Яқинда касбимиз юзасидан никоҳ ўқишга бордик. Келиннинг уйидан қайтаётганимизда куёвга қўнгироқ бўлди. Гап келин кўйлак масаласида эди. Келин кўйлак 25 миллион сўм экан. Уни эшитиб ҳайрон бўлиб қолдим. “25 миллион сўмга ҳам кўйлак олиб берасизми, у қанақа кўйлак ўзи? десам, “Қори ака, сотиб олмаяпмиз, тўй куни киядиган кўйлакнинг ижара хаққи у”, деб жавоб берди куёв бола. Шу сабаб бўлиб тўйлардаги исрофгарчилик хақида гаплашдик.

Аллоҳ таоло Қуръони каримда “Еб-ичинг лекин исроф қилманг, чунки у исроф қилувчиларни севмас” (Аъроф, 31), деб марҳамат қилган.  Бир кунлик кийиладиган  кўйлак 25 миллион сўм бўлиши исроф эмасми. Боз устига, бу кўйлаклар очиқ-сочиқ миллатимиз урф-одатига, асл қадриятларимизга тўғри келмайди. Шуни била туриб бундай кўйлакларни қизларимизга кийгизиб ҳаммага кўз-кўз қилишимиз уят эмасми!

Ҳозирги кунда баъзи ҳаёли қизларимиз ўзимизнинг миллий матоларимиздан келин кўйлакларни тиктириб ҳамма аёлларнинг ҳавасини келтирадиган либосларда тўйхонага кириб келганларини эшитиб хурсанд бўлдик. Баъзи қизлар эса орзу-ҳавас деб бораётган хонадони ва ота-онасини қийнаб қўйяпти. Ахир инсоф билан ўйлаб кўрайлик, шу биргина бир неча соат кийиладиган куйлак фалон сўм бўлсая, яна бошқа ҳар хил гуноҳ, тўғрироғи, Аллоҳнинг ғазабини келтирадиган бир қанча амаллар борки, уларни ҳозирги ёшларимиз ҳам, ота оналари ҳам оддийгина қилиб орзу-ҳавас деб ниқобламоқчи бўлади. Аслида улар эса шайтонга эргашаётганларини билмайдилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси тўйларни ихчамлаштириш ҳақида фатво чиқарган. Айниқса, бугунги кунда юртбошимиз ташаббуси билан тўйларни ихчамлаштириш давлат сиёсат даражасигача кўтарилган. Пайғамбаримиз Мухаммад  соллаллоҳу алайҳи ва саллам кизлари Фотима онамизни  ҳазрати Алига никоҳлаб берганларида, теридан бўлган ёпқич ичига хурмо фатиласи солинган болиш, тош тегирмон, сув идиш ва иккита мешча юборганлар. Фотима онамизнинг сеплари ана шулардан иборат бўлган. Ҳазрати Алининг ҳеч нарсаси йўқ эди. Биргина совутни сотиб келинга тўй қилганлар. Жаннат аёллари саййидаси Фотима онамизнинг никоҳ тўйлари оддийгина бўлган. Бир теридан тикилган матолари бўлган, устиларига ёпиб ётишган. Устиларига тортсалар оёқлари очилиб қолган. Шу ҳолларида ҳам дунёнинг энг бахтиёр келинчаги бўлганлар.

Ҳозирги кунимизда келин-куёвларга қилинаётган сарпо-суруғлар ҳар хил анжомлар ва ортиқча зебу зийнатлар исрофдир. Бунинг ўрнига  ҳаётларида керак бўладиган “Бахтиёр оила”, “Эр-хотинлик асослари”, намоз, таҳорат ва ғуслга оид китобларни сеп қилиб беришимиз керак. Чунки ана шу китоблар келин-куёв учун зарурроқ.  

Касбимиз тақозоси ила кўплаб инсонлар билан мулоқотда бўламиз. Шундай оилалар борки моддий-маънавий ёрдамга муҳтож. Ҳар биримизнинг атрофимизда бундай инсонлар учраши турган гап. Наҳотки, шу фалон сўмлик кўйлагу бир неча қўшиқчилар ва дабдабали тўйхоналарда ўтказилган тўй фарзандларимизнинг бахтли бўлишига кафолат берса.  Баъзи жойларда тўйдан аввал келин-куёвни ҳар хил ҳолатда суратга олиб тўйда келган меҳмонларга намойиш этилар экан. Бу нима дегани, ўзини ўзбекман, мусулмонман деган йигит ўз жуфту халолини элга кўз-кўз қиладими. Ота-боболаримиз ўз аёлларини қандай асрашган. Бегона кўзлардан нари тутишган. Ҳар хил нобоп йиртиқ-ямоқ очиқ-сочиқ кийимларни кийдиришмаган, лекин бахтли хаёт кечиришган, борган жойларида хам итоатли ва сабрли бўлиб дунё тарихида буюк ном қолдирган шахсларни тарбиялашган.

