www.muslimuz
Мустақиллик байрами муборак бўлсин!
Истиқлол - бир миллат ўз ҳуқуқига эга бўлиб, ҳур-озод ва бахтли ҳаёт кечириши каби кўп маъноларни ўзига олган, инсоният учун муҳим омилдир. Ҳа азиз Ватандошлар! Биз мана 28 йилдирки шу бахтга Яратганнинг иродаси ва халқимизнинг шукри эвазига эга бўлиб турибмиз. Бу Парвардигорнинг бизга берган улуғ неъмати.
Бу неъматни барчамиз қадрига етиб, шукрини адо қилишимиз зарур. Зеро, Аллоҳ таолонинг: “Агар (берган неъматларимга) шукр қилсангиз, албатта, (уларни янада) зиёда қилурман" (Иброҳим, 7) деган ваъдаси бор. Пайғамбар алайҳиссалом ҳадисларида: "Қайси бирингиз тонгда уйқудан уйғонганда оиласи тинч, тани соғ ва уйида бир кунлик озуқаси бўлса, билсинки унга дунёдаги барча неъматлар мужассам экан" – дедилар (Термизий ривояти).
Бир вақтлар ўз динимизга эътиқод қилиб, динимиз кўрсатмаларига амал қилишга ҳаққимиз йўқ эди. Она тилимиз иккинчи даражали эди. Мана, мустақиллик шарофати ила динимизга, тилимизга яна эга бўлдик. "Тилга эътибор - элга эътибор" дейди доно халқимиз. Бир воқеа ҳеч эсимдан чиқмайди. Онам тарих ва география фани ўқитувчиси бўлганлар. Муқаддас динимиз ва масҳабимизни маҳкам ушлар эдилар. Эсимни танибманки, кечалари бедор бўлиб, ибодат ва зикр қилардилар. Қачон кўрсам йиғлаб, дуода бўлардилар (Аллоҳ раҳматига олсин). 80 - йиллар охирида кексайиб қолдилар. Бир кун уйга келсам ҳаётда телевизорга қарамайдиган отам кўзларида ёш, бўлғуси биринчи Президентимиз Ислом Каримовнинг нутқини тикилиб кўриб турибдилар. Шунда менга қараб: "Яқин кунларда юртимизда ҳаёт тарзи ўзгаради, ажойиб замон келади. Бу инсоннинг гаплари самимий, юракдан гапиряпти" деб менга қувонч билан тушунтира кетдилар. Худди отам айтганларидек бўлиб, тез йилларда мустақилликка эришдик. Бу кунларга, бўлиб ўтган тарихий воқеаларга сиз-у биз барчамиз гувоҳмиз. Таърифга ҳожат йўқ: бунёд этилган иншоотлар, шаҳар - қишлоқларимизнинг ободлиги, халқимизга берилган эркинликлар, шароитлар, фаровон ҳаёт учун Аллоҳ таолога шукрлар бўлсин! Мустақиллигимиз бардавом бўлсин, азиз ватандошлар!!!
Ш.Мунаваров - Ургут туман "Атоуллохон" жоме масжиди имом ноиби
МИЛЛАТНИНГ ФИКРИНИ БУЗМАНГ “ШОУМЕН”ЛАР
Япон олимлари муттасил тарзда телевизор томоша қилиш инсон веналарининг бекилиб (тўсилиб) қолишига сабаб бўлишини маълум қилдилар.
Унга кўра, бир кун давомида 2,5 – 4 соат телевизор томоша қилиш инсон веналарининг бекилиб қолишини 70%га ошишига олиб келиши аниқланди.
Бу – телевизорнинг инсон саломатлиги учун бўлган зарарлари. Аммо, сўнги пайтларда телеканаллар сони ошгани сайин унинг ижтимоий зарарлари ва руҳиятга салбий таъсири ҳам кучайиб бормоқда.
Бугун телевизор оддийгина томоша қутиси эмас, у турли ғоялар ва мафкуралар тарғиботчиси, маҳсулотлар рекламачисидир. Нормал ҳолатда фикрлайдиган инсон оила даврасида унга минг ҳадик билан қарайди.
