muslim.uz
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳаёлари ва саховатлари
276. Жобир розияллоҳу анҳу дедилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам агар бир киши бир нарса сўраган бўлса, у нарса ўзларида бор бўла туриб ҳаргиз йўқ демаганлар. Агар йўқ бўлса, ваъда қилар ёки ҳақига яхши дуо қилардилар.
277. Ибн Аббос розияллоҳу анҳумо дедилар: Жаноби Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эҳсонда ва карамда башар жинси қила олмаган саховатни қилар эдилар. Ўзлари дарвешона ҳаёт кечирар эдилар. Лекин эҳсонда шаҳаншоҳлардан ўтар эдилар. Бутун йил аҳволлари шу бўлди. Лекин рамазони муборакда карамлари ҳаддан ташқари бўлар эди. Хусусан, Жаброил алайҳиссалом келиб Қуръони каримни эшиттирар вақтларида, ёмғир келтирадиган шамолдан ҳам зиёда сахий бўлар эдилар. Дўст ва аҳли ва ноахил ҳамма баробар наф олар эди.
278. Анас розияллоҳу анҳу дедилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эртанги кун учун хеч бир нарсани захира қилиб олиб қўймас эдилар. Балки Аллоҳ таолога таваккул қилар эдилар. Яъни, шу бугун нима мавжуд бўлса, еб-едириб тамом қилар эдилар. Эртага зарурат бўлиб қолур деган хаёл билан олиб қўймас эдилар. Бу ҳол ўз хусусларида эди. Аммо волидаларимиз нафақаларини ўз-ўзларига топшириб берар эдилар. Ўз ҳақларига ўзлари озод ва ўзлари мухтор эдилар. Хоҳлаганларидек тасарруф қила олар эдилар, хоҳласалар сақлаб қўяр эдилар, хоҳласалар тақсим қилиб халос қилар эдилар. Лекин Жанобнинг хонадонлари ҳар бир ҳолатда Жанобга эргашар эдилар.
279. Умар ибн ал-Хаттоб розияллоҳу анҳу дедилар: Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларига ҳожат талаб қилиб келди. Жаноб дедилар: Бу соатда менинг қошимда ҳеч бир нарса йўқки, сенга берсам. Энди сен менинг номимдан керакли нарсангни сотиб ол. Қачон менга бирор нарса пайдо бўлиб қолса, қарзни мен узаман. Умар дедиларки: Ё, Расулаллоҳ қўлларида давлат бор замонда бердилар, энди қудратлари етмаган нарсани бермакка мукаллиф эмаслар-ку? Жанобга Умар розияллоҳу анҳунинг сўзлари номуносиб кўрилди. Шу соатда мадиналик бир саҳоба дедилар: Ё, Расулаллоҳ, ҳар йўл билан бўлса ҳам берсинлар. Арш Молики тарафидан келадиган атоларни кам бўлишидан қўрқмасинлар. Жаноб у зот сўзларидан табассум қилдилар ва дедиларки: “Шу нарсага буюрилганман”.
280. Оиша розияллоҳу анҳо дедилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳадяни қабул қилар эдилар. Ва унга мукофот ҳам берар эдилар. Ва мукофотлари олган ҳадяларидан яхшироқ нарса бўлар эди.
281. Абу Саъид Худрий розияллоҳу анҳу дедилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам пардада ўтирган қиз боладан ҳам зиёда ҳаёли эдилар. Қачон бир нарсани ёмон кўрсалар ёмон кўрганликларини бизлар чеҳраларидан билар эдик. (Яъни, тиллари билан баён қилмас эдилар).
282. Оиша розияллоҳу анҳо дедилар: Мен Жаноби Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ниҳоятда ҳаёли бир инсон бўлганликларидан бирор бор уят ерларига боқа олмадим ва боқмадим.
