muslim.uz
XIX асрда бунёд этилган қишлоқ масжиди
Наманган туманидаги Навбаҳор қишлоқ (собиқ Ғалча қишлоғи) масжиди XIX аср бошларида бунёд этилган ноёб меъморлик намуналаридан.
Масжид қурилиши Каримбой оқсоқол ташаббуси билан бошланган бўлиб, кейинчалик ҳожи Абдухалил Шоҳбой ўғли бино қурилишини давом эттиришга бош бўлган. Қурилиш ишлари дурадгор уста Убайдуллоҳ томонидан юксак маҳорат билан бажарилган. Ҳижрий 1324, милодий 1906 йилда масжид фойдаланишга топширилган.
Истиқлол йилларида мазкур ёдгорлик қайта таъмирланиб, ободлик касб этди.
Ҳотам МАМАДАЛИЕВ(сурат), ЎзА
Шаввол ойининг олти кунлик рўзаси (аудио)
ЎМИ матбуот хизмати
Янги Ўзбекистон Миср матбуотида
Мамлакатимизда амалга оширилаётган изчил ислоҳотлар нафақат юртдошларимиз, балки хорижликларнинг ҳам эътиборини тортмоқда. Бу борада кўплаб муносабатлар билдирилаётгани, хорижий оммавий ахборот воситаларида материаллар тақдим этилаётгани эътиборга молик.
Мисрнинг етакчи матбаа нашрларидан бири – “Ал-Хабар ал-Йаум” газетаси саҳифасида чоп этилган мақолалардан бирида Президент Шавкат Мирзиёевнинг соғлиқни сақлаш тизимини ривожлантириш ва тиббиёт ходимлари салоҳиятини оширишга доир фармони хусусида тўхталиб ўтилган.
Мақолада мазкур ҳужжатга мувофиқ, Ўзбекистонда аҳолига янада сифатли тиббий хизматлар кўрсатиш қамровини кенгайтириш мақсадида қўшимча 20 мингта ўрта тиббиёт ходими ўрни ажратилиши, Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти ва етакчи хорижий экспертлар билан ҳамкорликда тиббиёт ўқув дастурларини такомиллаштириш, шифохоналарнинг дори воситалари, реактивлар ва замонавий ускуналар билан таъминланиши учун қўшимча маблағлар ажратилиши юқори баҳоланган. Бундай чоралар натижасида мамлакатда аҳоли саломатлигини сақлаш, тиббиёт ходимларининг салоҳиятини ошириш учун зарур шарт-шароитлар яратилишига ишонч билдирилган.
Ушбу нашрнинг яна бир сонида эълон қилинган “Аждодлар қаҳрамонлиги Ўзбекистон рассомлари нигоҳида” сарлавҳали мақолада эса Иккинчи жаҳон уруши йилларида фашизм устидан ғалаба қозонилишида иштирок этган юртдошларимизга бағишланган “Ёш мусаввир ижодкорлар кўрик-танлови” тафсилотлари атрофлича қаламга олинган. Мақолада “ушбу тадбирнинг ёшларда тинчлик ва фаровонлик сингари неъматнинг қадрига етиш ва уни янада мустаҳкамлаш, уларни ватанпарварлик, юрт тақдирига дахлдорлик ҳиссида тарбиялашга хизмат қилиши” алоҳида қайд этилган.
Шу билан бирга, Мисрнинг шу ва бошқа нашрлари саҳифаларида Қорақалпоғистонни ривожлантиришга қаратилган кенг қамровли чора-тадбирлар, ўзбек халқининг бой ва бетакрор маданияти ҳамда кўҳна тарихига доир қатор мақолалар ҳам берилган. Бу каби ҳавола қилинган мақолалар Янги Ўзбекистонда амалга оширилаётган янгиланишлар, кенг кўламли ислоҳотлар дунё ҳамжамиятининг, хориж матбуоти вакилларининг эътиборини тортаётганидан дарак беради.
Муҳтарама Комилова, ЎзА
ШАВВОЛ ОЙИ РЎЗАСИНИНГ ФАЗИЛАТИ
БИСМИЛЛАҲИР РОҲМАНИР РОҲИЙМ
Аллоҳ таолога шукрларимиз бўлсинки, муборак Рамазон ойида Ўзининг буйруғига мувофиқ рўзаларни гўзал ҳолатда тутиб, ҳайит кунига ҳам етиб келдик. Аллоҳ таоло барчамизга бугунги Рамазон ҳайити кунини муборак ва қутлуғ айласин..
Рамазондан кейин бугундан бошланган Шаввол ойида ҳам олти кун рўза тутишлик ҳам суюкли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг гўзал тавсиялари ва суннатларидир.
Шаввол ойида олти кун рўза тутиш ва унинг фазилати хусусида ҳадиси шарифда шундай дейилади:
عَنْ أَبي أَيُّوبَ الأَنصَاريِّ - رضي الله عنه - أَنَّ رَسُولَ الله - صلى الله عليه وسلم - قال: مَنْ صَامَ رَمَضَانَ ثُمَّ أَتبَعَهُ سِتًّا مِنْ شَوَّالَ كَانَ كَصِيَامِ الدَّهرِ؛ رواه مسلم.
Абу Айюб Ансорий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким Рамазон рўзасини тутиб, сўнг унга Шаввол ойидан олти кун рўза қўшса, гўё бир йил рўза тутгандек бўлур», дедилар (Имом Муслим ривояти).
Мазкур ҳадиси муборакдан маълум бўладики, Рамазон рўзасини тутиб, Шаввол ойида ҳам олти кун рўза тутган мўмин инсон йил давомида рўзадор бўлганнинг ажру мукофотига сазовор бўлади.
Шу билан бирга, ҳадиси шарифда:
وعَنْ ثوبانَ - رضي الله عنه - أَنَّ رَسُولَ الله - صلى الله عليه وسلم - قَالَ: صِيامُ رَمَضَانَ بِعَشرَةِ أَشْهُر، وصِيَامُ السِّتَّةِ أيَّامٍ بِشَهرَينِ فذَلك صِيَامُ السَّنَة.
وفي رِوايةٍ: مَنْ صَامَ سِتَّةَ أيَّامٍ بَعْدَ الفِطْرِ كَانَ تَمامَ السَّنة ﴿ مَنْ جَاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا ﴾ رواهُ أحمدُ وابنُ ماجه.
Савбон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рамазон рўзаси ўн ой рўзага тўғри келса, Шавволнинг олти куни икки ойга тўғри келади, натижада бу бир йил рўза бўлади”, дедилар. Бошқа ривоятда: “Ким фитрдан кейин олти кун рўза тутса, бир йил тўла рўза бўлади”, деб, (Ким бир яхшиликни амалга оширса, унга ўша яхшиликнинг ўн баробари бўлур («Анъом» сураси, 160-оят), деб зикр қилинган (Имом Аҳмад ва Ибн Можа ривояти).
Бундан маълум бўладики, Рамазон рўзасини тўлиқ бир ой тутганга 10 ой, яъни, 300 кун рўза тутганнинг савоби берилади. Шаввол ойидан олти кун рўза тутганга эса, унинг ўн баробари олтмиш кун яъни, икки ой рўзадор бўлганнинг савоби берилади. Умумий маънода эса, мусулмон киши 36 кун тутган рўзаси учун йил давомида рўзадор бўлганнинг ажри-савобига эришади.
Шаввол ойининг олти кунлик рўзаси фарз намозларига тобе бўлган суннат намозлар кабидир. Ушбу суннатлар фарзлардаги эҳтимолли камчиликларни тўлдирганидек, Шаввол ойи рўзаси ҳам Рамазон ойи рўзасининг айрим хато ва камчиликларининг тўлдирувчисидир.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Шаввол ойи рўзасини тутганлар ва саҳобаи киромларга ҳамда улар орқали биз умматларга ҳам тавсия этганлар. Шавволдаги олти кунлик рўзани Рамазон ҳайитидан кейин орқама-орқа тутишлик кўп фазилатли иш экани таъкидланади. Шу билан бирга, бу олти кунлик рўзани Шаввол ойининг бошқа кунларида ҳам тутса жоиз бўлади. Қазо бўлган рўзаларни ушбу кунларда тутиш билан ҳам мазкур ажру савобларга эришилади, иншааллоҳ.
Юқоридагилардан оладиган фойдаларимиз:
- Шаввол ойида олти кун рўза тутиш фазилати катта амал. Ҳар йили Рамазон рўзасига Шаввол ойи рўзасини ҳам қўшиб тутиб юришлик, умрбод рўза тутганнинг савобларига эриштиради.
- Бирга ўн баробар ажр бериш Буюк Роббимизнинг биз бандаларига раҳматидир.
- Шаввол ойи рўзасини кетма-кет тутиш мустаҳабдир. Савобли аммалларда мусобақа қилишга буюрилганмиз. Шундан келиб чиқиб, Шаввол ойида бошқа иш билан банд бўлиб қолмаслик ва бу кунларнинг рўзасини қолдирмаслик учун ҳар ким ғайрат қилиши лозимдир.
- Мазкур кунлардаги рўзани Шаввол ойининг ҳоҳ аввалида, ҳоҳ ўртасида ҳоҳ охирида узлуксиз тутиш мумкин. Ёки Шаввол ойи давомида кун оралатиб тутиш ҳам дурустдир. Аллоҳ таоло банданинг ушбу амалини қабул этса, иншааллоҳ ваъда қилинган ажрга сазовор этади.
- Шаввол ойида рўза тутмоқчи бўлганлар аввал Рамазондан қолган қазосини тутади, кейин эса, олти кунлик рўзани тутади. Чунки ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким рамазон рўзасини (тўла) тутиб, ...», деганлар.
- Бундан Рамазоннинг қазоси зиммасида бўлганларга ўша қазосини адо этмагунча рўза тутди, дейишлик тўғри бўлмаслиги маълум бўлади. Чунки суннат ва мустаҳаб амални бажариш, зиммадаги фарз-вожибнинг қазосини адо этишдан кейин туради.
Шуни ҳам унитмаслигимиз лозимки, биз мусулмонларга Рамазон ҳайити куни, Қурбон ҳайити куни ва ташриқ кунлари – зулҳижжа ойининг 11-12 ва 13- кунлари (яъни, Қурбон ҳайитининг 2-3- ва 4-кунлари)да рўза тутмаслик буюрилгандир.
Манбалар асосида Акмалхон Аҳмедов тайёрлади
АҚШ, Россия ва Украинадаги қориларимиз Қуръони карим хатмини муваффақиятли ўтказди
Хабар берганимиздек, хориж давлатлари диний идораларидан келган таклифлар асосида юртимиз қорилари таровеҳ намозларида Қуръони каримни хатм қилиб бериш ва диний-маърифий тадбирлар ўтказиш учун чет мамлакатларда бўлиб туришибди.
Жумладан, АҚШдаги Туркистон – Америка жамиятининг расмий таклифига биноан Тошкент шаҳридаги “Аҳмаджон қори” масжиди имом-хатиби Муҳаммадий қори Эргашев Қўшма штатларида;
Россия Федерацияси Узоқ шарқ мусулмонлари диний идораси таклифига кўра, Тошкент шаҳридаги “Тўлқин Акром ўғли” масжиди имом ноиби Жамолиддин Қодиров ва “Саид Ваққос ота” масжиди имом ноиби Фазлиддин Мамадалиев Владивосток ва Жанубий Сахалин шаҳарларида;
Украина мусулмонлари идорасининг таклифига кўра, Ўзбекистон мусулмонлари идораси ходими Фаррух қори Худойбердиев Киев шаҳридаги масжидларда маҳаллий мусулмонлар жамоати билан таровеҳ намозларида Қуръони каримни хатм қилиш, мазмунли диний-маърифий тадбирлар ўтказиш учун борган эди.
Хориждаги маҳоратли қориларимизнинг Ўзбекистон мусулмонлари идораси халқаро алоқалар бўлимига хабар беришича, Америка, Россия ва Украинадаги жоме масжид ва жамоат ташкилотларида юртимиз вакили сифатида хизмат сафарида бўлиб турган қориларимиз Рамазон ойида масжид жамоатига таровеҳ намозларида имом бўлиб Қуръони каримни муваффақиятли хатм қилишган.
Қориларимиз таровеҳ намози асноси, ифторлик маросимлари ва бошқа Рамазон тадбирларида маҳаллий мусулмонларга маърифий суҳбатлар уюштиришган. Уларда икки мамлакатнинг яхшилик йўлидаги ҳамкорликлари, халқимизнинг урф-одатлари, юртимидаги эзгу ишлар ҳақида маълумотлар берилди. Натижада қориларимиз фахрий ёрлик ва ташаккурнома, маҳаллий аҳолининг дуои хайрларига сазовор бўлишди. Ҳозирда қориларимиз Ватанга қайтишга тайёргарлик кўришмоқда. Тез орада мамлакатимизга етиб келишади, иншоаллоҳ.
Аллоҳ таоло хориждаги қориларимизни ҳифзу ҳимоясида асраб, сафарларини бехатар қилсин, ватанимиз довруғини кўтарган, халқимизнинг илму заковатини кўрсатган қориларимиз кўпаяверсин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати