Инсон қай манзилда ва қандай ҳолатда ҳаёт кечирмасин, кексалик вақтига етганда кўзининг оқу қораси фарзанди, набирасига: «Болам, куни келиб бандаликни бажо келтириб, омонатни ўз Эгасига топширсам, ўз хилхонамизга қўйгин», ─ деб васият қилади. Чунки инсон зоти дунёга келибдики, ҳаётининг охирги дақиқаларигача ўзи туғилиб ўсган диёрни она Ватан деб, сўнгги нафасдан кейин ҳам унинг қўйнида бўлишини истайди.
Ҳамон эсимда, ёшлигимда мулла Юнус бобом (Аллоҳ Ўз раҳматига олган бўлсин) билан «Хожа Аламбардор» масжидига туташган қабристонга кириб, қариндошларнинг қабрларини зиёрат этиб, улар ҳаққига тиловат қилдик. Аксар қабрлар тартибга келтирилиб, панжаралари ҳам чиройлик қилиб бўялган. Турли хил кўчатлар экилган, гулсафсар, атиргуллар эса очилиб ётибди. Баъзи қабрларнинг устида тиканли майса гиёҳлар ўсиб ётганини кўриб, ачинасан киши. Куни кеча бир дўстимнинг яқинларидан бирини жанозаси ўқилиб, сўнгги манзилга кузатиб қабристондан чиқар эканмиз шундай воқеани гувоҳи бўлдим. Эллик ёшлар чамаси зуваласи пишиқ башанг кийинган бир киши гўрков амакининг ёнига бориб салом аликдан сўнг шундай деди: “Ота сиз менинг отамни яхши танир эдингиз, илтимос уларнинг қабрларини топиб берсангиз? Амаки истеҳзо билан бўтам охирги маротаба бу ерга қачон келган эдинг? Отахон тахминан 15 йилдан ошди чамаси. Ота уни ҳар хил жойлашган қабрлар оралаб бошлаб борар экан ўғлим, мен сени бошқа шаҳарга кўчиб кетган бўлса керак деб юрардим деди. Йўқ отажон мен кўплар қатори катта тижорат ишига киришганман. Ҳали у давлат ҳали бу давлатда бўлиб вақт топа олмадим. Болаларим бири ўқишда бошқалари ишда ўзлари билан ўзлари банд деди. Гўрков амаки ҳамма ёғини ўт ва тикон қоплаган, чўккан қабрга ишора қилиб мана шу отангни қабри деди. Болам эртага келиб у ёқ бу ёғини тузатиб қўйгин.” Азизлар бу воқеа барчамиз учун ибрат бўлиши лозим.
Бобом билан ҳар гал борганимда, ўзимда қандайдир вазминлик, салобат ва улуғлик туярдим. Шундай пайтларда ҳаётга ва келажакка ишонч руҳи билан яшашдек ҳиссиёт қалбимнинг бир четидан ўтиб, катталарга қўшилгандай қувонардим. Бобом қилган насиҳатларида: «Болаларим, қулоқларингизга яхши қуйиб олингларки, шу азиз тупроқ ва она Ватан сизларники, келажакда эл–халққа манфаат келтирадиган илм ёки ҳунарни эгалланглар. Бунинг учун унинг калити бўлмиш яхши ўқиш, илм дарёсидан баҳраманд бўлишда сабрли бўлинглар. Катталарнинг ҳурматини жойига қўйиш ва кичикларга эҳтиром кўрсатишни эсдан чиқарманг», – дердилар.
Ватан деб таништирилган, юртимнинг ҳар бир гўшасидаги дов–дарахтию оқар сувлари, майса–ю гиёҳларини асраб–авайлаш, диёримнинг маънавиятини қадрлаб, ўтганларни хотирлаб, уларнинг хайрли ишларини ва айтган ҳар бир ибратомуз гапларини, шунингдек, амалга оширган ва ошира олмаган ишларини давом эттириш бизларнинг вазифамиз эканлигини ҳис қиламан.
Шайҳ Абдураззоқ ЮНУС,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари
