Миср Араб Республикаси Ахборот агентлиги томонидан мамлакат Бош имоми, Ал-Азҳар мажмуаси раҳбари шайх Аҳмад Таййибнинг юртимизга амалга оширган ташрифи якунларига бағишланган мақола эълон қилинди.

Унда меҳмоннинг Ўзбекистонда маърифий исломни ривожлантириш, буюк аждодларимизнинг дин софлигини таъминлашга қўшган улкан ҳиссасини ўрганиш ва тарғиб этиш юзасидан амалга оширилаётган хайрли ишлар ҳақида таассуротлари берилган. Жумладан, Аҳмад Таййиб Президентимиз Шавкат Мирзиёев қабулида бўлгани ва унда бугунги кунда муқаддас ислом динининг бағрикенглик тамойилларини, маърифий қадриятларини тарғиб қилиш, унинг инсонпарварлик моҳиятини асраш, диний-маънавий меросни тадқиқ этиш, хавф-хатарларга қарши курашиш борасида Ўзбекистон ва Мисрда катта ишлар қилинаётганини қайд этди.

Аҳмад Таййибнинг фикрига кўра, Ислом уммати ёшлари Ўзбекистондан етишиб чиққан буюк алломалар, уларнинг бой маънавий мероси билан яқиндан танишишга катта эҳтиёж сезмоқда.

Мақолада келтирилишича, Миср томони Ўзбекистондаги диний таълим муассасалари, Имом Бухорий номидаги халқаро илмий-тадқиқот маркази, Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази билан ҳамкорликни мустаҳкамлашдан манфаатдор. Шунингдек, меҳмон Ўзбекистон халқаро ислом академиясига ташрифи давомида қатор масалалар бўйича манфаатли келишувларга эришганидан мамнунлигини билдирди.

“Ҳар йили Ўзбекистондан ўнга яқин талаба Ал-Азҳар университетида таълим олиш учун келади. Бундан ташқари, имом-хатиблар билимини ошириш ва ёт ғояларга қарши курашда тажрибасини мустаҳкамлаш мақсадида Мисрда малака оширади”, дея қайд этилади агентлик хабарида.

Ўз навбатида, Ўзбекистонда сўнгги икки йил давомида турли соҳаларда, айниқса, диний-маърифий йўналишда улкан ўзгаришлар юз бергани эътироф қилинади. Хусусан, Ўзбекистонда туғилиб, дунёга илм-маърифат таратган буюк зотларнинг бой илмий меросини чуқур ўрганиш мақсадида илмий-тадқиқот марказлари, ислом таълим муассасалари таъсис этилди, дейилади.

“Албатта, бу каби улуғвор ташаббуслар 130 дан ортиқ миллатлар ва элатлар вакиллари истиқомат қиладиган Ўзбекистонда ўзаро ҳурмат ҳамда ишонч тамойилларига асосланган мўътадил диний қарашларни янада мустаҳкамлаш мақсадини кўзлайди.

Ўзбекистон бағрикенглик ва ҳамжиҳатлик қадриятларини қўллаб-қувватлашга алоҳида эътибор қаратмоқда. Ушбу йўналишда Миср ҳамда Ал-Азҳар билан ҳамкорликни янада мустаҳкамлаш ва ўзаро тажриба алмашишга интилмоқда”.

Шаҳзод ИСЛОМОВ
тайёрлади.

манба: xs.uz

Ёш болача сартарошхонага кирди. Сартарош ёнида турган мижознинг қулоғига: “Бу болача дунёдаги энг нодон бола-да. Қараб туринг, буни сизга исботлаб бераман” деди. Кейин ўнг кафтига бир дирҳам, чап кафтига 25 фулс (майда чақа танга)ни қўйиб, болани чақирди. Бола келгач, кафтларини унга узатди. Болакай 25 фулсни олди ва ўйноқлаганча сартарошхонадан чиқиб кетди.

Сартарош яна мижозга қараб, “Сизга айтмаганмидим бу бола нодон, ҳеч ўқимайди, ўрганмайди деб. Ҳар сафар шундай қилади” деди. (Яъни бир кафтимда кўп, иккинчисида кам пул турган бўлса-да, бола пулнинг озини олади деяпти).

Мижоз сартарошхонадан чиқиб, ташқарида турган ҳалиги болани кўриб қолди. Аста ёнига бориб, “Нега ҳар доим бир дирҳамни олмай, 25 фулсни оласан?” деб сўради. Болакай бу саволга “Чунки дирҳамни олган куним бу ўйин тугайди-да!” дея жавоб берди.

Ҳа, азизлар! Кичикларни кичиклиги учун менсимаслик, эътибор бермаслик тўғри эмас. Чивин ҳам кичик бўлишига қарамасдан арслоннинг кўзидан қон сўради.

“Вазиятларни бошқариш санъати” китобидан

Нозимжон Иминжонов таржимаси

Бугун, 24 ноябрь куни Тошкент шаҳридаги “Шайх Зайниддин” жоме масжидида илк бор кўзи ожизлар иштирокида Рабиъул аввал ойи муносабати билан “Оламларга раҳмат Пайғамбар!” мавзусида Тошкент шаҳар ҳокимлиги билан ҳамкорликда байрам тадбири бўлиб ўтди.

Байрам тадбирига Ўзбекистон мусулмонлари идораси, Дин ишлари бўйича қўмита, Тошкент шаҳар ҳокимлиги, Ўзбекистон Карлар жамияти бошқаруви, Ўзбекистон кўзи ожизлар жамияти ва бошқа ташкилотлардан меҳмонлар таклиф қилинди.
Ушбу байрам тадбирини ўтказишдан кўзланган олий мақсад, имконияти чекланганларнинг Муҳаммад алайҳиссаломга бўлган муҳаббатини ошириш, шунингдек, ногиронлиги бўлган шахсларнинг ёлғиз эмасликлари, ҳукуматимиз томонидан доимо қўллаб-қувватлаш эканини билдиришдир.

Бундай инсонларга беминнат ёрдам бераётган мутасаддиларнинг навбатдаги тадбирни байрам қилиб, “Оламларга раҳмат Пайғамбар!” мавзусида ўтказилиши имконияти чекланганларнинг кўнглини тоғдек кўтарди.

Ҳазрати Пайғамбаримизнинг саҳобаларидан бири бўлган, кўзлари аъмо бўлган Абдуллоҳ ибн Умму Мактум розияллоҳу анҳуга ўзларини издош дея таъриф берган бу инсонларимизнинг байрам тадбиридаги саъй-ҳаракатларини кўриб, ҳақиқатан чексиз қувондик. Улар эса синиқ кўнгилларини шунчалик кўтариб, эътибор бераётган барча инсонлардан мамнунлигини ва ҳар бир учрашувни интизорлик билан кутишларини изҳор қилишди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Мавлид ойи бўлди элга мукаррам,

Боиси туғилган расули акрам.

Ойларни ичинда бўлак эҳтиром,

Қилар ҳалқим бу ойни иззати икром.

Муборак улуғ ой салом ассалом!

Робиул аввални душанба куни,

Туғилди бу кунда олам сарвари.

Оллоҳни танлаган хос расули,

Бандалар ичинда танлаган қули.

Қабул айланг умматни сизга саломи!

Оллоҳни расули туғилган бу ой,

Мўжиза хислатга бу ой жуда бой.

Ўчиб қолди минг йил ўчмаган олов,

Яксон бўлди каъбадаги бутлар ва санам.

Биздан салом қабул айланг расули акрам!

Мўминлар бошидан кетиб жахолат,

Зиё бўлиб келди илму маърифат.

Вайрон бўлди шу кеча Хисрав саройи,

Қуриди кўп турган савани кўли.

Олллоҳ яхши кўрган зот, расул туфайли!

Кофирлар, мушриклар қилиб надомат,

Ўтган кунларига қилдилар нафрат.

Оллоҳ суюган пайғамбари сизга саловат,

Оллоҳни расули туғилган бу ой.

Саловот саломни айтингиз бисёр!

Арзийди ҳар куни айтсангиз кўп бор,

Охиратда расулуллоҳ шафоати бор.

Саловотни тўхтатманг бу ойда зинҳор,

Расулуллоҳ сизга бўлсин саловот минг бор.

