muslim.uz
Амалларнинг қайси бири афзал?
Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан: «Намознинг (нимаси) афзал?» деб сўралди. У зот:
«Қунут(қиём)нинг узуни», дедилар». Муслим ва Термизий ривоят қилганлар.
Абу Довуд келтирган ривоятда:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан:
«Амалларнинг қайси бири афзал?» деб сўралди.
«Қиёмнинг узуни», дедилар», дейилган.
Шарҳ: Маълумки, «Қунут» дуоси ҳам намозда тик туриб ўқилади. «Намозда қиёмни узоқ қилиш унинг энг афзал амали» дейиш ушбу ҳадисдан олинган.
Абу Ҳанифа ва Шофеъий раҳматуллоҳи алайҳилар шу гапни ушлаганлар.
Бошқалар эса олдинги ҳадислардаги сажданинг фазли ҳақидаги гапларни ушлаб, «Намознинг энг яхши, энг афзал амали сажда», деганлар.
«Ҳадис ва ҳаёт» китобидан
ДИҚҚАТ ТАНЛОВ!
ЎЗБЕКИСТОН ЁЗУВЧИЛАР УЮШМАСИ,
ЎЗБЕКИСТОН МУСУЛМОНЛАРИ ИДОРАСИ,
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ВАЗИРЛАР МАҲКАМАСИ ҲУЗУРИДАГИ ДИН ИШЛАРИ БУЙИЧА ҚЎМИТА
“Жаҳолатга қарши маърифат” ғояси асосида ислом динининг илм-маърифат, маънавий поклик, тинчлик-осойишталик, тараққиёт ва бунёдкорликка чақирувчи ғояларини халққа, айниқса, ёшларга етказиш мақсадида буюк мутафаккир аждодимиз, мотуридийлик таълимоти асосчиси имом Абу Мансур Мотуридий ва мотуридийлик таълимоти давомчилари саналган олимлар ҳақида бадиий асарлар яратиш бўйича танлов эълон қилади.
Танловда Ёзувчилар уюшмаси аъзолари билан бир қаторда барча ижодкорлар иштирок этиши мумкин.
Асарлар Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасига ариза билан тақдим этилади.
Тақдим этиладиган асарлар 2 нусхада (электрон варианти билан), компьютерда 1,5 интервал, 14 шрифтда кўчирилган бўлиши зарур.
Белгиланган тартиб бўйича тақдим этилмаган асарлар кўриб чиқилмайди.
Тақдим этилган асарлар муаллифларга қайтарилмайди.
Таниқли ижодкорлардан иборат ҳакамлар ҳайъати танловга тақдим этилган асарларни ўқиб, баҳолаб боради. Ғолиб деб топилган асарлар Ёзувчилар уюшмаси муассислигидаги адабий нашрларда ҳамда “Ижод” жамоат фонди ҳомийлигида китоб ҳолида чоп этилади. Муаллифларга эса имтиёзли қалам ҳақи тўланади.
Танловга ижодий ишлар 2021 йилнинг 15 сентябрига қадар қабул қилинади.
Мурожаат учун манзил: Тошкент шаҳри, Бунёдкор кўчаси, Адиблар хиёбони. Телефон: 71. 231-83-67.
Электрон манзил: Этот адрес электронной почты защищен от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра.
ҚИШ МЎМИННИНГ БАҲОРИДИР
Ҳар бир фаслнинг ўзига яраша фазилатлари бор. Аммо улар ичида қиш фасли алоҳида фазилатга эгадир. Чунки Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бу фаслнинг мўминлар учун алоҳида фазли борлигини айтганлар.
Бу ҳақида ҳадиси шарифда қуйидагича хабар берилган:
عن أبي سعيد الخدري قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: « الشتاء ربيع المؤمن قصر نهاره فصام وطال ليله فقام». رواه البيهقي.
Абу Саид Худрий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қиш мўминнинг баҳоридир. Кундузи қисқа бўлади, рўза тутиб олади, кечаси узун бўлади (таҳажжудга) туради”, дедилар”.
Байҳақий ривоят қилган.
