muslim.uz
Намоз ўқимайдиган одам...
Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай деб марҳамат қилади: “Бас, шундай намозхонлар ҳолига войки, улар намозларини «унутиб» қўядилар” (Моъун, 4-5).
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деб марҳамат қилганлар: “Аллоҳ таоло қиёмат куни умматимнинг ўнта тоифасига ғазаб қилади, уларни лаънатлайди ҳамда улар учун аламли азоб тайёрлаб қўйган. Аллоҳ уларни дўзахга киритади” дедилар. Шунда саҳобалар: “Улар кимлар, эй Аллоҳнинг Расули?” деб сўрашди. У зот шундай жавоб бердилар: “Зинокор қария, золим раҳбар, доим ароқ ичувчи, закотни ман қилувчи, ёлғон гувоҳлик берувчи, одамлар орасида чақимчилик қилувчи, ота-онасининг юзига ғазаб билан боқувчи, хотинини талоқ қилиб, кейин ҳаром ҳолатда ушлаб турувчи, зулм ва жабрга ҳукм қилувчи, бадани соғ бўла туриб намозни тарк қилувчи”.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан соғ бўла туриб намозни тарк қилувчи одамнинг тавҳиди ҳақида сўралди. У зот: “Намозни тарк қилувчи кишининг тавҳиди йўқ, намозни тарк қилувчи кишининг закоти йўқ, намозни тарк қилувчи кишининг рўзаси йўқ” деб жавоб бердилар.
Аллоҳ таоло Қуръонда шундай деб марҳамат қилади: “Сўнгра уларнинг ортидан намозни зое қилган ва шаҳватларга эргашган кимсалар ўрин олдилар. Энди улар, албатта, ёмонликка (ёмон жазога) йўлиқурлар” (Марям, 59).
Ушбу оятдаги “ёмонлик” деб таржима қилинган сўз арабчада “ғойй” деб номланади. “Ғойй” эса жаҳаннамдаги бир водий бўлиб, унга фақатгина намозни узрсиз тарк қилувчилар тушади.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳу шундай дедилар: “Қиёмат куни банда биринчи бўлиб намоздан сўралади. Агар намози қабул бўлса, бошқа амаллари ҳам қабул бўлади”.
Намоз ўқимайдиган одам Аллоҳ билан боғланиш неъматидан маҳрум бўлади.
Намоз ўқимайдиган одам Аллоҳ билан ёлғиз қолиб, унга муножот қилишдан, шу ибодатнинг руҳий, маънавий лаззатларидан бебаҳра қолади.
Намоз ўқимайдиган одам омонлик, хотиржамлик ва нажотдан мосуво бўлади.
Намоз хато ва гуноҳларни ювишнинг энг ишончли йўл бўлиб, у доимо ўз эгасига кўплаб шахсий фойдалар келтиради. Намоз ўқимайдиган одам эса бундай фойдалардан бенасиб қолади.
Намоз ўқимайдиган одам Аллоҳдан узоқлашади.
Намоз ўқимайдиган одамнинг иродаси заиф бўлади.
Намоз ўқимайдиган одам мислсиз нафсоний роҳат ва руҳий фароғатлардан қуруқ қолади.
Намоз ўқимайдиган одам ғафлат уйқусида ухлаётган бўлади.
Намоз ўқимайдиган одам ҳаётга теранроқ назар сола олмайди.
Намоз ўқимайдиган одам беинтизом, бетартиб бўлади.
Намоз ўқимайдиган одам вақтнинг қадрига етмайди.
Намоз ўқимайдиган одам қўрс, шошқалоқ, пасткаш, бесабр бўлади.
Намоз ўқимайдиган одам мусулмонлар билан бўладиган ижтимоий боғланишлардан, яхшилик йўлидаги ҳамкорликлардан бенасиб қолади.
Намоз ўқимайдиган одамда меҳрибонлик, ёрдамга шошилиш, ғамхўрлик ҳисси бўлмайди.
Намоз ўқимайдиган одамда мустаҳкам ишонч бўлмайди.
Намоз мусулмон кишини ғайримусулмондан ажратиб турувчи энг асосий белгидир.
Намоз ўқимайдиган одамни ҳеч ким ҳурмат қилмайди.
Намоз ўқимайдиган одамдан ҳеч ким хотиржам бўлмайди.
Маълумки, намоз поклик ва озодалик рамзидир.
Намозхон одамнинг энг аввало, қалби пок бўлади. Қолаверса, бадани, кийим-боши ва макони ҳам пок бўлади.
Намоз ўқимайдиган одамнинг эса кийими, бадани ва энг асосийси, қалбининг поклигида шубҳа бор.
Намоз ўқимайдиган одамнинг юзида нур бўлмайди.
Намоз ўқимайдиган одамнинг юраги тор, ўта инжиқ бўлади.
Намоз ўқимайдиган одамнинг ризқи танг бўлади.
Намоз ўқимайдиган одамга ҳамма ғазаб билан қарайди.
Намоз ўқимайдиган одамни ҳамма ёмон кўради.
Намоз ўқимайдиган одам жамиятнинг ишончсиз кишиси ҳисобланади.
Намоз ўқимайдиган кишга ҳеч ким ишонмайди.
Намоз ўқимайдиган одамнинг гувоҳлиги ўтмайди.
Қачонгача ғафлат уйқусида ухлаймиз?!
Қачонгача Роббимизнинг тоатидан бўйин товлаб юрамиз?!
Ўз нафсимизга раҳмимиз келсин. Эртага охиратда талофат етишидан олдин унга насиҳат қилайлик. Чунки, сафар узоқ, озуқа эса кам.
Вақтни ғанимат билиб, ўлим учун ҳозирлик кўрайлик.
Аллоҳ барчамизни беш вақт намозни ўз вақтида, масжидда, жамоат билан адо этадиган бандаларидан қилсин, омин!
Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади
Умрингиз қандай ўтяпти?
Инсон умри азиз ва бебаҳо неъматдир. Аллоҳ таоло инсоннинг она қорнида инсон шаклига келганда, бир махсус фаришта юбориб, унга руҳ киргизиш ва тўрт нарсани пешонасига битишни буюради:
- Шу дунёдаги ризқу насибаси нималардан иборат экани;
- Неча йил умр кўриб, қачон дунёдан ўтиши;
- Қиладиган яхши ва ёмон амаллари;
- Бахтли ёки бахтсиз бўлиши.
***
Ҳасан Басрий ҳазратлари демишлар: “Қуёшнинг ҳар ботишида бир парча камайишинг бор...”
***
Имом ибн Жавзий раҳматуллоҳи алайҳ инсон умрини беш мавсумга бўладилар:
- Сабийлик, норасидалик. Бу мавсум гўдакликдан то 15 ёшга етгунча ўтадиган умрдан иборатдир.
- Йигитлик, ўсмирлик мавсуми. Бунинг интиҳоси то 35 ёшга тўлгунча.
- Ўрта ёшлик мавсуми. Бунинг миқдори то 50 ёшга етгунча.
- Кексайиш мавсуми. Бунинг интиҳоси то 70 ёшга киргунча.
- Қарилик даври. Бунга 70 ёшдан кейинги умр киради.
***
Ёшлик – тошқин сув, суғорадиган экинингизни суғориб қолмасангиз, ўтиб кетади. Кейин кексалик кўзойнагини тақиб, игна билан қудуқ қазишдан иш чиқмайди.
Абдулла Қаҳҳор
***
Донишмандлар шундай ўгит берадилар:
Бир одамнинг ёши қирқдан ошса-ю, яхши амаллари ёмонидан ортиқ бўлмаса, бундай киши фурсатни қўлдан бой бермай яхшиликлар сонини кўпайтиришга киришиши зарур. Акс ҳолда жаҳаннамга ҳозирлик кўраверсин...
***
Абу Барза Асламийдан ривоят қилинган ҳадисда: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: “Қиёмат куни банданинг икки қадами то ундан умридан – уни нимада ўтказгани, илмидан –у билан нима қилгани, молидан –уни қаердан касб қилгани ва нимага сарф қилгани, жисмидан –уни нимада қаритгани ҳақида сўралмагунча жойидан жилмайди”.
Олимларнинг бу борада ўтказган тадқиқотларига кўра, ўртача 75 йил умр кўрган инсоннинг умри давомида турли ишларга қанча вақт сарфлаши аниқланган. Унга кўра: 15 йил атрофидаги вақт болалик ва ўсмирлик билан ўтади. Агар бир суткада 8 соатдан ухласа, 25 йил умри уйқу билан ўтади. Агар бир суткада 8 соат касб кор билан машғул бўлса, 25 йил умри ишлашга сарфланади. Агар бир суткада 3 маҳал овқатланса, ҳар овқатланишга ярим соатдан вақт сарфланса, 4 ярим йилдан ортиқроқ умр овқатланишга сарфланар экан.
Саидаброр Умаров тайёрлади
“Панда-чумоли” ҳақида эшитганмисиз?
Пандага ўхшаган бу ёқимли мўйнали чумоли аслида арилар оиласига мансуб бўлиб, унинг илмий номи Euspinolia militaris. Аниқроқ қилиб айтганда, у 8000 турдаги арилардан биридир. Савол туғилиши мумкин: “Нега у чумолига ўхшайди? Унинг қанотлари қани?”
Аниқланишича, бу турдаги ариларнинг эркаги билан урғочиси орасида фарқлар катта ва шу қадар кўпки, баъзида олимлар уларнинг қайси турга мансублигини аниқлолмайдилар. Фақатгина уларни жуфтлашиш мавсумида жуфти билан ушлаб олганларидагина аниқлай оладилар. Демак, уларнинг орасидаги асосий фарқ шундаки, урғочиларининг қанотлари бўлмайди. Шунингдек, улар эркакларига қараганда анча кичик ҳам бўлади.
Сиз расмда кўраётганингиз мафтункор қанотсиз урғочисидир. Уларнинг танаси тук билан қоплангани ва чиройлилиги учун баъзан “Тукли чумолилар” деб ҳам аталади. Улар ўзларига теккан қўлни қичитадилар ва жуда қаттиқ тишлайдилар. Уларнинг танасини майдалаш ҳам осон эмас. Урғочи ҳашарот қобиғини метал игна билан ҳам тешиш қийин.
Улар жамоа бўлиб яшамайдилар ва йилига 2000 дона тухум қўядилар.
Бу жонзотлар Чили, Аргентина, АҚШ ва Мексикада яшайди.
Бу арилар бошқа ариларга нисбатан узоқроқ умр кўриб, 2 йилга яқин яшар эканлар. Солиштириш учун айтамиз: қорамтир ва сариқ оддий арилар 10 ой, ишчилари эса 4 ҳафта умр кўради.
Эркакларининг кўзлари аниқ билиниб турса, урғочиларида кўз камроқ сезилади. Ушбу ҳашаротлар қуруқ, иссиқ иқлимли очиқ чўл ҳудудларида яшайди.
“Панда-чумоли” заҳарли бўлиб, тахминан ўн марта чақиши туфайли сигир ҳалок бўлиши мумкин. Шунинг учун ҳам маҳаллий аҳоли уларни “сигир қотиллари” деб атайди. Ҳатто бу ҳашаротлар чақиши одамларга ҳам кўп муаммолар келишига сабаб бўлиши мумкин.
Эркак чумолилар кечаси, урғочилари эса кун давомида фаол бўлади. Бу ҳашаротлар кўпинча қум ёки қуруқ тупроққа кўмилиб кетишади.
Улар ўсимликлар ширасини сўриб озиқланишади. Баъзан урғочи чумолилар бошқа ҳашарот турларининг жасадларини сўриб кун кўради. Ҳақиқий чумолилардан фарқли ўлароқ бу “панда-чумоли”да турли вазифаларни бажарадиган, ишлайдиган чумолилар йўқ. Тукларнинг мавжудлиги намликни сақлаб туришга ёрдам беради, бу эса уларнинг қуруқ шароитда яшашига имкон беради.
Аллоҳ таоло ҳар бир нарсани улкан ҳикматга кўра яратган. У Зот Қуръони Каримда шундай марҳамат қилади:
وَرَبُّكَ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ وَيَخْتَارُ مَا كَانَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ سُبْحَانَ اللَّهِ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ
“Ва Роббинг хоҳлаганини яратиб, хоҳлаганини ихтиёр қилур. Уларда ихтиёр ҳаққи йўқдир. Улар ширк келтираётган нарсалардан Аллоҳ пок ва юксакдир” (Қасас сураси, 68-оят).
Аллоҳ таоло барчамизни Ўзининг ҳидоятидан айирмасин!
Интернет маълумотлари асосида Нозимжон Ҳошимжон тайёрлади
Қашқадарё вилояти: 40 мингдан ортиқ талаба ёшлар Ислом маърифати ҳақида маърузалар тинглади
XXI аср том маънода ахборот асри. Ахборот олами эса фақат яхши манбадан иборат эмас. Бу оламни ҳар ким ўз мақсади йўлида эркин бошқариши, ҳеч қандай таъқиқ ва тўсиқларсиз фойдаланиши мумкин. Шунинг учун фойдаланувчи онгида ахборот истеъмоли маданиятини шакллантириш лозим. Шундагина оқни қорадан, маърифатни жаҳолатдан ажрата олиш мумкин.
Сир эмаски давримизда келтириб чиқарилаётган низолар, фитна-фасодларнинг аксарият манбаи дин омилидир. Дин жамиятда барча шароит ва ҳар қандай ҳолатда ҳам кишиларга тасалли берувчилик, кишиларни ўз эътиқоди доирасида бирлаштириб, уларнинг ҳаётини бошқариб турувчилик вазифасини бажариши бизга маълум. Айни мана шундай энг нозик ва муқаддас туйғулар номидан инсониятни ўз йўлидан чалғитиш, эътиқод асосига йўғрилган асоссиз (ақидапараст оқиимларнинг даъво қилаётган “ҳақиқий ислом арконлари” ҳеч қандай илмий ва шаръий асос ва далилларга эга эмаслиги , балки, ислом дини таълмотига бутунлай зид эканлигини дунё уламолари исботлаб бўлди) ақидаларни инсонлар онгига “жойлаштириш” бу - энг катта хавф-хатардир.
Имом-хатиблар, диний соха ходимларининг турли ташкилотлар, таълим муассасаларида ўтказилаётган тарғибот тадбирларида Исломнинг илм-маърифат дини экани, динимиз фақат яхшилик ва мурувватга, ўзаро ҳамжиҳатликка чақиришини мўътабар манбалар, тарихий мисоллар билан етказилмоқда.
Қашқадарё вилоятида фаолият юритаётган 145 нафар имом-хатиб жорий ўқув йили бошидан 201 та мактаб, лицей ва институтларда “Ёшлар терроризмга қарши”, “Терроризм – тарққиёт душмани” каби мавзуларда ўтказилаётган учрашувларда нутқ сўзлади.
Суҳбатлар ёш авлод вакиллари учун анча манфаатли бўлиб, исломни, ундаги икки дунё бахт-саодатига эриштирувчи гўзал ҳаёт йўлини ўрганмоқдалар.
Мазкур тадбирларда 40 мингдан ортиқ талаба ёшлар, мактаб ўқувчилари қамраб олинди. Демак, шунча киши тўғри йўлда камол топади, адашиш эҳтимолидан йироқ бўлади, иншааллоҳ.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими
Фотожамланма: "Ислом ота" жоме масжиди
ЎМИ Матбуот хизмати
Расмлар муаллифи Шаҳзод Шомансур