Асрлар оша диёримиз мусулмонлари бир мазҳабга эргашиб келишган.

Аммо, ҳозирги кунларда ҳанафий мазҳабига эргашиб келаётган сизу- биз мусулмонларни тақлид қилувчи гумроҳлар дея айблаётган тоифалар пайдо бӯлишган.

Уларнинг, мужтаҳид имомларга эргашиш, уларга тақлид қилиш ҳаром ва ширк, уларга тақлид қилувчилар эса гумроҳлар деб айтаётган гапларига раддия сифатида қуйидаги ҳужжат ва далилларни келтирамиз.
"Агар билмайдиган бӯлсангиз, зикр аҳлларидан сӯрангиз " (Наҳл сураси 43- оят) .

Ҳузайфа розияллоҳу анҳу айтадилар: Биз Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурида эдики. У зот: " Мен сизларнинг орангизда яна қанча яшашимни билмайман. Шунинг учун мендан кейин Абу Бакр ва Умарга эргашинглар " - дея ишора қилдилар (Имом Термизий ривояти).

"Мажмуатул фатово " китобида Шоҳ Валиюллоҳ Деҳлавийнинг қуйидаги сӯзлари келтирилган: " Ҳиндистон ва Мовароуннаҳр юртларида Шофеий , Моликий ва Ҳанбалий мазҳаби тарқалмаган ва китоблари ҳам етиб келмаган. Шунинг учун ушбу диёрларда яшовчи, ижтиҳод қилиш даражасига етмаган кишиларга Абу Ҳанифа мазҳабига эргашишлик вожиб бӯлади " .

Шундай экан бемазҳабликга чақираётган кимсаларнинг: " Мен қуръон ва ҳадисдан ӯзим ҳукм оламан " деган, ихтилофни ва уммат бирлигига раҳна солувчи нотӯғри даъволарига қулоқ солмайлик.
Аксинча, бемазҳабликга юз тутмай, ӯтган аждодларимиз каби Ҳанафий мазҳабига амал қилиб ва унда собит турайлик!

Абдуллахон Мирзаев
Денов туман "Муҳаммадқул" жомеъ масжиди имом-хатиби.

Ҳозирги кунда Буюк Ипак йўли маршрутида жойлашган Қизилтепа туманида йирик реконструкция ишлари амалга оширилмоқда. Унинг ҳудудида 72 та маданий мерос объекти, жумладан, 54 та археологик ёдгорлик мавжуд, шунинг учун вилоят зиёрат туризми жиҳатидан айниқса жозибадор, дея хабар беради “Правда Востока” нашри.

Маҳаллий тарихий диққатга сазовор жой - Хўжа Боязид Бистомий мажмуасининг кенг кўламли реконструкцияси, шунингдек, Тўдакўл кўли қирғоқ қисмида катта замонавий дам олиш майдони ва кўнгилочар мажмуаси ҳудудида сайёҳлик объектларини қуриш тугагандан сўнг республика вилоятлари ва минтақаларидан катта сайёҳлик оқими кутилмоқда. Минтақага келаётган меҳмонларга кўрсатиладиган хизматларни кенгайтириш бўйича лойиҳалар доирасида ўтган бир ярим йил мобайнида, жумладан, халқаро аҳамиятга эга М-37 автомагистрали бўйлаб бир нечта меҳмонхона мажмуалари қурилди", - дейилади хабарда.

Қадим Қизилтепанинг “Бўстон” қўрғонида ҳазрат Боязид Бистомий зиёратгоҳи борлиги ҳам улуғ авлиёга эҳтиром рамзи албатта. Бу табаррук жойда 1929 йилгача маҳобатли масжид ва минораси бўлиб, советлар даврида бузиб ташланган. Масжид Навоий вилоят адлия бошқармаси томонидан 11.08.1998 йил №08 сон билан рўйхатдан ўтган.

Султонул орифин, бурхонул муҳаққин (таҳқиқ аҳли ҳужжати) Ҳазрат Боязид Бастомийнинг тўлиқ исмлари Имом Абураҳмон ас Суламининг . (936-1021)"Табақоти суфиййа" китобларида берилгандир: Абу Язид (Боязид) Тайфур бин Исо Сарушон. Бу зоти шариф 801 йилда Эрондаги Бастом (Вистом) шаҳрида туғилганлари боис Бастомий номи билан машҳур бўлдилар. Ҳазрат Боязид болалик вақтларида мактабга бораётиб буюк авлиё Ҳазрат Шақиқи Балхий билан рўпара бўладилар ва эҳтиром билан Ҳазрат Балхийга салом берадилар. Шақиқи Балхийнинг назарлари Боязидга тушган заҳоти дейдилар: "Бу гўдак келажакда замонанинг энг буюк авлиёси бўлажак".