Аскарий раҳматуллоҳи алайҳ ушбу ҳадис шарҳида бундай деган:
"Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Қиш мўминнинг баҳоридир”, дейишлари баҳор фасли арабларда энг яхши фасл ҳисоблангани учундир. Чунки бу фаслда сувлар ва ўт-ўланлар мўл бўлиши сабабли серобчилик бўлади. Араблар етимларга хайр-эҳсон қиладиган серсаҳоват кишини ҳам "етимларнинг баҳори”, дейишади”.
Демак, қиш фасли унда нафл ибодатлар кўп бўлгани эътиборидан ўт-ўланлари сероб бўлган баҳорга ўхшатилган. Шу маънода қиш фасли мўмин киши учун энг яхши фасл ҳисобланади. Чунки бу фаслда бошқа фаслларга қараганда турли нафл ибодатларни кўплаб адо этиш осонлашади. Кечалари узун бўлгани сабабли ҳам уйқуга тўйиш, ҳам енгиллик билан ибодат қилиб олиш имкони туғилади. Кундузлари қисқа бўлгани сабабли рўза тутиб олиш ҳам ниҳоятда енгил бўлади. Шунинг учун ҳам Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бу фаслни ғанимат билишга ундаб бундай деганлар:
عن عامر بن مسعود عن النبي صلى الله عليه وسلم قال: " الغنيمة الباردة الصوم في الشتاء ". رواه الترمذي.
Омир ибн Масъуддан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қишда (тутилган) рўза салқингина ўлжадир”, дедилар”.
Термизий ривоят қилган.
Яъни, одатда ўлжани қўлга киритиш учун тер тўкиб ҳаракат қилинади. Аммо баъзи вақтларда уни тер тўкмасдан, қийинчиликсиз қўлга киритиш ҳам мумкин бўлади. Қиш фасли ана шундай қийинчилик ва машаққатларсиз кўплаб ажр-мукофотларни қўлга киритиш фурсатидир.
☝️Бу фасл, айниқса толиби илмлар учун ниҳоятда аҳамиятлиди. ☝️
Шу маънода баҳор фаслини деҳқонлар учун уруғ қадаш мавсуми бўлганидек, қиш фаслини толиби илмлар учун илм эгаллаш мавсумидир, дейиш мумкин.
Мўминлар баҳори бўлган ушбу фаслни гўзал амаллар билан ўтказиш бахтига Аллоҳ таоло барчаларимизни муваффақ қилсин.?
"Динимиз аҳкомлари" китобидан
Луқмангга ҳам ажр бор
Ҳажжатул вадоъ йилида Саъд ибн Аби Ваққос розиёллоҳу анҳу қаттиқ бетоб бўлди. Ҳатто шу касаллик билан ўлсам керак, деб ўйлади. Набий саллоллоҳу алайҳи ва саллам уни кўргани келдилар. Саъд деди:
-Эй Аллоҳнинг Расули! Кўриб турибсиз, менга касаллик етди. Менинг молим бор. Менда фақатгина биттагина меросхўр қизим бор. Молимнинг учдан иккисини садақа қилсам бўладими?
Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва саллам:
-Йўқ, дедилар.
-Ярмини садақа қилсам бўладими?
-Йўқ.
-Учдан бирини садақа қилсам бўладими?
-Учдан бири ҳам кўп эй Саъд! Сен фарзандларингни бировлардан тиланиб юрадиган фақир қилиб қолдирганингдан, уларни бой қилиб қолдирганинг афзалдир. Аллоҳнинг ризоси учун қилган ҳар-бир нафақангга савоб оласан. Ҳаттоки, хотининг оғзига солган луқмангга ҳам!
Кишининг ўз меросхўрлари ҳақида ҳам қайғуриши Набий саллоллоҳу алайҳи ва салламннинг кўрсатмаларидир. Уларга қийинчилик пайтида фойдаланадиган мол қолдириши машруъдир.
