Дарҳақиқат, ёлғончилик муқаддас динимизда қораланадиган кабира гуноҳлардан биридир. Одатда ёлғони билан танилган кишилар ҳеч бир жамиятда қадр топмаган.
Ҳақиқатдан ҳам, бор нарсанинг тескарисини хабарини олиб келишлик бу - ёлғончиликдир.
Бир куни саҳобалар Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васалламдан сўрашди: "Эй Аллоҳнинг Расули, мўмин одам бахил бўлиши мумкинми?". Пайғамбаримиз: "Ҳа бўлиши мумкин", дедилар. Яна улар: "Эй Аллоҳнинг Расули, мусулмон одам қўрқоқ бўлиши мумкинми?". Пайғамбаримиз: "Ҳа қўрқоқ ҳам бўлади", дедилар. Саҳобалар: "Эй Аллоҳнинг Расули, мусулмон одам ёлғончи бўладими?". Пайғамбар алайҳиссалом: "Йўқ", деб жавоб бердилар.
Аслида бахиллик билан қўрқоқлик битта бўлганида ҳам, гуноҳи ёлғончичалик бўлмайди.
Наҳл сурасининг 105-оятида Аллоҳ таоло шундай деб хабар беради: "Ёлғон сўзларни фақат Аллоҳнинг оятларига иймон келтирмайдиган кимсаларгина тўқурлар. Ана ўшаларнинг ўзлари ёлғончидирлар".
Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: "Мўмин киши хиёнат, ёлғончиликдан бошқа барча хислатларга тобеъ бўлади", деганлар.
Мазкур ҳадиси шарифни уламоларимиз қуйидагича таҳлил қиладилар: "Мўмин кишида хиёнаткорлик ҳамда ёлғончилик хусусиятларининг мавжуд бўлишлиги унинг мўминлик табиатига хилоф ишдир, мусулмон киши бундай хулққа эга бўлмайди. Аммо шундай бўлса-да мазкур салбий хусусиятлар инсон табиатига хилоф эмасдир, инсоний хилқатда бу каби иллатлар учраб туради.
Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам: "Қачонки бир банда ёлғон гапирса, фаришта у гапнинг сассиқлиги учун у бандадан бир мил масофага узоқлашади", дедилар.
Аллоҳ таоло Наҳл сурасининг 116-оятида шундай деб марҳамат қилади: "Аллоҳ шаънига ёлғон тўқиш учун тилларингизга келган ёлғонни гапириб, бу ҳалол, бу ҳаром деманглар. Чунки Аллоҳ шаънига ёлғон тўқувчи кимсалар ҳеч қачон нажот топмаслар.
Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: "Мунофиқлик белгиси учта: ёлғон сўзлаш, ваъдасининг устидан чиқмаслик ва омонатга хиёнат қилишдир".
Аллоҳ наздида энг яхши гап - рост гапиришдир.
Бошқа бир ҳадисда Пайғамбар алайҳиссалом: "Гуноҳларнинг энг каттаси Аллоҳга ширк келтирмоқлик, ноҳақ қон тўкмоқлик, ота-онага оқ бўлмоқлик ва ёлғон гувоҳлик бермоқлик", деганлар.
Демак, гапларнинг энг ёмони бу - ёлғончиликдир. Ҳаттоки, ёлғонни ҳазил билан ҳам, жиддий ҳам гапириб бўлмайди. Насиҳатимиз шуки, оталар ўз болаларига бирон нарсани ваъда қилиб, кейин уни бажармай қўймасинлар.
Ростгўйлик эзгуликка бошлайди, эзгулик эса жаннатга. Ёлғончилик бузуқликка бошлайди, бузуқлик эса жаҳаннамга. Ростгўй одамга яхши баҳо, ёлғончи одамга эса ёмон баҳо берадилар. Ростгўй одам чин сўзи билан бориб-бориб Аллоҳ ҳузурида сиддиқ яъни сўзига содиқ деб ёзиб қўйилади. Ёлғончи ҳам бориб-бориб Аллоҳнинг ҳузурида каззоб яъни ёлғончи деб ёзиб қўйилади.
Хулоса ўрнида шуни айтмоқчимизки, ёлғон сўзлаш ёки ёлғон гувоҳлик бериш Ислом динида қатъий қораланади. Қуръони Каримда ёлғон ҳақида бир юз олтмиш еттита оят бор. Ёлғоннинг жамиятга ҳам, шахсга ҳам зарари шунчалар кўпки, буларни санаб тугатиш қийин. Ёлғон уни гапирган одамни кўпчилик орасида шармандаи шармисор қилади, гапининг субути қолмайди, ёлғон узоқни яқин, яқинни узоқ қиладиган саробдир. Ёлғон ақл ўғрисидир, ёлғон кишининг дин ва диёнатини бузади.
Каримов Олимжон
Пешку туман "Хўжа Пешку" жоме
масжиди имом хатиби