Яхшилик нима ва уни кимлар қилади. Унинг меъёри, катта-кичиги, чегаралари борми? Ким ёки нимагадир ёрдам қилиш учун, имкон, вақт ва шарт-шароит кутиладими, тўрт муча соғ бўлиши, белни бақувват тутадиган мол-дунёга эга бўлиш керакми? Бу саволларга лўнда қилиб “йўқ” деб жавоб берамиз. Негаки, яхшилик учун аввало истак, ихлос ва ҳаракат бўлишининг ўзи етарлидир.

Жамият аъзолари қандай ижтимоий қатламга мансуб бўлмасин ўз-ўрнига эгадир. Кимнидир қандайдир камчилиги сабаб четга суриш адолатдан эмас. Шу мантиққа асосан Тошкент шаҳридаги “Шайх Зайниддин” жоме масжидида гапириш ва эшитишида нуқсони борлар билан алоҳида ишлаш йўлга қўйилган. Уларга масжид имомлари томонидан ҳафта икки марта динимиз асослари, ҳалол-ҳаром масалалари, бағрикенглик сингари зарурий мавзулар бўйича дарслар ўтилмоқда.  Мазкур дарсларда таълим олаётган жисмоний имконияти чекланган юртдошларимизнинг динимизга бўлган муҳаббати, илм бўлган иштиёқи, қизиқиши, ғайрату шижоати олқишларга сабаб бўлмоқда.

Яна ҳам эътиборлиси, бу юртдошларимизнинг Аллоҳнинг уйига – масжидларга бўлган муҳаббатидир. Куни кеча жамиятимизнинг тенг ҳуқуқли аъзолари бўлган мазкур жисмоний имконияти чекланган ватандошлар масжид аҳлига ўз миннатдорчиликларини амалий равишда кўрсатишга бел боғладилар. Кўнгилли равишда Аллоҳнинг байтини тозалашда куч-ғайрат кўрсатдилар.

Уларнинг бу саъй-ҳаракатлари айримларимизга бир қанча хулосалар бериши билан бирга, бошқаларга буюк ибрат ҳамдир. Негаки, улар “Биз бунга мажбур эмасмиз, шунча соғлом кишилар турганда, бизнинг вақт сарфлар оввора бўлишимизга не ҳожат” демадилар, балки “Албатта, Аллоҳнинг масжидларини фақат Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирганлар обод қилур”, (Тавба, 18-оят) оятига мансуб кишилар сафида бўлишни афзал билдилар.

Динимизга кўра инсоннинг Аллоҳ наздидаги қадри иймонидаги самимиятга боғлиқ. Ташқи кўриниш, жисмдаги мукаммаллик, молу давлат, обрў-эътибор токи ихлос билан қоришмас экан Ҳақ таоло учун сариқча аҳамияти йўқ. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам инсоннинг Аллоҳ наздидаги қийматини ифодалайдиган нарса ташқи кўриниши эмаслиги “Аллоҳ сизнинг суратингизга ва мол-давлатингизга боқмас, балки қалбингизга ва амалларингизга боқар”, (Имом Муслим ривояти) шаклидаги ҳадисларида урғу қаратганлар.

Шунинг учун инсон ким, қандай ҳолатда бўлишидан қатъий назар яхшилик пайида бўлиши, имконият доирасида  эзгулик ишларига ҳиссасини қўшиши лозим.  

 Ўзбекистон мусулмонлари  идораси Матбуот хизмати

Бугун, 24 август куни юртимизнинг бир гуруҳ таниқли уламолари Тошкент шаҳри Сергели туманидаги масжидларга ташриф буюриб пешин намозини жамоат билан бирга адо этиб, мўмин-мусулмонларга маърифий суҳбатлар қилиб бердилар.
Жумладан, Ўзбекистон мусулмонлар идораси раиси ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков “Нўғой қўрғон” масжиди жамоатига илмий суҳбат қилиб берган бўлса, ЎМИ раиси ўринбосари Иброҳимжон домла Иномов Сергели туманидаги “Маъруф ота” жоме масжидига ташриф буюриб, жамоат билан пешин намозини адо этдилар. Сўнгра йиғилганларга муфтий ҳазратлари Нуриддин домла Холиқназаровнинг дуои-саломларини етказиб, юртимизда бўлаётган бунёдкорлик ишлари, юртбошимиз томонидан динимизга бўлаётган эътиборларини мамнуният билан баён қилиб бердилар. Сўнгра асосий суҳбат мавзуси “Жаннатдаги қасрлар эгалари” тўғрисида бўлди.
Суҳбат давомида Иброҳимжон домла Иномов жамоатга пайғамбаримиз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг кўрган муборак тушлари, Жаброил алайҳиссалом билан бўлган савол-жавоблари каби бир-биридан қизиқ воқеалар ҳақида маълумотлар бердилар. Маъруза сўнгида Сергели тумани бош имом-хатиби Эшмурот Оқбўтаев устоз Иброҳимжон домла Иномовнинг ташрифлари учун жамоат номидан миннатдорлик билдирди.
Бундай уламолар иштирокидаги илмий суҳбатлар туманнинг бошқа масжидларида ҳам пешин ва хуфтон намозларидан сўнг бўлиб ўтди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Бугунги диний соҳадаги улкан ютуқлар, минглаб масжидларнинг фаолият юритаётганию, миллионлаб юртдошларимизнинг эмин-эркин ибодат қилишларини кўрган киши бу кунларга етказгани учун Аллоҳга беҳад шукроналар айтади. Чунки бундай ҳурлик замони неча минглаб ота-боболаримизнинг орзуси, уларнинг меҳнатларию заҳматлари, фидойиликлари, бетиним дуоларининг ижобатидир.

Диний соҳа ҳақида сўз кетганда, аввало диний идора асосчилари, марҳум муфтийлар – Эшон Бобохон ибн Абдулмажидхон, Шайх Зиёуддинхон ибн Эшон Бобохон ва Шамсиддинхон Бобохоновлар кўз ўнгимизда намоён бўлади. Уларнинг  диний идора, мадрасалар, олий маъҳад ва масжидлар ташкил топишида жуда катта хизмат қилганларини элу юрт яхши билади.

Шуни алоҳида қайд этишш керакки, Муфтий Бобохоновлар фаолияти шўролар давлатида қалтис бир даврга тўғри келди. Шундай замонлар ҳақида ҳазрат Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деб хабар берганлар: “Ҳали одамларга шундай бир замон ҳам келадики, унда динида сабр қилувчи киши ҳудди чўғни чангаллаб турган одамга ўхшайди”, деган мазмундаги ҳадисларида диний фаолият кўрсатиш ўта қийин бўлган вақтларда динни ҳудди чўғни ушлагандек тутиб, кейинги авлодлар учун кўприк вазифасини бажарган, мана шундай уламоларни назарда тутган бўлсалар, ажаб эмас.

Муфтий Бобохоновлар минтақамиздаги бешта республика мусулмонларининг муфтийси бўлиб, бу муҳими ва масъулиятли вазифани ҳам аъло даражада бажарганлар. Собиқ иттифоқ даврида диний уламолар тақиб учраб, турли тазйиқларга қолган дамларда ҳам у зотлар ёпилган масжидларни очиш, бузилиб ётганларни таъмирлаш, диний тадбирларни ўтказиш, фуқароларнинг ҳаж сафарларига рухсат олишга эришганлар.     

Муфтий Бобохоновларнинг улкан хизматларидан бири Бухоро шаҳридаги Мир Араб мадрасаси ва Тошкентда  Ислом олий маъҳадининг очилиши бу соҳадаги муҳим қадамлар эди. Бу илму фан ўчоқлари нафақат Ўрта Осиё ва Қозоғистон, балки  Россиянинг Европа қисми ва Сибир, Кавказорти, Шимолий Кавказ диний муассасалари учун ҳам кадрлар тайёрладилар. Мазкур ўқув юртларини битириб чиққанлар орасида таниқли дин арбобларининг борлиги фикримизни тасдиқлайди.

Зиёуддинхон ибн Эшон ва Шамсиддинхон Бобохоновлар ўзларининг онгли ҳаёти давомида исломни умуминсоний тинчлик ва дўстлик дини сифатида – барча замонлар ва халқлар учун тарғиб қилдилар. 

Муфтий Бобохоновлар халқаро алоқаларни ўрнатиш ва ривожлантиришга ҳам эътибор бердилар. Бунда улар, биринчидан, турли мусулмон мамлакатларида ўтказилган халқаро анжуманларда иштирок этиб, ўша даврларнинг долзарб масалалари юзасидан маъруза қилган бўлсалар, иккинчидан, кўплаб дин ва давлат арбоблари билан алоқа ўрнатдилар.

Муфтий Бобохоновлар иштироки билан ўша даврларда араб мамлакатлари ва ислом дини тарқалган 80 та давлат билан мамлакатимиз ўртасидаги муносабатлар яхшиланиб, диний алоқалар кенгайгани ҳам ҳақиқат. Маълумки, Зиёвуддинхон қори ака малакатимизнинг дипломатик алоқаларини кенгайтириш ва ривожлантириш ишига билвосита,  Шамсуддинхон ҳазратлари эса Миср Араб Республикасида, Саудия Арабистони Подшоҳлигида ва Бахрайн, Жазоир, Йордания давлатларидаги Ўзбекистоннинг фавқуллода ва мухтор элчиси бўлиб бевосита ҳисса қўшдилар. Шу боис Муфтий Бобохоновлар номлари Саудия Арабистони, Марокаш, Иордания Қироллигида, Бангладеш, Ливия каби давлатларда ҳам машҳур шахслар қаторидадир.

Кейинги йилларда ҳукуматимиз кўмагида Муфтий Бобохоновлар сулоласи ҳақида ҳужжатли фильм, кўрсатув, китоб, оммабоп рисола ва туркум мақолалар чоп этилиб, уларнинг динимиз, юртимиз равнақи йўлида қилган ишларини кенг оммаган тарғиб қилинмоқда. Бу эса у зотларнинг ёрқин хотирасига ҳурмат-эҳтиром ва уларнинг хайрли амаллари доим эл ёдида эканлигининг бир белгисидир.  

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

раисининг биринчи ўринбосари 

Ҳомиджон Ишматбеков

Шайх Салоҳ Абулҳож ҳафизаҳуллоҳ 

Ҳозирги вақтда кучга асосланган экстремизм ва терроризм дунёдаги миллатлараро тотувликка таҳдид солмоқда. Бу эса уларни бартараф этиш йўлларини излаш учун биргаликда ҳаракат қилишни талаб этаётир. Шу боис Бирлашган миллатлар ташкилотининг махсус қарори билан 21 август – Халқаро терроризм қурбонларини хотирлаш куни сифатида белгиланган.

23 август куни Ўзбекистон Республикасида терроризмга қарши кураш Миллий стратегияси ижросини таъминлаш доирасида Ўзбекистондаги ШҲТ Халқ дипломатияси маркази ва Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги академияси ҳамкорликда “Халқаро терроризм ва экстремизмга қарши курашда халқ дипломатиясининг аҳамияти” мавзусида илмий-амалий семинар ўтказилди. Бу ҳақда Ўзбекистонда Шанхай ҳамкорлик ташкилотининг Халқ дипломатияси маркази матбуот хизмати маълум қилди.

Семинарда Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Стратегик ва минтақалараро тадқиқотлар институти, Дин ишлари бўйича қўмитас, Ўзбекистон мусулмонлари идораси, Ислом цивилизацияси маркази, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Миллатлараро муносабатлар ва хорижий мамалакатлар билан дўстлик алоқалари қўмитаси вакиллари  ҳамда Самарқанд ҳадис илми мактаби мутахассислари маъруза ва таклифлар билан иштирок этдилар.

Мазкур анжуманда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков сўз чиқиб, ҳозирги кунда республикамизда терроризмни олдини олиш, ёшларни бу иллатлар қарши туришда самарали ишлар қилинаётганини алоҳида қайд этди. Хусусун, бу таҳдидга маърифий йўл билан барҳам беришда диний улома ва ҳудудларда фаолият юритаётган имом-хатибларнинг роли тобора ортиб бораётганини таъкидлади. Айниқса, улар томонидан масжидларда пешин, хуфтон ва жума намозларидан сўнг жамоатга доимий тарзда илмий-маърифий суҳбатларнинг ташкил этилаётгани халқимизнинг диний билимларининг мустаҳкамланишига ва турли оқимларга берилиб кетишининг олдини олишга хизмат қилаётганини билдирди.

Семинар давомида иштирокчилар терроризм ва экстремизмга қарши курашда Ўзбекистонда бугунги кунга қадар муайян тажриба шаклланганлигини таъкидладилар.

Шунингдек, бу йўлда жамиятимизда аҳолининг ҳуқуқий саводхонлигини ошириш, ёш авлодни турли бузғунчи оқимлар сафига кириб қолишларини олдини олиш бўйича тарғибот ишларини изчил амалга ошириш, уларни интернет ва ижтимоий тармоқлар орқали тарғиб қилинаётган турли мафкуравий ва информацион хуружлардан ҳимоя қилиш бўйича олиб борилаётган тадбирлар кўламини давом эттириш зарур эканлиги қайд этилди.

Тадбир якунига кўра, семинар иштирокчилари мамлакатимизда терроризм ва экстремизм ғояларига қарши йўналтирилган илмий тадқиқотларни олиб бориш, диний ақидамиз ва умуминсоний қадриятларимизни тарғиб этувчи китоб ва қўлланмалар мунтазам нашр этиш ҳамда бағрикенглик ғояси ва тинчликни мустаҳкамлаш масалалари юзасидан илмий-назарий мулоқот давралари, семинарлар ташкил этиш, ушбу йўналишда фуқаролик жамияти институтларининг ролини янада ошириш зарурлиги борасида таклиф ва тавсиялар қабул қилдилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати