www.muslimuz
Нишонга урилган гаплар – 2
Қуйида келтириладиган фикрлар ижтимоий тармоқлардаги “Тарих мухрлаган сўзлар” саҳифасидан олиб таржима қилинган. Бундан ташқари саҳобаи киромлар, улуғ олимлар, Яқин Шарқ, Осиё, Европа ва Америка мутафаккирларининг бир қатор фикрлари ҳам берилган.
- Ҳаётингиз торайиб, яшашингиз қийинлашиб боряптими? Инсонларга ёрдам беринг. Аллоҳ хоҳласа, натижасини кўрасиз!
- Юзсизлик, ахлоқсизлик ёйилган сари одоб эътиборни жалб қиладиган бўлиб боради.
«Тарих мухрлаган сўзлар»
Онасини уйига олиб келган ўғилнинг жавоби
- Онанг сизларнинг уйингизда яшаяптиларми?
- Йўқ, биз онамникида яшаяпмиз.
- Аллоҳ таоло Ўзига қурбат ҳосил қилаётган ва Ўз ҳузурида мартабаси юксалаётган бандаларига кўп синовларни юборади. Зеро, тоғларга ҳам қор-ёмғир кўп ёғади.
- Сиз ҳозир яшаётган ҳаётни орзу қиладиганлар бор. Шунинг учун қаноатли бўлинг ва шукр қилинг!
- Икки нарса ҳаётга бўлган қарашингизни ўзгартиради:
- Беморлик.
- Мусофирлик.
Жуброн Халил Жуброн
Давоми бор...
Интернет материалларидан тўплаб, таржима қилувчи
Нозимжон Иминжонов
Шайх Муҳаммад Аввома Ҳафизаҳуллоҳ тадқиқот, таҳқиқ ва таълиқ масаласида беназир
Ислом дунёсининг машҳур олими шайх Муҳаммад Аввома ҳазратлари юртимизда меҳмон бўлиб турибди.
Фазилатли устоз, аллома, муҳаққиқ, муҳаддис шайх Муҳаммад ибн Муҳаммад Аввома 1940 йил 1 январда Суриянинг Ҳалаб шаҳрида туғилди. Аллома асосий илм таҳсилидан аввал шайх Муҳаммад Салқиний раҳимаҳуллоҳнинг дарс ҳалқаларига қатнашар эди.
Сўнгра фазилатли аллома, шайх Абдуллоҳ Сирожиддин ҳазратларидан таълим ола бошлади. 1957 йилдан эса аллома, фазилатли шайх Муҳаммад Абдулфаттоҳ Абу Ғудда раҳимаҳуллоҳдан ҳам дарс ола бошлади.
Ушбу икки улуғ алломалар Муҳаммад Аввоманинг асосий устозлари бўлиб, У ушбу икки зотнинг хос ва энг илғор шогирдига айланди.
1962 йил Ислом шариати куллиётига ўқишга кириб, 1967 йил ўқишни тамомлагач, устозлари шайх Абдуллоҳ Сирожиддин ҳазратлари тавсиясига кўра Шаъбония мадрасасида дарс бера бошлади. Шу йилнинг ўзида уни ушбу мадрасага муаллим ва кутубхона бошлиғи қилиб тайинлашди. 1979 йил Суриядан кетгунига қадар ушбу мадрасада таълим бериб, баъзи вақтларда ушбу мадрасани бошқарди.
Аллома Мисрга сафар қилиб, у ерда кўплаб катта алломалар билан учрашди. Улар ичида: Шайх Аҳмад ибн Сиддиқ Ғуморий, шайх Абдуллоҳ ибн Сиддиқ Ғуморий, шайх Абдулваҳҳоб Абдуллатиф, шайх Муҳаммад Абу Заҳра раҳимаҳумуллоҳлар ҳам бор эди.
Муҳаммад Аввома ҳазратлари жуда закий фаҳм ва ўткир тафаккурга эга бўлиб, Ҳалаб аҳли уни бу хислатларини муносиб қадрлаб, икки буюк аллома устозлари қаторида кўришар эди.
Ёш йигитлик давриданоқ, шайх “Рауд” масжидига устозликка тайинланган бўлиб, бу масжид ўша вақтда илм маркази ҳисобланарди.
Муҳаммад Аввома ҳазратларининг устози, аллома, шайх Абдулфаттоҳ Абу Ғудда раҳимаҳуллоҳ у ҳақида шундай деган: “Муҳаммад Аввома менинг кечаги кунлардаги шогирдим ва бугунги кундаги дўстимдир”. Катта аллома зот, шогирдининг илмини муносиб қадрлаб, “Муҳаммад Аввома – буюк олим ва тадқиқотчидир”, деган эди.
Шайх Муҳаммад Аввома 1980 йил Мадинаи мунавварага кўчиб ўтди. У ердаги Ислом университетига жойлашиб, “Пайғамбар алайҳиссалом суннатлари ва сийратлари” номли бўлим очди.
Муҳаммад Аввоманинг биринчи таҳқиқи “Иттиҳофул муҳра” китобига бағишланган эди. У 1986 йил Ислом тарихи куллиётига асос солди. 12 йил мобайнида “Дорул қибла” нашриётида ҳам ишлади.
Аллома дақиқ услуб ва кенг қамровли фикрга эга бўлиб, унинг “Асар ал-ҳадис аш-шариф фий ихтилоф ал-аимма ал-фуқаҳо” ва “Адабул ихтилоф фий масоил ал-илм ваддийн” китоблари бу хислатларини тасдиқлайди.
Алломанинг жарҳ ва таъдилга оид фикрлари кенг қамровли ва ажиб мисоллардан иборатдир.
Аллома тадқиқот, таҳқиқ ва таълиқ масаласида беназирлардан бўлиб, шайх Муҳаммад Саид Тантовий раҳимаҳуллоҳ у ҳақида “Оламда тадқиқот бўйича бирон бир кишини Муҳаммад Аввомадан илмлироқ эканини билмайман”, деб бежизга айтмаган эди.
Алломанинг “Асар ал-ҳадис аш-шариф фий ихтилоф ал-аимма ал-фуқаҳо”, “Адаб ал-ихтилоф фий масоил ал-илм вад-дин” номли асарлари бир неча тилларга таржима қилиниб, Исломий ўқув юртларида дарслик сифатида ўқитилади.
Алломанинг асарлари
Муснаду Умар ибн Абдулазиз. Аллома ушбу китобнинг ҳадисларини шарҳлаб, унинг ривоятларини мукаммаллаштириб, ҳадисларнинг ровийларни ёзган.
Ал-Ансоб лис-Самъоний. Ушбу асарнинг бир қисмини шарҳ қилган.
Тақриб ат-Таҳзиб. Ҳофиз ибн Ҳажар китоби таҳқиқи.
Ал-Кошиф лиз-Заҳабий.
Мажолису ибн Носириддин ад-Димашқий.
Мин сиҳоҳ ал-ҳадис ал-қудсийя.
Ал-мухтор мин фароид ан-нуқул вал-ахбор.
Ал-қавл ал-бадиъ фис-солати алал ҳабиб аш-шафиъ соллаллоҳу алайҳи васаллам.
Шарҳу Сунан Абу Довуд. Таҳқиқ ва таълиқ қилган.
Шамоили Муҳаммадийя. Имом Термизийнинг китоблари таҳқиқи.
Мусоннаф ибн Аби Шайба. Таҳқиқ ва тахриж ва нассларини қувватлаган. Ушбу асар ўн олти йиллик меҳнат самарасидир.
Диросату ҳадисийя.
Хутувот ал-манҳажийя.
Ривоя ал-ҳадис аш-шариф билмаъно.
Маолим ал-иршодийя лисаноъа толиб илм.
Ҳужжияту афъоли Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам усулийян ва ҳадисийя.
Тадриб ар-ровий. Таҳқиқ.
Аллоҳ таоло шайх Муҳаммад Аввома ҳазратларини Ўз паноҳида асрасин!
Нишонга урилган гаплар – 1
Қуйида келтириладиган фикрлар ижтимоий тармоқлардаги “Тарих мухрлаган сўзлар” саҳифасидан олиб таржима қилинган. Бундан ташқари саҳобаи киромлар, улуғ олимлар, Яқин Шарқ, Осиё, Европа ва Америка мутафаккирларнинг бир қатор фикрлари ҳам берилган.
Болакай усти сочиқ билан ёпилган идишда нимадир олиб кетаётган эди. Ёши каттароқ киши ундан «Идишда нима олиб кетяпсан?» деб сўради. Шунда бола «Агар идишда нима борлигини бошқалар ҳам билиши керак бўлганида, устини сочиқ билан беркитиб олмаган бўлардим» деди.
Аллоҳдан бошқа ҳеч ким комиллик сифати билан ажралиб турмайди (яъни комиллик сифатига эга эмас). Шунинг учун бошқаларнинг айбларини қидиришдан тийилинг!
«Тарих мухрлаган сўзлар»
Муваффақиятсизлик - доим ўтирволиб, муваффақият ўзи келишини кутадиганларга етади.
