “Хўжа Нисбатдор” жоме масжиди имом хатиби Бобохонов Бобохон.

Самарқанд туманидан биринчи ўринни “Имом Аъзам” жоме масжиди имом хатиби Мирзоахмедов Хусен, иккинчи ўринни “Янгимасжид” жоме масжиди имом хатиби Мухиддинов Халим, учинчи ўринни “Имом Аъзам” жоме масжиди имом ноиби Рўзиев Иброхим.

Тайлоқ туманидан биринчи ўринни “Гадой Қушчи” жоме масжиди имом хатиби Ибодуллаев Иброҳим, иккинчи ўринни “Боғизағон” жоме масжиди имом хатиби Жалолов Нурали, учинчи ўринни “Хўжа Сакко” жоме масжиди имом хатиби Норбўтаев Жонибек.

Нарпай туманидан биринчи ўринни “Дедан” жоме масжиди имом хатиби Рўзиев Феруз, иккинчи ўринни “Эшонбобо” жоме масжиди имом хатиби Эгамбердиев Аҳмад, учинчи ўринни “Саловат ота” жоме масжиди имом хатиби Мусаев Нурбек.
Пахтачи туманидан биринчи ўринни “Хўжа Зиёвуддин” жоме масжиди имом хатиби Амруллаев Исроил, иккинчи ўринни “Хатиб бобо” жоме масжиди имом хатиби Боқиев Элбек, учинчи ўринни “Болғали” жоме масжиди имом хатиби Бердиев Музаффар.

Булунғур туманидан биринчи ўринни “Амир Ҳамза” жоме масжиди имом ноиби Равшанов Олоуддин, иккинчи ўринни “Ғиштли ота” жоме масжиди имом хатиби Кулиев Холмамат, учинчи ўринни “Пойгатепа” жоме масжиди имом хатиби Ташмуродов Ашраф.

Жомбой туманидан биринчи ўринни “Ушунтепа” жоме масжиди имом хатиби Хидиров Ислом, иккинчи ўринни “Иброҳим ота” жоме масжиди имом хатиби Ахмедов Анвар, учинчи ўринни “Шайх Худойдоди Вали” жоме масжиди имом хатиби Назаров Фурқат.

Иштихон туманидан биринчи ўринни “Оққўрғон” жоме масжиди имом хатиби Қўлдошов Бобомурод, иккинчи ўринни “Бойлата” жоме масжиди имом хатиби Тўхтаев Эшмамат, учинчи ўринни “Зарбанд” жоме масжиди имом хатиби Раббимов Мансур.
Қўшработ туманидан биринчи ўринни “Домла Омонулла” жоме масжиди имом хатиби Абиев Ғани, иккинчи ўринни “Ғойиб ота” жоме масжиди имом хатиби Тўхташов Собир, учинчи ўринни “Жўш ота” жоме масжиди имом хатиби Норов Фурқат.

Оқдарё туманидан биринчи ўринни “Қум” жоме масжиди имом хатиби Эргашев Рустам, иккинчи ўринни “Пичоқчи” жоме масжиди имом хатиби Исроилов Зафар, учинчи ўринни “Янгиқўрғон” жоме масжиди имом хатиби Ғойибов Отабек.
Пайариқ туманидан биринчи ўринни “Мулла Тўрахон” жоме масжиди имом хатиби Рустамов Мақсуджон, иккинчи ўринни “Олимшайх” жоме масжиди имом хатиби Алимов Анвар, учинчи ўринни “Саид Нуриддинхўжа” жоме масжиди имом хатиби Бўранов Мақсуджон.

Пастдарғом туманидан биринчи ўринни “Салим ота” жоме масжиди имом хатиби Ҳожиқурбонов Лутфулло, иккинчи ўринни “Мирсаид Барака” жоме масжиди имом хатиби Йўлдошов Асадулло, учинчи ўринни “Эски Жума” жоме масжиди имом хатиби Абдиев Сирожиддин.

Нуробод туманидан биринчи ўринни “Бахоуддин Нақшбанд” жоме масжиди имом хатиби Равшанов Рафаэл, иккинчи ўринни “Ҳазрати Али” жоме масжиди имом хатиби Жўраев Муҳиддин, учинчи ўринни “Улус ота” жоме масжиди имом хатиби Тўланов Учқун.

Ургут туманидан биринчи ўринни “Аҳмад Яссавий 2” жоме масжиди имом ноиби Қораев Аминжон, иккинчи ўринни “Ғовсул Аъзам” жоме масжиди имом хатиби Исаев Тўлқин, учинчи ўринни “Сой Ғўс” жоме масжиди имом хатиби Ормонов Худойдод.

Каттақўрғон туманидан биринчи ўринни “Янги Равот” жоме масжиди имом хатиби Боҳодиров Фахриддин, иккинчи ўринни “Хўжа Жарроҳ” жоме масжиди имом хатиби Шамсиддинов Сирожиддин, учинчи ўринни «Валижон» жоме масжиди имом хатиби Кадиров Усмон.

Каттақўрғон шаҳридан биринчи ўринни “Тегирмонбоши” жоме масжиди имом хатиби Мамасолиев Нурбек, иккинчи ўринни “Қориравот” жоме масжиди имом хатиби Рўзиев Сайдулло, учинчи ўринни “Муҳаммад Нақиббек” жоме масжиди имом хатиби Назаров Анварлар қўлга киритдилар.

Шу билан “Энг маърифатли имом" кўрик танловининг биринчи босқичи ниҳоясига етди. Мазкур кўрик танловнинг иккинчи босқичи 2018 йил октябрь ойининг биринчи ўн кунлигида ўтказиш режалаштирилмоқда.

 

ЎМИ Матбуот хизмати

Ота-она худди икки кўз кабидир: бири ўнг, иккинчиси чап. Агар уларнинг биридан жудо бўлсанг, кўришинг хиралашади. Иккисини ҳам йўқотсанг, кўр бўлиб қоласан. Уларни икки кўзингни сақлаганингдек авайла!

وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا

Икковларига меҳрибонлик ила хокисорлик қанотингни паслат ва «Роббим, алар мени кичикликда тарбия қилганларидек, уларга раҳм қилгин», деб айт. (Исро сураси, 24-оят).
Фарзанд ота-онанинг ҳузурида ўзини қанчалик хокисор тутса, шунчалик яхши. У ўз раҳматини хокисорлик ила ота-онасига пастлатиб, пояндоз қилса ҳам оз. Шу билан бирга, доимо уларга Аллоҳ таолодан раҳм-шафқат тилаб дуо қилиб туриши лозим.
Ота-онани ҳурматлаш, эъзозлаш масаласида ҳеч бир тузум ёки тарбия воситаси Исломга тенг ҳам, яқин ҳам кела олмайди. Ота-онанинг ҳурмати, фарзанд устидаги ҳаққи тўғрисидаги оятлар, ҳадислар, исломий ҳикматлар, мусулмонлар ҳаётидаги тажрибалар, дунё тарихида бу борада мисли кўрилмаган олиймақом нарсалар эканлиги маълум ва машҳурдир.

Ҳофиз Абу Бакр ал-Баззор Бурдайдадан, у киши ўз оталаридан қилган ривоятда қуйидагилар келтирилади: «Бир одам зиёратда онасини кўтариб юриб тавоф қилдираётган экан. У Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламдан:
«Онамнинг ҳаққини адо қилдимми?», деб сўрабди. Шунда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Йўқ, бир оҳ тортишининг ҳаққини ҳам адо қилганинг йўқ», деган эканлар.

Демак, биз доимо ўз ота-онамизга яхшилик қилишимиз керак. Агар бизга бирор ваъз қилсалар, уларга доимо қулоқ тутишимиз керак. Сабаби, албатта, ота-онамиз бу ҳаётда биздан кўп ҳаёт кечирганлар, биздан кўп тажрибага эгалар. Биз фарзандлар ота –онамизни доимо айтганларини қилиб, уларни эъзозлашимиз, авайлаб – асрашимиз лозим. Чунки ота –онамиз биз учун бу ҳаётнинг маъносидирлар.

Ота-онамиз бизларнинг энг яқин инсонларимиздир. Бизни улар тушунгани каби ҳеч ким тушуна олмайди. Улар бизнинг бу ҳаётдаги кенг ёйилган қанотларимиздир. Улар доим ёнимизда бўлсалар биз кўкларга парвоз қиламиз. Ота- оналар эса доимо ўз фарзандини камолини, иқболини ва бахтини кўришни орзу қилиб ҳаёт кечирадилар.

Улар ўзларини эмас, доимо фарзандларини ўйлайдилар. Шу сабаб биз фарзандлар бир нарсани аниқ билиб қўйишимиз лозим: Биз учун бу ҳаётда ўз ота-онамиз каби фидойи инсонлар бўлмайди. Ҳеч ким улар каби биз учун қайғурмайди. Агар ҳар бир ота-онамизга айтаётган гапимиз олдидан мана шу ҳақида бир фикр қилсак, менимча, ота-онамиз ва биз-фарзандлар орасида ҳеч қандай зиддиятлар кузатилмайди, ҳамда ота-онамизни ранжитиб ҳам қўймаймиз.

Ота-онани ранжитиш муқаддас ислом динимизда гуноҳи кабиралардан ҳисобланади. Ота-онанини ёки улардан бирини ранжитиш фақатгина гуноҳи кабилардан биригина бўлиб қолмай, бундай ишдан сўнг ота-онани ранжитган уларни норози қилган фарзанд ҳеч қачон бахтли, гўзал иқболли бўлмайди. Сабаби, у ўз ота-онасига шу каби муомала қилгани учун унга Аллоҳнинг раҳмати тушмай қўяди.

Демак биз фарзандлар доимо ўз ота-онамизга қулоқ тутишимиз лозим. Улар бизни койисалар фақат: ,,Ҳўп бўлади онажон ёки ҳўп бўлади отажон!” деб айтишимиз лозим. Шундагина биз келажакда яхши инсон бўла оламиз. Ҳаттоки бизнинг фарзандларимиз ҳам, албатта, биз каби бўладилар. Чунки биз ўз ота- онамизга қандай гўзал муносабатда, қанчалик меҳрибон бўлсак , бизнинг фарзандларимиз ҳам бизга худди шундай бўладилар. Ахир бу дунё – қайтар дунёдир.

Хадичаи Кубро аёл-қизлар
ўрта махсус ислом билим юрти
Ахборот- ресурс маркази раҳбари М. Саиджалолова

ЎМИ Матбуот хизмати

манба

Озарбайжон Республикасининг пойтахти бўлган Баку шаҳрида шу кунларда Баку ислом университети ўз фаолиятини тўхтатди. Бу ҳақда islam.az нашри хабар берди.

Кавказ мусулмонлари идораси Матбуот хизмати раҳбари Раҳим Дадашевнинг айтишича, бу қарорга келинишига сабаб сифатида Илоҳиётшунослик институтининг очилиши билан боғлиқ. Кавказ мусулмонлари идорасига қарашли Баку ислом университетининг юқори босқич талабалари ўқишни якунлайдилар, бироқ янги талабалар Илоҳиётшунослик институтига қабул қилинади.

ЎМИ Матбуот хизмати

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Ҳиндистонга бўлажак давлат ташрифи икки мамлакат ўртасидаги азалий дўстлик ришталарига асосланган муносабатларда янги даврни бошлаши кутилмоқда.

 

ЎзА мухбири ташриф арафасида Ҳиндистон Республикасининг мамлакатимиздаги Фавқулодда ва мухтор элчиси Винод КУМАР билан икки томонлама ҳамкорликнинг бугунги ҳолати ва янги имкониятлари ҳақида суҳбатлашди. 

Жаноб элчи, Ўзбекистон билан Ҳиндистоннинг тарихий-маданий алоқалари минг йилларга тенг. Унинг истиқболлари ҳақида қандай фикрдасиз?

– Ўзбекистон билан Ҳиндистонни кўп асрлик тарихий, маданий-маънавий алоқалар боғлаб туради. Минг йиллар давомида икки халқ маданияти бир-бирига уйғун тарзда шаклланган ва ривожланган. Айниқса, меъморлик анъаналари, адабий мерос ва халқ оғзаки ижодида уйғун жиҳатлар кўп. Алишер Навоий, Мирзо Ғолиб каби буюк алломаларимиз халқларимиз учун бирдай машҳур ва ардоқли. 

2015 йилда Ҳиндистон Бош вазири Нарендра Модининг Ўзбекистонга расмий ташрифи мамлакатларимиз ҳаётида йирик воқеа сифатида тарихга муҳрланиб, унинг доирасида кўплаб ҳужжатлар қатори халқларимиз маданий алоқаларини янада ривожлантиришга қаратилган Маданий ҳамкорлик дастури ва туризм бўйича ҳамкорлик битими имзоланди. 

Тошкент шаҳрида Лаъл Баҳодур Шастри номидаги Ҳиндистон маданият маркази фаолият юритмоқда. Ушбу марказ ҳинд тили, маданияти, урф-одатлари билан яқиндан танишиш истагида бўлганлар учун доимо очиқ. Бундан ташқари, марказ Ўзбекистоннинг бошқа ҳудудларида ҳам халқларимиз маънавий алоқаларини янада ривожлантиришга қаратилган кўплаб маданий-маърифий тадбирлар ташкил этиб келмоқда. Ҳар ойнинг сўнгги жумасида марказ томонидан ўтказиладиган “ҳинди-манч” тадбири улардан бири. Ушбу тадбир марказга келувчиларнинг Ҳиндистон маданияти билан яқиндан танишиш, ҳинд тилида мулоқот қилиши учун ўзига хос майдонга айланган. 

Ўзбекистон билан Ҳиндистон маданий алоқаларида яхши бир анъана шаклланган. Мамлакатларимизда байрамлар, нуфузли фестивалларда икки халқ вакиллари фаол иштирок этиб келмоқда. Яқинда Президент Шавкат Мирзиёев ташаббуси билан Шаҳрисабз шаҳрида илк бор ўтказилган Халқаро мақом санъати анжуманида ҳам ҳиндистонлик санъаткорлар қатнашиб, ўзбек мақом санъатининг сеҳрли ва хуш оҳангларидан баҳраманд бўлиш баробарида, маҳаллий халқ урф-одатлари, ҳунармандлик намуналари билан яқиндан танишди. Шунингдек, ҳар йили юртингизда ўтказилаётган “Ҳиндистон – Марказий Осиё” мулоқоти давлатларимиз ўртасидаги ҳамкорликни кучайтириш, турли соҳалар бўйича муносабатларни изчил йўлга қўйишга хизмат қилмоқда. 

Ишонч билан айтиш мумкинки, икки мамлакатнинг кўп асрлик дўстона ҳамкорликка асосланган юксак даражадаги сиёсий ва дипломатик алоқалари янада юқори босқичга кўтарилади. 

Мамлакатларимиз ўртасидаги ўзаро ҳамкорликнинг қайси йўналишларини устувор, деб ҳисоблайсиз?

– Ҳиндистон Ўзбекистон билан икки томонлама ҳамкорликни барча соҳаларда ривожлантириш тарафдори. Савдо-иқтисодий ҳамкорликни кенгайтириш бўйича мамлакатларимиз фаол иш олиб бормоқда. Ўзаро ишонч ва дўстона муносабатларга асосланган стратегик шериклик қишлоқ хўжалиги, пахта ва тўқимачилик саноати, соғлиқни сақлаш, фармацевтика, ахборот технологиялари, фан-техника, космонавтика, муқобил энергия соҳалари бўйича ҳамкорликни кенгайтириш имконини беради. 