И з о ҳ. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ниҳоятда шармли, уятчан бир инсон бўлганликларидан уят ерларини шу қадар эхтиёт билан беркитар эдиларки, ҳатто волидаларимиздан ҳам махфий тутар эдилар. Ҳаммадан маҳбуб, ҳаммадан бемалол эрка хотинлари модомики кўра олмаган бўлсалар, бошқа волидаларимиз ҳеч кўра олмаган бўладилар. Энди ўз ҳамхоналаридан шу даражада эҳтиёт қилиб уят ерларини кўрсатмаган зоти ақдас бошқанинг авратини қандай кўра олурлар. Онамиз Умму Салама розияллоҳу анҳо дедилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон аҳлияларидан бирлари билан суҳбат қилмоқчи бўлсалар, кўзларини беркитиб, бошларини паст қилиб олар эдилар. Ва аҳлияларига ҳам оғир мижоз ва шармлик туришга амр берар эдилар.
(Давоми бор)
“Шамойили Муҳаммадия” китобидан
Mуҳаммад Салоҳ йилнинг энг яхши футболчисига айланди
"Ливерпул" нинг мусулмон юлдузи Mуҳаммад Салоҳ 2020 йилнинг Mirror Fans футболчиси деб топилди ва унинг мукофотлари ва совринлари рўйхатига қўшилди.
Газета маълумотларига кўра, Салоҳ Премьер-лиганинг бошқа олти юлдузини мағлуб этди ва ўтган мавсумда "Ливерпуль" билан 19 гол ва 10 ассистент билан Премьер-лига чемпионлигини қўлга киритганидан сўнг йилнинг энг яхши футболчиси номини қўлга киритди.
Islam.ru маълумотларига кўра, Салоҳ, шунингдек, футболнинг янги мавсумини муваффақиятли давом эттириб, ҳозиргача юқори дивизионда 13 та гол урди, шу жумладан ҳафта охирида «Кристал Пэлас» га қарши иккита гол урди.
Мусулмон футболчининг спорт ютуқларидан ташқари, оммавий ахборот воситалари Салоҳнинг ўз она Нагриг қишлоғида ва бутун дунёда ўтказадиган кўплаб хайрия тадбирлари ҳақида тез-тез хабар бериб туришади. Камбағал оилаларни қўллаб-қувватловчи ва бева ва оғир вазиятларда болалари билан ажрашган аёлларга ёрдам таклиф қилувчи хайрия ташкилоти унинг номи билан аталади.
Mуҳаммад ўз ҳамюртларига оила қуришларига ёрдам бериб, мунтазам равишда тўйларни ўтказишга пул ўтказиб туради. Шунингдек, у ўз ватанида ёшлар футбол клубига ҳомийлик қилиб, ёшлар марказини қурди, шифохона ва мактабни тўлиқ жиҳозлади. "Ливерпуль" юлдузи Mуҳаммад Салоҳ одамларнинг ҳаётини яхшилаш учун миллионлаб евро сарфламоқда.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Саховат – олий қадрият
Вақф хайрия жамоат фонди матбуот хизмати
«The Kabul Times»: Ўзбекистоннинг диний эркинликларни таъминлаш борасидаги саъй-ҳаракатлари халқаро майдонда эътироф этилмоқда
Афғонистонда инглиз тилида чоп этиладиган «The Kabul Times» газетасида «АҚШ Давлат департаменти Ўзбекистонни диний эркинликларни бузувчи давлатлар рўйхатидан тўлиқ чиқарди» сарлавҳаси остида мақола чоп этилди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.
Материал муаллифи 2020 йил 7 декабрь куни АҚШ Давлат департаменти томонидан тарқатилган расмий баёнотга кўра, Ўзбекистон диний эркинликлар соҳасида АҚШнинг “Махсус кузатув рўйхати”дан чиқарилгани ҳақида сўз юритган. Бунга Ўзбекистон ҳукумати томонидан сўнгги йилларда эришилган “муҳим, аниқ ютуқлар” асос бўлгани маълум қилинган.
Таъкидланишича, Ўзбекистон айни пайтда диний эркинликлар тўлиқ таъминланаётган мамлакатлардан бири сифатида тан олинган.
АҚШ Давлат департаментининг ушбу қарори Ўзбекистон Конституциясининг 28 йиллиги арафасида қабул қилингани рамзий маъно касб этиши, Президент Шавкат Мирзиёев бошчилигида фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш, шунингдек мамлакатда миллатлараро ва динлараро тотувликни мустаҳкамлашга қаратилган чуқур демократик ислоҳотларнинг эътирофи ўлароқ урғуланади.
АҚШнинг халқаро диний эркинлик масалалари бўйича махсус элчиси Сэм Браунбэк АҚШ Давлат котиби Майкл Помпеонинг мазкур қарорини Президент Шавкат Мирзиёевнинг бевосита раҳбарлигида мамлакатда амалга оширилган диний эркинлик соҳасидаги қатъий садоқат, машаққатли меҳнат ва туб ислоҳотларнинг натижаси, деб эътироф этгани таъкидланган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Ибн Атоуллоҳ Сакандарий раҳматуллоҳи алайҳнинг ҳикматлари
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
مَا صَحِبَكَ إِلَّا مَنْ صَحِبَكَ وَهُوَ بِعَيْبِكَ عَلِيمٌ، وَلَيْسَ ذَلِكَ إِلَّا مَوْلَاكَ الْكَرِيمُ. خَيْرُ مَنْ تَصْحَبُ مَنْ يَطْلُبُكَ لَا لِشَيْءٍ يَعُودُ مِنْكَ إِلَيْهِ.
Айбингни ўта яхши билатуриб дўст бўлгандан бошқа ҳеч ким сенга дўст бўлмас. Бу эса карамли Хожангдан бошқа эмас. Дўст тутинганларнинг энг яхшиси сендан қайтадиган нарса учун изламаганидир.
Ибн Атоуллоҳ Сакандарий раҳматуллоҳи алайҳ ушбу ҳикматда ҳар бир банда учун Аллоҳ таолонинг Ўзидан ўзга яқин дўст бўлмаслигини баён қилмоқда.
Одатда банданинг яқин дўсти ўзига ўхшаган банда бўлишига одатланиб қолинган. Ҳар банданинг, ким бўлишидан қатъи назар, ўзига дўст танлашда ишга соладиган мезони дўст бўлиши кутилаётган одамнинг айби йўқ бўлишига, ҳеч бўлмаса айби энг кам шахс бўлишига қизиқишдир. Шунинг учун ҳам одам боласи ўзига дўст тутмоқчи бўлган одамнинг айбини сезиши билан ундан қочишга, бошқа дўст ахтаришга ўтади. Бундай ҳолат дўстликка номзоднинг битта ёки иккита айбини билганда кузатилади. Унинг битта эмас, ўнта айбини билганда ҳолат қандай бўлишини ҳар ким ўзи тасаввур қилиб олаверса бўлади. Банданинг ҳоли шу.
Аммо банданинг Робби унинг барча айбларини, ҳаттоки кўз қири билан қилган хиёнатларини ҳам билиб турса ҳам, уни Ўзига энг яқин дўст тутади.
«Айбингни ўта яхши билатуриб дўст бўлгандан бошқа ҳеч ким сенга дўст бўлмас. Бу эса карамли Хожангдан бошқа эмас».
Ўта карамли бўлган Аллоҳ таолонинг ёлғиз Ўзигина банданинг энг яқин соҳиби бўлур. У Зотдан ўзга ҳеч бир зот бандага Унингчалик яқин дўст бўлмас.
Бу улкан ҳақиқатни англаб етган банда Аллоҳ таолони дўст тутмоғи лозим. У Зотнинг дўстлиги ҳақиқати ҳақида етарли маърифат ҳосил қилмоғи керак. У Зотга нисбатан зоҳирда ҳам, ботинда ҳам одобли бўлмоғи зарур. У Зотнинг амрига хилоф қилишдан, наҳйисига саркашлик қилишдан ҳаё қилмоғи шарт.
عَنْ عَبْدِ اللهِ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: اسْتَحْيُوا مِنَ اللهِ حَقَّ الْحَيَاءِ، قُلْنَا: يَا رَسُولَ اللهِ، إِنَّا نَسْتَحْيِي وَالْحَمْدُ لِلَّهِ، قَالَ: لَيْسَ ذَاكَ، وَلَكِنِ الْاِسْتِحْيَاءُ مِنَ اللهِ حَقَّ الْحَيَاءِ أَنْ تَحْفَظَ الرَّأْسَ وَمَا وَعَى، وَالْبَطْنَ وَمَا حَوَى، وَلْتَذْكُرِ الْمَوْتَ وَالْبِلَى، وَمَنْ أَرَادَ الْآخِرَةَ تَرَكَ زِينَةَ الدُّنْيَا، فَمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ فَقَدِ اسْتَحْيَا مِنَ اللهِ حَقَّ الْحَيَاءِ . رَوَاهُ التِّرْمِذِيُّ وَأَحْمَدُ وَالْحَاكِمُ.
Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилинглар», дедилар.
«Эй Аллоҳнинг Расули! Албатта, биз ҳаё қиламиз, алҳамдулиллаҳ», дедик.
«Ундай эмас. Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилиш бошни ва у ўз ичига олган нарсаларни, қоринни ва у ўз ичига олган нарсаларни сақламоғингдир. Ўлимни ва чиришни эсламоғингдир. Ким охиратни хоҳласа, дунё зийнатини тарк қилур. Ким ўшаларни қилса, Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилган бўлур», дедилар».
Термизий, Аҳмад ва Ҳоким ривоят қилганлар.
Бу ҳадиси шарифда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳақиқий ҳаё одамлар ўйлаб юрадиган баъзи бир ишларни қилишдан уялишгина эмаслигини, балки ҳақиқий ҳаё улкан бир маънони ўз ичига олишини баён қилмоқдалар.
«Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилиш бошни ва у ўз ичига олган нарсаларни, қоринни ва у ўз ичига олган нарсаларни сақламоғингдир».
Бош ўз ичига олган нарсалар – кўз, қулоқ, бурун, оғиз ва тил эканини билиб қўйиш лозим. Ушбу нарсаларни ёмонликдан сақлаш ила Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилишнинг баъзи шартлари юзага келар экан.
Қорин ўз ичига олган нарсалар жумласида озуқалар ва фарж бор. Демак, озуқанинг ҳалол бўлиши ва фаржнинг гуноҳдан сақланиши ила Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилишнинг баъзи шартлари юзага келар экан.
«Ўлимни ва чиришни эсламоғингдир».
Ўлимини эсламаган одам ҳеч нарсадан ҳаё қилмайди. Қабрда чиришини эсламаган ҳеч нарсадан ҳаё қилмайди.
«Ким охиратни хоҳласа, дунё зийнатини тарк қилур».
Албатта, бу ерда Аллоҳ таоло ҳалол қилган зийнатларни тарк қилиш ҳақида эмас, Аллоҳ таоло ҳаром қилган зийнатлар ҳақида сўз кетмоқда.
«Ким ўшаларни қилса, Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилган бўлур».
Ким бу ҳадиси шарифда айтиб ўтилган ишларни мукаммал қилган бўлса, Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилган бўлур. Ҳа, мўмин-мусулмон одам Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилиши зарур.
Шундай бўлгандан кейин ўзини билган банда одамлардан бирортасининг мақтовига учмаслиги, ҳурмат қилишидан ғурурга кетмаслиги ва маддоҳлигидан хурсанд бўлмаслиги лозим бўлади.
«Хислатли ҳикматлар шарҳи» китоби асосида тайёрланди