Уммавий халифаларидан бўлган Абдул Малик ибн Марвон адолат, ҳикмат, ақл ва тўғрилик борасида шуҳрат қозонган шахс эдилар. Бир куни у зотни олдиларига бир киши келиб: «Мен қулоғингизга бир сўз айтмоқчиман, бошқалар эшитиб қолмаслиги учун» деди.

Шунда Абдулмалик ибн Марвон асҳобларига: «Хохласанг қол, хохласанг чиқиб кет» деди. Ҳалиги киши энди гапирмоқчи бўлиб турганда: «Тўхта» деди. Агар мени мақтамоқчи бўлсанг, қўяқол, мен ўзимни сендан кўра яхшироқ биламан» деди. Агар ёлғон гапирмоқчи бўлсанг, менинг ёлғонга муносабатим жуда ёмонроқ. Агар бирортасини ғийбат қилмоқчи бўлсанг, менинг олдимда ғийбат қилма» деди.

Шунда халиги киши: «Эй Амийрул муъминин кетишга рухсат беринг» деди. Подшох ҳам: «Кетавер» деди.

Абдулмалик ибн Марвон мана шу иши билан у қилмоқчи бўлган ёмон ишларининг эшикларини ёпди. Унга киришга имкон бермади. У киши ҳеч қандай йўл топа олмагандан сўнг кетишга рухсат сўради. Мана шу иши билан Абдулмалик ибн Марвон тилёғламачилик, ёлғон ва ғийбатнинг оёғига болта урди, балки бутун инсониятга намуна бўлди десам хато қилмаган бўламан.

Иззатуллоҳ Йўлдошев

ТИИ мударриси