muslim.uz
Жумадан жумагача
Ассалому алайкум! Бугун декабрь ойининг 28, ҳафтанинг эса муборак жума куни.
Ҳафта давомидаги янгиликлар билан Жумадан жумагача рукни орқали ҳабардор бўлинг!
Президентимиз Ислом цивилизацияси марказига ташриф буюрди
Жорий йилнинг 21 декабр куни Президентимиз Шавкат Мирзиёев Ислом цивилизацияси маркази қурилиш жараёни билан танишиш мақсадида қурилиш майдонига ташриф буюрди. Айни пайтда марказ қурилиши жадал олиб борилмоқда. Бош пудратчиси “12-трест” акциядорлик жамияти бўлган иншоот пойдевори қуйилиб, девор кўтарилмоқда. Қурилиш ишлари 3 сменада ташкил этилган, ишчи-муҳандисларга зарур шароитлар яратилган. Қурилиш ишларини кўздан кечириш давомида Президентимиз кўргазмалар залида Ўзбекистон тарихи даврлар бўйича, ҳар бир аср, ҳар бир алломага оид манбалар ва ашёлар асосида намойиш этилиши зарурлигини таъкидлади. “Ҳамма ўз тарихини улуғлайди. Лекин бизнинг мамлакатимиздагидек бой тарих, боболаримиздек буюк алломалар ҳеч қаерда йўқ. Бу меросни чуқур ўрганишимиз, халқимизга, дунёга етказа билишимиз керак. Бу марказга келган одам тарихимиз ҳақида тўла тасаввурга эга бўлиши, катта маънавият олиб кетиши зарур”, – деди Шавкат Мирзиёев. Давлатимиз раҳбари марказни пардозлаш ва жиҳозлашни такомиллаштириш бўйича кўрсатмалар берди.
Пойтахтда яна бир жоме пойдеворига ғишт қўйилди
Аллоҳ таолога шукрки, юртимизда янги масжидларни бунёд этиш, мавжудларини замонавий шаклда қайта барпо қилиш ишлари давом этмокда. Тошкент шаҳри Уч тепа тумани “Мирбобо ота” жоме масжидининг янги биноси замонавийлик ва миллийликни инобатга олган ҳолда янги лойиҳа асосида қайтадан қуриш ишлари бошлаб юборилди. 21 декабр куни бўлиб ўтган хайрли тадбирда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари иштирок этиб, масжид биносининг биринчи ғиштини яхши тилак ва хайрли дуолари ила қўйиб бердилар.
Марказий Осиёнинг энг йирик масжиди 2019 йилда очилади
2019 йилда Тожикистон Республикасининг Душанбе шаҳрида Марказий Осиёдаги энг йирик масжид намозхонлар учун ўз эшикларини очади. Ҳозирги вақтда қурилиш ишларининг 70 фоизи бажарилган. Ушбу масжидда қурилиш якунлангач бир вақтнинг ўзида 120 минг намозхон ибодатни амалга ошириши мумкин. ушбу мажмуа 4 та ҳар бири 75 метрлик минорага эга бўлади. Мажмуада кутубхона, музей, анжуманлар хонаси ва йиғилиш, маъруза ва меҳмонларни қабул қилиш учун жой ажратилади.
Ўзбекистон Президенти Индонезия халқига ҳамдардлик билдирди
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Индонезия қирғоқларида юз берган кучли цунами оқибатида кўплаб инсонлар ҳалок бўлгани муносабати билан мамлакат Президенти Жоко Видодога ва Индонезия халқига чуқур ҳамдардлик билдирди. Бу ҳақда Ўзбекистон Президенти Матбуот хизмати хабар берди.
