Куни кеча Ўзбекистон мусулмонлари идорасида идора ва “Қуръон ва тажвидни ўргатиш” бўлими ташаббуси билан Рамазон ойидаги хатми Қуръон тадбирларида муносиб иштирок этган хофизи қорилани тақдирлаш маросими бўлиб ўтди.

Унда Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳри жоме масжидларидаги хатми Қуръонларда муносиб иштирок этиб, гўзал тиловати, тажвиди ва одоб-ахлоқи билан намозхонларнинг меҳри ва ҳурматини қозонган, “Қуръон ва тажвидни ўргатиш” бўлими томонидан маълум мезонлар асосида саралаб олинган 26 нафар қорилар тақдирланди.

Тадбирда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Эшматбеков ҳамда “Қуръон ва тажвидни ўргатиш” бўлими мудири Шайх Aлижон қори иштирок этиб, юртимизда йил сайин қориларимиз сафи ҳам хатми Қуръонлар ўқилаётган масжидларимиз сони ҳам кўпайиб бораётганини эътироф этишди.

Шу билан бирга бу йилги Рамазон хатми Қуръонлари ҳар йилгидан кўра, шукуҳли ўтганини, буни Қуръонга муҳаббатли халқимиз ҳам алоҳида эътироф этаётганини таъкидладилар. Қолаверса, Ўзбекистон тарихида илк бор ташкил этилган қориларни тақдирлаш маросими бундан кейин бардавом бўлишини қайд этдилар.

Тадбир давомида қориларга Вақф фонди томонидан тақдим этилган пул мукофотлари ва қимматбаҳо совғалар топширилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

"Бўта бува" жоме масжиди

имом-хатиби

Зиёвуддин Мирсодиқов

Жасурбек домла Раупов,
Тошкент вилояти бош имом-хатиби

     Йўл жамият аъзоларининг бир-бирлари билан боғланишлари, муносабат ўрнатишлари, мунтазам алоқаларни жорий этишлари учун воситадир. Кишилар йўллар орқали уйдан уйга, маҳалладан маҳаллага, бир юртдан иккинчисига бориб-келишади. Инсонлар йўллар воситасида ҳаётлари учун керак бўлган юкларини ташийдилар. Ибтидоий жамият давридан бошлаб ҳозиргача йўллар ижтимоий-иқтисодий ҳаётда муҳим ўрин эгаллаб келган.

   Ҳаётнинг барча соҳасида тараққиёт, осонлик, қулайлик учун йўллар ўта зарур омилга айланиб қолган. Шунинг учун ҳам Исломда йўллар масаласига ўзига яраша алоҳида эътибор қаратилган. Йўлга ва йўл хизматларига оид ўзига хос қонун-қоидалар, одоб-ахлоқлар жорий қилинган.

   Йўл қоидаларига қатъий риоя қилишни назоратга олиш муҳим вазифага айланди. Мамлакатимизда ҳатто мактабгача таълим муассасаларида ҳам йўл хавфсизлиги қоидалари ўргатилмоқда.

  Ислом дини йўл ҳаракати хавфсизлигини таъминлаш бўйича ҳам низом ва тавсиялар берган. Минишдан олдин уловнинг йўлга тайёр эканини текшириш, носоз жойларини тузатиш лозим. Уловга белгилаб қўйилганидан ортиқ юк ортилмайди. Хавфсизлик чораларига тўлиқ амал қилиш, яъни от-улов бўлса, эгарининг айилини ҳайвонга озор бермаган ҳолда маҳкам боғлаш ва жиловини яхши тортиш; автоуловда эса хавфсизлик камарини тақиш керак. Уловга маълум масофадан кейин дам берилади. Ҳайдовчи ҳам дам олиши мақсадга мувофиқ, чунки толиқиб йўлда ухлаб қолиши ёки улови ишдан чиқиши мумкин.

   Йўл кўпчиликка хизмат қиладиган тармоқлардан биридир. Ундан барча баробар фойдаланади. Йўлда инсон ҳам, ҳайвон ҳам, турли нақлиёт воситалари ҳам юради. Шунинг учун ҳам йўл алоҳида эътиборга сазовор тармоқ ҳисобланади. Демак, бу тармоққа оид қоида ва одобларни ўрганиб, уларга амал қилиш юксак маданият, катта одоб ҳисобланади. Қўйидаги сатрларда мазкур йўл ва автоулов бошқариш одобларини эътиборингизга тақдим этамиз.

– Йўлга яхши ният билан, керакли дуоларни ўқиб чиқиш.

Яхши ният – ярим мол. Мусулмон киши доимо яхши ниятли бўлади. Бинобарин, йўлга чиққанда ҳам яхши ният билан чиқади. Ривоятларда келган йўлга чиқиш олдидан ўқиладиган дуоларда ҳам айнан яхши ният ифода қилинган.

– Йўлнинг ўнг тарафида юриб, ўнг тарафида тўхташ. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг барча нарсаларни ўнг тарафдан бошлашлари кўп ривоятларда келган. Уламоларимиз: “Йўлнинг ўнг тарафидан юриш мустаҳаб (яхши)дир”, деганлар.

– Йўлга уни ифлос қилувчи чиқиндилар, пўчоқлар, папирос қолдиқлари, турли қоғозлар ва шунга ўхшаш нарсаларни ташламаслик.

Бир сўз билан айтганда, йўлни ифлос қилмаслик. Зотан, бизнинг динимиз таълимотида поклик иймондан экани қатъий таъкидланган.

– Йўл одобларидан бири – ёрдамга муҳтож йўловчиларга ёрдам беришдир.

Йўл тасодифларга тўла, баъзи йўловчилар бошқаларнинг ёрдамига муҳтож бўлиб қолишади. Мана шундай вазиятларнинг устидан чиқиб қолган кишилар, агар эҳтиёжи бор одамнинг ўзи ёрдам сўрамаса ҳам, ёрдам беришга шошилишлари керак.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кишига уловига минишига ёрдам беришинг ёки унинг устига анжомини олиб беришинг ҳам садақадир”, дедилар”.

– Йўл одобларининг энг муҳимларидан бири йўл қоидаларига риоя қилишдир.

  Ҳар бир жамиятда кишиларнинг ўзаро муносабатларини тўғри йўлга солиш, инсонларни турли зарар ва кўнгилсизликлардан сақлаш мақсадида йўл қоидалари жорий қилинади. Ҳозирги пайтда булар халқаро қоидалар даражасига етган. Ушбу қоидаларга амал қилиш ҳамма учун зарур ва мажбурийдир. Мазкур қоидалар шариатимиз таълимотларига ҳам тўғри келади. Демак, мусулмонлар бу қоидаларга ҳаммадан кўра яхшироқ амал қилишлари керак.

   Агар барчамиз ушбу йўл одобларига ва қоидаларига оғишмай амал қилсак, жуда катта ва савобли ишни амалга оширган бўламиз. Ҳаммамиз йўлларнинг моддий ва маънавий ободлиги, покизалиги, гўзаллиги учун ҳаракат қилайлик!

– Йўл одобларидан бири – ҳар томонга алангламай, тўғрига қараб юришдир.
Улуғларимиз йўлда ҳар томонга аланглаб қарашни беодобликнинг катталаридан деб билишган.

– Йўл ҳақларидан бири йўловчилар билан саломлашишдир.

Хусусан, салом берганларга алик олишдир. Зотан, Исломда таниган ва танимаган ҳар бир киши билан саломлашишга катта эътибор берилгани ҳаммага маълум.

– Йўл ҳақларидан яна бири – адашган йўловчига йўл кўрсатишдир.

Йўлда борадиган жойини топа олмай, ёрдамга муҳтож бўлиб юрган кишилар тез-тез учраб туради. Уларга йўл кўрсатиб қўйиш бошқаларнинг бурчидир.

– Автоулов воситасини ҳайдовчи киши белгиланган тезликка риоя қилиши лозим.

Зотан, ноўрин шошилиш шайтондандир. Бундай ҳолатларда шошилиб, тезликни ошириш кўпчиликка зарар етказиши, одамларнинг асабини бузиши, Аллоҳ кўрсатмасин, ҳатто бахтсиз ҳодисаларга, йўл фалокатларига сабаб бўлиши ҳам мумкин,

– Автоулов воситасини ҳайдовчи ўзидан бошқаларга халал бермаслиги одобдандир.
Баъзи ҳайдовчилар ўз ҳамкасбларига халал берадиган ишларни ўйламай-нетмай килаверишади, бу ғирт беодобликдир. Бошқаларнинг йўлини тўсиш, қизил чирокда ўтиб кетиш, автоуловни бепарволик ва қўполлик билан бошқариш, ўзга ҳайдовчиларнинг юришига халал берувчи бошқа ҳаракатларни қилишдан сақланиш лозим.