Дунё ўзгариб туради. Унинг кулфатларидан ҳеч ким қочиб қутула олмайди. Бу дегани, инсон фақат мол йиғсин, дегани эмас. У ўзини ҳам унутмаслиги лозим. Яхшилик қилиш, муносиб жойларга садақа эҳсонлар қилиш лозим. Жони ҳалқумга келганда меросхўрларига “буни менинг номимдан фалон жойга садақа қилинглар, мана буни менинг номимдан садақайи жория қилинглар” дейиши яхши эмас. Бу ишларни кўзи очиқлигида, соғ-саломат юрганида ўз қўллари билан қилиши матлубдир.
Саҳифангни ўзинг тўлдир. Ўзинг садақа қил. Аллоҳ томон У сенга берган нарсалар билан мусобақа қил. Мол жамлаб, уни болаларга қолдириб, сўнгра унинг ҳисобини ёлғиз ўзинг берма.
Ният одатларни ибодатга айлантиради. Ниятларингни доимо Аллоҳ учун қилгин. Оиланг учун сотиб оладиган озиқ-овқатингни кундалик зарурат деб эмас, бунда ажр бор деб қилгин. Ҳар бир ҳўл жигарда ажр бордир. Ота-онангга сарфлайдиган молингни кишиларнинг гапидан қўрқиб бурч тушунчаси билан боғлама. Унда яхшилик ҳис қил. У билан Аллоҳга яқинлаш. “Ота-онанггизга яхшилик қилинг!”, деган оятни хотиржам бўлиб тиловат қил.
Янги фарзанд кўрган синглинг зиёратини урф-одатга, ижтимоий муносабатларга боғлама. Бундаги силаи-раҳмни ҳис қил. Силаи-раҳм Аршга боғланганини, уни ким боғласа Аллоҳ уни боғлашини, уни ким узса Аллоҳ уни ҳам узишини эсла.
Қўшни билан алмашадиган бир товоқ овқатингни қадимги одатларимизга боғлама. Бу ишда Жаброил алайҳис саломнинг Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва салламга қўшни ҳақида кўп гапирганларини, Расулуллоҳ салоллоллоҳу алайҳи ва саллам бундан ҳатто қўшни мерос ҳам олса керак, деб ўйлаб қолганларини эсла.
Инсонларнинг амаллари бир-бирига ўхшайди. Аммо уларнинг ниятлари фарқлидир. Ниятингда доимо Аллоҳ бўлсин!
Абдулқодир Полвонов
Имом Бухорий мажмуасида 10 минг ўринли масжид қурилади
Самарқанд вилоятидаги Имом Бухорий мажмуасида 10 минг ўринли масжид қурилади. Бу ҳақда қурилиш вазири Ботир Зокиров «Ўзбекистон 24» телеканалида берган маълумотига таяниб, kun.uz манбаси хабар берди. Вазирлик вакиллари лойиҳани президент Шавкат Мирзиёевга топширишган. Зокировнинг айтишича, бу тўртинчи тақдимот бўлган ва президент томонидан лойиҳани бошлаш бўйича топшириқ берилган.
Қурилиш вазирининг сўзларига кўра, мажмуада атрофи миллий услубдаги айвонлар билан ўралган 10 минг ўринли масжид қурилади. Вазирлик масжид ва унинг атрофидаги қурилиш ишларини бошлаш бўйича кўрсатма олган.
Пайариқ тумани ҳудудида жойлашган Имом Бухорий мажмуаси ҳудудида ҳозир ҳам масжид фаолият олиб боради. Лойиҳага кўра, шу масжид ўрнига каттароқ ва замонавий услубда қурилиши режалаштирилмоқда.
Шунингдек, мажмуанинг ўзи ҳам қайтадан барпо этилади. Айни дамда мажмуанинг ёнида Имом Бухорий номидаги ҳадис мактаби ҳам фаолият юритмоқда.
Маълумот учун, Имом Бухорий Ислом оламининг етук муҳаддиси ҳисобланади. Уни муҳаддислар имоми деб аташади. Имом Бухорийнинг «Саҳиҳи Бухорий» саҳиҳ ҳадислар тўплами Ислом оламида энг ишончли ҳадис манбаси сифатида ўрганилади. Имом Бухорий милодий 810 йилда Бухорода туғилган. 870 йилда эса ҳозирги мақбараси жойлашган Самарқанд ҳудудидаги Хартанг қишлоғида вафот этган.
islom.uz