Абдулло РАҲИМОВ,

 Шайхонтохур туманидаги “Султонҳожи” масжиди имом-хатиби

Бировга нисбатан  қалбида адовати бўлган одам ҳар қандай йўл билан бўлса ҳам уни ғийбат қилишига уринади. Чунки инсон қалбига шайтон васваса солиб фасод пайдо қилади.

Одамлар арзимас сабаблар билан бир-биридан нафратланади. Учрашганда ниҳоятда хушмуомалалик билан гаплашсалар ҳам, орқасидан шикоят қиладилар. Зоҳирда муҳаббатларини изҳор қиладилар, лекин ботинда душманлик йўлини тутадилар. Зоҳирда ўзини дўст кўрсатиб, меҳрибонлик қиладилар, аммо ботинда чаён каби чақишга пайт пойлайдилар. Бундай дўстлар муҳаббатга лойиқ эмас, балки улар Аллоҳ лаънатига учрайдиган кишилардир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: "Инсонлар илм ўрганиб, унга амал қилишни тарк этсалар, тиллари билан бир-бирларига дўст бўлиб, қалблари билан эса бир-бирларига нафрат қилсалар ҳамда қариндошликларни узсалар, Аллоҳ уларни лаънатлаб, қулоқларини кар, кўзларини кўр қилиб қўяди”.

Кўпчилик одамлар мусулмонларга, хусусан, ўз қариндоwларга адоват ва душманчилик қиладилар. Ҳатто улар бемор бўлсалар ҳам ҳолларидан хабар олмайдилар. Шунинг учун адоват ҳақида гапиришни ўрни бўлмаса ҳам, ушбу сўзларни ёзмоқдаман. Чунки одатда адоват ва нафрат ғийбат қилишга сабаб бўлади. Бинобарин, ғийбатнинг сабаблари айтилганда адоват ва душманлик ҳақида ҳам айтиб ўтиш фойдадан ҳоли бўлмайди. Мен шундай кишилардан бирига: "Нима учун фалончи қариндошингиздан нафратланасиз? У билан гаплашмайсиз, ҳатто у бемор бўлганида кўргани бормайсиз", дедим. У киши: "Чунки мен ундан жуда кўп азият чекканман, қалбим ундан қаттиқ ранжиган", дея жавоб берди. Мен унга: "Сиз нафсингизга тобемисиз ёки нафсингиз сизга тобеми? Одамлар сизга озор берганида шу гапни хаёлингизга келтиринг ва уларга душманлик ҳамда нафрат қилишни қўйинг", дедим ва қуйидаги ҳикояни  айтиб бердим. Бир зоҳид киши айтади: "Тушимда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламни кўриб, у зотдан: "Эй Аллоҳнинг Расули! Мен одамлардан алоҳида яшайми ёки уларга аралашиб юрайми?" дея сўрадим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: "Одамлар билан бирга яшаб, улардан етадиган  озорларига сабр қилишинг сен учун яхшироқдир", деб жавоб бердилар. Шундан кейин ҳалиги одам қилган ишидан пушймон бўлиб дарҳол яқинларининг олдига узр сўрагани кетдилар.

Умаржон МУҲАММАДИЕВ,

Шайхонтоҳур туманидаги "Фотимаи Заҳро" жоме масжиди имом ноиби

Бугун, 13 февраль куни диний соҳа ходимлари иштирокида Тошкент шаҳрида бошланган илмий-амалий семинарнинг иккинчи куни Жиззах вилоятидаги “Маърифатли” жоме масжидида сайёр йиғилиш шаклида давом эттирилди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раҳбарияти, таниқли уламолар, бош имом-хатиблар ва тажрибали имомлар иштирок этди.
Семинарда муҳтарам Президентимиз бошчиликларида барча соҳалар қатори диний-маърифий йўналишда ҳам кенг кўламли ислоҳотлар амалга оширилаётганига урғу берилди. Мана шундай улуғвор ишлардан кўзланган асосий мақсад халқимизни рози қилиш ҳамда ёшларни динимизга муҳаббат ва она-Ватанга садоқат руҳида тарбиялаш экани қайд этилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари имом-домлалар билан мулоқотда, ҳар бир имом-хатиб ўз устида мунтазам ишлаши, замон билан ҳамнафас яшаши, ижобий ўзгаришлар ва дин соҳасидаги ислоҳотларни кенг жамоатчиликка етказиш ҳақида тўхталдилар.
Муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари имом-хатиблар халқ билан ишлашда нималарга эътибор қаратиши лозимлиги, жойларда ижтимоий-маънавий муҳит барқарорлигини сақлашда имом-хатибларнинг вазифалари тўғрисида муҳим йўналишларни сўзлаб бердилар.
Шундан сўнг семинар иштирокчиларининг фикр-мулоҳазалари ва таклифлари билан ўртоқлашилди. Ҳудудлардаги муаммо ва камчиликлар муҳокама қилинди, ечими бўйича тавсиялар берилди. Иш фаолиятини янада ривожлантириш юзасидан таклифлар ҳам айтилди.
Жумладан, семинарда қабристонлар ҳолати қандай бўлиши ҳақида ҳам муҳим таклифлар билдирилди. Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилинган ҳадисларда қабрларни бир-биридан фарқ қилмаган ҳолда бир текис бўлиши, яъни бири баланд, бири паст, бири ҳашамдор, бири қаровсиз бўлиши дуруст эмаслиги баён қилингани тушунтирилди. Ислом дини манбаларида қабр ердан бироз кўтарилиши, қор ва ёмғирларда ювилиб, чўкиб кетмаслиги учун сомон аралаштирилган лой билан суваб туриш жоиз экани айтилди. Қабрни аниқлаш мақсадида дафн рақами ёзилган бетон устунчани ўрнатишнинг ўзи кифоя экани изоҳланди.
Мана шундай меъёрларга тўла жавоб берадиган Жиззах вилояти Зомин туманидаги қабристонлардан бирини ҳудудлардаги бош имом-хатиблар андоза сифатида олишлари тавсия этилди. Мазкур қабристондаги қабрлар бир хилда экани, усти лой сувоқ қилингани, йўлакларга чимлар ётқизилгани алоҳида таъкидланди.
Муҳтарам Президентимизнинг қабристонларни обод қилиш ва қабрларни оддий бўлишига эътибор қаратиш борасидаги тавсияларидан келиб чиқиб, республикамизда жойлашган мозорларни имкон қадар юқорида қайд этилган шаклда қилишга интилиш тавсия этилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари Жиззах вилояти Зомин туманидаги “Маърифатли” жоме масжидида семинар иштирокчилари ва масжид жамоаси билан пешин намозини адо эттилар. Намоз сўнггида Қуръони карим оятлари тиловат қилиниб, хайрли дуолар қилинди.
Ташкил этилган илмий-амалий семинар бош имом-хатиблар учун ҳар жиҳатдан фойдали бўлиб, айтилган йўналиш ва масалаларни келгусидаги фаолиятларида қўллашларини билдиришди.
Диний соҳа ходимларининг навбатдаги сайёр йиғилишини Самарқанд вилоятидаги давлатимиз Раҳбари ташаббуси билан янги барпо этилган Ҳадис илми олий мактабида ўтказилишига келишилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ҳар куни ишга, ўқишга борамиз. Орамизда уйланганлар бор. Баъзилар ота-онаси билан, баъзилар эса алоҳида яшайди. Кечгача ишда бўламиз, аёлимиз уй ишлари, фарзанд тарбияси билан банд бўлади. Кечқурун уйга борганимизда, бизни кутиб олади, овқат тайёрлайди.

Таом тановул қилганимиздан сўнг ё телевизор кўрамиз ёки телефонимизни қўлимизга оламиз. Бизни кечгача кутган, куни билан чарчаб, юраги тўлиб кетган жуфтимиз биз билан суҳбатлашгиси, ичидаги гапларини айтиб, енгиллагиси келади. Аммо бу пайтда бизнинг кўзимиз телефон эрканида бўлади. Тасаввур қилинг, шу пайтда у ўзини қандай ҳис қилади?

Кечгача кутган одами унга меҳр кўрсатиш, аҳволини сўраш ва у билан суҳбатлашиш ўрнига яна телефонига термулса-я. Ахир у шу хонадонга сизни деб келган, сизга турмушга чиққан. Сиз эса унга суянч бўлиб, дарду ҳасратларини эшитиб, дардкаш, сирдош, елкадош бўлиш ўрнига телефондан бош кўтармасангиз, унинг қалби парчаланмайдими, кўнгли ўксимайдими?! Сизнинг бундай муомалангиздан у ўзини кераксиз, ташландиқ инсон деб ҳис қилмайдими?! Афсуски, бундай ҳол ҳозирги кунда кўплаб оилаларда кузатилади. Оилаларнинг бузилишига ҳам шу каби ишлар сабаб бўлмоқда.

Аллоҳ таоло бизга аёлларни омонат қилиб берган. Динимиз уларга яхши муносабатда бўлишга буюрган. Шундай экан, уйга борганимизда, телефонимизни токчага қўяйликда, эътиборимизни аёлимизга қаратайлик, унинг қалбига қулоқ тутиб, ширин сўзларимизни дариғ тутмайлик. Ишонинг, сиз билан суҳбат қилиб, дардларини тўкиб-солгандан кейин сизга бўлган меҳр-муҳаббати, ишончи, садоқати янада ортади. Ўзини эътиборли, аҳамиятли инсон деб ҳис қилиб, сизнинг олдингизда қадрли инсон эканини англайди.  

Азиз эркаклар, аёлларимизга эътиборли бўлайлик! Уларга чиройли муомала қилиб, уйга борганда кўпроқ эътиборни телефонга эмас, уларга қаратайлик!

Нозимжон Иминжонов