Маълумки, ҳозирги кунга келиб ривожланган мамлакатлар хўжалигида шакллантирилаётган миллий даромаднинг катта қисми хизмат кўрсатиш соҳасининг ҳиссасига тўғри келмоқда. Хусусан, уларнинг жумласига суғурта хизматлари ҳам киради. Ҳозирги кунда молия бозорларида суғурта компаниялари ўзларининг маблағлари билан иштирок этса, жаҳон товар ва хизматлар бозорида ўз суғурта хизматларини кўрсатиш билан фаолият олиб бормоқда.

Ислом уламолари суғурта фаолияти ҳақида икки хил қарашдалар. Айрим уламолар уни жоиз деб ҳисобласалар, айримлари ножоиз деб эътироф этадилар^[1]. Қуйида ҳар иккала қарашнинг далилларни ўрганиб чиқишга ҳаракат қиламиз.

Биринчи қараш:  Ижтимоий ва ўзаро ёрдам суғуртани жоиз дегувчи жамоалар турли суғурта битимларини ўзларига асос ва манҳаж қилиб олишди. Масалан: музораба, ижара ва шунга ўхшаш ақдлар каби.

Иккинчи қараш: Юқорида айтиб ўтганимиздек, суғурта фаолияти кейинчалик пайдо бўлганлиги туфайли илгари муомалада бўлган ва Исломнинг забардас уламолари томонидан қабул қилинган баъзи шартномаларга қиёс қилиб, ижтиҳод қилинган. Суғуртани ҳаром деб фатво берган олимларнинг фикрича, биринчидан, суғурта катта баҳс (шубҳа)га сабаб бўлмоқда, иккинчидан эса бу фаолият қиморнинг бир туридир, қиморда эса ўйинни олиб борган томон фойдани олади^[2]. Суғурталанган шахс олган фойда эса фоиздир, яъни рибо.

Ҳозирда суғурта атамаси араб тилида «Таъмин» ёки «Такафул» атамалари билан юритилмоқда^[3].

Аслида суғурта ақди ўзаро ёрдам, ҳамкорлик ва мурувват кўрсатиш қабилидан бўлиб, қилинган мурувват учун эваз олиниши, ахлоқий қоидаларга тескари бўлганлиги учун дуруст бўлмайди[4].

Қонуний нуқтаи-назардан жорий қилинган ўзаро ёрдам суғурта келишуви жамият орасида ҳар бир шахсга нисбатан бир-бирини қўллаб қуватлаш ҳамкорлиги асосида бўлиши, бир шахс бошқасини, бир жамият иккинчи бир жамиятнинг устидан пул ишлаб олишга қурилмаган бўлиши керак. Қонун нуқтаи-назаридан ўзаро ёрдам маъноси жамиятдаги кишилар моддий манфаатларни бир-бири билан улашиш, бир шахс берган нарсани иккинчи шахсдан жавобгарлик суратида қайтариб олиши устидан пул ишлаши ёки шеригининг молини хатарга қўйиш мутлақо мумкин эмас.

Тижорий суғурта ақди эҳтимолий келишув ёки ёлғон келишувлардан ҳисобланади. Чунки зарар қанча бўлишини ёки қанча тўланишини ҳечким билмайди. Ёки биринчи йил суғурта бадали қанча бўлади, ёки иккинчи йил қанча бўлади буни ҳам ҳечким билмайди. Чунки Суғурта ақди рўй бериши эҳтимолий бўлган зарарларнигина қоплайди. Уни устига зарар ўрни омонлик ўрни эмас, чунки суғурта ақди омонда бўлиб турган хатарни рўёбга чиқарадиган эҳтимолни устига қурилади. Мана шу кўринишдаги суғурта ақди ё пул ишлаб олишни ёки зарарни икки тарафга нисбатан рўёбга чиқаради. Яъни,  суғурталанувчи қопланадиган зараридан кўп маблағ ишлаб олиши  натижасида суғурта компанияси  кўп зиён кўриши мумкин. Ёки аксинча бўлиши мумкин^[5].

Бу баҳсимиз суғурта ақди ва унинг суратларини шарий қоидаларидан иборат бўлиб, исломий шаръий ҳукумлар асосида бўлади.

Таовуний суғурта, тижорий суғуртадан қуйидаги хусусиятлари билан ажралиб туради:

1. Тўлиқ табаррўъ ва молини фидо қилишга қурилган тўғри маънодаги таовунни рўёбга чиқаради ва бунда барча иштирокчиларга тақсимланади, чунки бу доира ичидаги ҳар бир киши бир-бирини суғурталаб, ўрни келганда ундан фойда ҳам олади.
2. Такофул асосини воқеликга айлантириш – бундай кўринишдаги суғурта хатарларни олдини олиб зарарларни камайтиради. Натижада зарарни тўлиқ ёки қисман кўринишда қоплайди.
3. Иштирокчиларнинг тўлов бадаллари уларни моддий имкониятидан келиб чиқиб ўзгариб туради.

Чунки таовуний суғуртада бир вақтнинг ўзида ҳам суғурталовчи ва суғурта қилувчи бўлиб талаб қилинган муштарак бадал йиллик хатар ва ҳодисаларнинг тури ҳамда миқдорига қараб кўпайиб ёки камайиб туриши мумкин.

Тижорий суғурта эса хатарларни кам ё кўплигини ҳамда инсонларни моддий ҳолатини ҳам инобатга олмасдан бир хил бадал жорий қилади^[6].

Таовуний ва Табодулий асосга кўра суғуртани тадбиқ этиш учун такофул ёки исломий суғурта деб номланган ташкилотларни ташкил этиш лозим бўлади.

Бу ташкилотлар фаолият юритиши учун қуйдаги муҳим вазифаларга асосланади:

1. Суғурта ташкилоти томонидан тасдиқланган низомга асосан суғурта учун алоҳида ҳисоб рақам очилиши.
2. Суғурта хисоб рақами суғурта ташкилоти томонидан кўрсатилган лойиха ва низомларга мувофиқ ташкил этилиши, ва суғурталанувчилар шу хисоб рақамга суғурта қилинадиган улушларини хайрия йўлига кўра беришлари талаб қилинади.

Мазкур хисоб рақамдан лойихада кўрсатилган шартларга мувофиқ суғурталанувчиларга эвазларни беришини амалга оширади.

3. Суғурта ташкилотининг ўзи эса бу ҳисоб рақамга эгалик қила олмаслиги, ҳамда ушбу ҳисоб рақамдан тўланган эвазларнинг мустақил фойдасини ҳисоб-китоб қилиб бориш вазифасини юклайди.

Бу ҳисоб-китоблар суғурта ташкилотининг бошқа ҳисоб китобларидан алоҳида бўлиши керак. Суғурта ташкилотига кўрсатилган хизматлари учун  ҳақ тайинланади.

Лекин баъзи суғурта ташкилотлари кўрсатилган хизматларини эвазсиз амалга оширишлари ҳам мумкин.

4. Суғурта ташкилоти ҳисоб рақамидаги пулларни шаръий  музорабага асосан сармояга беришини ташкил эта олади. Ўзи эса музориб сифатида қатнашади. Ҳисоб рақам эса сармоячи сифатида иштирок этади.
5. Суғурта ҳисоб рақами ўзининг маблағини суғурталанувчилар кўпайиши билан кўпайтиради. Ва суғурта ташкилоти музораба асосида киритган сармоясини кўпайиши билан ҳам ҳисоб рақамдаги маблағлар ҳам кўпаяди.

Шартларга мувофиқ суғурталанувчига эвазлар берилганидан кейин ортиб қолган маблағлар суғурта фоизи деб номланади. Олинган фойда низомда кўрсатилган лойихаларга мувофиқ суғурталанувчига тақсимлаб берилади^[7].

Кафолатли суғурта ташкилотлари билан тижорий суғурта ташкилотлари орасида асосий фарқлар қуйидагилардан иборат:

1. Тижорий суғурта ташкилотларидаги ҳисоб рақамлар шерикчилик молларидан алоҳида мустақил ажратилиб қўйилмайди. Суғурталанувчи берган бадалларнинг барчаси суғурта ташкилотини ҳисобига ўтиб кетади.

Кафолатли суғурта ташкилоти ундан фарқли ўлароқ суғурта ҳисоб рақамлари суғурта ташкилоти ҳисоб рақамидан алоҳида ажратилган бўлади ва унга эгалик ҳам қилмайди.

2. Тижорий суғурта битими суғурталанувчи ва суғурта ташкилоти ўртасида эвазли битим ҳисобланади. Ва суғурталанувчи шартномада кўрсатилган бадални суғурта ташкилотига тўлайди. Суғурта ташкилоти эса суғурта маблағини шартномада кўрсатилган шартларга асосан ўз маблағидан қоплаб боради.

Аммо кафолатли суғурта шартномалари эса суғурталанувчилар суғурта ташкилоти ҳисоб рақамига хайрия қилган бадаллари ҳисобадан кўрсатилган шартларга мувофиқ эвазли хайрияларни амалга оширишади.

3. Бадалларнинг сармоясидан ҳосил бўлган барча фойдага суғурта ташкилоти эгалик қилади. Бунда суғурталанувчи ҳеч қандай фойдага эга бўлмайди. Аммо суғурта ташкилотлари суғурта маблағларига ҳаққи борлиги ёки суғурта қилинган зарарларни эваз пайтида олган бадалларига суғурта битимини амалга оширгани сабабли эга бўлади.  Кафолатли суғурта ташкилоти эса сармоядан тушган маблағларга ўзи эгалик қилмайди.  Бу фойдаҳам суғурталанувчиларни ҳисоб рақамига ўтади.
4. Тижорий суғурта ташкилоти суғурталанувчиларга суғурта фоизидан хеч қандай ҳиссага эгалик ҳуқуқини бермайди. Балки барча фоиз ташкилотники бўлиб, аслида  суғурта амалиётидан кўзланган максад ҳам шу фоиз пулларидир. Аммо кафолатли суғурта ташкилотларида эса фойдани ҳаммасига ҳисоб рақам эгалик қилади, ва буни барчасини ёки маълум қисмини суғурталанувчиларга таксимлаб беради^[8].

Хулоса: Таовуний суғурта – ижтимоий ёрдамни бир кўриниши ҳисобланиб, бунда моддий қийновсиз барчага ўз имкониятидан келиб чиқиб мажбурланмаган ҳолда инсонларни барча тоифаларига қулай шароит яратиш учун жорий этилган. Молиявий имкониятлари чекланган кишилар ҳам унга ҳиссаларини қўшиши, зарурат туғилганда ундан фойдаланиши ҳам, натижада адолат, биродарчилик ҳамда ижтимоий таъминот мужассамлашади.

Манбалар асосида

 Тошкент ислом институти

талабаси

Музаффар ЖЎРАЕВ

тайёрлади

[1] ^[1] Муҳаммад Тақий Усмонийнинг “Буҳус фи қозоя фиқҳийя муъасира”. Дамашқ. Дорул-қалам -2009 й. Ж-2. Б-21. С-205.

[2] Доктор Ваҳба Зуҳайлийнинг “Ал-Муъамалотул-молийятул-муъасиро” — 2002

[3] ^[3] Муҳаммад Тақий Усмонийнинг “Буҳус фи қозоя фиқҳийя муъасира”. Дамашқ. Дорул-қалам -2009 й. Ж-2. Б-21. С-188.

[4] Доктор Ваҳба Зуҳайлийнинг “Ал-Муъамалотул-молийятул-муъасиро” — 2002.

[5] Ибн Абу Шайба. Китобул кафолат. Ж. 7. – Риёз: Мактабатур рушд, 2004.

[6]  Муҳаммад Тақий Усмонийнинг “Буҳус фи қозоя фиқҳийя муъасира”. Дамашқ. Дорул-қалам -2009 й. Ж-2. Б-21. С-192.

[7]  Муҳаммад Тақий Усмонийнинг “Буҳус фи қозоя фиқҳийя муъасира”. Дамашқ. Дорул-қалам -2009 й. Ж-2. Б-21. С-192.

[8]  Муҳаммад Тақий Усмонийнинг “Буҳус фи қозоя фиқҳийя муъасира”. Дамашқ. Дорул-қалам -2009 й. Ж-2. Б-21. С-193.

Ҳафтасига 20 тадан китоб ўқиш учун тез ўқиш техникасини ўзлаштириш, курсларга қатнаш ва онлайн-тренингларда иштирок этиш шарт эмас. Мураккаб бўлмаган услубдан фойдаланиб, бошқаларга қараганда 15 марта тезроқ билим олишингиз мумкин.

Бошлаш учун нима қилиш керак

Дастлаб китоблар рўйхатини тузинг, кейин эса уларни мавзусига қараб сараланг. Бир ўтиришда бир мавзуга оид  китобларни ўқиш тавсия этилади. Бир-бирига ўхшаш мавзули бир-икки китобни қўшиш мумкин, қарама-қарши йўналишдагиларини ўқиш ярамайди. Бу амалиётнинг бошланғич босқичида қўл келмайди.

Китобларни қандай танлаш керак

Ушбу техника нон-фикшн адабиётларни ўқиш учун мос келади. Булар бизнес, шахсий ривожланиш, психология, бошқа илмий-оммабоп ва ахборот нашрларидир. Агар нима ўқишни билмасангиз, интернет тармоғида тақдим этилган ғоялардан фойдаланинг. Сизни қизиқтирган йўналишдаги форумларга киринг. Одатда у ерда адабиётлар мавзуси рўйхатлари бўлади. Энг осон усул: китоб дўкони каталогини ёки иловасини очиб,  у ердаги машҳур китобларни кўздан кечиринг. Нашриётларнинг янги, энг кўп ўқилган, энг кўп сотилган китоблар каби рўйхатлари ҳам асқатади.

Китобни қаердан олсам бўлади?

Агар уйдаги кутубхонангизда китоб бўлмаса, икки хил усулдан фойдалансангиз бўлади.

1. Китоб дўконига бориш ва керакли мавзу мавжуд жавонни топиш

Тез ўқиш бўйича моҳир одамлар китобларни дўконнинг ўзида, тик турган ҳолда ўқишни маслаҳат беришади. Чунки айнан шу алфозда кўпроқ маълумот ўзлаштирилар экан. Агар ушбу фикрни синовдан ўтказиш истаги бўлмаса, ўтириб олишингиз мумкин. Китоб дўконларининг кўпчилигида бунинг учун ўриндиқлар мавжуд.

2. Электрон китобларда машқ қилиш

Одатда тез ўқиш усулини амалиётда қўллайдиганлар экрандан ўқишни маслаҳат беришмайди. Қоғоз шаклидаги нашрларни тез ўқиш осон ҳисобланади. Баъзилар эса фикрга қўшилмайдилар ва электрон китобларни “ямламай ютишади”.

Китоб мутолаа қилиш имконини берадиган иловаларни юклаб олишни маслаҳат берамиз. Одатда бундай иловаларда бепул давр мавжуд бўлиб, кейнчалик тўлов миқдори бир-икки китоб нархидан ошмайди. Бир ойда 50-60 та китоб ўқисангиз, обуна нархини бемалол “оқлайсиз”.

Биринчи кун: китоблар билан танишиб чиқиш

Китоб дўконига боринг, уйдаги жавонда турган китобни олинг ёки иловадаги файлларни очинг. Биринчи кун ҳар бир китоб учун 15 дақиқа ажратинг. Баъзи китобларга 20-25 дақиқа вақт кетади, бошқалари учун эса 8-10 дақиқа кифоя.

Китобни очиб, унинг тузилишини “ўзингизга сингдиришга” ҳаракат қилинг. Мундарижа билан танишиб чиқинг, муқовасини кўздан кечиринг. Сарлавҳаларни диққат билан ўқинг. Агар аниқ маълумот ёки масаланинг ечими керак бўлса, эътиборингизни жавобни топишга қаратинг.

Қўлингизга қалам олинг ёки иловадаги ажратиб кўрсатиш мосламаси ёрдамида сизни қизиқтирган мавзуларни белгилаб қўйинг. Агар китоб дўкони ёки кутубхонада ўқиётган бўлсангиз, белгиларни ён дафтарингиз ёки иловадаги қайдлар бўлимига киритинг. Сиз учун айнан ҳозир қизиқ бўлган, олдингизга қўйилган вазифаларни ечишда ёрдам берадиган мавзуларни танланг. Ўзингизга кўпроқ маълумотни “сиғдиришга” интилманг.

Кейин 15 дақиқа мобайнида китобни бошидан охиргигача варақлаб чиқиш, сарлавҳаларни ўқиш, ҳар бир бўлимнинг асосий мазмунини англашга ҳаракат қилинг. Қалин шрифт билан белгиланган жойларни албатта ўқинг, жадвал ва рўйхатлар билан танишиб чиқинг.

Биринчи босқичдаги асосий вазифа – китобда ёзилган маълумотлар ва улар қаерда жойлашганини тушуниш.

Китобдаги фойдали ва янги нарсалар ҳамда ҳеч қандай янгиликка эга бўлмаган маълумотларни ўзингиз учун билиб олинг. Нон-фикшн жанрини кузатиб борсангиз, деярли ҳар қандай китобнинг учдан бир қисми муаллифнинг шахсий ҳаётидан олинган ҳикоялар, кўплаб мисоллар, биографик маълумотлар ҳамда иккинчи даражали деталлардан иборат бўлади. Агар қисқа вақт ичида кўпроқ китобни қамраб олиш истагида бўлсангиз, бу маълумотларни фильтрлаш керак бўлади. Диққатингизни асосий фикр, маслаҳатларга қаратиб, моҳиятни англашга ҳаракат қилинг.

Изоҳлар ёзинг

Ҳар бир китобни кўриб чиқиб, ундан олиш мумкин бўлган маълумотларни тушунгач, изоҳлар қолдиринг. Ўзингиздан олдинги китобхонлар изоҳларига ҳам бир кўз югуртиришни тавсия қиламиз – улардан янги нарсаларни билиб олишингиз мумкин.

Эътибор беринг: тўлақонли тақриз ёзишга интилиш шарт эмас, сиздан янги китобни ҳиссий баҳолаш сўралади.

Баҳолаш онгда муайян ёрлиқ яратади. Изоҳ бу сиз китоб билан таниш эканингиз, у сиз учун бегона эмаслигини англатувчи белгидир.

Эринманг, изоҳлар қолдиринг ва баҳолар қўйинг. Агар фикрингизни оммавий тарзда билдиришни истамасангиз, ўзингиз учун белгилаб қўйинг, китоб ҳақидаги шахсий фикрларингизни ён дафтарингизга ёзинг, уни 10 баллик тизимда баҳоланг.

Иккинчи кун: Энг муҳимини ўқинг

Эртаси куни маълумот миянгизга жойлашгач, китоблар билан яқинроқ танишамиз. Биринчи кундаги ҳамма китоблар ҳам иккинчи кунга ўтавермайди. Кўпинча муқова, тақриз ва сарлавҳа қизиқ, бироқ китобнинг ичида янги ва фойдали маълумот мавжуд бўлмайди. Ёки муаллифнинг услуби сизни “китобдан итаради”.

Сизга бир кўришда ёқмаган китобларни дарҳол чиқариб ташланг: илк тасаввур кўпинча алдамайди. Агар китоб ҳақиқатан ҳам фойдали ва муҳим бўлса, сиз у билан яна учрашасиз.

Танлаб олинган китобларда бизни ўзига жалб қилган ва энг қизиқ ва муҳим маълумотга эга бўлган бўлимларни ўқиймиз. Кўпчилик китобни қатъий равишда бошидан охирига қадар, боблар кетма-кетлигида ўқиш керак деб ҳисоблашади. Бу нотўғри фикр. Ўрганишга “сабрингиз чидамаётган” бобларнигина ўқинг. Энг қизиқ жойларнинг тагига чизиб қўйинг (агар дўконда ўқиётган бўлсангиз, ушбу боблар тўғрисида эсингизда қолган фикрлар, қандай саволларга жавоб топганингизни уйда ёзиб қўйинг).

Агар бу китоб сизга бутунлай қизиқ ва ундаги ҳар бир боб фойдали бўлса, уни бир четга олиб, бошидан охиригача ўқинг. Бундай китоблар жуда кам учрайди: амалиётнинг илк ойларида ойига 3-4 китоб, кейинчалик бу кўрсаткич камайиб боради.

