muslim.uz
Расулуллоҳга муҳаббат қўйиш - дунё ва охират саодати
Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга муҳаббатни имоннинг бир бўлаги қилган ва У зотнинг суннатларини энг тўғри йўл қилиб берган Аллоҳ таолога ҳамду санолар бўлсин!
Нима учун биз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга муҳаббат қўйиб, у кишини севамиз? Чунки, Аллоҳ бизларни зулматдан нурга, залолатдан ҳидоятга шу Зот туфайли олиб чиққандир. Зотан, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳ таолонинг шариат қилиб берган динини тўла-тўкис, Раббимиз амр этгани каби етказиб, омонатини мукаммал сизу биз умматларига топширганлар. Бу ишларни биз умматларини жуда ҳам яхши кўрганлари ва меҳр-шафқатларини гўзал бўлганларидан адо этганлар. Бас, шундай экан Аллоҳ таоло У зоти шарифни чиройли мукофотлар билан сийласин. Ўз Расулини севиш ва муборак изларидан эргашишни бизга, фарзандларимизга ва барча инсонларга насиб этсин.
Пайғамбарга севги-муҳаббат деганда нимани тушинмоқ керак? Яъни, ҳар бир мусулмон киши қалбини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга моил қилиб, бошқа барча нарсаларнинг муҳаббатидан У зотга бўлган муҳаббатни устун кўйиш демакдир. Аслида, муҳаббат деганда - муҳаббат қўйилган нарсага мувофиқ бўлган холатни тушунилади. Мойиллик эса - у билан лаззат олиш ва маъқул кўриш демакдир. Худди бир нарсани суратини, овозини ёки бўлмаса таомни суйганга ўхшаш. Инсон ўз ақли билан лаззат олиши ботиний маъно ҳисобланиб, бу солиҳ, олим ва фазл аҳлларини муҳаббатларидир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бўлган муҳаббатда буларнинг ҳаммаси мужассам бўлмоғи даркор. Бу муҳаббат инсонни зоҳирий ва ботиний гўзаллик, жами улуғлик хислатларини камоли, фазилатларнинг барча тури, энг тўғри йўлда мустақим бўлиши, неъматларнинг давомийлиги ва абадий азобдан халос бўлиш каби маъноларга эга қилади.
Шундай экан, биз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга ҳар тарафлама ришталарни боғлаб, қалбимизни ҳиссий ва маънавий, ақлий томондан маърифат ва илм билан, сийратлари ва ҳадисларини ёд олиш ҳамда суннатларига эргашиш орқали муҳаббатларимизни исботи бўлса, суннатларига амал қилиш аъзоларнинг муҳаббати тасдиғи бўлади. Аммо суннатларига эргашса бўлди шуни ўзи муҳаббатга кифоя қилади дейилгани эмас, албатта. Балки муҳаббат қалб ва нафс билан уйғунлашгандагина мукамал ўз ифодасини топади. Шундагина мусулмон одам виждонан қалб амалларини энг яхшисини бажарган бўлади. Шу сабаб инсонларнинг муҳаббат даражалари бир-биридан фарқланади.
Муҳаббатур-расул вожиб амал эканига қуйидаги оят далолат қилади:
قُلْ إِنْ كَانَ آَبَاؤُكُمْ وَأَبْنَاؤُكُمْ وَإِخْوَانُكُمْ وَأَزْوَاجُكُمْ وَعَشِيرَتُكُمْ وَأَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا وَمَسَاكِنُ تَرْضَوْنَهَا أَحَبَّ إِلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَجِهَادٍ فِي سَبِيلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّى يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ
“Айтинг (эй, Муҳаммад): “Агар оталарингиз, фарзандларингиз, ака-укаларингиз, хотинларингиз, қариндошларингиз, меҳнат билан топган мол-мулкларингиз, касод бўлишидан қўрққан тижоратингиз ва ёқтирган масканларингиз сизлар учун Аллоҳ ва Расулидан (Мадинага ҳижрат қилишдан), Унинг (тоати) йўлидаги жидду-жаҳд қилишдан (кўра) суюклироқ бўлса, (унда) то Аллоҳ ўз амри (азобини) келтиргунига қадар кутиб турингиз! Аллоҳ (эса) фосиқлар қавмини ҳидоят этмагай” (Тавба сураси, 24-оят).
Мазур ояти каримада Аллоҳ ва пайғамбари соллаллоҳу алайҳи васалламга муҳаббат ҳамма нарсаларнинг муҳаббатидан олдин туришликка даъват қилади. Бошқа ояти каримада:
النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ...
“Пайғамбар мўминларга ўзларидан ҳам ҳақлироқдир...” (Аҳзоб сураси, 6-оят). Яъни, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бўлган муҳаббатлари бошқа барча нарсаларга қўйган муҳаббатдан кўра устунроқ бўлмагунча имонлари комил бўлмагай, деганидир.
Ҳадиси шарифда эса Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизлардан бирортангиз мен унга ота-онасидан, боласидан ва одамларнинг ҳаммасидан маҳбуброқ бўлмагунимча, мўмин бўла олмайди”, дедилар (Бухорий ривояти).
Ушбу ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “мўмин бўла олмайди” деганларидан мурод, комил имонли мўмин бўла олмайди, деганларидир. Шу билан биргаликда бу ҳадис мусулмон кишига Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга муҳаббат қўйиш вожиб эканлигига далолат қилади. Шундагина, ҳақиқий имон эгаси, нажот топувчи кишига айланар экан.
Уламоларимиз кишини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бўлган муҳаббатининг қанчалик чин эканлигига куйидаги ўн иш далолат қилади.
- Ҳаётлик чоғларида У зотга ёрдам бериш ва вафотларидан кейин суннатларига амал қилиш;
- У зотнинг суҳбатларига қизиқиш. Бу иш фақат саҳобаларга хос бўлсада, улардан кейинги келган мусулмон авлодига У зотни ҳеч бўлмаса тушда кўришни орзу қилиш орқали ўз исботини топади;
- Амрларига бўйсиниш;
- У зотнинг суннатларига амал этмаслик, муҳаббат қилмаслик ила гуноҳкор бўлиб қолишдан эхтиёт бўлиш;
- Кўп салавот йўллаш;
- Суннатларига бошқаларни тарғиб этиш;
- Бидъат хурофотлардан ўзини олиб қочиш;
- Саҳоба ва аҳли байтни яхши кўриш;
- Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг хулқлари билан зийнатланиш;
- Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига амал қилишда хаддан ошмаслик.
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васллам ҳузурларига келиб: “Эй, Аллоҳнинг расули! Қиёмат қачон бўлади?”, деб савол қилди. “Сен қиёматга нимани ҳозирлаб қўйдинг?”, дедилар Пайғамбар алайҳиссалом. Савол берган киши: “Мен Аллоҳ ва унинг Расулини муҳаббатидан бошқа арзигулик ҳеч нарса тайёрламадим”, деб жавоб қилди. Шунда, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, сен ўзинг яхши кўрганлар билан биргасан, ҳар ким ўзи яхши кўрганлар билан бирга бўлади”, деб марҳамат қилдилар.
Анас розияллоҳу анҳу: “Биз ислом келгандан кейин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ушбу сўзларини эшитганчалик хурсанд бўлмаганмиз”, деди.
Аллоҳ таоло барчаларимизнинг қалбимизга Расулини муҳаббатини жо қилсин. Қиёматда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “ҳамд” байроқлари остида туриш ва У зотнинг муборак шафоатларига эришиш ҳамда жаннатда Расулига қўшни бўлиш бахтини насиб этсин!
Жалолиддин Ҳамроқулов,
ТИИ “Таҳфизул Қуръон” кафедраси мудири,
Тошкент шаҳар “Навза” жоме масжиди имом хатиби
Узоқдаги қуйруқнинг жозибаси
Яқинда бир навқирон йигитнинг жанозаси ўқилди. Ҳамдардлик билдириш мақсадида азали хонадонга бордик. Ота кўзда ёш билан бўлган воқеани гапириб берди. “Ўғлим қаршилик қилишимга қарамай яхшироқ даромад қиламан деб бир неча дўстлари билан чет элга ишга кетди. У ерга бориб бир хонадонда ишлаган. Икки ой ўтса ҳам уй эгаси маошини бермаган ва ўртада низо чиққан. Ўғлимни роса дўппослаб бир кимсасиз жойга ташлаб кетган. Дўстлари хабар топгунча у ҳаётдан кўз юмган”.
Донишманд халқимиз мақолларида: “Узоқнинг донидан яқиннинг сомони яхши; Узоқдаги қуйруқдан яқиндаги ўпка яхши” каби ўгитлар баён этилган. Халқимиз тинчлиги, давлатимизнинг барқарорлигини кўролмаётган айрим ғаразгўй шахслар томонидан одамларнинг ишончини суистеъмол қилиб, алдаб, сени катта маблағ билан таъминлаймиз деб чет элга ноқонуний олиб чиқиб, улардан ғаразли мақсадларида фойдаланиш билан боғлиқ жиноятлар содир этилмоқда. БМТ экспертларининг фикрига кўра, жиноий тўдаларнинг ҳар йили ноқонуний миграция ва одам савдосидан олаётган даромадлари 5-7 млрд АҚШ долларини ташкил этмоқда. Бу дунёдаги асосий истеъмол товарлари сотилишидан келадиган умумий даромадга тенг деганидир. Одам савдоси жабрдийдаларининг 2,7 миллиони ёки 80 фоизини аёллар ва болалар ташкил қилади.
Афсуски, инсон ҳаётини тасарруф этиш, қадр-кимматини оёқости қилиш, уни алдаш, ишлатгандан сўнг ҳаққини бермаслик айрим ваҳший, баднафс кимсаларнинг даромад манбаига айланиб қолмоқда. Осон пул топиш ниятида алдовга учраётган кишилар соддалиги, ўз ҳаёти, яқинлари, уларнинг тақдири ва келажагига бефарқлиги оқибатида бундай ёвуз кимсаларнинг тузоғига тушмоқда.
Имом Шаъронийнинг “Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг ҳазрат Али (розияллоҳу анҳу)га насиҳатлари” китобида бундай дейилади: «Ким ҳаром еса, қалби ўлади, ақидаси заиф бўлади, Аллоҳ таоло унинг дуосини қабул қилмайди, ибодати ҳам камаяди. Ҳаром йўллар билан мол тўплаган Аллоҳ таолонинг ғазабига йўлиқади. Аллоҳ у кимсага бузуқ амалларини чиройли кўрсатадиган, бойлиги туфайли динини унуттирадиган, дунё ишларини енгил ҳисоблатадиган, фосиқ амаллар қилганида “Аллоҳ Ғофур ва Роҳим-ку” дегувчи бир шайтонни ҳамроҳ қилиб қўяди. Эй Али! Ҳаромни қўлга киритиш, ҳаром мол топиш учун йўлга чиққан ҳар қандай одамга, албатта, шайтон эргашиб олади. Ҳаромдан тўплаган молни шайтон ейди».
Мамлакатимизда 2008 йил 17 апрелда “Одам савдосига қарши курашиш тўрисида”ги Қонун, шунингдек, Ўзбекистон Республикаси биринчи Президентининг 2008 йил 8 июлда “Одам савдосига қарши кураш самарадорлигини ошириш бўйича чоралар тўғрисида”ги қарори қабул қилинди. Бундан ташқари мазкур турдаги жиноятлар учун жазо чораларини кескин кучайтириш бўйича Жиноят кодексига тегишли ўзгартиш ва қўшимчалар киритилди.
Ўзбекистон Республикаси фуқаролари чет элларда меҳнат фаолиятини Ўзбекистон Республикаси томонидан хорижий мамлакатлар билан тузилган ҳукуматлараро, идоралараро шартномалар ва битимлар асосида фақат Ташқи меҳнат миграцияси масалалари агентлиги ва Тошкент, Бухоро, Нукус, Фарғона, Қарши шаҳарларида жойлашган Фуқароларни чет элларда ишга жойлаштириш бўйича минтақавий бюроларнинг кўмагида амалга оширишлари мумкин. Юқорида қайд этилган ваколатли муассасалардан ташқари, ҳеч бир жисмоний ва юридик шахслар фуқароларни чет элда ишга жойлаштириш фаолияти билан шуғулланиш ҳуқуқига эга эмас.
Республикамиз фуқаролари амалдаги қонунчилик бўйича хусусий меҳнат шартномалари асосида меҳнат фаолиятини амалга ошириш учун чет элларга Ташқи меҳнат миграцияси масалалари агентлиги томонидан бериладиган рухсатномалар асосида чиқишлари белгилаб қўйилган. Фуқаролар белгиланган тартибда расмийлаштирилган хорижий иш берувчининг меҳнат шартномаси нусхаси, иш берувчи тўғрисидаги қисқа маълумот, фуқаролик паспорти нусхаси ва соғлиғи тўғрисида маълумотномани Ташқи меҳнат миграцияси масалалари агентлигига тақдим этишлари лозим. Агентлик тақдим этилган ҳужжатларни 15 кун ичида белгиланган тартибда кўриб чиқиб, фуқарога чет элда меҳнат фаолиятини амалга оширишга рухсатномани белгиланган тартибда расмийлаштириб беради.
