muslim.uz

muslim.uz

Маълумки, тижорат кўпчилик инсонларнинг тирикчилик манбаи. Муқаддас динимизда савдо-сотиқни энг шарафли касблардан саналган.

Шу боисдан ҳам мусулмон халқлар, жумладан, диёримизда истиқомат қилувчилар ушбу касб билан мунтазам шуғулланиб келган. Ҳозирги пайтга келиб кишилар қўлидаги мол-мулкларнинг асосий қисми тижорат моллари улушига тўғри келади. Шунинг учун уларнинг закотини ҳисоблашга оид баъзи тартиб қоидаларни билишимиз зарур бўлади.

 

Фуқаҳоларимиз тижорат моллари деганда олтин, кумуш ва бошқа пуллардан ташқари тижорат учун ҳозирлаб қўйилган буюмларни назарда тутадилар. Бунга асбоб-ускуналар, кийимлар, озиқ-овқат маҳсулотлари, ҳайвонлар, транспорт воситалари, кўчмас мулклар ва бошқа барча фойда олиш ниятида савдо-сотиқ учун тайёрлаб қўйилган воситалар киради.

 

Кимнинг қўлида мана шу моллардан қиймати олтин ёки кумуш бўйича нисобга етарли бўлиб, у бир йил айланса закот бериш фарз бўлади. Унинг миқдори жами мол (сармоя ва фойда)нинг қириқдан бир қисми ёки 2,5 фоизига тенгдир. Бу миқдорни қандай чиқаришга келсак, закот берадиган бўлса, у мазкур тижорат учун киритган сармоясини, олган фойдаларини, кишилар қўлидаги қарзларини (агар қайтарилиши умид бўлса) бошқа пулларига (жумладан, олтин ва кумушларига) қўшиб барча молнинг қириқдан бир қисмини чиқаради. Қайтишига умид йўқ бўлган қарзларини эса қачон қўлга киритса кейин чиқаради. Ўтиб кетган йиллар учун чиқармайди. Агар савдогарнинг ўзини бошқалардан қарзи бўлса, уни умумий молнинг йиғиндисидан чиқариб ташлагандан сўнг закот беради.

 

Тижорат моли сифатида қаралиб закот бериладиган мол бу айланаётган моллардир. Дўкон биноси ва жиҳозлари каби айланмайдиган буюмлар закот молига қўшилмайди. Бундан ташқари моллар солиб қўйиладиган идишлар, ўлчаш учун ишлатиладиган тарозилар, қоплар ва ҳоказолар ҳам агар улар моллар билан сотиб юбориш ният қилинмаса, закот молига киритилмайди. Акс ҳолда киради.

 

Закот чиқаришда молларни қайси нархда баҳолашга келадиган бўлсак, бу борада уламоларимиз турли фикрларни айтиб ўтишган. Аммо бизнинг мазҳабимизда ихтиёр қилинган фатвога кўра уларни олинган эмас, балки бугунги сотилаётган баҳоси, яъни, улгуржи баҳоси ҳисобга олинади, чунки зарурат бўлиб қолса, шу нархда сотиб юбориш мумкин. Бугунги баҳосини молни ўтмай қолгани сабабли аниқлаш мушкул бўлиб, қолган ўринда ибн Аббос (разияллоҳу анҳу) фикрларига кўра зиммасида закот чиқариш фарзи сақланиб турган ҳолда сотилишини кутиб туриш мумкин бўлади.

 

Тижорат моллари закотини қайси молдан чиқариш савдогар ихтиёридадир. Агар ҳохласа, молни ўзидан ёки қийматидан бериши ҳам мумкин. Мабодо, камбағалнинг эҳтиёжидаги буюмни олиб берса, яна яхшироқдир. Чунки уни бозорга бориб-келиш каби ортиқча харажатлардан халос қилган бўлади. Бундан ташқари улар нарх-наво борасида алданиб қолишлари ҳам мумкин. Валлоҳу аълам.

 Саййиджамол Масаитов,

ТИИ катта ўқитувчиси 

 

Бугунги кунда виртуал мулоқот воситаларида инсонларнинг бошқалар кўришини истамайдиган ҳолатда олинган тасодифий суратлари ва видеолавҳаларни ўзгаларга юбориш, ижтимоий тармоқлар орқали тарқатиш авж олди.

