Бир неча йил олдин Швециянинг парламенти мамлакатда эркаклар учун жамоат жойлари ва ҳожатхоналарида туриб сийишни тақиқлайдиган қонун лойиҳасини ишлаб чиққан эди. Қонун лойиҳаси муаллифларига кўра, улар гигиена нуқтаи назаридан шундай хулосага келишган. Умумий ҳожатхоналарда туриб сийиш оқибатида ҳожатхона ҳудуди сийдик билан тўлиб, турли нохушликларни келтириб чиқаради. Ўтириб ҳожат чиқарилганда эса, бундай ҳолат келиб чиқмайди.

Ушбу қонун лойиҳасини қўллаб-қувватлаган Швеция парламентидаги Сўллар партияси фракциясининг маълум қилишича, махсус ўтказилган тадқиқот тиббий хулосаларига кўра, ўтириб сийганда простатит, сийдик йўллари касалликларининг олди олинади, эркакнинг жинсий фаоллиги мустаҳкамланади. Тик туриб сийиш эркакнинг жинсий соғлигига ёмон таъсир кўрсатади. «Шунингдек, биз одамларга покиза ҳожатхоналардан фойдаланишга имконият яратамиз», — дейди партия вакили. Бу ҳақда Islamonline.uz хабар берди.

14 аср илгари Пайғамбаримиз Муҳаммад соллалоҳу алайҳи васаллам ҳам эркакларга ўтириб сийишни таълим берган эдилар. Оиша розияллоҳу анҳо: «Сизларга ким: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам тик туриб сийган эдилар, деса ишонманглар. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ўтирибгина сийган эдилар» деб айтган эдилар (Имом Аҳмад 1/192, Термизий 1/27, ибн Можа 307).

Ушбу ҳадис ровийси Термизий раҳимаҳуллоҳ: «Бу бобда ривоят қилинган ҳадисларнинг энг саҳиҳи шу ҳадисдир. Чунки бундай қилиш авратни тўсувчироқ ва пешобнинг сачрашидан ҳимоя қилувчироқдир» – деганлар.

Исломда фан билан шуғулланиш рағбатлантирилади, чунки ҳақиқат исломда экани, фан эса Қуръон ва суннатда айтилган нарсаларни фақат тасдиқлашини билишади.

Буни ғарблик мутафаккир Ш. Мисмар ҳам қайд этган: "Насронийлар фан туфайли дин-этиқодни йўқотмоқда, мусулмонлар эса аксинча, кучайтирмоқда". Фан бундан 1400 йил олдин Қуръон ва суннатда айтилган нарсаларни доимо тасдиқлайди, бу билан ҳатто бутун бошли фан бўлими - Қуръон ва суннатда илмий эъжоз ҳам шуғулланади.

Яқинда тиббиётга оид нашрларда пайдо бўлган хабарга кўра, тик турган ҳолда сийиш сийдик йўллари саратонига олиб келиши мумкин экан. Гап шундаки, тик турган ҳолда сийишда сийдик пуфаги сийдикдан тўлалигича бўшамас экан. Сийдик қолиб кетиши эса саратонга олиб келиши мумкин экан. Ўтирган ҳолда сийганда эса сийдик пуфаги тўлалигича сийдикдан бўшайди.

Пайғамбар Муҳаммад (с.а.в.) табиб ҳам, шифокор ҳам, олим ҳам бўлмаганлар, на ўқишни ва на ёзишни билганлар. Ундай бўлса, олимлар эндигина кашф қилган нарсани улар қаердан билганлар? Чунки буни ҳар нарсани билгувчи Аллоҳ билдирган. Аллоҳ бизни тўғри йўлдан – суннатдан адаштирмасин.
***
Сийиш билан боғлиқ нозик масалани жавобсиз қолдириш мумкин эмас, чунки «унитаз» билан боғлиқ муаммолар эркаклар соғлиғи умумий ҳолати ҳақида далолат беради. Бизнинг экспертлар - уролог, сексолог Катерина Комаревцева ва уролог, хирург Игорь Пирожок қай ҳолатда сийиш яхшироқ эканлиги ҳақида ҳикоя қилиб бердилар.

Катерина Комаревцева: «Нидерландиялик олимларнинг тадқиқот натижалари шуни тасдиқлайдики, ўтирган ҳолда сийиш эркаклар учун фойдали экан. Бу ҳолатда тос ости мушаклар бўшашади, мос равишда, сийдик оқими яхшиланади ва сийдик пуфайги яхшироқ бўшатилади».

«Эркак киши шикоят билан келганда сийдик қолдиғи қанча қолганлигини аниқлаш учун у сийишдан олдин ва сийгандан кейин УЗИ текширувига юборилади. У умуман қолмаган бўлиши ҳам, бир литр чиқиши ҳам мумкин. Айнан ўтирган ҳолда сийиш сийдикнинг тўлиқ чиқиб кетишини таъминлайди», – қўшимча қилди уролог.

Мутахассиснинг сўзларини Игорь Пирожок ҳам тасдиқлади: «Мен операциядан кейин мижозларимга айнан утирган ҳолда сийишни тавсия қиламан. Уларнинг ўзлари ҳам бу анча қулай эканлиги ҳақида ҳикоя қиладилар – сийдик пуфаги бундай ҳолатда камроқ оғриркан. Ўтирган ҳолда сийиш эркакларда сийдикни ҳайдайдиган мушакларга яхшироқ таъсир этади, тос туби мушакларининг бўшашини яхшилайди. Агар эркак киши ўтирган ҳолда сиядиган бўлса, сийдик пуфагидаги босим пасаяди ва сийдик қайтариладиган оқим бўлмайди – рефлюкс ҳам, пиелонефрит ҳужуми ҳам йўқ. Ша сабабли бундай муаммоси бўлган эркаклар ўтирган ҳолда сийганлари маъқул. Эҳтимол, бу ғайриодатий бўлиб туюлар, лекин тиббиёт нуқтаи назаридан бу мутлақо асослангандир».

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ар-Риёддаги Миллий тижорат банкида (NCB) мижозлар талабининг ўсиши, фаол ҳукумат қонунчилиги ва бирлашиш ва қўшилиш (М&А) GCC бўйича ислом банклари активларининг ўсишига туртки бўлди.

Пандемия сабаб бўлган иқтисодий таназзуллар шароитида аксарият мамлакатлар қийин иш шароитларига дуч келди. Moody's рейтингига кўра, 2021 йилда Ислом бозорларида исломий молиялаштириш активларига талаб ошади.

Рейтинг агентлигининг таъкидлашича, 2020 йилда исломий молиялаштириш барқарор бўлиб, ўсиш 2021 йилгача давом этиши кутилмоқда.

Исломий молиялаштириш активларининг ўсиши 2020 йилда асосий ислом банклари бозорларида (ЖCC, Малайзия, Индонезия ва Туркияни ўз ичига олган) иқтисодий фаоллигининг сезиларли пасайишига қарамай барқарор бўлиб қолди ва активларнинг анъанавий ўсишидан устун турди. Натижада, исломий молиялаштириш активларининг асосий ислом бозорларидаги улуши 2019 йил декабрда 31,4 фоиздан ва 2005 йилда 30,4 фоиздан 2020 йил сентябрь ойида умумий молиявий активларнинг 32,8 фоизига (одатдаги банк кредитларини ҳисобга олган ҳолда) ошди.

Ўзбекистоннинг Саудия Арабистони Подшоҳлигидаги Фавқулодда ва мухтор элчиси, Ўзбекистоннинг ИҲТдаги доимий вакили Улуғбек Мақсудов Ислом ҳамкорлик ташкилоти Бош котиби, доктор Юсуф бин Aҳмад ал-Усаймин Жидда шаҳридаги Бош қароргоҳида мулоқот ўтказди.

Учрашувда томонлар Ислом ҳамкорлик ташкилоти ва Ўзбекистон ўртасидаги ҳамкорлик истиқболлари борасида ўзаро фикр алмашди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Халқаро алоқалар бўлими

Ўтган йилнинг сентябр ойида Жиззах вилоятидаги “Қалб нури” маркази “COVID-19” пандемияси даврида мигрантлар ҳамда уларнинг оилаларига ҳуқуқий, психологик, миграция ва бандлик масалаларида ахборот, маслаҳат беришга қаратилган “Биз ёнингиздамиз” ижтимоий лойиҳаси билан Европа иттифоқининг 20 минг евро миқдоридаги грантига сазовор бўлганди. Лойиҳа доирасида ўзбек мигрантлари, уларнинг оилаларига ҳуқуқий, психологик ҳамда миграция ва бандлик масалалари бўйича ахборот, маслаҳат берувчи телеграм бот ҳамда канал (https://t.me/mehnatmigrantlari) ишга туширилди.

“Лойиҳанинг ўзига хослиги шундаки, ўзбек тилида юритиладиган телеграм бот ёрдамида нафақат Жиззах вилояти, балки мамлакатимизнинг барча ҳудудлари қамраб олинади. Чунки айни пайтда Ўзбекистоннинг 20 миллион аҳолиси интернетдан фойдаланмоқда. Уларнинг 19 миллиони телеграм мессенжердан фойдаланади. Бу деярли барча мақсадли аудиторияни қамраб олиш имконини беради. Фойдаланувчи бот орқали ўзига номаълум алоқа маълумотларини юбориши ва тез ёрдам олиш учун жойлашувини босиши мумкин. Бундан ташқари, мавзу бўйича янгиликлар ва фойдали маълумотларни нашр этиш ва фойдаланувчилар ўртасида муҳокама қилиш учун телеграм-канали ишга туширилиши режалаштирилган”, – дейди лойиҳа раҳбари, “Қалб нури” маркази директори Нодира Алимова.

Лойиҳа доирасида 2020 йилнинг 1 октябридан “Меҳнат мигрантлари/Биз ёнингиздамиз” телеграм-канали ҳам ишга туширилган.

Телеграм бот эса 2020 йилнинг декабр ойида ишга туширилди. Мазкур бот орқали мигрантлар ва уларнинг оилалари ҳамда аҳолининиг турли қатламлари пандемия даврида коронавирус ҳақида, унга қарши курашдаги ижтимоий ахборотлар тўғрисида, шунингдек, фойдаланувчиларнинг психолог, юрист маслаҳатлари ва бандликка оид зарур маълумотлар билан таъминланишларига эришилмоқда.

Бундан ташқари, республика миқёсида жабрланган фуқароларни реабилитация ва адаптация қилиш марказларининг “Ишонч телефонлари”, Ўзбекистон Республикасининг хориждаги элчихоналари телефонлари, соғлиқни сақлаш, бандлик ва меҳнат муносабатлари ташкилотларининг телефон манзиллари ҳам киритилган.

“Телеграм-канал орқали мигрантларга ёрдам берилишига тўғриси, ишонмагандим, – дейди Россия Федерациясида оиласи билан оғир аҳволга тушиб қолганда беғараз ёрдам билан уйига олиб келинган ҳамюртимиз Д.Р. – Оилада кенжа фарзандман. Шу боис, ота-онам раъйимга ҳеч қачон қарши чиқишмаган. 2015 йили уйдагиларимнинг қаршилигига қарамасдан, Россияга ишга кетишга қарор қилдим.

Санкт-Петербургда, мактабда яхши ўқиганим, рус тилини ўзлаштирганим менга қўл келди. Тезда даромадли иш ҳам топдим. Дастлаб автомашина эҳтиёт қисмларини йиғиш заводида, кейинчалик телевизор йиғиш корхонасида ишладим. Ота-онамнинг розилиги билан 2019 йилда оила қурдим. Турмуш ўртоғим ҳомиладор бўлиб, бахтли кунларимиз бошланган бир вақтда бутун дунёни ташвишга солган коронавирус касаллиги тарқалди ва жойларда карантин эълон қилинди. Шу туфайли биз ишлаб турган корхонада ҳам иш штатлари қисқарди. Бундай пайтда, энг аввало, четдан келиб ишлаётган биз, муҳожирлар ишдан бўшатилдик.

Бу орада турмуш ўртоғим ҳомиладор эмасми, соғлиғи заифлашди. Уйга қайтайлик десак, йўллар ёпиқ. Мен эса тайинли иш тополмаганимдан ҳар куни ёлланиб, бир марталик иш қилишга мажбур бўлиб қолдим. Август ойига келиб фарзандимиз туғилди. Энди бир ташвишим икки баробарга ортди. Фарзандимга туғилганлик тўғрисида Россия Федерациясидан маълумотнома олдик, аммо туғилганлик тўғрисидаги гувоҳномаси йўқ эди. Ана-мана дегунча, куз келиб, кунлар совиб кетди. Бу орада хотиним ва фарзандим бетобланиб, шифохонага тушиб қолишди. Мен нима қилишни, кимдан ёрдам сўрашни билмай қолдим.

Ўзбекистонда карантин чоралари юмшатилиб, йўллар очилди, бироқ биз фарзандимнинг ҳужжати йўқлиги сабабли уйга қайтолмасдик, ўзим кетай десам, оиламни ташлаб кетолмадим. Хуллас, боши берк кўчага кириб қолдим. Яшаш, еб-ичишимиз ҳам тобора оғирлаша бошлади. Бир куни телеграм-каналлар орқали иш излаётиб, “Биз ёнингиздамиз” лойиҳаси амалга оширилаётгани, телеграм-канали ва бот яратилгани, унда ўзбек меҳнат мигрантларига ёрдам берилиши ҳақидаги эълонга кўзим тушди. Аввалига ишонмадим, кейин ёрдам сўраб кўрай, мендан нима кетди, дедим-да телеграм-каналнинг изоҳлар қолдириш жойига ҳамда канални юритаётган лойиҳа ижрочиларидан бири, журналист Наргис Қосимованинг шахсий саҳифасига аҳволимни ёзиб юбордим.

Орадан икки кун ўтар-ўтмай, менга Ўзбекистон Республикаси Ташқи меҳнат миграцияси агентлигининг Россиядаги ваколатхонасидан қўнғироқ қилишди. Тўғриси, мен бунга ишонишни ҳам, ишонмасликни ҳам билмай қолдим. Биздан талаб қилинган барча ҳужжатларимизни юбордик. Мен билан боғланган ходимлар ширинсўз бўлиб, узоғи билан икки ҳафта кутишимизни, ҳаммаси яхши бўлишини айтишди. Кейин билдимки, Наргис опа аҳволим ҳақида Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги ҳузуридаги Ташқи меҳнат миграцияси агентлигининг ахборот хизмати раҳбари Ортиқхўжа Норовга хабар берибди. Ўз навбатида О.Норов зарурий чоралар кўрилиши учун мурожаатни йўналтирган экан.

Орадан айтилган икки ҳафта ўтиб, бизга самолёт чипталари, ўғлимга ҳужжат ва бошқа сафар харажатларининг барчаси Халқаро миграция ташкилоти билан биргаликда ҳал қилинганини айтишди. Мен ўзимда йўқ хурсанд эдим. Уйда кексайиб, соғлиги ёмонлашиб қолган ота-онамнинг хурсандчилигини айтмайсизми?!

Бизни соғ-саломат Ватанга олиб келишди ва уйимизгача кузатиб қўйишди. Бизга кўрсатилган бундай беғараз ёрдам учун бу хайрли ишни бошида турган барча ташкилотларга, меҳрли инсонларга, хусусан, “Биз ёнингиздамиз” лойиҳаси ижрочиларига шахсан ўзим ва оила аъзоларим номидан миннатдорлик билдираман. Мигрантларга ёрдам берадиган телеграм бот ва канали ҳақиқатан бор экан ва ёрдам бераркан. Бундай ижтимоий лойиҳалар, ташаббускор инсонлар кўпаяверсин”.

Айтиш мумкинки, миллий ва халқаро қонунчиликка оид ахборот, маълумот ва янгиликлар, ўзбек мигрантларига ёрдам берувчи ташкилотлар тўғрисида айнан она тилида юритиладиган “Биз ёнингиздамиз” телеграм бот ва канали нафақат дунёнинг турли жойларида бўлган ўзбек мигрантлари ва уларнинг оилалари учун, балки ташқи меҳнат миграцияси масалалари билан қизиқувчи барча фуқаролар учун ҳамиша ёнларида бўлган энг қулай дастёр, ишончли ҳамроҳ ва фойдали маслаҳатчи бўлиб хизмат қилмоқда.