Иброҳим Фиқий
Агар сенда битта олма, менда ҳам битта олма бўлса, уларни ўзаро алмашсак, олма сенда ҳам, менда ҳам битталигича қолади. Лекин сенда битта фикр, менда битта фикр бўлса, уларни ўзаро алмашсак, сенда ҳам, менда ҳам иккитадан фикр юзага келади.
Жорж Бернард Шоу
Давоми бор...
Интернет материалларидан тўплаб, таржима қилувчи
Нозимжон Иминжонов
Тиббиёт илмининг аҳамияти
Марказий Осиёда тиббиёт фани кўҳна ва бой тарихга эга. Ҳозирги Ўзбекистон ҳудудида қадимдан кенг кўламда олиб борилган илмий ва амалий ишлар кўпгина хасталикларни тўғри ажрата олиш ва уларни асосан халқ табобати ёрдамида даволаш имконини берган. Қадимда, айниқса, IХ-ХII асрларда тиббиёт Шарқда, хусусан, Марказий Осиёда равнақ топди. Ўша даврда юнон тилидан санскрит ва қадимий шарқ тилларига ўгирилган кўпгина тиббий асарлар пайдо бўлди. Жумладан, Аристотель, Диоскорид ва Галеннинг доришуносликка оид асарлари сурёний ва араб тилига таржима қилинди.
Ислом ҳаётнинг бошқа соҳалари қатори тиб соҳасини ҳам тартибга солди, тўғри йўналишга йўллади. Қуйида ўрганадиган ҳадиси шарифлар ана ўша улуғ ишнинг баъзи намуналари ҳисобланади. Қуръони карим ва Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг суннатларида инсон соғлиғига катта эътибор берилган. Агар бу икки масдарда соғликни сақлаш бўйича келган маълумотларни ўрганадиган бўлсак, улкан хазина топган бўламиз. Исломда сиҳат-саломатлик, тани соғлик Аллоҳ таоло бандаларига берган энг улкан неъматлардан бири ҳисобланади.
Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Икки неъмат борки, кўп одамлар уларда алданиб қолурлар. Улар соғлик ва фароғат”, деганлар. Кўриниб турибдики, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам очиқ-ойдин қилиб соғликнинг бандага берилган неъмат эканини айтмоқдалар.
Имом Бухорий, Имом Термизий ва Имом ибн Можалар Абдуллоҳ ибн Мехон ал-Ансорий розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадиси шарифида Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам қуйидагини айтганлар: “Кимнинг жасади офиятда бўлса, ўз гуруҳида тинч-омон бўлса ва ҳузурида егани ризқи бўлса гўёки дунёни қўлга киритибди”.
Инсон учун дунёни қўлга киритиш йўлида зарур бўладиган шартлардан энг аввалгиси саломатлик деб эълон қилинишининг ўзи исломда тиббиётга қанчалик эътибор берилишини кўрсатиб турибди. Имом Термизий Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадиси шарифда пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Қиёмат куни бандадан энг аввал сўраладиган неъмат унга, сенинг жисмингни сиҳатлик қилган эмасмидик, сени совуқ сув ила сероб қилган эмасмидик дейилишидир» деганлар. Аллоҳ таоло ўз бандасига берган неъматлар ичида энг аҳамиятлиларидан бўлгани учун ҳам соғлик неъмати ҳақида охиратда биринчи бўлиб сўралади. Шундай экан, банда бу нарсаларнинг қадрига етмоғи керак. Неъматни берган зотга шукр қилмоқ керак. Неъматнинг шукри эса уни берувчи зотга мақтов сўзлари айтиш ва неъматни неъмат бурувчини рози қиладиган йўлда сарфлаш билан бўлади.
Соғлик-саломатлик неъмати муҳим бўлгани учун ҳам пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам биз умматларига ўша улуғ неъматни доимо Аллоҳ таолонинг ўзидан сўраб туришини амр этганлар. Имом Аҳмад Абу Бакр Сиддиқ розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда қуйидагилар айтилган: “Аллоҳдан яқийнни ва мустаҳкам соғликни сўранглар. Ҳеч бир кимсага яқийндан кейин офиятчалик яхши нарса берилмаган”.
Яқийнн мустаҳкам имондир. Демак, Аллоҳ таоло бандаларига берган неъматлар ичида энг биринчи ўринда мустаҳкам имон турса, ундан кейинги иккинчи ўринда соғлик турар экан. Ислом соғликни Аллоҳ таоло бандага берган улуғ неъмат эканини, унинг учун банда шукр қилиши лозимлигини таъкидлаш билангина кифояланиб қолмайди. Ислом соғликни сақлашнинг йўлларини ҳам баён қилиб беради. Масалан, улар: тозаликка риоя қилиш, соғликка зарар етказувчи ва атрофни ифлос қилувчи нарсалардан қайтариш, бадан тарбия, соғликка зарарли нарсаларни ҳаром қилиш ва бошқалардир.
Манбалар асосида Хўжаобод туман “Етти чинор” жоме масжиди имом ноиби Муҳаммад Қуддус Абдулманнон тайёрлади.
Малайзиялик диний уламолардан иборат делегация Ўзбекистонга етиб келди
Ўзбекистон – 7300 дан ортиқ қадимий-меъморий ва археологик обидалар мавжуд дунёдаги етакчи ўн мамлакатдан бири ҳисобланади. Юртимизнинг саноқли мамлакатларгагина хос бўлган яна бир жиҳати – бу ерда 200 дан зиёд тарихий обида ва қадамжолар ЮНЕСКОнинг маданий мероси рўйхатига киритилган. Бундан кўриниб турибдики, Ўзбекистон зиёрат туризмини ривожлантириш бўйича кенг имкониятларга эга мамлакатлардан биридир. Шу ҳақиқатни теран англаган ҳолда, қолаверса, мавжуд имкониятдан унумли фойдаланиш мақсадида 2018 йил 3 февралда Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбекистон Республикаси туризм салоҳиятини ривожлантириш учун қулай шароитлар яратиш бўйича қўшимча ташкилий чора-тадбирлар тўғрисида”ги фармони эълон қилинди. Шунингдек, “Ички туризмни жадал ривожлантиришни таъминлаш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарорнинг чиқиши ҳам соҳада илғор ташаббусларни илгари суриш ва ижобий қадамлар ташлашга туртки бўлди.
Ҳисоб-китобларга қараганда, ҳар йили Ўзбекистонга жаҳоннинг 70 га яқин мамлакатидан икки миллиондан зиёд сайёҳ ташриф буюради. Улар, асосан, Самарқанд, Бухоро, Тошкент, Хива, Шаҳрисабз каби шаҳарларимиздаги диққатга сазовор жойларни кўздан кечиришади. Ҳозирда Туризмни ривожлантириш давлат қўмитаси, Дин ишлари бўйича қўмита ва “Ўзбекистон ҳаво йўллари” МАК ўзаро ҳамкорликда зиёрат туризми соҳасида сайёҳлар оқимини янада кўпайтириш мақсадида қатор самарали ишларни олиб боришмоқда. Хусусан, Малайзия, Индонезия ва бошқа мамлакатлардан юртимиздаги муқаддас қадамжоларга зиёрат туризми йўналишидаги сайёҳларни жалб қилиш, бу борада керакли реклама тадбирларини ўтказиш, логистика, чартер рейсларни йўлга қўйиш ишлари босқичма-босқич амалга оширилмоқда.
Ушбу ижобий ҳаракатларнинг самараси ўлароқ жорий йилнинг 21 сентябрь куни Малайзиянинг Перлис штати муфтийси Мохд Асри Бин Зайнул Абидин бошчилигидаги диний уламолардан иборат делегация аъзолари Ўзбекистонга етиб келишди.
Ушбу ташрифдан кўзланган мақсад – Дин ишлари бўйича қўмита, Ўзбекистон мусулмонлари идораси ва Ўзбекистондаги ислом цивилизацияси маркази раҳбарияти билан ҳамкорлик алоқаларини ўрнатиш ҳамда малайзиялик сайёҳларнинг зиёрат туризми йўналишида Ўзбекистонга ташрифларини йўлга қўйиш. Айни кунларда, мазкур мутасадди ташкилотлар томонидан Малайзия диний вакилларидан иборат делегациянинг юртимизга ташрифини ташкил этиш ишларига пухта тайёргарлик кўрилмоқда. Кези келганда шуни таъкидлаш керак-ки, мамлакатимизда зиёрат туризмни жадал ривожлантириш, мавжуд улкан туризм салоҳиятини янада тўлиқ ва самарали тарғиб қилиш ҳамда бу соҳада идоралараро амалий ҳамкорлик алоқаларини йўлга қўйиш мақсадида ташкил этилаётган ушбу ҳамкорлик ташрифи, келажакда соҳанинг ривожига, албатта, ўзининг ижобий таъсирини кўрсатади ва кўплаб малайзиялик сайёҳларнинг Ўзбекистонга келишига замин яратади.
Ташрифга доир маълумотлар Дин ишлари бўйича қўмита ва Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг расмий сайт ва саҳифаларида ёритиб борилади.
ЎМИ Матбуот хизмати
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.