Тайфурийя тариқатининг асосчиси Боязид Бастомий илми хол бўйича энг машҳур ва маъруф сиймолардан бири эдилар. Боязид Бастомий 875 йилда вафот этадилар. Ҳақ ризосига, маърифатуллоҳ ва муҳаббатуллоҳга эришган соҳиб каромат валиюуллох, вафотларидан кейин ҳам шогирдлари қалбида яшаб, уларни дунё ва охират ишларидан хабардор этадилар. Уларни дину диёнат ҳукмларини сабр ва таваккул ила адо этмоққа даъват этадилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Шайх Муҳаммад Нажиб Сирожиддин раҳимаҳуллоҳни Аллоҳ таоло кўзи ва қулоғида яъни, кўриш ва эшитишда икром қилган. Ҳатто умрининг охиригача бу аъзолари унга буткул хизматда бўлган. Юз йилга яқин умр кўрган бўлсалар, бирон марта кўзойнак тақишга ёки эшитишда муаммо бўлиб, бирон қўшимча мосламаларга эҳтиёж сезмаганлар. Балки бемалол қийинчиликсиз ўқиб, ёзар эдилар.

Дарс беришни эса 94 ёшга етгунларига қадар ҳам тўхтатмаганлар. Бу ҳам қачонки тиззаларининг қуввати кетиб, ўта заифлашиб қолгандан кейин тўхтаган. Шунингдек, Аллоҳ икром этган неъматларидан ҳифз, хотира қуввати, Китоб ва набавий Суннатнинг насслари (матнлари)да зобт сифатини («Зобт» сўзи луғатда бир нарсани маҳкам ушлаб қолишни ифода этади. Уламолар истилоҳида эса, «Ровий ўзи ривоят қилган ҳадисни ғоят маҳкам ушлаши лозим» деганидир. Бу эса, икки йўл билан ҳосил бўлади.

Биринчиси – хоҳлаган вақтда ҳадисни аниқ ва равшан, бир хилда айтиб бера олиши керак.

Иккинчиси – ҳадисни турли камчиликлардан сақлаган бўлиши керак) ато этган эди. Қуръони Карим ва ҳадислардан ҳифз қилган, дарсларини силсила тарзида давомий юритган, асло тўхтатмаган эди. Ҳадисларни ровийларнинг баёни, тахрижлари билан келтирар, набавий ҳадис китобларини ўрганишга катта эътибор, иҳтимом кўрсатган эди. Ҳадис дарсларини тақрир этишда кенг баён этганидан, уларни далил ҳужжат сифатида келтириш мақомига олиб чиқарди.

Аллоҳ таоло у зотга яна ато этган, икром қилган неъматларидан:

У зотга Аллоҳ рост, содиқ фаросат насиб этганди. Бирон сўровчи илмий масалалар ёки ирфоний саволлар ила юзланадиган бўлса, у зот сўраётган кишидаги мақсадни англаб олар, агар савол сўраётган сидқи ният билан мурожаат қилаётган бўлса унга жавоб бериб, мукаммал фойдалантирар эди. Ундан бошқача бўлса, уни рад қилар, ёлғон ёки макр қилаётганини билиб танбеҳ берар эди. У зот раҳимаҳуллоҳ, кучли фаросатлари боис кишига қараб уни билиб олардилар.

Аллоҳ таоло у зотга яна ато этган, икром қилган неъматларидан:

Аллоҳ у зотга дарс беришда, Китоб ва суннатда далилларни баён этган ҳолда илмий силсилавий баҳс ва изланишларда кифоя қиларли тафсилотлар ва қамровли изоҳлар жиҳатидан  қувват ато этганди.

У зот раҳимаҳуллоҳ дарслари қанчалик узоқ давом этсада чарчоқ ва малолланишни билмасдилар.

У зотнинг ўзлари буни шундай изоҳлаган эдилар: «Мен илмий савол-масалаларни тақрир этиш, ўрганишдан, диний дарсларни ўргатишдан асло чарчамайман».

У зотнинг дарслари бир соату йигирма беш дақиқа давом этарди. Аҳёнда бир ярим соатдан иборат бўларди. Умавий Кабир жомеасидаги дарслари бўлса ёз кунлари икки ярим соатдан иборат бўларди. Баҳсларининг мавзуси Аллоҳ таолонинг муҳаббати, Унинг сифатлари, унга муҳаббат қўйган муҳибларнинг аҳволлари ва одоблари ҳақида бўларди.

Эслатма: Шайх Муҳаммад Нажиб роҳимаҳуллоҳ Шомлик уламолардан бўлиб, аллома Муҳаммад Аввома ҳазратларининг устозлари шайх Абдуллоҳ Сирожиддин ҳазратларининг оталаридир.

Манба: arabic.uz

Президент Шавкат Мирзиёев Латвия элчиси Рейнис Трокша, Венгрия элчиси Дьюла Ковач, Франция элчиси Орелия Бушез ва Саудия Арабистони элчиси Юсуф ал-Утайбийдан ишонч ёрлиқларини қабул қилиб олди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА мухбири.

Давлатимиз раҳбари матбуот хизмати маълумотига кўра, Ўзбекистон Президенти янги тайинланган элчиларни мамлакатимизда дипломатик миссиясини бошлагани билан самимий табриклади.

Саудия Арабистони нафақат араб-мусулмон оламида, балки бутун дунёда катта нуфузга ва молиявий-иқтисодий салоҳиятга эга бўлиб, Ўзбекистоннинг муҳим ҳамкоридир.

Икки муқаддас масжид ходими, Подшоҳ Салмон Ол Сауд ва Валиаҳд Муҳаммад Ол Сауд билан учрашувлар икки томонлама муносабатлар ривожига қўшимча суръат бағишлади, деди Президентимиз.

Ташқи ишлар вазири шаҳзода Файсал ва Инвестиция вазири Холид ал-Фалиҳнинг жорий йилда мамлакатимизга амалга оширган ташрифлари Ўзбекистон-Саудия ҳамкорлигини кенгайтириш ва мустаҳкамлашга муҳим ҳисса қўшди.

Президентимиз мамлакатимиз ҳудудларида Саудиянинг “ACWA Power” компанияси билан ҳамкорликда энергетика соҳасида йирик лойиҳалар муваффақиятли амалга оширилаётганини мамнуният билан қайд этди.

Юртимизда ижтимоий-иқтисодий ислоҳотларни амалга оширишга Саудия тараққиёт жамғармаси ҳам салмоқли молиявий кўмак кўрсатиб келмоқда.

Икки томонлама савдо-иқтисодий ва инвестициявий ҳамкорликни кенгайтириш, Саудия компаниялари билан янги лойиҳаларни илгари суриш муҳим экани таъкидланди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Маълумки, Ислом дини инсонларни илм олишга кенг тарғиб қилади. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламга нозил қилинган дастлабки оятларда ўқишга буюрилишнинг ўзи ҳам Ислом илму маърифат дини эканининг ёрқин далилидир. Аллоҳ таоло илмни қиёматгача бандалар учун маърифатга эришиш, ҳақиқатни топиш, икки дунё саодатига етишиш воситаси қилди. Илмсизлик эса инсониятни тубанликка, ҳалокатга олиб боришини билдирди. Инсонларни илм олишга ва шу орқали Парвардигорини танишга чақирди. Аллоҳ таоло марҳамат қилади:

فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مُتَقَلَّبَكُمْ وَمَثْوَاكُمْ (سورة محمد/٩١)

яъни: “Бас, (эй Муҳаммад!) Аллоҳдан ўзга илоҳ йўқ эканини билинг ва ўз гуноҳингиз учун ҳамда мўмин ва мўминалар(нинг гуноҳлари) учун мағфират сўранг! Аллоҳ сизларнинг (бу дунёдаги) кезадиган жойларингизни ҳам, (охиратда) борадиган жойларингизни ҳам билур”. (Муҳаммад сураси, 19-оят).

Ҳар бир иш мукаммал, мустаҳкам бўлиши учун илм, амал ва ихлос бирлашиши шарт. Дунёда илмдан кўра юксак даража ва мартаба йўқдир. Аллоҳ таоло айтади:

يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آَمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ( سورة المجادلة/١١)

яъни: “...Аллоҳ сизлардан имон келтирган ва илм ато этилган зотларни (баланд) даража (мартаба)ларга кўтарур. Аллоҳ қилаётган (барча яхши ва ёмон) амалларингиздан хабардордир” (Мужодала сураси, 11-оят).