Ўзбекистонда фармацевтика тармоғини ривожлантириш мақсадида махсус эркин иқтисодий зоналар ташкил этилди. Ушбу соҳада рўёбга чиқарилаётган лойиҳаларга ҳам тўхталсангиз?

– Ҳиндистон Ўзбекистон билан соғлиқни сақлаш ва фармацевтика соҳаларида фаол ҳамкорлик қилмоқда. Шу йил февраль ойида Ҳиндистон кимё саноати ва ўғитлар давлат вазири Мансуҳ Мандавия бошчилигидаги делегация мамлакатингизга ташрифи доирасида Ўзбекистон ва Ҳиндистон ишбилармон доираларининг бизнес-анжумани бўлиб ўтди. Ташриф доирасида томонлар фармацевтика бўйича ҳамкорликни яна кенгайтириш имкониятларини ўрганди. Ҳозирги кунда Ўзбекистонда битта Ҳиндистон фармацевтика компанияси фаолият юритмокда. Яна иккита шундай корхона барпо этиш режалаштирилган. 

Айни вақтда Андижонда Ўзбекистон – Ҳиндистон эркин фармацевтик зонасини ташкил этиш бўйича икки томонлама иш олиб борилмоқда. Умид қиламизки, бошланган тадбирлар яқин орада ўз самарасини бериб, мамлакатингиз фармацевтика соҳаси ривожланишига ўз ҳиссасини қўша бошлайди. 

Ўзбекистон Президентининг Ҳиндистонга давлат ташрифи мамлакатларимиз ҳамкорлигида қандай саҳифа очади?

– Президент Шавкат Мирзиёевнинг Ҳиндистонга кутилаётган давлат ташрифи икки томонлама муносабатларни янги даражага кўтариб, тарихий воқеа бўлиб қолади. 

Ишонаманки, бу ташриф мамлакатларимизнинг 2011 йилда асос солинган стратегик шериклигига янги мазмун бағишлаб, ўзаро ҳамкорлигимизда янги саҳифа очади. 

Бош вазир Нарендра Модининг 2015 йилда Ўзбекистонга ташрифи мамлакатларимиз муносабатларига янги туртки берган эди. Икки давлат раҳбарлари 2017-2018 йилларда Шанхай ҳамкорлик ташкилоти доирасида ҳам учрашиб, ўзаро ҳамкорликнинг истиқболли масалаларини муҳокама қилдилар. Жорий йилда Ҳиндистон ташқи ишлар вазири Сушма Свараж ва савдо-саноат ва фуқаро авиация вазири Суреш Прабхунинг мамлакатингизга амалга оширган ташрифлари ҳам самарали бўлди. 

Жорий йилдан Ҳиндистон ШҲТда тўлақонли аъзо сифатида минтақада хавфсизлик ва барқарорликни таъминлашда ҳамкорлик қилмоқда. Мамлакатларимизнинг ташкилот доирасидаги муносабатлари ҳақида ҳам фикр билдирсангиз? 

– Ҳиндистоннинг ШҲТга аъзо бўлишини қўллаб-қувватлагани учун Ўзбекистон раҳбариятига миннатдорлик билдирамиз. ШҲТга қабул қилингандан сўнг мамлакатимиз ташкилотнинг барча аъзо давлатлари билан ҳамкорлик ишларини бошлади. Деҳли шаҳрида ШҲТ экспертлар йиғилиши ўтказилди. Халқлар фаровонлиги йўлида бошқа аъзо давлатлар билан ҳам ҳамкорликни кенгайтирмокдамиз. Жумладан, терроризмга қарши курашиш, ўзаро алоқаларни ривожлантириш ва бошқа турли соҳалардаги масалаларни муҳокама қилмоқдамиз. 

Фурсатдан фойдаланиб, Ўзбекистон халқини яқинда нишонланган мустақилликнинг 27 йиллик байрами билан табриклайман. Ўзбек халқи ўз мамлакатини янада юқори даражага кўтаришига чин дилдан тилакдошман.

 

ЎзА мухбири Малоҳат Ҳусанова суҳбатлашди.

Top