Энг қизиқ китобларни қандай қилиб ўрганиш мумкин

Энг қизиқ ва муҳим китоб сифатида саралаб олинган китобларни бутунлай ўқиб чиқишингиз мумкин. Эслаб қолиш ва муҳим жойларини тизимлаштиришнинг яхши усули – ҳар бир боб бўйича фикрлар харитаси (mind map) ишлаб чиқишдир. Агар қоғоз билан ишлашни ёқтирсангиз, конспект ёзинг. Китоб қанчалик қизиқарли бўлишига қарамай, уни қайта ўқиманг. Ҳар бир боб учун аниқ вақт, китобни бутунлай ўқиб чиқиш учун қанча кун кетишини аниқ белгилаб олинг.

Мутолаани тугатгач, амалиётнинг илк кунига қараганда батафсилроқ изоҳ ёзинг. Ижобий ва салбий жиҳатларини бирма-бир айтинг, баҳо қўйинг.

Тажрибалардан келиб чиққан маслаҳатлар

1. Мутолаа тўғрисидаги янглиш фикрлардан халос бўлинг

Китобни бошидан охирига қадар ўқиш мажбурий эмас. Қанча вақт кетказишингиз ва қанча варақни ўзлаштиришингиз муҳим эмас. Амалиёт шуни кўрсатадики, китоб билан 15 дақиқа давомида танишиб чиқиш онгимизда унинг барча бобларини бир ой давомида ўқишда олинганчалик маълумот қолдиради.

2. Ўқиганларингизни барини эслаб қолиш ёки китобни ёдлаб олишга ҳаракат қилманг

Асосий мақсад – китобни ёдлаб олиш эмас, керакли маълумотни олиб, хулоса чиқаришдир.

3. Тез ўқиш сабабли “миянгизда ғувиллаш” пайдо бўлиши қўрқинчли эмас

Енгилманг ва амалиётда давом этинг. Дастлаб ана шундай бўлади, бу ғайриоддий ёки сиз ниманидир нотўғри бажараётганингизни англатмайди. Маълумот онгингизга сингишига қўйиб беринг.

4. Параллел равишда битта бадиий китобни секин ва мароқ билан ўқинг

Сизга завқ берадиган китобни топинг. Қизиқ бадиий адабиётни  шошилмай ўқиш — ажойиб тафовут ва мия учун хордиқ.

Икки кунлик амалиёт натижаси

Тавсияларга амал қилган ҳолда икки кун мобайнида қуйидагиларни амалга ошира оласиз:

• 10 та  китобни кўриб чиқиш, энг яхшиларини танлаб олиш ва улар билан яқиндан танишиш;
• асосий маълумотни ўқиб чиқиш, ҳар бир китобнинг асосий фикрини англаш;
• энг фойдали жиҳатларини ажратиб, ўзингиз учун белгилаб олиш;
• китобнинг тузилишини “сингдириш” ва кейинги сафар ундан осон йўналиш олиш, керакли маълумотни муаммосиз топиш;
• ҳар бир китобдан уни бошидан охиригача, ипидан игнасигача ўқиб чиққандаги каби маълумот олиш.

Изоҳларда ойига нечта китоб ўқишингиз ва бу сонни нима учун бир неча марта ошириш истагида эканингиз ҳақида айтиб беринг.

Манба: kun.uz

ЎМИ Матбуот хизмати

Рўзғор учун керакли маҳсулотларни уйимиз ёнидаги дўкондан харид қилишга одатланганман. Бу ҳолат эрталаб, ишга кетиб, кечқурун уйга қайтадиган ҳар бир инсонга хос бўлса керак. Кун бўйи ишлаб, уйга қайтгунча, бозор ёпилиб, харид учун супермаркет ёки минимаркетга киришга тўғри келиши, ҳеч кимни ҳайрон қолдирмайди, албатта. 

Майли бу бошқа мавзу. Аслида дўкондаги нарх-навонинг ўзгаргани ҳақида айтмоқчи эдим.  

Болаларим ёқтирадиган ва тез-тез харид қилиб турадиганимиз ширинликнинг нархи бир ҳафта олдин 16 минг сўм атрофида эди. Бугун эса 18 минг сўмдан баландроқ баҳони ёзиб қўйилганини кўриб, ҳайрон бўлдим. Тавба, шу ширинлик, шу фирма номи, шу дўкон... Нима ўзгарди. Маош ошдими? Ёки... Сотувчини саволга тутдим. 

- Кечирасиз, мана бу ширинликдан доим олиб турардим, негадир қимматлашгандайми?

- Тўғри, опа. Икки кун бўлди нархи ошганига.

- Нега?

- Шу кунларда ҳамма ифтор қилаяпти, турли хилдаги пишириқларга талаб ошган. Шунга корхона нархни оширди. Қиммат олинган маҳсулотни арзон баҳода сотолмаймиз-да. 

Сотувчи билан тортишиб, ким баракат топибдики, мен топсам. Қўлимдан келгани, ширинликни харид қилишни бошқа кунга қолдириб, дўкондан чиқиб кетиш бўлди. 

Ҳар йили кузатаман. Рамазон ойида нарх-наво анча ошиб қолади. Бу озиқ-овқат маҳсулотларига талабнинг кўплигиданми ёки “тадбиркорларнинг” ишни кўзини билишиданми, сабабини аниқ билмайман. Билганим, муборак рўза кунларидан “унумли” фойдаланиш ҳаракатида чўнтагини бир-икки сўм кўпроқ пулга тўлдираётганлар наҳот адолат, барака, савоб деган тушунчалардан шу қадар узоқлашиб кетган бўлсалар? Муборак ойга ҳурматсизликлари боис топган маблағлари яхшиликка эмас, ёмонликка, гуноҳ ишларга, бефойда жойларга совурилиб кетишидан қўрқмайдиларми, бундай тужжорлар.  

Бир нарсани унутмайлик, кўпроқ, янада кўпроқ топиш эмас, камроқ бўлса-да, кўнгил хотиржамлик ила тирикчилик ўтказишда, одамларга хайр-саховат қилишда файз бор, барака бор. 

Рўзадан мақсад аслида кўпроқ овқат ейиш эмас, балки борига қаноат ва сабр қилиш эмасми? Кун давомида сабр қилиб, кечқурун икки кунлик таомни еб битириш...  

Келинг, бу мавзуда кейин гаплашамиз.

Манба: ЎзА

ЎМИ Матбуот хизмати

Кун чиқар мамлакат ҳисобланган Япония мусулмонлар билан нафақат маданий, балки иқтисодий соҳада ҳам ҳамкорликни йўлга қўйишга интилмоқда. Хусусан, япон озиқ-овқат ишлаб чиқарувчи ширкатларининг ҳалол маҳсулотларини Токио, Осака, Киото каби йирик шаҳарлардаги дўкон пештахталарида учратишингиз мумкин. Қолаверса, япон тадбиркорлари ўз маҳсулотларини жахон ҳалол бозорига олиб чиқишни ҳам режалаштиришмоқда.

Шу билан бир қаторда, япон дизайнер ва модельерлари Ислом аҳкомларига мос келадиган либослар тўпламларини мусулмон жамоаси эътиборига ҳавола этиб, Индонезия, Малайзия, Сингапур, АҚШ ва Буюк Британияда ўтказилган кўргазмаларда муваффақиятли намойиш этишган. Бу ҳақда islamosfera.ru сайти хабар берди.

Бир сўз билан айтганда, мамлакат аҳолисининг бор йўғи 0.0008 фоизи (100 минг киши) ни ташкил қилувчи мусулмонларга ҳамда бу ерга келувчи кўп сонли мусулмон сайёҳлар учун таомланиш ва либослар танлаш борасида Японияда талайгина имкониятлар мавжуд.

ЎМИ Матбуот хизмати

Истанбулда Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга бағишланган 5 чи халқаро “Оламларга раҳмат ”қисқа метражлик фильмлар халқаро танлови бошланди. Бу ҳақда "islamosfera.ru" нашрига таяниб info.islom хабар берди.

Мукофот жамғармаси 100 минг турк лира (20000 АҚШ доллари)сини ташкил этувчи танловда "Энг яхши фильм" ва "Энг яхши сценарий" номинациялари ғолиблари аниқланади.

Мазкур танловда қатнашиш учун аризалар 2018 йил охиригача қабул қилиниб, совриндорларни тақдирлаш маросими 2019 йил 16 февраль куни ўтказилиши режалаштирилмоқда.

Маълумот учун, 2017 йили Қирғизстонлик режиссёр К. Жолдошбекованинг “Ёлғизлик” фильми танловда ғолиб деб топилган эди.

ЎМИ Матбуот хизмати