Дарҳақиқат, Аллоҳ таоло илм дини бўлмиш Ислом билан инсониятни жаҳолат зулматидан ҳидоят нурига олиб чиқди. Ислом дини илмни имонга тасдиқ, амалга эса йўлбошчи қилган диндир.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳар бир мусулмон киши илм олиши фарз экани ҳақида шундай деганлар:

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى
كُلِّ مُسْلِمٍ. (رَوَاهُ الامام ابْنُ مَاجَةَ)

яъни, Анас ибн Молик розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Ҳар бир мусулмон кишига илм талаб қилиш фарздир”», дедилар (Имом Ибн Можа ривояти).

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилинган кўплаб ҳадиси шарифларда ҳам илмга тарғиб қилинган ва илм эгалари мақталган. Жумладан, бир ҳадисларида:

اَلْعُلَمَاءُ وَرَثَةُ الْاَنْبِيَاءِ فَاِنَّ الْاَنْبِيَاءَ لَمْ يُوَرِّثُوا دِينَارًا وَلاَ دِرْهَمًا فَاِنَّمَا وَرَّثُوا الْعِلْمَ (رَوَاهُ الْإِمَامُ التِّرْمِذِيُّ).

яъни: “Олимлар пайғамбарларнинг меросхўрларидир. Пайғамбарлар динор ҳам, дирҳам ҳам мерос қолдирмаганлар, балки илмни мерос қилиб қолдирганлар”, деганлар (Имом Термизий ва Имом Абу Довуд ривояти).

Барчамиз ёш авлод таълим-тарбияси борасидаги давлатимиз олиб бораётган изчил ислоҳотларни амалга оширишда ўзаро ҳамжиҳатлик руҳида саъю ҳаракат қилсак, бу борадаги дунёқараш ва тасаввурларни тубдан ўзгартирсак, кўзланган мақсад ва натижаларга эришамиз. Аллоҳ таоло марҳамат қилиб айтади:

...إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ ...
(سورة الرّعد/١١)

яъни: “...Албатта, Аллоҳ бирор қавм ўзларидаги нарсани (неъматларга нисбатан муносабатни) ўзгартирмагунларича, улардаги нарсани (ҳолатни ёмон ҳолатга) ўзгартирмас...” (Раъд сураси, 11-оят)

Илм йўлида пок ният ва ихлос билан ҳаракат қилиш бандага жаннат йўлини осон қилади. Ҳадиси шарифда шундай дейилади:

«وَمَنْ سَلَكَ طَرِيقاً يَلْتَمِسُ فِيهِ عِلْماً،
سَهَّلَ اللهُ لَهُ طَرِيقاً إِلَى الجَنَّةِ»
(رواه الامامُ مسلم عن أَبي هريرة رضي الله عنه)

яъни: “Ким илм излаб йўлга чиқса, Аллоҳ унга жаннат йўлини осон қилиб қўяди” (Имом Муслим ривояти).

Дунёда илм-фан шиддат билан ривожланмоқда, ҳар куни кашфиётлар қилинмоқда. Лекин шу кашфиётларнинг қанча қисми мусулмонлар ҳиссасига тўғри келмоқда? Афсуски, бу нисбат жуда кам бўлиб, бизни огоҳликка, илм-фан билан жиддийроқ шуғулланишга ундайди. Ваҳоланки, тарихда мусулмон олимлари дунё халқларига кўплаб кашфиётларни тақдим этганлар. Кашфиётларнинг кўпи аниқ фанларга тўғри келган, яъни математика, геометрия, астрономия, физика, кимё ҳамда тиббиёт фанлари ривожланган.

Бугунги кун ёшларига жуда кўп имкониятлар яратиб берилган. Ёшларимиз бу имкониятлардан оқилона ва тўғри фойдаланишлари лозим. Лекин, минг афсуслар бўлсинки, баъзиларнинг фарзандлари, хоссатан, мактаб ёшидагилар вақтларининг аксарини интернет ва компьютер ўйинлари (playstation) клуб­ларида ҳар хил ножўя ўйин ўйнаб, инсоннинг қалби ва имонига зарар келтирадиган расм ва видеоларни томоша қилиб, тўғри йўлдан адаштирувчи нотаниш кишилар билан алоқа ўрнатиб, умрларининг олтин даврини зое қилмоқдалар. Ваҳоланки, бу даврда вақтнинг қадрига етиш, ундан унумли фойдаланиш лозим.

عَنْ الْحَسَنِ الْبَصْرِيِّ: الْعِلْمُ فِي الصِّغَرِ، كَالنَّقْشِ فِي الْحَجَرِ

яъни: Ҳасан Басрийдан ривоят қилинади. У зот: «Ёшликда ўрганилган илм тошга ўйилган нақш кабидир”, деганлар.

Шунингдек, баъзи оилаларда фарзанд тарбияси тўлиғича телевизор ёки телефон аппаратларига топшириб қўйилган. Уларнинг фарзандларини ўзлари эмас, балки ўша техник жиҳозлар “тарбияламоқда”. Ҳар бир ота болалари тарбияси учун жавобгар эканини унутмаслигимиз ва охиратда бу ҳақда айнан ота сўралишини ёдимиздан чиқармаслигимиз керак.

Таъкидлаш жоизки, Давлатимиз Раҳбари томонидан ёшларимизни илм-маърифатга тарғиб қилишни кучайтириш, кўпроқ китоб ўқишга жалб қилиш юзасидан аниқ вазифалар белгилаб берилмоқда. Аммо биз ота-оналар мазкур масалада қанчалик эътиборлимиз? Охирги марта ўғил-қизларимизга қандай китоб олиб берганимизни ёки шахсий ибрат кўрсатиб бирорта бадиий асар мутлоаа қилганимизни эслай оламизми? Ваҳоланки телефон, кийим-бошни “модадан қолди” ёки “модели эскирди” деб ой сайин янгилаб беришга маблағ топамиз.

Фарзандларимизни қўшимча тўгарак ёки репититорга йўналтириш масаласига қандай қарамоқдамиз? Мазкур ишга “қиммат” деб, пул сарфлашдан қочамиз. Бироқ, ушбу маблағ фарзандларимизнинг келажаги учун капитал экани, уларга олиб бераётган автомобиль ёки бошқа ашёдан кўпроқ фойда келтиришини ўйлаб кўрайлик. Мажозий маънода айтганда, фарзандларимизга “балиқ” эмас, “қармоқ” олиб берайлик.

Ҳар қандай жамиятнинг олимлари, зиёлилари, айниқса, ота-оналар миллатнинг маънавий дунёси қашшоқланмаслиги, ахлоқи бузилмаслиги, сохта ва бузғунчи ғоялар таъсирига тушиб қолмаслигига
масъулдирлар. Ёшларнинг мактабда берилаётган дарсларни пухта ўзлаштиришларига алоҳида эътибор қаратиш ҳар бир ота-она ва устозларнинг масъ-
улиятидир. Уларни ўз ҳолларига ташлаб қўйиб, қаерда юргани, кимлар билан ўртоқлашаётгани, нималарга қизиқаётганидан огоҳ бўлмасликнинг оқибати аянчли бўлади. Аллоҳ асрасин!

Маълумки, динимизда илмни диний ва дунёвийга ажритилмайди. Қадимда ота-боболаримиз бу қоидага амал қилганлари ҳолда Абу Райҳон Беруний, Аҳмад Фарғоний, Муҳаммад Хоразмий, Ибн Сино ва Улуғбек каби қомусий олимлар етишиб чиқдилар. Улар ҳам диний, ҳам дунёвий илмларда пешқадам бўлганлар. Биз ҳам фарзандларимизнинг пухта билим олишлари, жамиятнинг етук аъзолари бўлмоқлари учун тинмай ҳаракат қилмоғимиз лозим.

Айниқса, бугунги кунда турли соҳа мутахассисларини етказиб бериш ҳам фарз амаллардан ҳисобланади. Биз ота-оналар болаларимизни ёшлигидан ўзи қизиққан соҳага мақсадли йўналтириб, режали ва тизимли таълим олишига масъулмиз. Аллоҳга шукурки, мактабларда ҳар бир бола билиши зарур бўлган асосий билим ва кўникмалар бепул ўргатилади. Мажбурий таълимдан кейин бу билимларни ҳеч ким текинга бермайди. Улуғ аждодларимиз айтганларидек:

اَلْوَقْتُ كَالسَّيْفِ اِنْ لَمْ تَقْطَعْهُ قَطَعَكَ

яъни: “Вақт қилич кабидир, агар сен уни ўз вақтида кесмасанг, у сени кесади”.

Шунингдек, муҳтарам ота-оналарга фарзандлари тарбиясига жиддий аҳамият беришга, уларни ҳар вақт назорат қилиш, мактабдан сўнг, албатта, бирон-бир машғулот билан шуғулланиш, спорт, уй юмушлари, томорқа ишлари каби жисмоний ишларга жалб қилиш­лари зарур эканлигини таъкидлаймиз.

"Диний-маърифий суҳбатлар" китобидан