Охиратда расул акрам шафоати бор!

Ҳар ким айтса ҳақ расулга салом саловот,

Барча этар топганидан эхсон хасанот.

Ҳақ ҳабиби расулига қилиб эҳтиром,

Умид қилиб ҳар бир уммат сиздан шафоат.

Сизга бўлсин расулуллоҳ салом-саловат!

Муҳаммад МУКАРРАМОВ,

Косон тумани бош имом-хатиби.

Рабиъул аввал муборак ойлардан биридир.. Бу ойда пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.) таваллуд топганлар. Шунинг учун У зотга умматлик даъвосини қилган ҳар бир мўъмин-мусулмон Расулуллоҳ с.а.внинг сийратларини яна бир бор яхшилаб ўрганмоғи, оила аъзоларига ўргатмоғи ва муҳаббати чексиз эканлигини сўзда, амалда кўрсатмоғи лозим.

Росулуллоҳ с.а.в.да барча яхши сифат ва гўзал ахлоқлар жамланган эди. Шунинг учун у Зот с.а.в. инсонлар учун намуна бўлишга энг ҳақли эдилар. Аллоҳ таоло пайғамбаримиз с.а.в.ни барча мусулмонларга намуна қилиб юборган. Бу ҳақида Аллоҳ таоло ўзининг каломи Қуръони каримнинг “Аҳзоб” сураси 21-оятида бундай эълон қилган: “(Эй, иймон келтирганлар) сизлар учун Аллоҳ ва охират кунидан умидвор бўлган ҳамда Аллоҳни кўп ёд қилган кишилар учун Аллоҳнинг пайғамбарида гўзал намуна бордир”.

Ҳар бир мусулмон бажараётган ишида пайғамбари с.а.в.дан ибрат олиши лозим. Ибрат олиш эса у зотнинг хулқларига, сўзларига итоат қилишдир. Бу ҳақида Пайғамбар с.а.в: “Кимда ким пайғамбарга итоат этса, демак у Аллоҳга итоат этибди”. Итоат қилишда у зотни кўриш ёки ҳамсуҳбат бўлиш шарт эмас.

Мўмин банданинг Аллоҳга бўлган муҳаббатининг исботи унинг Пайғамбар с.а.в.га эргашиши билан ўлчанади. Пайғамбар с.а.в.га эргашиш мўмин бандага битмас туганмас бахту саодат олиб келади. Оятда: “…шунда Аллоҳ сизга муҳаббат қилади ва сизнинг гуноҳларингизни мағфират қилади”, мўмин банда учун Аллоҳнинг муҳаббатидан ҳам яхшироқ бахт-саодат борми? Бунинг устига унинг гуноҳларини ҳам мағфират қилиб турса!

Ҳазрати Анас р.а.дан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбар с.а.в. шундай марҳамат қилдилар: “Сизлардан бирортангиз, ҳаттоки мен у киши учун ўз отасидан, боласидан ва барча инсонлардан кўра севимлироқ бўлмагунимча, ҳақиқий мўмин бўла олмайди”, дедилар.

Ҳадисда ота ва фарзанд хоссатан зикр этилиши нафсга азизроқ ва нафс истакларидан кўра Пайғамбар с.а.в.ни кўпроқ севишлик талабини таъкидловчи нарса бўлиб келди. Бунда кишида солиҳ амалларга, солиҳ зотларга нисбатан муҳаббат пайдо бўлса, билсинки, бу Аллоҳнинг у бандага берган неъмати. Чунки бу инсон ўзи касб қилиб етишиши қийин иш эдида.

Умуман олганда киши ўзга бир кимсага муҳаббат қўйиши учун маҳбубига нисбатан унга 4 нарса сабаб бўлади.

1. Насабининг олийлиги.

2. Ҳасаб яъни хулқи атвори.

3. Жамолининг гўзаллиги.

4. Камолотга етганлиги.

Биз эътибор берадиган нарса шуки, Аллоҳ таоло мазкур 4 сифатни барчасини Пайғамбар с.а.в.да жамлаб қўйган.

1. Насабларини олий қилиб, ўша замондаги Макканинг энг мансабдорларидан бўлган Бани Ҳошим қабиласидан чиқарган.

2. Хулқларини олий қилиб, ҳатто Ўзи Қуръони каримда: “(Эй, Муҳаммад с.а.в.) Сиз буюк хулқ узрадирсиз”, деб таъриф берган.

3. Жамолларини ҳам ҳуснларини ҳам чиройли қилган. Аслида ҳусн билан жамолнинг ўртасида фарқ бор. Ҳусн шундай нарсаки, инсон бир қарашда ақлини олиб ўзига ром қилишликдир. Кейинчалик кўп қарайвериш билан кўникиб охири билинмай қолади. Масалан Юсуф а.с.нинг ҳуснлари. Жамол эса, киши аввал кўришда ҳайратланади, кейин унга яқин юрган сари муҳаббати ошиб, охири қараб тўймайдиган холатга етиб бораверади. Пайғамбар с.а.в.да ҳусн ҳам жамол ҳам мужассам эди. Кунларинг бирида Пайғамбар с.а.в.нинг аёллари Юсуф а.с. ҳақларида гаплашиб: “Юсуф а.с. жуда ҳам чиройли бўлганларидан ҳатто маҳлиё бўлиб аёллар тўғраётган сабзилари қолиб қўлларини ҳам кесиб юборганларини сезмай қолган эканлара” деб айтиб ҳавасманд бўлишибди. Шунда Пайғамбар с.а.в. у мажлисдан ташқарига чиқиб Аллоҳга “Эй Роббим, юзимдаги пардани мендан кўтаргин!” деб сўраганларида Аллоҳ таоло Пайғамбар с.а.в. юзларидаги 40 пардадан бирини кўтарди. У зот с.а.в. қайтиб ичкарига киришлари билан Ҳадича р.а.нинг кўзлари тушибоқ ҳушларидан кетиб йиқилдилар, чунки Пайғамбар с.а.в.нинг чиройлари ақлини олиб қўйган эди. Кейин Аллоҳ яна пардани қайтариб юзларидаги чиройни тўсиб қўйди. Жамол ҳам берилган эди. Ҳар қандай одам аввал у зотга йўлиққанда ҳайбатларидан қўрқардилар, кейин бўлса Пайғамбар с.а.в.нинг юзларига қараб тўймайдиган бўлишган.

4. Камолотлари ҳар жиҳатдан берилган эди. Илм-маърифатда, тақвода, ибодатда етук эдилар. Пайғамбар с.а.в. пурмаъно ва гўзал ҳикматлар билан хосланган эдилар. Араб лаҳжаларини яхши билар ва ҳар бир қабила аҳолисига улар лаҳжасида хитоб қилар, уларнинг тилларида сўзлар эдилар.

Пайғамбар с.а.в. бу дунёга келишлари биз умматлари учун бир намуна, андоза сифатидадирлар. Ҳазрати Оиша р.а. айтадилар: “Росулуллоҳ с.а.в.нинг хулқлари Қуръон эди”. (Имом Муслим ривояти).

Гўёки Аллоҳ таоло: “Эй Муҳаммад с.а.в. уммати, сиз ҳам мана пайғамбарингиз каби бўлсангиз нажотга эришасизлар, Қуръонга мана бундай амал қилишингиз керак. Қуръондаги хулқларни яхшисига амал қилмоқчи бўлсангиз, мана Қуръондаги одобларни амалга оширган зотни сийрати сиз учун катта дастур, амалий бажарувчиси”, деган маънода Пайғамбар с.а.в.ни Қуръоний хулқ билан юборди.

Демак, Пайғамбаримиз Муҳаммад с.а.в га уммат бўлган кишиларнинг хулқлари, одоб-ахлоқлари, юриш-туришлари, сўзлари, қўйинки барча жиҳатда У зотга эргашган бўлиш керак. Тилда Расулуллоҳга иймон келтириб, амалда тескари бўлиб туриш комил мўъминлик сифатларидан эмас.

Ўткирхон МАҲМУДОВ,

“Хожа Бухорий” ўрта махсус ислом билим юртининг

ўқув ишлари бўйича мудир ўринбосари.

ЎМИ Матбуот хизмати