Ноқонуний миграцияга қарши курашда биргина ҳуқуқни муҳофаза қилувчи ва бошқа тегишли идоралар томонидан кўрилаётган чоралар ва амалга оширилаётган ишларнинг ўзи камлик қилади. Маълумот ўрнида айтиш жоизки, бугунги кунда юртимизда беш мингдан ортиқ нодавлат нотижорат ташкилотлар фаолият кўрсатмоқда. Уларнинг муайян қисми одам савдоси билан боғлиқ жиноятчиликнинг олдини олиш, бунда аҳолининг кенг қатламлари, айниқса, ёшлар ва хотин-қизларнинг хабардорлик даражаси ва ҳуқуқий маданиятини ошириш, жиноятчилик қурбонларига руҳий-маънавий, тиббий, ҳуқуқий ёрдам кўрсатишга доир чора-тадбирларни амалга оширмоқда. Ўз навбатида, авваламбор, масжид имом хатиблари мавъизаларида, маҳалла фуқаролар йиғинлари ва фуқароларнинг ўзлари бу масалага жиддий эътибор қаратиб, хатога йўл қўяётган фуқароларни огоҳлантирмоқда. Жамиятимизда ўзига хос жамоатчилик назорати шаклланмоқда. Буларнинг ҳаммаси мамлакатимизда тинчлик ва барқарорликни янада мустаҳкамлашга хизмат қилаётир...
“The Guardian” нашрининг хабарига кўра, Европага ота-онасиз ва яқинларисиз келган 10 мингга яқин қочқин бола Европа иттифоқи чегараларини кесиб ўтиш вақтида йўқолиб қолган. Италияда 5 минг нафар бола бедарак кетган. Буюк Британияда қаердалиги номаълум бўлган болалар сони бир йил ичида икки баробарга кўпайган.
“The Independent” нашри тарқатган маълумотларда айтилишича, ўтган ойда бирданига 360 нафар бола йўқолиб қолган. Германияда шу йил бошидан бери қарийб 9 минг нафар 18 ёшга тўлмаган қочқин боланинг қаердалиги номаълум. Полициячилар бу болалардан кўпчилиги Европага келгач одам савдогарлари қурбонига айланган бўлиши мумкинлигини таъкидламоқда.
Интернет орқали ана шундай маълумотларни ўқир эканман, қувончи ичига сиғмай юрган, беғуборлик билан фанлардан олган баҳоларини ўртоқларига кўз-кўз қилаётган болаларга назар соламан. Уларнинг бахтиёр чеҳрасида эртанги кунга ишонч, мактабни аъло баҳоларга тамомлаб, юртимизга хизмат қилишдек, муқаддас туйғу бор. Шу дамда бахтиёр кўзимга ёш қалқийди, шу кунларга етказгани учун Аллоҳ таолога шукрона келтираман. Қандайдир ички ҳайқириқ мени мана шундай бахтли кунлар имконияти – Истиқлолимиз меъморларига таҳсинлар айтишга чорлайверади.
Абдувоҳид ЎРОЗОВ,
“Мовароуннаҳр” нашриёти ходими
"Қомусимиз – номусимиз, ҳам шараф, ҳам оримиз!"
Жорий йилнинг 6 декабрь куни Халқаро ногиронларни ҳимоя қилиш куни муносабати билан "МЕХРИБОНЛИК" Ижтимоий ўзаро ёрдам ногиронлар жамиятининг Тошкент шаҳар бўлими томонидан "Қомусимиз – номусимиз, ҳам шараф, ҳам оримиз!" деб номланган тадбир бўлиб ўтди.
Тадбирда “Шайх Зайниддин” жоме масжиди имом-хатиби Одилхон Исмоилов иштирок этиб, тадбирни Қуръон тиловати билан очиб берди. Шундан сўнг, тадбирга келган мехмонларни 3 декабрь Ногиронларни ҳимоя қилиш куни ҳамда 8 декабрь юртимиз бош қомуси – Конституциянинг қабул қилинганининг 24 йиллиги билан муборакбод этди. Тадбир иштирокчилар қалбига олам қувонч баҳш этди.
Шайх Зайниддин жоме масжиди матбуот хизмати
Ҳамкорлик шартномаси имзоланди
Куни кеча Ислом ҳамкорлик ташкилотининг Таълим, фан ва маданият масалалари бўйича халқаро Ислом ташкилоти (АЙСЕСКО)нинг Марокаш пойтахти Работ шаҳридаги қароргоҳида Ташкилотнинг Бош котиби Абдулазиз бин Усмон ат-Тувайжирий ва “Ассаламу алайка айюҳан набий” Халқаро инсонпарварлик ташкилоти Бош котиби Доктор Носир бин Масфар ал-Қураший аз-Заҳроний тарбия-таълим, маданият, матбуот ва Пайғамбаримиз Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)нинг сийратлари тўғрисида турли тиллардаги нашрларни чоп этиш соҳаларига доир икки томонлама шартномаси имзоланди.
Мазкур шартномани тузишдан кўзланган мақсад – Доктор Носир бин Масфар ал-Қураший аз-Заҳроний муаллифлигида нашрдан чиққан “Саноқли дақиқаларда Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) сийрати” номли асарни турли тилларда нашр этиш, Ислом оламида ва хориж давлатларда сийрати набавия тўғрисидаги асарларни нашр этишни орттириш ҳамда икки ташкилот ўртасида тарбиявий, илмий, маданий ва матбуот соҳаларидаги ҳамкорликни мустаҳкамлашга доир тадбирлар, учрашувлар ҳамда “Ассаламу алайка айюҳан набий” халқаро инсонпарварлик ташкилоти томонидан бир қатор давлатларда кўргазмалар ташкил қилишда икки томон ҳамкорлигини мустаҳкамлашдир.
Халқаро алоқалар бўлими ходими
Илёсхон Аҳмедов
тайёрлади
Бир қултум сувга тенг бойлик
Донишмандлардан бири бундай дебди: «Ҳар кунги бажарган ва бажара олмаган амалларинг, бесамар ўтган вақтинг сенга кўрсатиб турилса, бой берган вақтингни ўйлаб, ғам-ғуссага ботардинг. Лекин Аллоҳ таоло шундай бир тадбир қилиб, сени бу ҳолни кўришдан маҳрум этди. Тасалли ва таскин учун дунёнинг балою офатлари орасига лаззат ва завқни жойлаб, сени ана шу лаззат ва завқ билан машғул этди. Агар билсанг, аслида дунё қалампирдан ҳам аччиқроқ. Бироқ ҳар нарсани билгувчи Зот уни шу тариқа ширин нарсалар билан қориштириб қўйди. Дунёнинг сабабларини сифатлашга уринган одамни Ўз ишлари билан ҳоритди. Дунёнинг ажойиботлари ўткир бир воиз айтган таъсирли сўзлардан ҳам кўпдир».
Дарҳақиқат, дунё гўзал ва ширин. Дунё ҳирси ҳамма нарсадан устундир, у инсонни битмас-туганмас орзу-ҳаваслар сари етаклайди. Инсон сўнгсиз орзу-ҳавасларга берилади, аммо ҳеч қачон уларнинг охирига етолмайди. Қанча топиб-тутмасин, барибир қаноатланмайди.
Ҳикоят қилинишича, бир кун Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) қўлларига учта таёқ олдилар. Бирини олдиларига, иккинчисини ёнларига қўйдилар. Учинчи таёқни эса узоқ бир ерга отиб, шундай дедилар: «Манави олдимдаги – инсон, ёнимдагиси – ажал. Анави узоққа отганим эса орзу-ҳавасдир. Инсон ўзидан жуда узоқларда бўлган орзу-ҳавасларга етишмоқчи бўлиб, узлуксиз ҳаракат қилади. Лекин ажал яқинроқ бўлгани учун, инсон орзу-ҳавасга етишмасдан аввал ажал унинг ёқасидан олади».
Ривоятларда келади, халифа Ҳорун ар-Рашид ўз замонасининг пири бўлмиш Шақиқ Балхий ҳазратларини тез-тез зиёрат қилиб турар экан. Ана шундай зиёратларнинг бирида ҳазрати Балхий халифага шундай дебдилар:
– Тасаввур қил, саҳрода ёлғиз қолгансан, ташналикдан ўлай деб турибсан. Аммо бир қултум сув бўлса, ҳаётингни сақлаб қолиш мумкин. Шу пайт кимдир келиб, «Сув сотаман», деса, нимангни берган бўлар эдинг?
– Нимани сўраса, бераман. Ундай пайтда пул ҳақида ўйлаб ўтирмайман, – дебди халифа.
– Агар ўша одам бир қултум сув учун бутун бойлигингнинг ярмисини сўраса ҳам берармидинг? – сўрабдилар ҳазрат.
– Албатта берардим, – дебди халифа.
– Яхши, ярим бойлигингга бир пиёла сув сотиб олиб, ичдинг. Энди тасаввур қил, бироз вақт ўтиб, ўша сув таҳоратингни танг қилди, аммо сен уни чиқара олмай қолдинг. Табибларинг ҳам сени даволай олишмади. Сўнг яна кимдир келиб, «Қолган бойлигингни ҳам берсанг, мушкулингни осон қиламан» деса, рози бўлармидинг?
– О, бундай азобдан қутулиш учун боримни беришга ҳам розиман, тузалсам бўлди, – дебди халифа.
Шунда Шақиқ Балхий дебдурлар: «Ундай бўлса, эҳтиёт бўл. Бир пиёла сувни ичишгаю, сўнг уни чиқариб ташлашга арзийдиган бойлигингга ишонма, у билан мағрурланма!»
Яна бир ривоятда ҳам, мол-дунёга ишонмаслик, унга бино қўймаслик, мол-дунёнинг ўткинчилиги ҳақида ҳикоя қилинади.
Бир куни халифа Валид ибн Абдулмаликнинг ҳузурига Авс қабиласидан бир неча киши келди. Уларнинг орасида бир кўзи кўр киши ҳам бўлиб, халифа ундан: «Кўзингга нима бўлган?» деб сўради.
«Эй амирул мўъминин! – гап бошлади у киши. – Менинг молу дунёим, аёл ва бола-чақаларим кўп эди. Қабиланинг энг бой одами эдим. Мол-дунё ва аҳлимни олиб, қавмим яшайдиган жойдан четроқдаги водийга бориб, ўша ерда яшамоқчи эдим. Аммо катта сел келиб, бор нарсамни оқизиб кетди. Биргина туям ва эндигина туғилган чақалоғим омон қолди, холос. Бир пайт туя ҳам қоча бошлади. Боламни ерга қўйиб, туямни тутмоқчи бўлдим. Узоқ кетмаган эдим, бола чинқиргандек бўлди. Қарасам, чақалоқнинг бошини бўри ғажиётган экан. Уни қутқаришга энди кеч эди. Яна туянинг изидан кетдим. Энди етган эдим, юзимга бир тепиб қолди. Афт-башарам қонга тўлди. Кўр бўлиб қолдим. Хуллас, бир кечада оиласиз, бола-чақасиз қолдим. Молу дунём сувга оқди, кўзим кўр бўлди».
Дунё ҳаёти ва мол-дунё ҳақида улуғлардан Бишр Хофий шундай дебдурлар: «Ким Аллоҳдан дунёлик истаса, ҳисоб-китоб куни Аллоҳнинг ҳузурида кўпроқ туришни хоҳлаган бўлади, чунки бойлигини керакли жойга ишлатмаса, узундан-узоқ ҳисоб беради».
Абу Ҳозим айтадилар: «Дунёда севинтирувчи бирон нарса йўқки, кетидан хафа қилувчи бир нарса келмаса».
Молик ибн Динор айтадилар: «Дунё ҳаётида қўлга кирита олмаган нарсаларинг учун қанчалик ачинсанг, охират тушунчаси қалбингдан шунчалик ўчирилади».
Бу дунёда моли омонат, ўзи меҳмон бўлмаган бирон киши йўқ. Шундай экан, улуғларнинг сўзларидан ибрат олиб, ўткинчи дунёнинг алдамчи жилвасига алданмайлик, яхши ва эзгу амаллар қилайлик, атрофимиздаги инсонларга қўлимиздан келганича ёрдам кўрсатайлик. Аллоҳ таоло барчамизга маҳалла-кўй тинчлиги, юрт равнақи учун хизмат қилиб, охиратда улкан ажру савобларга етишишни насиб этсин!
Раҳматуллоҳ САЙФУДДИНОВ,
Юнусобод тумани бош имом-хатиби,
Тошкент Ислом Институти ўқитувчиси,
«Мирза Юсуф» жоме масжиди имом-хатиби
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.