Ишдан сўнг бирор яхши дастур ёки фильм кўриш илинжи билан каналларни кўздан кечира бошлайсиз. Намойишларнинг аксарияти севги-муҳаббат (йигит ва қизнинг бир-бирига шаҳват ила эҳтиросли қарашлари), бемаъни томошалар (очиқ-сочиқ кийинган актёр ва актрисаларнинг ноўрин ҳаракатлари) ва бачкана шоулардан иборат... Наҳотки, телеканалларимиз шундан бошқа ишларга ярамаса?.. Айниқса, хусусий телеканалларда намойиш этилаётган кўрсатувлардан маъно қидириб чарчайсан киши. Энг аянчлиси, айни дамларда хусусий каналлар орқали эфирга узатилаётган хорижий дастурлардан тўғридан-тўғри кўчирилган ғарб менталитети билан суғорилган турли хил шоулар орқали халқимизга нима бермоқчи бўляпти бу “хумпарлар”?
Телевидение жуда катта куч. Таъсир кўрсатиш нуқтаи назаридан унинг имкониятлари сиёсат ва илмдан анча юқори. Шунинг учун ҳам телеканаллардаги намойишлар омма орасида тез “шуҳрат” қозонади ва анчагача муҳокамаларга сабаб бўлади. Кўпчиликнинг эътибор марказида туради. Бу ҳолат ўз-ўзидан инсонлар дунёқарашига, фикрлаши ва ўй-хаёлларига таъсир кўрсатмай қолмайди. Мисол тариқасида, “Алдама мени”, “Хафа бўлиш йўқ” ёки “Ёшимни топ” ва бошқа турли номдаги инсоннинг ақли ва вақтини ўғирловчи, асабини таранглаштирувчи кўрсатувларни олайлик. Бу бемазаларни кўрмаган томошабин қолмади. Бадиий кенгаш (бор бўлса агар) бу дастурларга қайси нуқтаи назар билан рухсат берган экан?..
Биригина “Алдама мени” кўрсатувини олайлик. Таниқли санъаткорни таклиф этиб, унга ўта шахсий бўлган ҳолат ёки воқеъалар ҳақида савол бериш (нега эрингиздан ажрашгансиз, нечта хушторингиз бор, ўша кеча ким билан нима бўлди, фалончи айбингизни биласизми ва бошқа шунга ўхшаш беҳаё саволлар), агар жавоб бера олмаса маълум бир шарт (сичқон, қурбақа, суварак, калтакесак каби жониворларни ушлаш, оғизда тишлаб олиш...)ни бажаришга мажбурлаш, соғлом одам қиладиган иш эмас. Яна бир жиҳат, кўрсатувнинг моҳиятига эътибор қаратсангиз, асосан меҳмонларнинг айбу нуқсонларини очиш, омма олдида шарманда қилиш, агар бунга кўнмаса инсон жирканадиган ишларни қилишга мажбурлашдан иборат эканлигини англайсиз.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам “Банда дунёда бир банданинг айбини яширса, Аллоҳ қиёматда унинг айбини яширади”(Имом Муслим ривояти)
Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким биродарининг айбини тўсса, Аллоҳ таоло қиёмат куни унинг айбини тўсади. Ким биродарини айбини очса, Аллоҳ таоло унинг айбини очади, ҳатто уйини ичида бўлса ҳам шарманда қилади”. (Ибн Можа ривояти)
Уламолар айтади: Банда хатодан холи эмас. Билиб ё билмасдан бир айб иш қилса, уни ўзи ёки ўзгалар ошкор қилиши жоиз эмас. Зеро, Аллоҳ очмаган пардани очмаган маъқул. Киши биродаридан бир айб ё хатони кўрса, уни ислоҳ қилишга, тўғрилашга ҳаракат қилмоғи лозим. Бу иш қўлидан келмаса, у айбни яшириши яхшидир.
Юқоридаги ҳадислардан келиб чиқсак “Алдама мени” кўрсатувининг муаллифлари бир инсоннинг айбини бутун дунёга ошкор қилиб, шу орқали обрў орттиришни ният қилгандек. Камига, Динимиз (нафақат Динимиз, балки ақли расо ҳар бир инсон) томонидан қаттиқ қораланган исрофгарчиликни кўрсатиб, нодонликнинг энг юқори чўққисини тарғиб этган ҳолда, одамлар онгини заҳарламоқда. Исрофгарчилик орасида энг каттаси бу – вақтни исроф қилиш, беҳуда, Дини ва дунёси учун фойдаси бўлмаган ишлар билан машғул бўлишдир.
Аллоҳ таоло Ўз Каломи Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:
“Батаҳқиқ, мўминлар нажот топдилар… Улар беҳуда нарсалардан юз ўгиргувчилардир” (Мўминун сураси, 1-3).
Албатта, вақтни, умрни, Аллоҳ таоло инъом этган неъматларни қадрловчи мўминлар нажот топади. Аллоҳнинг нажоти эса икки дунё саодатидир. Исрофдан тийилганлар дунё ва охиратда азиз бўлади!
Хулоса. Ҳурматли “ижодкор”лар, эфир вақтини тўлдириш, томошабинларни кўпроқ жалб этиш, рейтингда юқори поғоналарда туриш учун курашаётган телеканал “шоумен”лари ва раҳбарлари: бугун халқимиз орасида ахлоқсизлик, беҳаёлик, ориятсизлик, беномуслик, истеъмолчилик кайфияти, дангасалик ва бепарволик хавфли эпидемия каби тарқалмоқда. Мазкур ҳолатнинг ривожланишида “сиз”ларнинг ҳам ҳиссаларингиз каттагина фоизни ташкил этади.
Хитоб: халқни маънавий инқироз томон бошламанг. Ўзингизни ҳам, томошабинларни ҳам пуч ғояли, беҳаёлик ва ахлоқсизликка асосланган намойишларингиз билан алдаманг! Ҳаёсизлик, ахлоқсизлик, оламонча маданиятни тарғиб этманг!
Зеро, бунинг бадали барчамиз учун жуда оғир бўлади. Бунга тарих гувоҳ.
Сўзимиз сўнгида, Аллоҳ таоло Ўз Каломида, уятсиз, беҳаё ва фаҳш ишларни қоралаб, бундай жиноятларни тарғиб этувчи ҳамда бундан манфаат кўрувчиларни қаттиқ огоҳлантирган ушбу оятни келтириб ўтмоқчимиз:
“Албатта, иймон келтирганлар ичида фаҳш тарқалишини яхши кўрадиганларга бу дунёю охиратда аламли азоб бордир. Аллоҳ биладир, сизлар билмассизлар” (Нур сураси, 19-оят).
ЎМИ матбуот хизмати
Саудия Арабистони россияликлар учун Ҳаж квотасини оширади
Саудия Арабистони подшоҳлиги россиялик мусулмонлар учун Ҳаж квотасини 500 нафарга кўпайтиришни режалаштирмоқда. Россия Федерацияси мусулмонлари учун ажратилган ўринлар сони 26 мингга етказилиши маълум қилинган.
Квотанинг оширилишига сабаб сифатида мамлакатда мусулмонлар сонининг ошиб бориши келтирилган. 2014 йилда Россия учун 16,4 минг квота берилган бўлса, қримлик мусулмонлар сабаб яна 600 ўрин ажратилган эди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
ДЎСТИНГИЗДАН ҚАРЗ ОЛДИНГИЗМИ?
Аслида қарз бериш савобли иш. Қарз беришнинг савоби садақа беришникидан кўпроқдир. Чунки, садақа муҳтожнинг ҳам, муҳтож бўлмаганнинг ҳам қўлига тушиши мумкин. Аммо қарз фақат муҳтожнинг қўлига тушади.
Лекин афсуски, қарз олиб бермаётганлар кўпайиб бормоқда. Киши қийин аҳволда турганда дўстидан қарз олиб, ишини битиради. Аммо қарзни қайтариш вақти келганда, турли баҳоналар билан бермаслик йўлини ахтаради, қочиб юради. Баъзилар эса очиқчасига олган қарзидан тонади. Бу Аллоҳ таолодан қўрқмаслик, ўта кетган пасткашлик, ориятсизликдир.
Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай марҳамат қилган:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ
“Эй иймон келтирганлар! Бир-бирларингизнинг молларингизни ботил йўл билан еманглар...” (Нисо сураси, 29-оят).
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда “Бойнинг (қарзни тўлашга имкони бор кишининг) (зиммасидаги ҳақни) бермай, чўзиб юриши зулмдир” дейилган. Бешовлари ривоят қилишган.
Демак, пулни қайтармаётган кимса бировнинг молини ўзлаштирган, унга зулм қилган бўлади. Қолаверса, ўртадаги дўстлик, биродарлик риштасига футур етади.
Баъзилар “Агар ўлиб қолсам, қарзимни ўғилларим қайтаради” деб хотиржам юришади. Тасаввур қилинг, сиз ўлдингиз. Ҳамма сизни дафн этиш билан оввора. “Отамнинг қарзлари бор эди. Меросни тақсимлашдан олдин ўша қарзни узиб қўяйлик. Қани, отамнинг дафтарчаларига қарайликчи, кимдан қанча қарз олган эканлар?” деб бирорта фарзандингиз айтадими? Шундай дейишига кўзингиз етадими?
Агар қарзни бермай ўлиб қолсангиз, фарзандларингиз ҳам сизнинг қарзингизни беришга ҳаракат қилмасалар, қиёмат куни ўша ҳақдорга сизнинг савобларингиздан берилади. Агар савобларингиз тугаб қолса, у ҳолда ҳақдорнинг гуноҳларидан сизнинг устингизга юкланади. Бу жуда оғир ҳолат. Ўзи сиз ўша пайтда битта сажданинг савобига муҳтож бўлиб турасиз. Аммо барча савобларингиз бошқаларга ўтиб, бошқаларнинг гуноҳлари сизнинг зиммангизга юкланади. Ўта оғир вазият бу.
Шунинг учун қарздорлар кўзларини очишлари, ҳақдорларни рози қилиш чорасини кўришлари керак. Чунки, охиратда ҳақдор кечирмагунча Аллоҳ таоло кечирмайди.
Биттаси дўстидан қарз олган. Қайтариш вақти келганда, сўраса, “Пулим йўқ. Имконим бўлиши билан бераман” деган. Аммо ўша қарздорнинг тагида ласетти машинаси бўлган. Бу жуда пасткашликдир.
Агар ўша қарз олган кимса Аллоҳ таолодан қўрққанида, машинани сотиб, жигули олиб минса ҳам ортган пулни қарзига тўлаган бўларди.
Аллоҳ таоло барчамизга қарздан нажот берсин! Қарзни тўлашга имкони бўла туриб, бермай юрганларга инсоф берсин!
Нозимжон Ҳошимжон
Яхши жавоб олиш учун яхши савол беринг!
Талаба қушларга оид маълумотларни яхши ўқиб-ўзлаштирган эди. Ўқув йили охирлаб, имтиҳон яқинлашганда, у зоология фанидан бўладиган имтиҳонга яхши тайёргарлик кўриб, қушлар ҳақидаги маълумотларни яна такрорлаб чиқди. “Имтиҳондан муваффақиятли ўтсам керак” деб ўйларди ўзича.
Лекин имтиҳон пайтида устоз унга қушлар ҳақидаги саволни умуман бошқача тарзда берди: талабанинг олдига бир сурат қўйди. Суратда бир неча қушларнинг оёқ тасвирлари бор эди. Устоз расмни берар экан, “Бу оёқлар қайси қушларга тегишлилигини, уларнинг номини топишинг керак” деди. Талаба расмларни кўргач, жавобни топа олмаслигига ишонч ҳосил қилиб, бироз хижолат бўлди. Ўрнидан туриб, устознинг ёнига борди ва қўлидаги жавоб варақасини бўш ҳолда узатди. Устознинг бундай услубда савол берганидан хафа эди у. Устоз эса совуққонлик билан “Имтиҳонда йиқилдинг” деди.
Домла жавоб қоғозини олар экан, талабага “Исмингни ёзмабсан-ку! Исминг нима?” деб сўради. (Афтидан устоз дарсга келиб, ўз мавзусини ўтиб кетаверган, талабаларнинг исмлари билан қизиқмаган). Шунда талаба аччиғи келиб, шимининг почасини кўтарди-да, “Оёғимнинг шаклига қараб исмимни, кимлигимни топиб олинг” деди.
Ҳикмат: “Яхши жавоб олиш учун яхши савол беринг!”
“Вазиятларни бошқариш санъати” китоби асосида
Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади