Менимча юқоридаги саволни ўқиган ҳар қандай шахс, унга жавобан: “Албатта, мен файз ва баракага эришишни хоҳлайман” дея жавоб берган бўлса, ажаб эмас. Чунки, инсонлар бу дунё беш кунлик бўлсада, унда яхши ҳаёт кечиришни ҳоҳлайдилар. Албатта, бундай яхши ҳаёт кечиришга Аллоҳ таолонинг Ўзи каломида ва Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳадисларида тавсиялар берганлар.

Ана шу тавсиялардан бири “Мулк” сураси ҳақида бўлиб, бу суранинг фазилатлари ҳақида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан бир қанча ҳадислар ривоят қилинган.

Ҳазрати Имом Термизий раҳматуллоҳи алайҳи бобомиз ривоят қилган ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “У (Мулк сураси) сақловчи ва нажот берувчидир. Қабр азобидан нажот беради”, деганлар.

Мулк сураси халқимиз орасида “Таборак” номи билан ҳам маълум-машхурдир. Шунингдек у “Сақловчи” ва “Нажот берувчи” деб ҳам юритилади, чунки у бандаларни Дўзах азобидан сақлайди.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам бир ҳадисларида: “Албатта, Аллоҳнинг китобида (Қуръонда) бир сура бор,  унинг оятлари ўттизта бўлиб, ўз ўқувчисини қиёмат куни шафоат қилади. Уни Дўзахдан чиқариб, Жаннатга  киритади. У “Таборак (Мулк) сурасидир” деганлар.

Бошқа бир ҳадисда Расулаллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Мулк сураси ҳар бир мўьмин қалбида бўлишини ҳоҳлардим”, деганлар.

Расулаллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам марҳамат қилиб айтганларки: “Ҳар ким “Мулк” сурасини ўқиса, Қадр кечасига етишганнинг савобини топади. Бу сура ўз ўқувчисини шафоат қилади ва унинг гуноҳлари авф этилади. Ҳар ким бу сурани ўқиса, Аллоҳ таълонинг ҳамма китобларини ўқиганлик савобига эришади. Агар сидқ билан унинг оятларини ўқиса қабр азобини кўрмайди. Агар қабр бошида ўқилса, ўша қабодаги майитнинг азоби енгил бўлади ва қабри Жаннат бўстони айланади”.

Ривоят қилинади, кимки оғир бир мусибатга учраса, Аллоҳ таолодан сўраб, тўғри соф иймон-эътиқод ва ихлос билан маъноларини тадаббур ва тафаккур қилиб, “Мулк” сурасини кирқ бир марта ўқиса, иншаа Аллоҳ, У зот енгиллик беради.

 Ва яна бирор бир манзил-маконда юқорида айтиб ўтилган шартларга амал қилган ҳолда ушбу сура ўқилса, у ерда, иншаа Аллоҳ, файз ва барака зиёда бўлади.

Агар кимки кўз оғриғига учраган бўлса, уч кун давомида ҳар куни уч марта “Мулк” сурасини, бунда ҳам юқорида айтиб ўтилган шартларга амал қилган ҳолда  ўқиса, инша Аллоҳ, шифо топади.

Тошкент ислом институти 4-курс талабаси

Тожиддинов Абдус Сомад Абдул Босит

Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институти талабалар ўртасида хатоба фанидан “Энг намунали хутба” бўйича мусобақа бўлиб ўтди.

Тадбирни Диний фанлар кафедраси мудири С.Примов очиб бериб, иштирокчиларга омад ва муваффақият тилади ҳамда талабалар хатоба илмларини пухта ўзлаштириши нақадар муҳим эканини таъкидлади.

Хатиб ваъз услубларини янада мукаммалроқ қилиб замон билан тенгма-тенг одимлаши лозим. Хатиб маълумотни халққа етказиши ваъзнинг битта мавзуси бўлиши билан бирга, ваъз ушбу мавзуга хизмат қилиши керак. Жума хутбаси тезисида эшитувчиларнинг ижтимоий ҳолати ва аҳволини эътиборга олиб, битта мавзуни танлаш, мавзуга доир ҳадис ва фақиҳларнинг сўзлари, шеърлардан, ривоятлардан далиллар келтириши зарур.

Хатоба – исломда, асосан яхшилик ва эзгуликка чақирувчидир. Исломдаги илк воизлардан бири Ҳасан Басрий раҳматуллоҳ алайҳ бўлган. Тажовузкорликка чақириб, ёмонликни ташвиқот қилиш ваъз ҳисобланмайди.

Демак, “Хатоба” фанининг мақсади инсонларга дунё ва охират саодатларига етишиш йўлларига далолат қилишликдир.

Шу ўринда эслатиб ўтиш керакки, хатиблик дейилганда фақат маълум бир кишилар, масжид имом-хатиблари тушунилмаслиги керак. Балки ҳар бир мўмин мусулмон зиммасида ўз атрофидагиларга, ёр-дўст, маҳалла кўйга эътиборли бўлишидир. Лоақал, ўз оиласига бўлса-да панд-насиҳатда бўлиши керак.

Мусобақа юртимизда урф бўлган ва таниқли имомларимиз ўқийдиган хутбалар асосида бўлиб ўтди. Иштирокчилар ўзлари ёдлаган хутбаларни устозлар эътиборига ҳавола этдилар.

Мусобақада барча курс талабаларидан 18 нафар иштирокчи қатнашиб, улар ийд, жума ва никоҳ хутбаларини ўқидилар.

Талабаларнинг чиқишларини қуйидаги ҳакамлар ҳайъати баҳолаб борди:

Диний фанлар кафедраси ўқитувчиси С.Рустамов – ҳакамлар ҳайъати раиси;

Диний фанлар кафедраси ўқитувчиси Ф.Жўраев – ҳайъат аъзоси;

Таҳфизул-Қуръон кафедраси ўқитувчиси Ж.Неъматов – ҳайъат аъзоси.

Мусобақа натижаларига кўра:

2-курс талабаси Сайдалиев Муҳаммад Ҳожи Мирзо 96 балл билан биринчи ўринни,

4-курс талабаси Муҳибуллаев Саидмуҳаммад 94 балл билан иккинчи ўринни,

2-курс талабаси Нуриддинов Йўлдош 93 балл билан учинчи ўринни эгаллади.

Мусобақа сўнгида институт ректори У.Ғафуров ташкил этилган мусобақа борасидаги ўзининг фикрларини билдириб, келгусида ташкил қилинажак мусобақалар бундан-да кўтаринки кайфиятда ўтишини тилаб қолди.

Барча иштирокчилар институт раҳбариятининг эсдалик совғалар билан, ғолиблар эса мукофот билан тақдирландилар.

Хулоса ўрнида шуни айтиш лозимки, ҳар бир имом тўғри ва чиройли хутба ўқиши билан зиммасидаги вазифаларни адо этар экан дунёси ҳам, охирати ҳам обод бўлади. Мазкур сифатга эга бўлган инсонлардан ташкил топган жамият обод бўлиб боради.

 

Ф.ҲАМИДОВ,

Диний фанлар кафедраси ўқитувчиси

Ўзига хос хулқлар ва ҳиссиётлар билан зийнатланиб яратилган инсон зоти ҳаёти давомида турли ҳолатларга дуч келади. Инсон табиатида  ҳалимлик, босиқлик, камтарлик, сабрлилик, ҳаё, андиша каби  яхши хулқлар қаторида ғазаб, аразлашиш, гина-кудрат каби иллатлар ҳам мавжуд.

Бу иллатлар кўпинча инсонни ноқулай аҳволга солиб қўяди. Хусусан, аразлашиш – инсон ҳаётида кўп учрайдиган иллатлардан. Баъзан шайтоннинг гапига кириб, баъзан нафсимизга эргашиб ёки бошқа сабабларга кўра яқин инсонлар билан низолашиб қоламиз...

Хўш, инсон бу иллатларга қарши курашиш учун қаердан маънавий озиқ олиши ва қандай намуна асосида ўз хулқини шакллантириши мумкин? Шубҳасиз, бу масалада муқаддас динимиз кўрсатмаларига мурожаат қиламиз.

Ҳишом ибн Омир розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи ва саллам:  “Мусулмон мусулмон билан уч кундан ортиқ гаплашмай юриши ҳалол эмас. Шу иккаласи аразлашган ҳолатларида ҳақ йўлдан четлашган бўлади. Улардан қайси бири аввал яхшилик, меҳр-шафқат қилиш томонига ўтса, гуноҳига каффорат бўлади. Улар шундай гаплашмай юрган ҳолича дунёдан ўтсалар, иккаласи ҳам жаннатга абадий кирмайди. Агар улардан қайси бири салом берса, иккинчиси жавоб қайтармаса, салом берганига фаришта ва жавоб қайтармаганига эса, шайтон жавоб қайтаради", деганлар.

Абу Дардо розияллоҳу анҳу: "Сизларга садақа ва рўзадан ҳам хайрлироқ бир нарсани айтайми? Бир-бирига адовати қаттиқ бўлган ёки аразлашган икки кишини яраштирмоқдир", дедилар. (Ал-адаб ал-муфрад)

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Душанба ва пайшанба кунлари жаннат эшиклари очилади. Аллоҳга ширк келтирмаган ҳар бир банда мағфират қилинади. Илло, биродари билан адовати бўлган кишиникидан бошқа. Шунда: “Бу иккови ярашгунча кутиб туринглар. Бу иккови ярашгунча кутиб туринглар” деб айтилади”, дедилар (Муслим ривояти).

Юқоридаги ҳадислардан маълум бўладики, мусулмон киши уч кундан ортиқ гаплашмай юриши мумкин эмас. Аразлашиб, бир-бирини хафа қилиб юрган кишини Аллоҳ таоло яхши кўрмас экан. Ҳар биримиз бу ҳадислардаги насиҳатларни сидқидилдан қабул қилиб, пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламга муносиб уммат бўлайлик.

Қўни-қўшнилар, қариндош-уруғлар орасида аразлашган кишилар бўлса, уларни яхшиликка буюриб, яраштириб қўяйлик, бирор дўстимиз билан орамизда араз ёки гина бўлса биринчи бўлиб салом бериб, чиройли муомала қилиб, ўзимизнинг юксак маънавиятли, маданиятли мусулмон эканимизни исбот қилайлик!

Холмурод РАҲИМОВ,

Хожа   Бухорий    ўрта   махсус ислом билим юрти тарбиячиси