– Автоулов ҳайдовчиси огоҳлантирувчи овоз чиқарувчи мосламани иложи борича чалмасликка ҳаракат қилиши зарур.

Баланд ва кутилмаган овоз кўпчиликка озор бериши, асабини бузиши, йўлдан чалғитишини унутмаслик керак. Бундай овоз воситалари билан автоуловларни жиҳозлашдан мақсад, зарурат юзасидан ишлатиш учундир. Бировларни безовта қилиш, чўчитиш ва норозилик уйғотиш учун эмас.

– Автоулов воситасини тақикланган жойларда тўхтатмаслик ҳам юксак одобдир.

Бу иш жамоатчилик одобларининг кўзга кўринганларидан биридир. Зотан, тўхташ тақиқланган жойга автоуловни тўхтатиш катта беодоблик, бошқаларга ҳурматсизликдир. Бу иш билан ҳайдовчи кўпчиликни беҳурмат қилган ва уларга ноқулайлик туғдирган бўлади.

Шариатимиз буюрган одобларга риоя қилиш ҳар бир инсоннинг вазифасидир. Шунинг учун йўлда ДАН ходими биздан ҳайдовчилик гувоҳномасини, уловнинг техник кўрикдан ўтгани ҳақидаги ҳужжатни, дори қутичаси бор-йўқлигини, хавфсизлик камарини тақишни талаб қилса ёки уловга кўп юк ортилгани ҳақида огоҳлантирса, буни тўгри қабул қилиш лозим. Бу одоб ва мажбуриятларни бажариш ўзимизнинг ва ёнимиздаги ҳамроҳларимизнинг кўзланган манзилга соғу омон етиб олишимизни таъминлайди.

Одилжон Нарзуллаев

Янгийўл тумани “Имом Султон”

жоме масжиди Имом-хатиби

Бугун, 16 июнь куни Халқаро ислом академиясида Муфтий Бобохоновлар сулоласи шахсий кутубхонасида сақланаётган ёзма ва босма асарлар, тарихий ҳужжат ва фотосуратларни Ислом цивилизацияси маркази кутубхонаси фондига қабул қилиб олишга бағишлаб тадбир ўтказилди.

Тадбирда Ўзбекистон Республикаси Президенти маслаҳатчиси-Халқаро ислом академияси ректори Музаффар Комилов, Муфтий Нуриддин домла ҳазратлари, Дин ишлари бўйича қўмита раисининг биринчи ўринбосари Давронбек Мақсудов, Ислом цивилизацияси маркази директори Шоазим Миноваров ҳамда Бобохоновлар сулоласи вакиллари қатнашди.

Маросим Қуръони карим тиловати ва хайрли дуолар билан бошланди.

Маърифий учрашув аввалида Марказ директори Шоазим Миноваров охирги йилларда мамлакатимизда барча соҳалар қатори диний-маърифий соҳада улкан ишлар амалга оширилаётгани, хусусан, Ўзбекистондаги ислом цвилизацияси марказини барпо этилаётгани ана шу ишларнинг ёрқин кўриниши экани, Марказдаги музейнинг ҳар бир таркибий қисмини алоҳида муассаса дейиш мумкинлиги, унда Муфтий Бобохоновлар сулоласи ҳаёти ва фаолиятига бағишланган алоҳида қисм бўлиши, тақдим этилган туҳфалар ушбу жойдан ўрин олиши тўғрисида айтиб ўтди.

Шундан сўнг Президент маслаҳатчиси, Халқаро ислом академияси ректори Музафар Комилов сўзга чиқиб, Президентимизнинг Муфтий Бобохоновлар сулоласининг тарихи, буюк хизматларини оммалаштириш бўйича алоҳида кўрсатмалари борлиги, шу асосда айни пайтда ушбу улуғ инсонларнинг ҳаёти ва фаолиятига бағишлаб китоблар, фильмлар тайёрланаётгани, халқаро анжуманлар ўтказиш режа қилингани, бундай қимматбаҳо мероснинг тақдим этилиши катта туҳфа эканини гапириб ўтди.

Муфтий Нуриддин домла ҳазратлари ушбу хайрли иш Бобохоновлар сулоласининг хизматларини асрлар давомида келажак авлодга намойиш этиш имконини бериши, марҳум муфтийлар – Эшон Бобохон ибн Абдулмажидхон, Шайх Зиёуддинхон ибн Эшон Бобохон ва Шамсиддинхон Бобохоновлар ўта машаққатли йилларда имон-эътиқодни сақлаш йўлида беқиёс хизматлар қилишганини таъкидлаб жумладан бундай дедилар:

“Муфтий Бобохоновлар фаолияти шўролар давлатида қалтис бир даврга тўғри келди. Шундай замонлар ҳақида Расул алайҳиссалом бундай деб хабар берганлар: “Ҳали одамларга шундай бир замон ҳам келадики, унда динида сабр қилувчи киши ҳудди чўғни чангаллаб турган одамга ўхшайди”, деган мазмундаги ҳадисларида диний фаолият кўрсатиш ўта қийин бўлган вақтларда динни ҳудди чўғни ушлагандек тутиб, кейинги авлодлар учун кўприк вазифасини бажарган, мана шундай уламоларни назарда тутган бўлсалар, ажаб эмас.

Муфтий Бобохоновлар сулоласи шахсий фондида сақланаётган ёзма ва босма асарлар, тарихий ҳужжатларни Марказ кутубхонасига топширишдек, хайрли ишга қўл урган Бобохоновлар вакиллари, хусусан, Амирсаидхон ака Усмонхўжаев ва Жамолиддинхон Шамсуддинхон ўғлига катта миннатдорлик билдирамиз.
Аллоҳ таоло ўтганларимизни, хусусан, диний идорамизнинг асосчилари бўлган марҳум муфтийлар ва хусусан, бугун кўп тилга олаётган Бобохонов сулоласини Ўз мағфиратига олиб, Фирдавс жаннатларини насиб этсин”.

Тадбир давомида Дин ишлари бўйича қўмита раисининг биринчи ўринбосари Давронбек Махсудов йиғилганларга Ўзбекистон Халқаро ислом академияси ва диний таълим муассасаларида ҳам Муфтий Бобохоновлар сулоласи ҳаёти ва фаолиятига оид махсус курслар ўтилаётгани ҳақида маълумот берди.

Шайх Абдулазиз Мансур ҳазратлари мўмин-мусулмонларимиз томонидан катта эҳтиром билан ёдга олинадиган олиму уламоларнинг ёрқин вакиллари бўлган Муфтий Бобохоновлар сулоласи вакиллари ўта машаққатли йилларда имон-эътиқодни сақлаш йўлида беқиёс хизматлар қилишгани тўғрисида сўз юритди.

Тадбир давомида Муфтий Бобохоновлар вакиллари – Амирсаидхон Усмонхўжаев ва Жамолиддинхон Шамсуддинхон ўғли сўз олиб, кўп йиллардан буён ота-боболари ҳаёти ва фаолияти тўғрисида тадқиқотлар олиб борилаётгани, китоб-рисолалар чоп этилгани, кўргазмалар ташкил этилгани, сўнгги йилларда Президентимиз томонидан Муфтий Бобохоновлар ҳаёти ва фаолиятига алоҳида эътибор берилаётгани, хусусан, Ислом цвилизацияси марказида улар учун алоҳида жой ташкил этилишидан жуда хурсанд эканликлари, бундай юксак эътибор учун миннатдорлик билдиришди.

Шунингдек, тадбирда уламолар, зиёлилар, сафдош ва қариндошлари ҳам сўзга чиқишиб, ўз фикр-мулоҳазаларини баён этдилар.

Тадбир сўнгида жўшқин фаолият соҳиблари – Муфтий Бобохоновлар сулоласининг ҳаётлари давомида жамлаган ёзма ва босма китоблари, тарихий ҳужжат ва фотосуратлар Марказ кутубхонаси ва музейи фондига беғараз тақдим этилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати