Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг 2019 йил январь ойида Германияга амалга оширган расмий ташрифи давомида эришилган келишувларга мувофиқ, Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази ва Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказининг исломшунос, шарқшунос олимларидан иборат делегация Германиянинг нуфузли университетлари, илмий-тадқиқот марказлари, музей ва қўлёзма фондларида бўлиб, соҳа мутахассислари билан учрашув ҳамда мулоқотлар ўтказганди.

Сафар давомида Германия ва Ўзбекистонда исломшуносликка ихтисослаштирилган таълим ва илмий-тадқиқот муассасалари ўртасида ўзаро манфаатли алоқаларни йўлга қўйиш, буюк аллома ва аждодларимизнинг Германияда сақланаётган нодир асарларини ўрганиш, ҳамкорликда конференциялар, илмий семинарлар ташкил этиш бўйича келишувларга эришилган эди.

Ана шу келишувларга мувофиқ, Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази, Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази ҳамда Германиянинг Гамбург университети ҳузуридаги Осиё — Африка тадқиқотлар институти билан ҳамкорликда “Зарафшон воҳаси тарихи ва маданияти” мавзуи доирасида қатор илмий маърузаларни ўзида мужассам этган онлайн семинарлар ўтказилмоқда.

Ана шундай мулоқотларнинг дастлабкиси Гамбург университети ҳузуридаги Осиё — Африка тадқиқотлар институти директори, профессор Стефан Хайдманнинг “Бухоронинг Ислом салтанатига интеграцияси” мавзуидаги маъруза билан бошланди. Унда нафақат Ўзбекистон ва Германия илмий доиралари вакиллари, балки АҚШ ва Миср Араб Республикасининг шарқшунос ва исломшунос олимлари ҳам иштирок этди.

Яқинда мазкур онлайн-семинар дастуридан ўрин олган навбатдаги маъруза тингланди. Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази директори, доцент Шовосил Зиёдов “Бухоро кутубхоналари тарихи” мавзуида сўз юритди.

Олим маъруза давомида Бухородаги илк кутубхоналар, Хожа Муҳаммад Порсо кутубхонасига оид янги маълумотлар, Жўйбор хожаларининг Говкушон кутубхонасига вақф қилган китоблари, Бухоро қозикалонларининг сулолавий кутубхоналарига доир қимматли маълумотлар берилди.

— Кутубхоналар тарихини ўрганиш Ўзбекистон ҳудудидаги илмий-маърифий даражани аниқлаш имконини беради. Бу, ўз навбатида, Ўрта Осиё тарихи бўйича шуғулланаётган тадқиқотчилар учун муҳим маълумотларни тақдим этиши табиий, — дейди Шовосил Зиёдов.

Олимнинг фикрича, мазкур тадқиқотдан кўзланган мақсад Бухоро ҳудудида мавжуд бўлган кутубхоналарни аниқлашдан иборат. Ўзбекистон қўлёзма фондларида сақланаётган айрим асарларнинг келиб чиқиш тарихи номаълум бўлиб қолаётган эди. Семинар Марказий Осиёда мавжуд бўлган китобат тарихи ва кутубхоначилик маданиятини тадқиқ этиш, ушбу ҳудудда яшаб ўтган зиёлиларнинг ҳаёти тўғрисида тўлиқ ва объектив билимга эга бўлиш, янги илмий маълумотлар билан танишишга имкон берди.

Германиялик олимлар иштирокидаги илмий семинарлар шу йилнинг март ойига қадар давом этади. Унда Ўзбекистон заминининг бой тарихи ва маданиятига оид долзарб мавзуларда маърузалар тингланади.

Мўминларнинг онаси Софийя бинт Ҳуяй розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам эътикоф ўтирган эдилар. У зотни зиёрат қилгани бориб, гаплашиб ўтирдим. Сўнг кетиш учун турдим. У зот ҳам мени кузатиб қўйиш учун турдилар.

Шунда ансорлардан икки киши ўтиб қолди. Улар Набий соллаллоҳу алайҳи васалламни кўришлари билан юришни тезлатишди. Шунда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Шошилманглар! Бу Софийя бинт Ҳуяй», дедилар. Улар: «Субҳаналлоҳ, эй Аллоҳнинг Расули (сизни бегона билан турибди деб ўйлармидик?!)» дейишди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Шайтон одам боласининг қон оқар жойларида юради. Шунинг учун қалбингизга бирор ёмонлик (ёки бирон нарса) ташлашидан қўрқдим», дедилар» Имом Бухорий ва Муслим ривоят қилишган.

“Солиҳлар гулшани” китобидан

Малайзия чегаралари 2021 йил 31 март кунигача ёпилганига қарамасдан, мамлакатимиз раҳбарияти томонидан юртимизга сайёҳлар оқимини янада ошириш, Ўзбекистоннинг зиёрат туризми имкониятларини кенг тарғиб қилиш бўйича белгиланган вазифаларни бажариш мақсадида дипломатик миссия жамоаси ўзбекистонлик ва малайзиялик шериклар билан биргаликда мазкур соҳадаги ҳамкорликни ривожлантириш бўйича янги ҳукуматлараро битим тузиш устида иш олиб бормоқда.
Бу ҳақда “Дунё” ахборот агентлигига интервьюда Ўзбекистоннинг Малайзиядаги элчиси Равшан Усмонов маълум қилди.
“Мазкур ҳужжат Малайзия масжидларида жума намозлари чоғида мамлакатимизнинг маънавий-маърифий меросини кенг тарғиб қилиш, Ўзбекистон туризм саноати вакиллари учун вебинарлар ташкил этиш, «muslim friendly» ва «halal tourism» стандартларини жорий этиш бўйича тажриба алмашиш, Малайзия ислом туризми маркази экспертларини жалб этган ҳолда малай тили ўқув курсларини ташкил этиш, шунингдек малайзиялик шериклар билан ҳамкорликда Ўзбекистонда “зиёрат туризми” соҳасида кадрлар малакасини ошириш мақсадида Ўзбекистон-Малайзия марказини очиш каби лойиҳаларни ўз ичига олади”, - аниқлик киритди элчи.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Инсон қаерда туғилиб парвариш топса, ўша жойга меҳр қўяди. Ватанни севиш, ватанпарвар бўлиш, ундаги бор нарсани ардоқлаб, соғиниб яшаш инсон табиъатида табиий, туғма ҳиссиётдир. Бу ҳиссиёт инсонни ўзининг моли, вақти, кучи, ҳатто жонини ҳам ватан учун мардларча фидо қилишга ундайди. Унинг тинчлиги учун барча нарсаларни тақдим қилишга тайёр бўлади.

Ватан ҳимояси – халқ ҳимоясидир. Ватан чегаралири халқ учун, унинг осуда ҳаёти учун қўриқланади. Халқни ҳамма хавф-хатардан ҳимоя қилиш инсоннинг Аллоҳ таолони олдида ва ватан олдида муқаддас бурчидир.

Ватан сарҳадларини ҳимоя қилиш, сергаклик билан туни-кун ҳушёр туриш улуғ фазилат, айни вақтда ибодат бўлади.

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ - صلى الله عليه وسلم – يَقُولُ  ” عَيْنَانِ لاَ تَمَسُّهُمَا النَّارُ عَيْنٌ بَكَتْ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَعَيْنٌ بَاتَتْ تَحْرُسُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ“  رَوَاهُ الترمذى.

Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Мен Расууллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Икки кўзни дўзах оташи куйдирмайди.  Аллоҳ таолодан қўрқиб йиғлаган кўз, Аллоҳнинг йўлида тунлари қўриқчилик қилган кўз” – деганларини эшитдим”. Имом Термизий ривоят қилган.

Инсонлар охират диёрида дунёда қилган амалларига кўра, жаннат ёки дўзахга ажралиши муқаррардир. Ватандошимиз Имом Абу Исо Термизий ривоят қилган мазкур ҳадиси шарифда икки тоифа инсонлар фазилатли амаллари билан дўзах азобидан нажот топиши, натижада улуғ мукофат билан мукофотланиши зикр қилинмоқда.

Ушбу фазилатли амалнинг биринчиси – Аллоҳ таолодан қўрқиб, қилган гуноҳларидан тавба қилиб йиғлаган кўз соҳиби. Кўз ёши билан, чин ихлос билан қилинган тавбани Аллоҳ таоло қабул қилади. Тавба қилувчи инсон ўз нафси билан курашувчи, барча гуноҳ ва жиноят ишлардан ўзини тўхтатувчи ва буюрган ишларга бўйсинувчи инсондир. Бу инсонларнинг қалб кўз очиқ бўлади.

Инсон кўзидан ёш тўкиши билан қалб юмшатади. Инсон қалби юмшаши натижасида ўзи ва ён атрофидаги фақат манфаат келтиради.

Иккинчиси – Аллоҳ таолонинг йўлида ватан ҳудудини қўриқчилик қилган кўз соҳиби. Бу инсонлар юртнинг тинчлиги ва осудалиги учун уйқусидан кечиб, бедорлик билан тунни ўтказувчи инсонлар. Улар юрт душманлари билан курашувчи, тинчлик ва осудаликка раҳна солувчиларни тўхтатувчи инсондир. Бу инсонларнинг ҳақиқий кўзлари очиқ бўлади.

Демак, инсон нажот топиш учун доим икки кўзи очиқ бўлиши керак. Ҳар икки кўз очиқ бўлиши бир-биридан муҳим. Кўздан ёшдан тўкувчи душманларнинг энг каттаси бўлган нафс билан курашувчи инсондир. Сарҳадларни қўриқловчи ватан душманлари билан курашувчи инсондир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам мазкур ҳадиси шарифда бу икки инсонни душман билан курашувчи бўлишда баробар эканлигини зикр қилдилар.

Бу икки кўзи очиқ инсонлар икки дунё бахт-саодатига эришадилар.

Жалолиддин ХОЛМЎМИНОВ

“Кўкалдош” ўрта махсус ислом юрти ўқитувчиси

Туркиядаги “Вақф” хайрия жамғармаси “Совғам Қуръон бўлсин” шиори остида дунёнинг 80 та давлатига миллионга яқин Мусҳафи шарифни ҳадя тариқасида улашди.

Мамлакатдаги “Вақф” хайрия жамғармаси Васийлик кенгаши раиси ўринбосари Эҳсан Aчик матбуотга берган баёнотида бундай деди: “Биз Қуръони карим маъноларини 20 та тилга таржима қилинган нусхасини босиб чиқдик. 2015 йилдан буён давом этаётган ушбу акция доирасида Туркия ва бошқа 80 га яқин хориж мамлакатидаги эҳтиёжманд кишиларга 977 101 дона Қуръони карим китобини етказиб бердик”.

Маълумот учун, Қуръони карим китобининг 645 минг 260 дона нусхаси хорижга, 331 минг 841 донаси эса Туркия ҳудудида тарқатилган.

– Хайрия жамғармамизнинг “Ҳар бир уйга Қуръони каримни киритиш” шиори доирасида хориж давлатларидаги ёғоч тахталарга Қуръони карим оятларини ёзиб ёдлаётган юз минглаб ёшларнинг орзусини амалга оширишга эришдик”, дейди Эҳсан Aчик.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Халқаро алоқалар бўлими