Шундай видеолавҳалардан бирида Чили пойтахти Сантьягода гаитилик муҳожир кўп қаватли бинонинг 9-қаватидан тушиб кетган аёлни қутқариб қолгани тасвирланган.

Лавҳада аёлнинг юқори қаватдаги хонадон айвони тўсиғига осилиб тургани акс этган. Аёл бу вазиятга қандай тушиб қолганини маълум эмас. Бироқ пастда одамлар тўпланиб, ушбу ҳолатни тасвирга олишни бошлаган.

Гаитилик Ричард Жозеф автобусдан тушганда аёлнинг осилиб турганига кўзи тушган вау ҳам аввалига телефонни олиб қолганлар каби воқеани суратга ола бошлаган. Бироқ кейин бундай қилиш яхши эмаслигини англаб аёлга қандай қилиб ёрдам бериши мумкинлигини ўйлаган.

Жозеф мушкул ҳолатда қолган аёл қаерга тушиши мумкинлигини чамалаб, ўша ерга қўлларини олдинга чўзганча туриб олган. Аёл юқоридан қулаганда Жозефнинг қўлига келиб тушган. Зарба кучидан уларнинг иккиси ҳам жароҳат олган, бироқ улар тирик қолган. Аёл оғир аҳволда шифохонага етказилган, Жозефнинг эса тиззаси, товони ва қўллари енгил шикастланган.

Ушбу воқеа “биров ўламан деса, биров куламан” деган нақлни эсга солади.

“Интернетдаги таҳдидлардан ҳимоя” номли асарда қайд этилишича, муқаддас ислом динида бировни ҳижолат қилиб, уялтириш ҳаром ҳисобланади. Ушбу лавҳани тарқатганларнинг айримлари эса воқеадан завқланади.

Турли нохуш воқеаларни тезлик билан тасвирга олиб, интернет орқали тарқатиш иштиёқи ёшларни ҳалокатга учраган кишиларга ёрдам бериш фазилатидан маҳрум этаётганга ўхшайди.

@muslimuzportal  | Muslim.uz
https://telegram.me/joinchat/BO0aAj0jjw0GT5rhPph8OQ


  

 

Вторник, 21 Ноябрь 2017 00:00

24.11.2017 й. Мавлиди Набий муборак!

Муҳтарам жамоат! Оламларнинг Раббиси бўлмиш Аллоҳ таолонинг ҳабиби, оламларга раҳмат қилиб юборилган суюкли Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафо (с.а.в.)нинг таваллуд ойлари барчамизга муборак бўлсин! Маълумки, Рабиул аввал ойининг 12 куни жаноби Пайғамбаримиз (с.а.в.) таваллуд топган кунларидир.

Пайғамбаримиз (с.а.в.) милодий сананинг 571 йилида Маккаи Мукаррамада араблар орасида обрўли саналмиш Қурайш қабиласида таваллуд топганлар. Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в) комил инсон бўлиб, у то қиёмат кунигача келадиган бутун инсоният учун энг мукаммал ва энг гузал намунадир.

Расулуллоҳ (с.а.в) нинг ҳаётлари биз мўмин-мусулмонлар учун катта ибрат мактабидир. Оқил инсон ҳаёти давомида солиҳ кишиларнинг фазилатли жиҳатларидан ўрнак олиб яшайди. Бизлар ҳам бирор табаррук, аҳли солиҳ инсон билан учрашиб қолганимизда, ёки унинг яхши хислатларини зикр қилганимизда ҳавас қилиб, “бизга ҳам сизнинг йўлингизни берсин”, “фалончига ўхшаб юрайлик” деган ибораларни ишлатамиз. Аслида мўмин-мусулмон киши учун ўрнак бўлишга энг лойиқ ва ҳақли зот Муҳаммад (с.а.в) бўлиб, Аллоҳ таоло Қуръони каримда:

 لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآَخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا

яъни: “(Эй имон келтирганлар!) Сизлар учун – Аллоҳ ва охират кунидан умидвор бўлган ҳамда Аллоҳни кўп ёд қилган кишилар учун Аллоҳнинг пайғамбарида гўзал намуна бордир” – деб марҳамат қилган (Аҳзоб сураси, 21-оят).

Шунингдек, яна Аллоҳ таоло Қуръони каримда марҳамат қилган:

(وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ  (سُورَةُ الأنبياء/107

яъни: (Эй Муҳаммад!) Биз Сизни (бутун) оламларга айни раҳмат қилиб юборганмиз” (Анбиё сураси, 107-оят). Оятдаги “раҳмат” жуда кенг маънони англатади. Уларни билиш учун Муҳаммад (с.а.в.)нинг ахлоқ-одоблари, сийрат ва шамоиллари, шариатларининг бағрикенглиги, ҳатто, куфр ва ширк аҳлига ҳам зулмни раво кўрмаслиги, меҳр-оқибат, эзгулик каби фазилатлар манбаи эканидан хабардор бўлиш зарур.

Буюк ватандошимиз Абу Лайс ас-Самарқандий “Баҳрул улум” номли тафсир китобларида “оламларга раҳмат” жумласининг тафсирида: жин ва инсга, умуман жамики халоиққа раҳматдир. Мўминларга ҳидоят қилиш билан раҳмат, мунофиқларга ўлимдан омонлик бериш билан раҳмат, кофирларга азобни охиратга қолдириш билан раҳматдир, деганлар ва қуйидаги ривоятни келтирганлар:

(حكي أن النبي  صلى الله عليه وسلم  قال لجبريل  عليه السلام: "هَلْ أَصَابَكَ مِن هَذِهِ الرَّحمَةِ شَيءٌ؟ قَالَ: نَعَمْ ، كُنتُ أَخشَى العَاقبَِةَ فَأَمَنتُ لِثَنَاءِ اللهِ عز وجل عَلَيَّ بِقَولِهِ: {  ذِي قُوَّةٍ عِنْدَ ذِي الْعَرْشِ مَكِينٍ  مُطَاعٍ ثَمَّ أَمِينٍ}" (سورة التكوير/20-21

яъни: Ҳикоя қилинишича, Пайғамбар (с.а.в.) Жаброил а.с.га: “Сизга ҳам ушбу раҳматдан бирор насиба етганми?” – деб сўрадилар. Шунда Жаброил (а.с.): Ҳа, мен оқибатим қандай бўлишидан қўрқувда эдим. Аммо, Аллоҳ азза ва жалла мен ҳақимда: (Жаброил) қувватли, Аршнинг соҳиби (Аллоҳ) наздида мартабали, у жойда (фаришталар томонидан) итоат этилувчи ва ишончли зотдир”, деб тасанно айтганидан кейин хотиржам бўлдим, дедилар.

Расулуллоҳ (с.а.в.)нинг раҳмат элчиси эканликлари У зотнинг ахлоқларида ҳам намоён эди. Қуйидаги ҳадиси шариф шунга далолат қилади:

(عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ، قِيلَ: "يَا رَسُولَ اللَّهِ  ادْعُ عَلَى الْمُشْرِكِينَ  قَالَ: إِنِّي لَمْ أُبْعَثْ لَعَّانًا وَ إِنَّمَا بُعِثْتُ رَحْمَةً" (رواه الإمام مسلم

яъни: Абу Ҳурайра (р.а.) ривоят қилиб айтадилар: Ё Расулуллоҳ! Мушрикларни дуойибад қилинг, – дейишди. Шунда Расулуллоҳ (с.а.в.): “Мен лаънатловчи қилиб эмас, раҳмат қилиб юборилганман”, деб жавоб бердилар (Имом Муслим ривояти).

Муҳтарам жамоат! Пайғамбаримиз (с.а.в.)нинг оламларга раҳмат қилиб юборилганликлари У зотга нозил қилинган шариат аҳкомларида ҳам намоён бўлади. Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилган:

أَوَلَمْ يَكْفِهِمْ أَنَّا أَنْزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ يُتْلَى عَلَيْهِمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَرَحْمَةً وَذِكْرَى لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ  

(سُورَةُ العنكبوت/51).

яъни: “Ахир, уларга тиловат қилинаётган (шу) Китобни Биз Сизга нозил қилганимиз улар учун етарли эмасми?! Албатта, бу (Китоб)да имон келтирадиган қавм учун раҳмат (мўъжиза) ва эслатма бордир. (Анкабут сураси, 51-оят).

 Дарҳақиқат, Ислом шариати олийжаноб, бағрикенг ва мўътадил шариат эканлиги билан барча замон ва маконга мос келади. Қуръони каримда шундай марҳамат қилинади:

(يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ  (سُورَةُ البقرة/185

яъни: “Аллоҳ сизларга енгилликни истайди, оғирликни хоҳламайди” (Бақара сураси, 185-оят). Бошқа бир оятда:

(وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ  (سُورَةُ الحج/78

яъни: “ва динда сизларга бирор ҳараж (қийинчилик) қилмади”, дейилган (Ҳаж сураси, 78-оят). Ривоят қилинишича Расулуллоҳ (с.а.в.) Муоз ибн Жабал ва Абу Мусо ал-Ашъарийни Яманга элчи қилиб юбораётганларида:

(عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: يسِّرا ولا تعسِّرا وبشِّرا ولا تنفِّرا وتطاوعَا ولا تختلِفا (رواه البخاري ومسلم

яъни: “Динни енгил қилиб кўрсатинглар қийин қилманглар, динга қизиқтиринглар нафратлантирманглар, бир-бирингизга итоат этинглар ихтилоф қилманглар”, деганлар (Имом Бухорий ва Муслим ривояти).

Шунингдек, Муҳаммад мустафо (с.а.в.)нинг сизу биз умматлари ҳам энг адолатли ва яхши уммат бўлиб, барча инсониятга яхшилик тарқатадиган, яхшилик ишларда ўрнак ва намуна бўладиган умматдирмиз. Бу ҳақда Қуръони каримда шундай дейилган:

كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ

(سُورَةُ آل عمران/110).

яъни: “Одамларга чиқарилган (маълум бўлган) умматнинг энг яхшиси бўлдингиз, (эй, мусулмонлар!) зеро, сиз амри маъруф, наҳйи мункар қиласиз ва Аллоҳга имон келтирасиз” (Оли Имрон сураси, 110-оят). Пайғамбаримиз (с.а.в.)дан ҳам бу ҳақда қуйидаги ҳадис ворид бўлган:

(عن درة بنت أبي لهب قالت: قام رجل إلى النبي صلى الله عليه وسلم وهو على المنبر فقال: يا رسول الله أيّ الناس خير؟ فقال: "خَيْرُ النَّاسِ أقْرَؤهُمْ وأتقاهم للهِ وآمَرُهُمْ بِالمعروفِ وأنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَأَوْصَلُهُمْ لِلرَّحِمِ" (رواه الإمام أحمد

яъни: Дурра бинт Аби Лаҳаб айтадилар, Пайғамбар (с.а.в.) минбарда турган эдилар, бир киши ўрнидан туриб: Ё Расулуллоҳ! Одамларнинг қандайи яхши? – деб сўради. Шунда, Расулуллоҳ (с.а.в.): “Одамларнинг энг яхшиси кўп ва хўб қироат қиладигани, Аллоҳга энг қўп тақво қиладигани, яхшиликка энг кўп буюрадигани, мункар ишдан энг кўп қайтарадигани ва қариндошлик риштасини маҳкам тутадигани”, деб жавоб бердилар (Имом Аҳмад ривояти).

Азизлар! Аллоҳ таолога беадад ҳамду сано ва шукрлар бўлсинким, сизу бизларни охирзамон пайғамбари Муҳаммад мустафо (с.а.в.)га уммат бўлиш бахтига муяссар этди. Зеро, Қуръони каримда марҳамат қилинади:

(وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُول عَلَيْكُمْ شَهِيدًا  (سُورَةُ البقرة/143

яъни: “Шунингдек, сизларни (мусулмонларни бошқа) одамларга (умматларга) гувоҳ бўлишингиз ва Пайғамбарнинг сизларга гувоҳ бўлиши учун “ўрта уммат” қилиб қўйдик” (Бақара сураси, 143-оят). “Ўрта уммат” – умматларнинг яхшиси демакдир. Зеро, ҳар бир нарсада ўртаҳоллик яхшидир.

Буюк муфассирлардан Ибн Жарир ат-Табарий “Жомеъ ал-баён фи таъвил ал-Қуръон”да Аъроф сурасининг 150-ояти тафсирида қуйидаги ривоятни келтирадилар: “Мусо (а.с.): Ё Раббим, мен лавҳда одамларга чиқарилган умматнинг энг яхшиси бўлган, амри маъруф, наҳйи мункар қиладиган умматни топдим. Уларни менга уммат қилгин, деди. Аллоҳ таоло: Улар Муҳаммаднинг уммати, - деди. Мусо: Ё Раббим, мен лавҳда  ҳаммадан кейин яратилиб, жаннатга биринчи бўлиб кирадиган умматни топдим. Уларни менга уммат қилиб бергин, деб сўради. Аллоҳ таоло: Улар Муҳаммаднинг уммати, деди. Мусо: Ё Раббим, мен лавҳда Қуръонларини қалбларига жойлаб олиб ўқийдиган умматни топдим, уларни менга уммат қилиб бер, деди. Аллоҳ таоло: Улар Муҳаммаднинг уммати, деб жавоб берди. Мусо: Ё Раббим, мен лавҳда қилган садақотларидан ўзлари ҳам  ейдиган ва бунга ажр ҳам оладиган умматни топдим, менга уларни уммат қилиб бер, деб сўради. Аллоҳ таоло: Улар Муҳаммаднинг уммати, деб жавоб берди. Мусо: Ё Раббим, мен лавҳда бир яхшиликни ният қилиб уни амалга ошира олмаса битта савоб, агар амалга оширса ўнтадан етти юз баробаргача савоб бериладиган умматни топдим, уларни менга уммат қилиб бергин, деб сўради. Аллоҳ таоло: Улар Муҳаммаднинг уммати, деб жавоб берди. Мусо: Ё Раббим, мен лавҳда тўғри йўлга чақирилса лаббай деб қабул қиладиган ҳамда дуолари ижобат бўладиган умматни топдим, уларни менга уммат қилиб бергин, деди. Аллоҳ: Улар Муҳаммаднинг уммати, деди. Шунда Мусо Лавҳларни улоқтириб ташлаб: Ё Аллоҳим, мени ҳам Муҳаммаднинг умматидан қилгин, деб дуо қилди”.

Бугунги кунда Пайғамбаримиз (с.а.в.) таваллуд топган муборак кунларини нишонлаш ва у зотнинг сийрати санияларини ўқиб-ўрганиш ва эшитиш билан бирга, бутун оламга раҳмат этиб юборилган Росулуллоҳ (с.а.в.) ҳаёт тарзлари, хулқ-ободларидан ўрнак олиб яшамоқлигимиз керак. Юртимиз равнақи ва тараққиёти, халқимизнинг тинч ва осойишталиги йўлида баракали меҳнат қилишимизда Пайғамбаримизнинг (с.а.в.) гўзал одоб ахлоқлари илм олишга тарғиботлари, хайр-у саҳоватлари, инсонийлик фазилатлари бизларга ҳамиша илҳом бериши лозим.

Шуни таъкидлаш керакки, баъзан кишилар орасида аслида мавлид ўқиш шартми, бу хақида Қуръони каримда, ҳадиси шарифда ҳам кўрсатма йўқ-ку деган фикрларга бориб, уни бидъат дейишади. Пайғамбаримиз (с.а.в.) вафотларидан 6-7 аср ўтгандан сўнг ўша замонанинг машҳур уламолардан баъзилари Расулуллоҳ (с.а.в.)нинг номи шарифларига ҳурмат кўрсатиш, хотирлаб туриш мақсадида у зотнинг таваллуд топган кунини мавлид куни деб атай бошладилар. Ислом тарихида биринчи марта Ибн Ҳажар Асқалоний, Жалолиддин Суютий кейинчалик имом Жаъфар Барзанжий томонидан қасидалар ўқиш, у зот  (с.а.в.)ни ёд этиш дурустлиги хусусида фатво беришган.

Бутун дунёда бўлганидек, диёримиз мусулмонлари орасида ҳам қадимдан мавлид кунини байрам қилиш одат тусига кирган. Шу муносабат билан робиъул аввал ойи келгач, барча жоме масжидларимизда Пайғамбаримиз (с.а.в.)нинг сийратлари, юксак одоб-ахлоқлари ва олий фазилатлари ҳақида мавъизалар қилинади, мавлиди шарифлар ўқилади.

Бу каби хайрли тадбирларнинг ўсиб келаётган ёш авлодни гўзал ахлоққа йўғрилган азалий қадриятларимиз руҳида тарбиялашда, уларнинг маънан баркамол бўлиб етишишларидаги аҳамиятлари беқиёсдир.

Албатта, Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.)га уммат бўлиш айни пайтда сизу бизларнинг зиммамизга масъулият ҳам юклайди. Бу масъулият У зот келтирган динни мусаффолигини сақлаб, келажак авлодга омонат билан етказиш, турли хилдаги бидъат ва хурофотларга берилмай, бузуқ эътиқодларга эргашмай, аксинча, адашганларни тўғри йўлга солиб, чин мўмин-мусулмон бўлиб яшашдан иборатдир.

 

И Л О В А

Муҳтарам жамоат! Расулуллоҳ (с.а.в.) ўз оилаларидаги кундалик юмушларида ҳам бизга намуна бўлганлар. У зот ғоят тавозеъли, кибрдан узоқ киши эдилар. Ўзлари учун одамларни подшоҳлар учун тургандек туришдан қайтарардилар. Мискинлар ҳолидан хабар олардилар, камбағал-мискинлар билан бирга ўтирардилар, қулнинг чорловини ҳам қабул қилардилар, асҳоблари ичида улардан бири каби ўтирардилар. Оиша розияллоҳу анҳо айтади: «Ўз пойабзалларини ямар, кийимларини тикар, сизлардан бирингиз ўз уйида нима ишларни қилса, у зот ҳам шуни қилардилар. Оддий инсон эдилар, кийимларини ўзлари тозалар, эчкиларини соғар, ўз юмушларини ўзлари қилар эдилар».

Албатта, Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.)га уммат бўлиш айни пайтда сизу бизларнинг зиммамизга масъулият ҳам юклайди. Бу масъулият У зот келтирган динни мусаффолигини сақлаб, келажак авлодга омонат билан етказиш, турли хилдаги бидъат ва хурофотларга берилмай, бузуқ эътиқодларга эргашмай, аксинча, адашганларни тўғри йўлга солиб, чин мўмин-мусулмон бўлиб яшашдан иборатдир.

Азиз мусулмонлар! Ушбу мавлид ойи бўлмиш Рабиул аввал ойида мусулмон юртларида, шу жумладан, бизнинг юртимизда ҳам кўп асрлардан буён Пайғамбаримиз (с.а.в.)нинг таваллудларига шодлик изҳор қилиш, шу кунларни хурсандчиликда ўтказиш маъносида йўлга қўйилган. Яқин тарихимизни ўрганадиган бўлсак, мавлид йиғинларида айнан шу кайфият ва ҳолат бизнинг юртимиздаги мусулмонлар орасида яққол сезилиб келади. Умуман олганда, жуда кўп муътабар олимлар мавлид ойи келганда Мавлид ўқиш, масжидларда жамаот билан буни кенг нишонлашга рухсат беришган.    

Муҳтарам азизлар! Бугунги жума кунимизда билишими лозим бўлган одоблардан яна бири бу Пайғамбаримиз (с.а.в.)га салавот айтиш одобларидир. Улар қуйидагилар: 

  1. Мусулмон киши умрида бир марта салавот айтиш фарздир.
  2. Намознинг охирги ташаҳҳудидан кейин салавот айтиш суннатдир.
  3. Намоздан ташқари барча вақтларда салавот айтиш мустаҳабдир.
  4. “Аллоҳумма солли ъала Муҳаммад ва ъала оли Муҳаммад” деб салавот айтиш афзалроқдир.
  5. Салавот айтиб туриб, ортидан у зотнинг аҳли байтига, асҳоблари ва тобеинларига ҳам айтиш авлодир.
  6. Жума куни салавотни кўп айтиш афзал.
  7. Ҳар дуонинг аввали ва охирида салавот айтиш тарғиб қилинган.
  8. Салавот айтиш асносида таҳоратли, оғизнинг тоза ва хўшбўй ҳолда бўлиши мустаҳабдир.
  9. Аврат жойлар ёпиқ ва тўсилган бўлиши.
  10. Қалби ва хаёли зикр ва салавот айтишга ҳозирланиши.
  11. Салавот айтганда тадаббур ва хаёлан мушоҳада қилиш.

 

Аллоҳ таоло барчамизни оламларга раҳмат бўлмиш зотга чин уммат бўлиб, аҳил ва иноқликда умргузаронлик қилмоғимизни насиб айласин. Омин!

Аввалроқ, 15 ноябрь куни Андижон шаҳрида “Ислом – тинчлик ва эзгулик дини” мавзуида диний соҳа ходимларининг Республика анжумани бўлиб ўтиши ҳақида хабар берган эдик. 

Ушбу анжуманда иштирок этиш учун қўшни Қозоғистон Республикаси Жанубий Қозоғистон вилояти Бош имом-хатиби Каримбек Аҳмаджон раҳбарликларидаги уламолар Андижон шаҳрига етиб келишди.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
@muslimuzportalMuslim.uz
https://telegram.me/joinchat/BO0aAj0jjw0GT5rhPph8OQ

Эртага, 15 ноябрь куни Андижон шаҳрида “Ислом – тинчлик ва эзгулик дини” мавзуида диний соҳа ходимларининг Республика анжумани бўлиб ўтади. Айни пайтда тадбир ташкилотчилари томонидан анжуманга пухта тайёргарлик ишлари вилоятда жадал давом эттирилмоқда.

Ушбу анжуманни ўтказишдан асосий мақсад, Ўзбекистонда ҳукм сураётган тинчлик ва барқарорликни янада мустаҳкамлашда диний соҳа ходимлари вазифаларини белгилаш, ислом дунёсининг қўлга киритаётган сўнгги ютуқлари, ер юзининг турли бурчакларида рўй бераётган беқарор вазиятларнинг асл моҳияти ва мудҳиш оқибатларини муҳокама этиш, ақидапараст оқимлар томонидан фитна чиқариш, ислом таълимотини бузиб талқин қилиш каби оқибати оғир бўлган хатти-ҳаракатларни фош этиш ҳамда аҳиллик ва бағрикенгликка ундовчи ғояларни жамиятда кенг ёйишдан иборатдир.

Ҳар бир диний ходим мамлакатимиз тараққиётининг янги босқичида амалга оширилаётган ислоҳотлар, халқимиз ҳаёти, одамларимиз онгу тафаккурида рўй бераётган ўзгаришларни қалбан ҳис этган ҳолда кенг халқ оммасига тушунтириб бориши, Ватан келажаги учун юракдан қайғуриши, ижтимоий-маънавий муҳитга салбий таъсир этадиган иллатлардан халқимизни астойдил ҳимоя қилиши борасида жонбозлик кўрсатиш борасида анжуманда сўз юритилиши белгиланган.

Бу йилги анжуман олдингиларидан фарқли улароқ қўшни давлатлар Қирғизистон Республикаси мусулмонлари идораси раиси, муфтий Максатбек Токтамушев ва Қозоғистон Республикаси Жанубий Қозоғистон вилояти Бош имом-хатиби Каримбек Аҳмаджон раҳбарликларидаги диний уламолар иштирок этади. Ушбу уламолар билан ҳамкорлик ришталаримизни янги поғонага кўтариш масалалари келишиб олинади.

Бизни кузатишда давом этинг, анжуман иши тўғрисидаги хабарлар, интервьюлар, суҳбатлар, фото ва видеолавҳаларни ўз вақтида диний идоранинг muslim.uz сайти, телеграм, инстаграм ва фейсбукдаги @muslimuzportal ва ютубдаги канал орқали намойиш этиб борилади. 

 

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Матбуот хизмати

Страница 44 из 264

ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ

КОНЦЕПЦИЯ

Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.

Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.

Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.

Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.

Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.

Ушбу рукнда:

- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;

- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;

- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;

- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.

Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.

 

Top