muslim.uz

muslim.uz

Понедельник, 13 Май 2019 00:00

Фазилатда тенгсиз ой

Инсонлар, замон ва маконларнинг баъзиларининг баъзиларидан фазилатли бўлиши Аллоҳ таолониниг ҳикматидир. Тақводор бетақводан, олим жоҳилдан, доно нодондан, сабрли бесабрдан, қувватли мўмин заиф мўминдан афзалдир. Шунингдек, Каъба ва Масжиди набавийдаги намоз бошқа масжиддаги намоздан фазилатлидир. Жумаладан,  Рамазон барча ойлар ичида фазилатда тенгсиздир.

 Рамазон қамарий йилнинг тўққизинчи ойидир. Рамазон арабча “рамзо” сўзидан олинган бўлиб, ёмғир маъносини англатади. Ёмғир ер юзи ғуборини ювганидек, Рамазон бандалар гуноҳларини ювиб, қалбларини поклайди. Бу ойда солиҳ амаллар гуноҳларга каффорат бўлгани учун ҳам шундай номланган.

Имом Мужоҳид (раҳматуллоҳи алайҳи) айтади: “Рамазон Аллоҳ таолонинг исмидир. Рамазон ойи Аллоҳ ойи деган маънони англатади”. Бу борада Набий (соллаллоҳу алайҳи васаллам): “Рамазон деманглар. Чунки Рамазон Аллоҳ таолонинг исмларидан биридир. Рамазон ойи денглар”, дедилар (Байҳақий ривояти).

Рўза биздан олдинги умматларга ҳам фарз бўлган қадимий ибодатдир.  Аллоҳ таоло рўзани фарз қилиш билан Рамазон ойини шарафлади. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам): “Аллоҳ таоло Рамазон рўзасини фарз қилди. Мен унинг кечаларида ибодат қилишни суннат қилдим. Рамазон рўзасини тутиб, тунида қоим бўлган одам онадан туғилган кундаги каби гуноҳдан фориғ бўлади”, дедилар.

Шунингдек, бу ойда пайғамбар (алайҳимуссалом)ларга илоҳий китоблар туширилган. Восила (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинди. Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васаллам): “Иброҳим (алайҳис салом)нинг саҳифалари Рамазоннниг биринчи, Таврот олтинчи, Инжил ўн учинчи тунида нозил қилинди. Аллоҳ таоло Қуръони каримни Рамазоннинг йигирма тўртинчи тунида нозил қилди”, дедилар. Саҳифалар, Таврот, Инжил ва Забур каби илоҳий китоблар пайғамбар (алайҳимуссалом)ларга тўлиқ бир тўплам ҳолида туширилди. Қуръони карим Рамазон ойи Қадр кечасида дунё осмонидаги Байтул иззага тўлиқ-мукаммал қилиб туширилди. Сўнгра Муҳаммад (соллалоҳу алайҳи васаллам)га бўлак-бўлак қилиб нозил қилинди. Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади:

“Албатта, Биз уни (Қуръонни «Лавҳул-маҳфуз»дан биринчи осмонга) Қадр кечасида нозил қилдик” (Қадр, 1).    

 “…албатта, Биз уни муборак кечада нозил қилдик” (Духон, 3).

Рамазон ойларнинг яхшисидир. Унинг биринчи туни Рамазон тунларининг энг афзали бўлиб, унда барча мусулмонларга рўза фарз бўлади, жаннат эшиклари очилади, дўзах эшиклари ёпилади, шайтонлар ва исёнкор жинлар кишанланади, Аллоҳ таоло бандаларига тоат-ибодатни осон қилиб, раҳматини ёғдиради. Бу ҳақида Абу Ҳурайра (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинади: “Пайғамбаримиз (соллалоҳу алайҳи ва саллам): “Рамазоннинг биринчи туни бўлса, шайтон ва жинлар кишанланади, дўзах эшиклари ёпилиб, қайта очилмас, жаннат эшиклари очилади ва қайта ёпилмас. Ҳар тунда бир жарчи “Эй яхшиликни истовчи унга интилгин, эй ёмонлик хоҳловчи ундан тўхтагин,  ҳар кимса Аллоҳ изни билан дўзахдан озод бўлур”, деб нидо қилади”, дедилар” (Имом Аҳмад, Байҳақий).

Рамазон ойи ва унинг рўзаси кейинги йилгача бўлган кичик гуноҳларга каффорат бўлади. Кичик гуноҳлар мағфират қилинади, фақат гуноҳи кабиралар кечирилмайди. Бу борада Абу Ҳурайра (розиялоҳу анҳу)дан ривоят қилинган ҳадиси шарифда шундай дейилган: “Набий (соллалоҳу алайҳи ва саллам): “Банда катта гуноҳлардан сақланса, беш вақт ва жума намози кейинги жума намозигача, Рамазон кейинги Рамазонгача бўлган кичик гуноҳларга каффоратдир”, дедилар (Имом Муслим).   

Рамазон ойида умра қилинса, ойнинг шарафи ва баракаси билан унинг савоби ҳажнинг савобига тенглаштирилади. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Рамазондаги умра ҳажга тенгдир”, дедилар (Имом Муслим). Бу ҳадис шарҳида Имом Мунавий “Умра ҳажга савобда тенглашади, фарзни соқит қилиш маъносида эмас”, дедилар.

Муҳтарам Президентимиз бошчиликларида халқимиз кўплаб ютуқларга эришди, тинчлик-осойишталик ва фаравонликка етишди. Шулар жумласига Рамазон ойида умра зиёратини ҳам қўшиш мумкин.

Рамазон ойининг яна бир фазилати минг ойдан афзал қадр кечасининг борлигидир. Қадр кечаси фазлининиг улуғворлиги ундаги фазилатларниг кўплигига боғлиқдир. Бу кечада минг ойда мисли бўлмаган кўп яхшиликлар тақсимланади. Бу тундаги бир солиҳ амал қадр кечаси бўлмаган минг ойдаги амалдан яхшидир. Ким бу кеча яхшилигидан маҳрум бўлса, комил савоблар ва гуноҳларнинг мағфур бўлишидан бебаҳра қолади.

Таровеҳ намози Рамазон ойининг гултожидир. Уламолар Рамазон тунларида қиём туриш суннат деб ижмо қилганлар. Имом Нававий “Рамазонда қиём туришдан таровеҳ намози ирода қилинган, яъни, қиёмдан қасд қилинган нарса таровеҳ намози билан ҳосил бўлади”, дейди. Абу Ҳурайра (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинади: “Ким Рамазон ойида имон ва савоб умидида тунларда қоим бўлса, унинг аввалги гуноҳлари кечирилади”, дедилар” (Имом Бухорий, Муслим).

Эътикоф Набий (алайҳиссалом) доим амал қилган суннат амалдир. Эътикоф Рамазондан бошқа бирор ойда йўқ. Шунинг учун ҳам у Рамазоннинг фазилатидир. Олимлар бир овоздан эътикофнинг суннат эканига ижмо қилганлар. Ойша (розиялллоҳу анҳо)дан ривоят қилинди: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) вафот этгунларича Рамазоннинг охирги ўн кунида эътикоф ўтирар эдилар. У зот вафот этгач, аёллари эътикоф ўтиришди” (Имом Бухорий).

Рамазон раҳмат ойи, Рамазон мағфират ойи, Рамазон инсон дўзахдан озод бўладиган ой, Рамазон тақво ойи, Рамазон саховат ойи, Рамазон руҳан покланиш ойи, Рамазон сабр-бардош ойи, Рамазон саломатлик ойидир. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) замонларидан ҳозирги кунгача бу ойнинг баракаси, фазилати ҳақида китоблар ёзилди, илмий мажлисларда суҳбатлар қилинди, газета-журналларда мақолалар чоп этилди, бу қиёмат кунигача давом этади. Билганимизга амал қилиб, ушбу ойдан руҳан пок, жисмонан бақувват, гуноҳлар мағфират қилинган ҳолда чиқиб, Аллоҳ таолонинг раҳматига эришиш барчамизга насиб қилсин!

Баҳриддин Парпиев

Понедельник, 13 Май 2019 00:00

Кўз рўзаси

Бизларга кўз неъматини берган Аллоҳ таолога беадад ҳамду санолар бўлсин. Кўзни ҳаромдан сақлашни таълим берган зот Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)га салавот ва саломлар бўлсин.

Баъзилар кўзнинг ҳам рўзаси бўладими, деб ажабланадилар. Ҳа азизлар, кўзнинг ҳам ўзига хос ва мос рўзаси бор. Кўзни ҳаромдан тийиш, фаҳшдан юмиш, қайтарилган нарсалардан сақлаш, унинг рўзасидир. Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади:

(Эй, Муҳаммад!) Мўминларга айтинг, кўзларини (номаҳрам аёллардан) қуйи тутсинлар ва авратларини (зинодан) сақласинлар! Мана шу улар учун энг тоза (йўл)дир. Албатта, Аллоҳ улар қилаётган (сир) синоатларидан хабардордир” (Нур, 30).

Муфассирлар ушбу оятни: “Эй Муҳаммад мўминларга айтингки, авратларини зинодан сақлаб, қараш ҳалол бўлмаган жойлардан кўз юмсинлар, унга назар солишни ёмон кўрсинлар. Мана шу комил имон далилидир”, деб тафсир қилганлар.  

Эркак маҳрамларининг боши, бўйин ва бўйин атрофи, болдири ва тўпиқларига қараш билан гуноҳкор бўлмайди. Бегона аёлнинг эса, юзи, кафти ва оёқларига кўзнинг ногоҳ тушишининг зарари йўқ.

Эркак кишининг бошқа эркак кишига нисбатан аврати киндик остидан тиззасининг тагигача бўлган қисмидир. Бу аврат қисмини эркакка ҳам аёлга ҳам кўрсатиши ҳалол эмас. Бу ҳақида Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Эркак бошқа эркакнинг авратига, аёл бошқа аёлнинг авратига қарамайди. Шунингдек, икки эркак яланғоч ҳолда, икки аёл яланғоч ҳолда бир тўшакка ўраниши мумкин эмас”, дедилар (Имом Муслим ривояти).

Қуръони каримда марҳамат қилинади:

“Мўминаларга ҳам айтинг, кўзларини (номаҳрам эркаклардан) қуйи тутсинлар ва авратларини (зинодан) сақласинлар!..” (Нур, 31).

Ушбу оят тафсирида: “Эркак бегона аёлга қараши мумкин бўлмаганидек, аёллар ҳам номаҳрам одамга қараши ҳалол эмас”, дейилган. Аёл киши маҳрамларининг ҳам, бегона эркакларнинг ҳам киндиги остидан тиззасининг тагигача бўлган аъзоларига қараши ҳаромдир. Аёл эркак кишини кўриб шаҳватланса, ундан кўзини юмиши фарздир. Аёл киши аъзоларининг маҳрамига кўрсатиши мумкин бўлган, яъни боши, бўйин ва бўйин атрофи ҳамда тиззасидан пастки қисмига бошқа аёлнинг кўзи тушишининг зарари йўқ. Шундан бошқа аъзоларини бошқа аёл кишига кўрсатиши мумкин эмас. Чунки бу ишдан Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) қайтарганлар.

Кўз қалб буйруғини бажарувчи ижрочи ва руҳнинг эшигидир. Кўздан қалбга хайриятлар ва яхшиликлар кириши мумкин. Шунингдек, уни азобланишига сабаб бўлувчи нарсалар ҳам кириши мумкин. Инсон кўзини ҳаромдан тиймаса, ибодати кетади, таот-ҳаловати йўқолади, имон ва ишонч таъмини билмайди, қаттиқ гуноҳкор бўлади, кўзининг нури кетади ва зеҳни ўлади. Ким кўзини фаҳш ва ёмон нарсалардан юмса, Аллоҳ таоло унга имон ҳаловатини беради, инсон уни кўксида ҳис этади.

  Кўзини ҳаромдан юмган мўмин қудрати буюк зот Аллоҳ таолога тоат, У зотнинг бандага берган бир неъматига эришиш, дунё ва охиратда азизлик, қалб саломатлиги, роҳати, хотиржамлиги ва фараҳи каби фойдаларига эришади. Шу билан бир қаторда банда фитна, бало ва хатолардан омонда бўлади. Аллоҳ таоло илм-маърифат ва тавфиқ бериб, тўғри йўлни кўрсатиши инсонга берилган буюк неъматдир.

Рўзада инсон оч бўлади. Очлик кўзни бўйсундиришнинг асосий омили бўлиб, уни хатодан сақлайди ва назар шаҳватини заифлаштиради. Шу билан бир қаторда кўз нурини зиёда қилади. Баъзилар таом ва ичимликдан тийилиш билан рўза тутади-ю, кўзи билан рўза тутмайди, яъни ҳаром жойлардан кўзни юммайдилар. Бу рўзанинг ҳақиқатини ва асл моҳиятини билмайдиган одамнинг рўзасидир.

Таом ва ичимликдан тийилганимиздек, ҳаром жойлардан кўзларимизни юмиш билан ҳам рўза тутайлик. Шоят қалбларимиз саломат бўлиб, руҳларимиз роҳатланиб “Аллоҳ буюкдир” деб нидо қилса. Аллоҳ таолонинг раҳмати, баракаси ва розилигини умид қилиб, кўз рўзасини тутишлик барчамизга насиб қилсин. 

 

Баҳриддин ПАРПИЕВ

Понедельник, 13 Май 2019 00:00

Тил рўзаси

Аллоҳ таолога ҳамду санолар бўлсин. Пайғамбаримиз Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)га салавот ва саломлар бўлсин.

Тилнинг ҳам ўзига хос рўзаси бор. Уни билган  инсон лағвдан сақланади, узоқ бўлади. Тил рўзаси Рамазон ойида бўлгани сингари бошқа ойларда ҳам бўлиши зарурдир. Тилга Рамазон ойида таълим-тарбия бериб, дунё-охиратга манфаатли, ҳаётга фойдали нарсаларни гапиришга ўргатилади. Ўз ўрнида сўзлаб, ўз ўрнида жим туриш, вақтида сукут сақлашга одатлантирилади.

Тилниниг зарари буюк, хатари улкандир. Тил ваҳший йиртқичдек жароҳатлайди, илондек заҳарлайди, оловдек ёндиради. Қилич билан берилган жароҳат шифо топиши мумкин, тилнинг жароҳатига даво йўқдир. Ибн Аббос (розияллоҳу анҳу) ўз тилларига: “Эй тил, яхшиликни сўзлаб, уни ғанимат бил. Ёмон сўзда сукут қил, саломат бўласан”, деган эканлар. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Ким икки жағи ва икки сони орасидаги нарсага кафил бўлса, уни жаннатга киришига мен кафил бўламан”, дедилар. Аллоҳ таоло ғийбатдан, чақимчилик, ёлғон, уятсиз сўзлар, лағв ва ҳаром сўзлардан тилини тийган мўминга раҳматини ёғдирсин.

Салафи солиҳ уламолар Қуръон ва суннат билан одоб берардилар. Уларнинг сўзлари мулойим, нутқлари зикр, назарлари ибрат, жим туришлари тафаккур эди. Инсон Қаҳҳор сифатли Рабга дуч келишдан қўрқса, тилини зикр ва шукрга ишлатиб, беҳаё, уятсиз, ахлоқсиз ва лағв сўзлардан тияди. Шунинг учун Ибн Масъуд (розияллоҳу анҳу): “Ер юзида сақлаш зарур бўлган нарса тилдир”, деган. Тақводор зотлар гапирмоқчи бўлсалар, сўзлари ортидан келадиган машаққат ва натижасини ўйлаб сукут сақлаб тураверганлар. Бошқаларга озор бериш ҳаром. Озор беришнинг турли-туман кўринишлари бор. Шунинг учун Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Кимнинг тили ва қўлидан мусулмонлар саломат бўлса, у комил мўминдир”, дедилар (Имом Муслим). Бу ҳадисдан инсон камолотга етиши учун тил, қўл ва барча аъзолар билан озор беришдан сақланиши лозимлиги тушунилади. Бошқа аъзоларга нисбатан тил орқали ғийбат, бўҳтон, ёлғон, чақимчилик, тилёғламалик, масхара, сўкиш, беҳаё сўзлар, сирни очиш каби гуноҳлар ва озорлар кўп содир бўлади. Шуниниг учун ҳадисда тил зикр қилинган. Баъзида унинг хатаридан жим туриш билангина нажот топиш мумкин.

Тилнинг рўзаси ёмон, зарарли гаплардан тийилиши, жим туришидир. Инсон жим туриш билан ҳалокатдан сақланиш билан бир қаторда ажр-савобларга ҳам эга бўлади. Манбаларда жим тура олиш инсонга берилган нажот топиш омилидир, дейилади. Инсон ҳаётида жим туриш билан дунё ва охират саодатига эришиши мумкин. Анас ибн Молик (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Жим туриш ҳикматдир. Жим турувчилар эса жуда камдир”, дедилар” (Имом Байҳақий). Бошқа бир ҳадисда: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Ким жим турса, нажот топади”, дедилар” (Имом Термизий).

Уламолар айтади: “Тинглаш вақтида жим туриш фазилат, синов келганида жим туриш сабрдир, дейилган”. Бишр ибн Ҳорис Ҳофий айтади: “Сўзловчи жим турувчидан кўра тақволи бўлолмайди. Ўз ўрнида сўзлаб, ўз ўрнида сукут қилган олимгина ундан афзал бўлиши мумкин”. Саҳл ибн Абдуллоҳ: “Аллоҳ таолони танувчилар илмли бўлсалар ҳам жим турадилар ва изн билан гапирадилар. Шунинг учун уларда лағв бўлмайди”, дейди. Донишмандлар: “Инсон сўзлашни ўрганишига икки йил кифоя қилса, жим туришни ўрганишига эллик йил керак бўлади”, дейди. 

Барча суннатлар қаторида ўз ўрнида сукут сақлай билишга ҳам одатланмоғимиз лозим. Бунга эришишнинг осон йўли рўза тутишдир. Еб-ичишдан сақланиш билан бир қаторда кўзни номаҳрамдан, қулоқни ғийбатдан ва барча аъзоларни гуноҳдан тийиш, хусусан, тилни бўҳтон, чақимчилик, мазаҳ қилиш каби маъсиятлардан тийиш рўзанинг савобини мукаммал қилади. Ушбу Рамазон ойи мазкур амалларни бажариб жим туришни ўз одатимизга айлантириб олишимизга қулай фурсатдир. Эй рўзадорлар, тилларингизни зикр билан намланг. Унга тақвони ўргатинг ва гуноҳлардан покланг. Эй Раббимиз, бизга тўғри сўзловчи тил, саломат қалб ва чиройли хулқ бергин! Рамазон ойида барчамизнинг мақсадларимиз ҳосил бўлсин.     

       Баҳриддин ПАРПИЕВ

 

Понедельник, 13 Май 2019 00:00

Қалб рўзаси

Аллоҳ таолога ҳамд-санолар бўлсин. Пайғамбаримиз Муҳаммад мустафo (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)га салавот-саломлар бўлсин. Аллоҳ таоло Қуръони каримда марҳамат қилади:

“...Кимки Аллоҳга имон келтирса, (У) унинг қалбини тўғри йўлга ҳидоят қилур..” (Тағобун, 11).

Қалб ҳидояти барча ҳидоят асоси, тавфиқ негизи, умр моҳиятидир. Набий (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Огоҳ бўлинг, жасадда бир гўшт парчаси бор. У солиҳ бўлса, жасад солиҳ бўлади. У бузилса, бутун жасад бузилади. У қалбдир”, дедилар ( Имом Бухорий, Муслим).

Қалбнинг солиҳ бўлиши икки дунёда саодатга эришиш гаровидир. Унинг бузилиши эса чегарасини Аллоҳ таоло биладиган ҳалокатдир.

“Албатта, бунда (уйғоқ) қалб эгаси бўлган ёки ўзи ҳозир бўлиб, қулоқ тутган киши учун эслатма бордир” (Қоф, 37).     

Ҳар бир махлуқнинг қалби бор. Қалб тирик ёки ўлик бўлиши мумкин. Тирик қалб нур билан уради, имон билан ёришади, ишонч билан лиммо-лим тўлади, тақво билан тўлиб тошади. Ўлик қалб эса касаллик, иллатдан иборат бўлади. Аллоҳ таоло бу ҳақда шундай марҳамат қилади:

“Уларнинг дилларида иллат (шубҳа ва такаббурлик) бор. Аллоҳ уларга (шу) иллатни зиёда қилди...” (Бақара,10).

”Ахир, улар Қуръон (оятлари) ҳақида фикр юритмайдиларми?! Балки дилларда «қулфлари»бордир?!” (Муҳаммад, 24).

“Улар дедилар: «Дилларимиз сен бизларни даъват қилаётган нарсадан тўсилган, қулоқларимизда эса оғирлик (карлик) бордир” (Фуссилат, 5).

Бу оятлар қалб касал бўлиши ҳамда ўлишига далил бўлади. Аллоҳ таоло душманларининг қалблари кўксларида турса-да, ҳақиқатни кўрмайди ва ҳидоят тополмайди. Шунинг учун Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Эй қалбларни ўзгартирувчи зот, қалбимни динингда қарор топтиргин”, деб дуо қилар эдилар

Мўминнинг қалби Рамазонда ҳам бошқа ойларда ҳам рўза тутади. Қалб ҳалок қилувчи нарсалардан, фосид эътиқодлардан, исёнкор васвасалардан, ёмон ниятлардан, даҳшатли хатарлардан тийилиш билан рўза тутади. 

Мўминнинг қалби Аллоҳ таоло муҳаббати билан тўлиб тошади. Раббисини исм ва сифатлари ила тинийди. Унинг қалбида нур бўлади ва заррача зулмат қолмайди. Абадий рисолат, самовий таълим ва раббоний нурлари билан Аллоҳ таоло бандани яратган вақтдаги фитрат нури қўшилиб, икки буюк нур ҳосил бўлади. Бу ҳақида Қуръони каримда шундай зикр қилинади:

“...(Мазкурлар қўшилганда эса) нур устига нур (бўлур). Аллоҳ ўзининг (бу) нурига ўзи хоҳлаган кишиларни ҳидоят қилур. Аллоҳ одамлар (ибрат олишлари) учун (мана шундай) мисолларни келтирур. Аллоҳ барча нарсани билувчидир” (Нур, 35).

Мўминнинг қалби қуёш каби нур сочади, тонг каби ёришади Қуръон эшитса, имон нури зиёда бўлади, тафаккур қилса, ишончи ортади.

Мўминннинг қалби кибрдан рўза тутади, чунки у рўзани бузади. Кибр  ҳаром бўлгани учун мўминнинг қалбини обод қилмайди. Кибр қалбни эгалласа, бу қалб соҳиби касал бўлади. Аллоҳ таоло бандаларини кибрдан қайтариб шундай дейди:

“Одамларга (кибрланиб) юзингни буриштирмагин ва ерда керилиб юрмагин! Чунки, Аллоҳ барча кибрли, мақтанчоқ кимсаларни суймас” (Луқмон, 18).

Мўминнинг қалби ўзига бино қўйиш каби иллатдан рўза тутади. Ўзига бино қўйиш инсонга ўзини мукаммал, афзал қилиб, бошқаларда йўқ яхшиликларни ўзида бордек қилиб кўрсатади. Бу айни ҳалокатдир. Бу ҳақида Набий (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Ҳалок қилувчи нарсалар учтадир. Кимса ўз-ўзига бино қўйиши, бахиллик қилиши ва эргашилган ҳавои нафс”, дедилар (Баззоз ривояти).

Мўминнинг қалби ҳасаддан рўза тутади, чунки ҳасад солиҳ амалларни йўққа чиқаради, қалб нурини ўчиради, қалбни Аллоҳ таолога боғланишига тўсқинлик қилади. Бу ҳақда Қуръони каримда шундай марҳамат қилинади: 

“Ёки (улар) Аллоҳ Ўз фазлидан берган неъматлари учун одамларга ҳасад қилишадими?” (Нисо, 54).

Абу Ҳурайра (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинади: “Пайғамбар (соллаллоҳу алайҳи васаллам): “Мўмин банданинг ичида Аллоҳнинг йўлидаги (амалда ютилган) чанг ва жаҳаннамнинг олови жам бўлмайди. Бир банданинг ичида имон билан ҳасад жам бўлмайди”, дедилар” (Ибн Ҳиббон).

Эй Раббимиз, қалбимизни тўғри йўлингга ҳидоят этиб, иймонда барқарор эт. Ушбу Рамазон ойида ҳам жисмонан, ҳам қалбан, ҳам руҳан рўза тутишни насиб қил. 

 

Баҳриддин ПАРПИЕВ

 Рўзанинг фойдалари шу қадар кўпки, гапни қай биридан бошлашди билмайди одам. Рўза – охиратнинг бебаҳо  сармояси,  шу баробарида  унинг бу дунёда ҳам инсонга келтирадиган манфаатлари кўп. Қисқаси, рўза – икки дунё саодатининг калити! 

Келинг, шу ўринда рўзанинг нақд фойдаси ҳақида икки оғиз суҳбатлашайлик.   Бир ой тугал рўза тутган одам тани ва руҳидаги ижобий ўзгаришларни теран ҳис этади. Бу рўзанинг  нақд фойдаси бўлмай, нима?!

Тиббиёт оламлари аллақочон илмий исбот қилишганки, рўза ички ва ташқи аъзоларни муҳофаза қилади, зарарли моддаларни чақирувчи чўкиндилардан ҳимоялайди ҳамда организмнинг саломатлигига монелик қилувчи микроб ва бактериялардан халос этади.

Шифокорлар рўзанинг саломатликни мустаҳкамлаш бобидаги фойдаларини кўп гапиришган: “Рўза ошқозон ва ичакларни ортиқча чириндилардан тозалайди, у туфайли ҳазм қилиш тизими маълум муддат ором олади. Баъзи хасталикларнинг давоси фақат парҳез бўлади. Рўза эса парҳезнинг бир тури, ҳатто ундан устун. Ичак ва йўғон ичакларида сурункали яллиғланиши бор беморлар ҳамда жигари хасталар ифтор вақти кўп таом тановул қилишмаса, рўзанинг фойдасини сезишади. Баъзида қичима касали борлар рўза шарофатидан тузалиб кетадилар. Чунки рўзада таомланиш бир тартибга тушганидан қичишиш сабаблари йўқолади”.

Рўзанинг асаб тизимига фойдаси ката экан. Доктор Муҳаммад Абу Шавқ “Рўза ва асаб тизими” номли рисоласида шундай ёзади: “Рўза нафс ва руҳни поклайди, қийинчиликларга чидаш ҳамда камбағал ва муҳтожларга меҳр кўрсатишни ўргатади, шаҳватларга берилишдан қайтаради, нафсни муомалада ростгўйлик, омонатдорлик, ғазаб қилмаслик, ўч олмаслик каби хулқларга эриштиради.

Буларнинг барчаси инсонга тинчлик, муҳаббат ва поклик руҳини беради. Ўз навбатида, бу асаб тизимига таъсир кўрсатади. Организм асаб тизимига қараб сокин бўлади ёки қўзғалади. Асаб тизими тинч эмас экан, қолган аъзолар ҳам бир маромда фаолият кўрсатмайди. Бу ҳикматни қаранг, рўзадорни инсон суратидаги фаришта қилиб қўяди. Бу билан унинг ўзи саодатмандликка эришади ва ўзгаларни ҳам бахтли қилади”.

Гапида давом этиб, у яна бундай дейди: “Эй асабий таранглик ва чарчоқлик, уйқусизлик, тушкунлик ҳамда шу каби касалликлардан қутулиш мақсадида шифокорларга қатнаб юрувчилар, агар рўза ва унинг сизларга берган яхшиликларини маҳкам тутганингизда, узлуксиз даволанишга эҳтиёж сезмасдингиз”.

Инсон танасидаги ортиқча вазн сабабидан ҳам касаллик сеза бошлайди. Рўза танадаги ёғларни йўқотади ва бу билан инсон қисқа вақт ичида ортиқча вазндан қутулади.

Рўза қон босими кўтарилганда, ўткир буйрак шамоллашида, пешоб йўлида тўпланган тошларни эритишда, жигар касалликларида, ўт қопининг шамоллаши ва тошларини туширишда, семизлик ва сиқилишга олиб келувчи сурункали юрак касаллигида, оқсил ва крахмал моддаларининг кўпчиш ҳолатига сабаб бўлувчи ошқозон безовталигида фойда беради. У яна ғайрат бағишлайди ва кексалик томон бўлган қадамни секинлаштиради.

Рўзанинг саломатликка етакловчи фойдалари, ҳатто мусулмон бўлмаган оврупалик, америкаликлар ва бошқалар томонидан ҳам исботланмоқда. Улар бу борада китоблар ёздилар. Рўза билан даволанишни хоҳловчилар учун шу йўл воситасида муолажа ўтказувчи сиҳатгоҳлар очдилар ва бедаво касалликларни рўза билан даволашда катта натижаларга эришдилар. Франциялик айрим шифокорларнинг айтишларича, йилига бир ой рўза тутиш бир йил давомида организмда тўпланган бефойда чўкиндиларни кетказади.

Рўзанинг саломатликка фойдалари ҳақида китоб ёзганлардан энг машҳури америкалик олим Мак Фаддендир. У мамлакатда донғи кетган шифохона очиб, унга ўз номини берган. Бедаво хасталикларни йўқотишда рўза воситасида катта натижаларга эришгач, “Рўза” номли китоб таълиф қилди. У ва бошқалар: “Рўза организм учун фойдали бўлиб, уни озиқ-овқат ва дорилардан қолган заҳар қуйқум­аридан тозалайди”, дейишган.

Доктор Мак бундай дейди: “Мен рўза воситасида кўп касалларни даволадим. Рўзанинг уларга таъсири касалликларига қараб бўлади. Унинг фойдасини кўпроқ ҳис қилган беморлар, асосан, ошқозонларидан шикоят қилганлардир. Уларнинг рўза воситасида шифо топишлари тез ва ҳайратда қоларлидир. Қонга боғлиқ касалликлар ва ревматизм каби томирга оид хасталикларни даволашда ҳам рўза катта фойда беради”. Шифокор рўза билан даволаган беморларнинг номлари, касалликлари ва касаллик тарихларини ҳам айтиб ўтган.

Унинг таъкидлашича, ҳар бир инсон, шунингдек, касаллар ҳам рўза тутишга эҳтиёж сезади. Чунки таом ва дорилар организмда тўпланаркан, инсонни оғирлаштириб, ғайратини сусайтиради. Шунда у бемор каби бўлиб қолади. Агар рўза тутса, заҳарлар танасидан чиқиб кетиб, вазни енгиллашиб, бутунлай покланади, ғайрат-шижоатга тўлади.

Бу шахс рўзадорнинг рўзадан оладиган фойдалари тўғрисида кўп гапирган ва қувватини янгилаш учун ўзи ҳам бир неча бор рўза тутиб, бошқа йўл билан эришиб бўлмайдиган даражада кўп фойда кўрганини айтган. У ҳаммага рўза тутиш тавсиясини беради. Айниқса, унинг “Рўза бошқа даволаш воситалари ожиз қолган ҳамма дардга шифодир” ибораси жуда машҳурдир.

Доктор Алан Кот қанд ва бўғим касалликларини, доктор Карлсон ва Дженнингслар бошқа турли касалликларни даволашда рўзадан кенг фойдаланишган.

Тери таносил касалликлари бўйича мутахассис, америкалик доктор Роберт Бартол бундай ёзади: “Рўза микроблардан, айниқса, таносил касалликлари микробларидан халос бўлишнинг фаол воситаларидан эканига шубҳа йўқ. Чунки у эскирган ҳужайраларни бартараф қилиб, ўрнига янгиларини ҳосил қилади. Бу таносил касалликларини даволашнинг очлик назариясидир”.

Юқорида айтиб ўтилганлар рўзанинг саломатликка оид фойдаларидан баъзилари, холос. Кўриб турганимиздек, буни ҳатто мусулмон бўлмаган мутахассислар ҳам тан олишган.

 

“РАМАЗОНДА САЛОМАТЛИК” 

китоби асосида тайёрланди.

Страница 29 из 264

ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ

КОНЦЕПЦИЯ

Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.

Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.

Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.

Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.

Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.

Ушбу рукнда:

- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;

- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;

- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;

- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.

Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.

 

Top