Истамбулда Евроосиё Фатво кенгашининг III-йиғилиши бўлиб ўтди
Жорий йилнинг 21-22 декабрь кунлари Туркия Республикасининг Истанбул шаҳрида Евросиё Фатво кенгашининг III-йиғилиши бўлиб ўтди. Йиғилиш “Замонавий даврда фатво мавзусида дуч келинаётган муаммолар ҳамда долзарб иқтисодий масалалар” мавзуси остида бўлди. Мазкур йиғилишда Европа, Россия, Кавказ, Марказий Осиё, Афғонистон каби бир қатор давлатлардан Фатво масалалари бўйича мутасадди уламолар иштирок этишди. Ўзбекистондан Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво бўлими мудири Ҳомиджон Ишматбеков қатнашди. Эслатиб ўтамиз, Евроосиё фатво кенгаши 2016 йилнинг октябрь ойида Евроосиё Ислом кенгашининг IX-йиғилишида таъсис этилган. Унинг асосий вазифаси евроосиё ҳудудида истиқомат қилаётган мусулмонларнинг ҳаётида учраётган диний масалаларни ҳамкорликда ҳал этишдан иборатдир.
Жидда шаҳрида халқаро китоб кўргазмаси
26 декабрь куни Жидда шаҳрида 4-халқаро китоб кўргазмаси ўз ишини бошлайди. Мазкур кўргазмада 40 та давлатдан 400 га яқин нашриёт томонидан тайёрланган 180000 мавзудаги илмий-маърифий нашрлар намойиш қилинади. 2019 йилнинг 15 январига қадар давом этадиган 4-халқаро Жидда китоб кўргазмасида ҳар куни 50000 га яқин зиёратчининг ташрифи режалаштирилмоқда. Мазкур халқаро 4-Жидда китоб кўргазмаси фаолияти мобайнида 50 дан ортиқ маданий суҳбатлар, 60 га яқин амалий санъат, фотолавҳалар ва араб хатлари намуналари намойиш қилинади, оила, болалар ва одоб-ахлоққа доир 55 та ҳужжатли филм тақдим этилади.
"Вақф" фонди кўмагида масжид қурилмоқда
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 16 апрелдаги «Диний-маърифий соҳа фаолиятини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги ПФ-5416 сон Фармонига асосан масжидлар ва диний таълим муассасаларининг биноларини қуриш, таъмирлаш, реконструкция қилиш, ободонлаштириш, моддий-техник базасини мустаҳкамлаш"Вақф" фонди томонидан амалга ошириб келинмоқда. ана шундай ҳайрли ишлардан бири сифатида Тошкент вилояти Бўка туманидаги "Равот" масжидини таъкидлаш мумкин. мазкур масжид"Вақф" хайрия жамоат фонди кўмагида қурилмоқда. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламдан "Кимики масжидга битта ғишт қўйса, Аллоҳ унга жаннатдан бир қаср ваъда қилган" деган ҳадис ривоят қилинган. Азиз ҳайру саховат эгалари ушбу ажру савоби улкан бўлган хайрли ишга сиз ҳам ўз ҳиссангизни қўшинг!
«Мурувват карвони» хайрия тадбири Зангиота зиёратгоҳида ўтказилди
21 декабрь куни «Вақф» хайрия жамоат фонди томонидан “Мурувват карвони” хайрия тадбирининг навбатдаги моддий ёрдамлари Тошкент вилоятига етказилди. Хайрия маросими Зангиота туманидаги "Зангиота" зиёратгоҳида бўлиб ўтди. Тадбирда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари иштирок этди. тадбирда кам таъминланган оилаларга зарурий буюмлар, озиқ-овқат маҳсулотлари, кийим-кечаклар тарқатилди. Бундан ташқари масжидларга диний-маърифий мавзудаги китоблар, аудиокитоблар ҳам топширилди. Шунингдек, ногиронлиги бўлган 20 нафар фуқарога ногиронлик аравачалари тақдим қилинди. Эслатиб ўтамиз “Вақф” фонди хайру эҳсонингизни ўз эгаларига етказишда очиқлик ва холисликни кафолатлайди, маблағларни шаффофлик асосида ҳақдорларга етказилаётганини vaqf.uz сайти орқали кузатиб боринг.
Унутманг муслим.уз жамоаси сизни комиллик сари етаклайди.
Биз сиз учун ижод қиламиз.
ЎМИ Матбуот хизмати
Олимлар аниқлашди: Эътиқодлилар узоқ умр кўради
Америка Соғлиқ тадқиқотлари миллий марказида Давид Ларсон томонидан америкалик диндор ва эътиқодсиз кишилар ўртасида қилинган қиёсламалар натижасида жуда ҳайратланарли маълумотлар тақдим этилди. Жумладан, диндорлар умуман эътиқодсиз кишиларга қараганда юрак касаллигига 60 фоиз кам учрар экан. Ўз жонига қасд қилиш ҳодисалари диндорлар орасида умуман йўқ. Қон босимининг хавфли кўринишлари ҳам жуда паст даражада экан.
Мазкур ҳолат фанда “The psychological impact” яъни “психологик таъсир” деб аталади. Эътиқодли кишининг шукроналик кайфияти руҳиятига ижобий таъсир кўрсатиши натижасида, соғлиғи учун катта фойда келтирар экан. Аллоҳга бўлган эътиқод бошқа ҳар қандай кайфиятни кўтарувчи хусусиятлардан кўра, таъсири анча кучли экани тасдиқланди.
Харвард Тиббиёт факультетидан доктор Херберт Бенсоннинг диний эътиқод ва вужуднинг соғлиғи ўртасидаги бошқа тадқиқотларида ҳам диққатга сазовор натижалар юзага чиққан. Бенсон эътиқодсиз киши бўлишига қарамасдан, Аллоҳга бўлган эътиқод ва ибодатлар инсон соғлиғи учун бетакрор даражада ижобий таъсир кўрсатади, деган фикрга келган. Бенсон “бошқа ҳеч қандай эътиқод Аллоҳга бўлган эътиқод каби зеҳн ва қалбга ҳузур бермаган”, деган хулосага келган.
Медицина дунёси аста-секин тушуна бошлаган бу ҳақиқат Қуръонда “Огоҳ бўлинглар, қалблар фақат Аллоҳнинг зикри билан хотиржам бўлади” (Раъд, 28) ояти билан таъкидланган. Аллоҳга ишонган, У Зотга дуо қилган инсонларнинг бошқалардан ҳам руҳий, ҳам жисмоний жиҳатдан соғлом эканларининг сабаби яратилишларига мос ҳаракат қилишларидадир.
Малайзия ва Сингапурлик бир гуруҳ олимлар узоқ йиллар давомида ҳамкорликда олиб орган тажрибалари натижасида эътиқодли инсонларнинг соғлиғига ижобий тасир кўрсатувчи бир қанча омилларни санаб ўтган. Қуйида, мазкур омилларнинг фақатгина инсон танасидан ишлаб чиқарувчи айрим гормонлар хусусидаги фикрларини ҳавола этамиз. Аввало гормонлар ҳақида қисқача тўхталсак. Гормонлар — ички секресия безлари (эндокрин безлар)да ишлаб чиқилиб, қонга ва тўқима суюқлигига ўтадиган биологик фаол моддалар ҳисобланади. Улар бутун организмга тарқалиб, турли аъзо ҳамда тўқималарнинг фаолиятини бошқаради.
Серотонин – “Бахт гормони”. Серотонин бош мия нейромедиатори бўлиб, кўпроқ гормон деб аталади. Бош мия марказидаги ғуддасимон безда ишлаб чиқарилади. Инсоннинг психологик ва жисмоний фаолияти билан боғлиқ бўлиб, иштаҳа, кайфият, ижтимоий хулқ-атвор, когнитив фикрлашга таъсир кўрсатади. Серотонин миқдори ақлий салоҳият, организмга бевосита таъсир кўрсатади. Унинг миқдори қанчалик кўп бўлса, шунча яхши, дейилади тиббий мақолаларда.
Олимларнинг тадқиқотлари натижаси шуни кўрсатмоқдаки, эътиқодли (мусулмонлар) бажарадиган ҳар қандай ибодат (фарз, суннат, нафл ва бошқа) ёки дуо, нафақат серотонин, балки допамин ва бошқа кўплаб фойдали гормонларнинг ишлаб чиқарилишига сабаб бўлар экан. Тадқиқотчилар биргина намознинг ўзида инсон ҳар томонлама – ақлан, қалбан ва жисмонан ибодат қилиши натижасида тана ва саломатлик учун керакли бўлган деярли барча фойдали моддалар ишлаб чиқарилишини таъкидлашмоқда.
“Эй Раббим! Мен сенга дуо қилиб (ҳеч қачон) бахтсиз бўлган эмасман”. (Марям, 4)
Эндорфин – инсон танасида эндокрин безларнинг фаолиятини назорат қилади. Мазкур модданинг кўп миқдорда ишлаб чиқарилиши инсонда бахтиёрлик ҳисси ва аъло кайфиятини кафолатлайди. Шунинг учун улар “бахтиёрлик гормонлари” ёки “ҳурсандчилик гормонлари” деб аталади. Эндорфинлар танада стрессга жавоб сифатида яъни, руҳий чарчоқ, тушкунлик, депрессия ва бошқа асаб тизимига боғлиқ касалликларга қарши курашиш шунингдек, физиологик ҳимояни таъминлаш учун адаптацияни бузмасдан, турли касалликлар ва уларнинг шаклланишидан танани асраш мақсадида ҳимоя реакцияси сифатида ишлаб чиқарилади.
“Бас, сизларга Мен (тараф)дан ҳидоят келганида ким Менинг ҳидоятимга эргашса, йўлдан озмас ва бахтсиз бўлмас”. (Тоҳо, 123)
“Бас, (у учтанинг биринчиси) ўнг томон эгаларидир. Ўнг томон эгалари (бўлмоқ) не (саодат)дир!” (Воқеа, 8)
Окситотсин — меҳр ва муҳаббат гормони. Мазкур гормоннинг етишмаслиги ғам-қайғуни (баъзан мутлақо бесабаб кайфият тушиб кетиши) келтириб чиқаради, хавотир даражасини ошириб юборади. Инсон ўзини бахтли ҳис қилганда, кимгадир ёки нимагадир меҳри уйғонганда, қалбида хотиржамлик сезганда, эзгу ниятлари амалга ошганда ҳамда фарзанди кулган вақтда ота‑она ва энг қизиғи ибодат қилаётган инсон қонида кўп миқдорда мазкур гормон ишлаб чиқарила бошлар экан. Олимлар эътиқодлилар эътиқодсизлардан кўра кўпроқ ўзларини бахтиёр ҳис қилишини исботлашган. Чунки, инсоннинг Худога бўлган ишончи, мухаббати ва тақдирига розилиги инсон танасида окситотсин гармонининг фаол ишлаб чиқарилишига сабаб бўлар экан.
“...уларни Аллоҳ севадиган ва улар ҳам Уни севадиган, мўминларга...” (Моида, 54)
“Имон келтирганларнинг Аллоҳга бўлган севгилари эса (уларникидан) кучлироқдир”. (Бақара, 165)
Тироксин. Яна бир муҳим гормон ҳисобланган тироксин қад‑қомат гўзаллиги ва ақл‑идрокнинг шаклланишига жавобгар саналади. Қалқонсимон безларда ишлаб чиқарилувчи ушбу гормон организмда моддалар алмашинуви, ҳаракатлар координацияси ва тана тузилишини бошқаришда иштирок этади. Бу модда денгиз карами, денгиз маҳсулотлари ёки ёдланган туз, нон ва сут маҳсулотларида яхши сақланади.
“У сени яратиб, сўнг (барча аъзоларингни) тиклаб, сўнг (қоматингни) рост қилиб қўйган зот-ку!” (Инфитор, 7)
“Ҳақиқатан, Биз инсонни хушбичим ва хушсурат (шаклда) яратдик”. (Тин, 4)
“Биз уларни яратдик ва (барча) аъзоларини мустаҳкам қилдик”. (Инсон, 28)
Норадреналин ўз‑ўзини ҳимоя қилиш гормони бўлиб, буйрак усти безларида ишлаб чиқарилади. Стресс ҳолатида ушбу гормон бутун организмни “уруш ҳолати”га тайёрлайди. Бу вақтда кучсизланган организмни инфекциялардан ҳимоялайди, иммунитет ишини мувофиқлаштиради. Ушбу гормоннинг меъёрида эканини юзимиздаги соғлом қизилликдан билиш мумкин. Янги сабзи ва ёгуртда мазкур модда кўп миқдорда сақланади.
“Аллоҳга таваккул қилинг! Аллоҳнинг Ўзи етарли вакил (ҳимоячи)дир”. (Аҳзоб, 48)
Ёки улар учун Биздан ўзга ҳимоя қиладиган «илоҳлар» борми?! (Анбиё, 43)
“Аслида Аллоҳ ҳимоячингиздир ва У ёрдам берувчиларнинг яхшисидир”. (Оли Имрон, 150)
Инсулин – ширинлик гормони. Ошқозон ости безида ишлаб чиқарилади. Айни шу гормон биз истеъмол қилган ширинликларни парчалаб, организмимиз учун зарур бўлган энергия, қувватга айлантириб беради. Инсулиннинг нотўғри ишлаб чиқарилиши қандли диабет ҳамда юрак қон‑томир тизими хасталикларининг ривожланишига олиб келади. Инсулин – ҳаракат гормони ҳамдир. Бир соатлик фитнес машғулотларидан сўнг унинг миқдори 6‑7 фоизга ортиши, 5 маҳал намозни ўз вақтида тўкис адо этувчиларда эса бу миқдор ундан ҳам юқори бўлиши исботланган.
“Сўнгра турли мевалардан еб, Парвардигорингиз (сиз учун) қулай қилиб қўйган йўллардан юрингиз!» Уларнинг қоринларидан одамлар учун шифо бўлган турли рангдаги шарбат (асал) чиқур. Албатта, бунда фикр юритадиган қавм учун аломат бордир”. (Наҳл,69)
“Зеро, (У) уларни очликдан (қутқариб) тўйдирди ва хавф (ва хатар)дан хотиржам қилди”. (Қурайш, 4)
“(Бу) Бизнинг ҳузуримиздан бўлмиш неъматдир. Шукр қилганларни мана шундай мукофотлаймиз”. (Қамар, 35)
Вазопрессин – ишонч гормони. Гипофизда ишлаб чиқарилади. Молекуляр тузилиши окситотсинни эслатади. Мазкур гормон яқинлик (дўстлик, меҳрибонлик), ғамхўрлик ва эр-хотин ўртасидаги ўзаро ишончнинг пайдо бўлишига кўмаклашади. Ислом дини эса инсонларни ўзаро меҳр-муҳаббат, дўстлик, оилага садоқат ва инсонпарварликка чорлайди.
“Ўзаро бир-бирингизга фазл (мурувват) қилишни унутмангиз. Албатта, Аллоҳ қилаётган амалларингизни кўриб турувчидир”.
(Бақара. 237)
“Аллоҳ эса тақводорларнинг дўстидир”. (Жосия, 19)
“У (мўминларга нисбатан) Ғафур (кечиримли) ва Вадуд (дўст)” (Буруж,14)
Мелатонин – уйқу гормони. “Ёшлик гормони” деб ҳам номланади. Инсон миясининг марказий қисмидаги эпифиз марказида (ғуддасимон без) ишлаб чиқарилади. Ёруғликка ўта таъсирчан гормон. Унинг суткалик миқдорини инсон биологик соати белгилайди. Яъни, кундуз куни мелотонин миқдори камайиб, кеч тушиши билан орта бошлайди. Унинг ишлаб чиқарилиши ярим тунда чўққисига етади. Бир оз энг кўп миқдори ушлаб турилади сўнгра аста секинлик билан пасая боради. Мелотонин ишлаб чиқарилиши ёруғлик даражасига бевосита боғлиқ. Мелотонин ўзига хос антиоксидант ҳисобланиб, баъзи касалликлар, масалан, саратоннинг айрим турлари (кўкрак бези саратони)га қарши курашда унинг ўрни беқиёс. Мелотонин етишмовчилиги ҳам айрим хасталикларнинг (невроз, асаб касалликларининг турли хиллари, тана холсизлиги ва бошқа хасталиклар) кучайишига олиб келиши мумкин. Зеро, мухтарам ўқувчиларимизга уйқусизлик қанчалик оғир асоратларга олиб келиши яхшигина маълум бўлса керак. Мазкур гормоннинг яна бир қизиқарли томони шундаки, у овқат ҳазм қилиш жараёнида ҳам иштирок этади. Шу сабабдан меъёридан ортиқча овқат истеъмол қилганимизда, ортиқча таомни ҳазм қилиш учун кўпроқ мелатонин ишлаб чиқарилади ва бизни уйқу босади. Мусулмонлар тушдан кейин одат қилган қайлула – бироз ором уйқуси шунингдек, мусулмонларга одат бўлган эрта ётиб эрта туриш ҳам юқорида қайд этилганидек айни мелотонинга бўлган эҳтиёжни қондиради.
“Уйқуларингизни (баданларингиз ва асабларингиз учун) ором қилдик”.(Наба, 9)
“У сиз учун кечани либос, уйқуни истироҳат қилган ва кундузни тирилиш (замони) қилган Зотдир”. (Фурқон, 47)
“Унинг тарафидан хотиржамлик учун сизларни мудроқ бостиргани”. (Анфол, 11)
Инсон, Яратганнинг буюк мўъжизаси. Табиатда эса биз ҳали англаб етмаган сир-синоатлар сероб. Биз юқорида айрим гормонларнинг асосий хусусиятларини тилга олган бўлсак ҳам, уларнинг вазифалари шулар билангина чекланиб қолмайди. Зеро, Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:
“...Агар Аллоҳнинг неъмат(лар)ини санасангиз, саноғига ета олмайсиз. Ҳақиқатан, инсон (ўзига) ўта золим ва (Раббига) жуда ношукрдир”.
(Иброҳим, 34-оят)
“Аллоҳдан сизларга Нур ва равшан Китоб келдики, у билан Аллоҳ ризосини топишга интилганларни (У) тинчлик ва саломатлик йўлларига йўллаб, Ўз изни билан уларни зулматлардан нурга чиқарур ва тўғри йўлга ҳидоят қилур”.
(Моида, 15-16)
Интернет манбалари асосида Саидаброр Умаров тайёрлади
"Ўзбекистон тарихи" телеканали ташкил этилади
Аввалроқ, Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Олий Мажлисга 2018 йилги Мурожаатномасида кириб келаётган янги — 2019 йилни Ўзбекистонда «Фаол инвестициялар ва ижтимоий ривожланиш йили» деб эълон қилишни таклиф этгани ҳақида хабар берган эдик.
Ушбу мурожаатномада Президент Шавкат Мирзиёев юртимизда Миллий телерадиокомпания тизимида "Ўзбекистон тарихи" телеканалини ташкил этишни таклиф этди. Ушбу телеканалга мамлакатимиз тарихи, унинг тарихий обидалари, ўтмишини ёритиш вазифаси юклатилиши қайд этилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Саҳобалар ҳаёти – Фотимаи Заҳро (розияллоҳу анҳо)
ЎМИ Матбуот хизмати
Шавкат Мирзиёев 2019 йилга ном берди
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Олий Мажлисга 2018 йилги Мурожаатномасида кириб келаётган янги — 2019 йилни Ўзбекистонда «Фаол инвестициялар ва ижтимоий ривожланиш йили» деб эълон қилишни таклиф этди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати