muslim.uz
Туркия Республикаси Буюк миллат мажлиси раиси Самарқандни зиёрат қилди
Аввалроқ, Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев 24 сентябрь куни расмий ташриф билан мамлакатимизга келган Туркия Республикаси Буюк миллат мажлиси раиси Бинали Йилдиримни қабул қилгани ҳақида хабар берган эдик.
Ўзбекистон Республикаси ва Туркия Республикасини ислом дини боғлаб туради. Шу сабабдан Туркия Республикаси давлат ва ҳукумат вакиллари Ўзбекистонга ташриф буюрганида албатта муқаддас қадамжоларни зиёрат қилиш учун Самарқандга борадилар.
Бугун, 25 сентябрь куни Буюк миллат мажлиси раиси Бинали Йилдирим Самарқанд шаҳрига ташриф буюриб, Ўзбекистоннинг биринчи президенти Ислом Каримов қабри ёнида Қуръон тиловати қилинди.
70 дан ортиқ аъзодан иборат Туркия делегацияси Имом Бухорийни зиёрат қилиб, янги қурилган марказ ва Ҳадис олий мактаби билан яқиндан танишганлар.
Делегация аъзолари пешин намозини Имом Бухорий масжидида адо этишди.
ЎМИ Матбуот хизмати
Болага табиатни асрашни ўргатинг!
Аллоҳ таоло дунёдаги барча зоҳирий ва ботиний неъматларни мукаррам инсон зоти учун яратди ва унга бўйсундириб қўйди. Ҳақ таоло бу ҳақда шундай дейди: «(Эй инсонлар!) Аллоҳ осмонлар ва Ердаги барча нарсаларни сизларга бўйинсундириб қўйганини ва сизларга барча зоҳирий ва ботиний (моддий ва маънавий) неъматларини комил берганини кўрмадингизми?!» (Луқмон, 20).
Демак, Аллоҳ таоло томонидан табиат қўйнида яратилган барча беҳисоб зоҳирий ва ботиний неъматлар инсон учун ва унинг бу дунёдаги ҳаёти учун экан, уни ҳар томонлама асраб-авайлаш, унга нисбатан оқилона муносабатда бўлиш барчамизнинг бурчимиз.
Пайғамбаримиз (алайҳиссалом) ҳам ҳадиси шарифларида шундай деб марҳамат қилганлар: «Ким бир дарахтни экиб, уни мева қилгунича эҳтиётлаб парваришласа, Аллоҳ таоло ҳузурида шу дарахтдан ейилган ҳар бир мевада унга садақа бўлади».
Наботот ва ҳайвонот дунёсини қанчалик эҳтиёт қилиб, унга оқилона муносабатда бўлсак, сув ва сув ҳавзаларига ҳам шундай инсоний муносабатда бўлишимиз зарур. Хусусан, сувни ортиқча исроф ва ифлос қилиш, сув ҳавзаларини булғаш динимиз таълимотида қаттиқ қораланган. Бу ҳақда Табароний ривоят қилгн ҳадисда шундай дейилган: «Пайғамбаримиз оқар сувни ифлос қилишдан қаттиқ қайтарганлар» (Имом Табароний ривояти).
Атроф-муҳитни тоза тутиш, чиқиндиларни ўз вақтида саранжом-саришта қилиш, ифлосликлар ва турли кўзга кўринмас микроблардан эҳтиёт бўлиш ҳам табиатни асрашда муҳим аҳамиятга эга эканини барчаларимиз яхши англашимиз ва бу ҳақда оила аъзоларимиз, фарзандларимизга тез-тез тушунтириб боришимиз керак. Зарарли чанг-тўзонлардан эҳтиёт бўлиш ҳақидаги қуйидаги ҳадиси шарифга диққат-эътибор беришимиз ҳам айни муддаодир: «Чанг-ғубордан эҳтиёт бўлинглар, ундан турли юқумли касалликлар тарқалиши мумкин».
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай деб бизларга таълим берганлар: «Одамларга азият бераётган дарахтни йўлдан олиб ташлаган кишини жаннатда айланиб юрганини кўрдим». Айниқса ҳовли-жой, кўп қаватли уйларимизнинг кириш-чиқиш йўлкаларини, истиқомат қилаётган уй ва хоналаримизни озода, чиройли, шинам ҳолда сақлашимиз аввало ўзимизнинг сиҳат-саломатлигимизга, оила-фарзандларимиз соғ-саломат бўлишларида катта аҳамиятга эга.
Пайғамбаримиз Муҳаммад соллалоҳу алайҳи ва саллам айни шу маънода шундай деб марҳамат қилганлар: «Ҳақиқатан ҳам Аллоҳ яхшидир ва яхшиликни севади. Покдир, покликни хуш кўради. Олийжанобдир, олийжанобликни дўст тутади. Сахийдир, сахийликни севади. Ҳовли-жойларингизни озода қилинглар. Худонинг ғазабига учраган қавмларга ўхшаманглар».
Чиндан ҳам, савоб умидида, эзгулик йўлида бир дарахт ёки бир уруғ тикишда катта мукофот бўлишига Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг қуйидаги ҳадиси шарифлари ҳам далолат қилади: «Қайси бир мусулмон киши бирор кўчат ёки ерга бирор уруғ экса, ундан қуш ёки инсон ёки бирор ҳайвон еса, эккан одамга садақа савоби ёзилади».
Табиатимизни, атроф муҳитимизни тоза ва озода сақлаш, асраб-авайлаш ва уни чиройли тарзда келажак авлодга омонат тарзда етказиш ҳаммамизнинг масъулиятли бурчимиздир.
Муслим АТАЕВ,
Фатво бўлими ходими
ЎМИ Матбуот хизмати
Бидъат нима?
Инсон Аллоҳ таолога тақарруб (яқин бўлмоқлик) ҳосил қииш учун шариатда кўрсатилган бирор амални бажарар экан, унинг ихлосу муҳаббати кўпроқ савоб топиш мақсадида шу амални янада кўркамроқ адо этишга ундайди. Бироқ бидъат деган тушунча, билиб-билмай бидъат амалини қилиб қўйиш хавфи уни ўз хоҳиш – иродасини амалга оширишига тўсқинлик қилади. Мана шунинг учун мусулмон киши бидъат сўзининг маъносини ва айрим бидъат амаллар хақида тушунчага эга бўлиши лозим. Аллох таоло ўзини: (Аллоҳ) “Еру осмонларни Яратувчисидир” деб номлаган (Бақара сураси, 117-оят) шу мазмундаги бошқа оятларда “бадийъ” сўзи ўрнига “халақа” лафзи келган. Мазкур оятда “бадийъ” сўзининг келиши бежиз эмас, албатта. Чунки унинг йўқдан бор қилди, деган маъносидан ташқари, бетакрор ва тенгсиз қилиб яратди, маъноси хам бор. Ҳаётда рўй бермаган воқеани тасвирлаш, рўй берганининг эса, таъсирини ошириш мақсадида, асл ҳолини безаб баён қилишга бадиийлаштириш дейилади. Мана шу маънодан келиб чиқиб, бидъат сўзига истилоҳда – шаръий асосга эга бўлмаган амални жорий қилиш, деб таъриф берилган.
Избоскан тумани, «Сўфи Охун» жоме масжиди
имом-хатиби А. Содиқов
ЎМИ Матбуот хизмати
Тили ва қўлидан омонда (саломат) бўлган инсон ҳақиқий мусулмондир
Маълумки, тинчлик Аллоҳ таоло томонидан бутун инсониятга инъом этилган улуғ неъматдир. Ислом дини тинчлик тушунчасини ўзининг бош ғояси ва муҳим шиорига айлантиргани ҳам бежиз эмас, албатта. Аллоҳ таоло Қуръони каримда баён қиладики: “Эй имон келтирганлар! Барчангиз ёппасига тинчлик ишига киришингиз” (Бақара, 208).
Пайғамбаримиз Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) тинчлик ва хотиржамлик ҳақида шундай деганлар: “Тинчлик ва хотиржамлик икки улуғ неъматдирки, бундан кўп одамлар бебаҳрадир” (Имом Бухорий ривояти).
Ҳақиқатан ҳам, Аллоҳ таолонинг бу улуғ неъматидан ҳамма ҳам баробар баҳраманд эмаслигини кўриб турибмиз. Чунки дунёнинг турли бурчакларида террорчилар томонидан ноҳақ қон тўкишлар содир этилмоқда. Шундай мудҳиш воқеаларни қабиҳ ниятли бузғунчи гуруҳлар юзага келтираётгани бутун дунё тинчликсевар халқлари қатори Ўзбекистон халқининг қалбини ҳам қаттиқ ларзага солади.
Шунинг учун ҳам биз доимо тинчлик ва меҳр- оқибатни ўзида мужассам этган муқаддас Ислом динимизни пок сақлаш, турли хил ғаразли хуруж ва ҳамлалардан, туҳмат ва бўҳтонлардан ҳимоя қилишни, унинг асл моҳиятини униб-ўсиб келаётган ёш авлодимизга тўғри тушунтириш, Ислом маданиятининг эзгу ғояларини кенг тарғиб этишни долзарб вазифа сифатида биламиз. Шунингдек, Ислом динини ниқоб қилиб, ўзларининг ғаразли мақсадларига эришишга уринаётган ҳаракат ва кучларга қарши доимо сергак ва ҳушёр туриш зарурлигини таъкидлаймиз.
Зеро, Қуръони каримнинг Моида сураси 2-оятида “Эзгулик ва тақво (йўли)да ҳамкорлик қилингиз, гуноҳ ва адоват (йўли)да ҳамкорлик қилмангиз”, дейилган. Бу ояти каримадан маълум бўладики, эзгу ният йўлида ҳамкорлик қилиш ер юзида тинчлик барқарор бўлишига бош омилдир.
Халқ орасида фитна қўзғатиш, туҳмат ва иғво тарқатиш йўлидаги уринишлар тинчлик ва хотиржамликни издан чиқарувчи ҳодисалардан ҳисобланади. Шунинг учун ҳам, бундай ҳаракатлар Исломнинг моҳиятига мутлақо зид экани Қуръони каримнинг Бақара сураси 191-оятидаги “…Фитна қотилликдан ҳам ашаддийроқдир…” деган кўрсатма ҳамда Нур сурасининг 11–21-оятларида миш-миш тарқатганлар учун бу дунё ва охиратда тайинланган жазолар ҳақида хабар берилиб, унга ишонганлар ҳам қаттиқ маломат қилингани тўғрисида қайдлар келгани юқоридаги фикрларнинг нақадар тўғри эканини тасдиқлайди. Огоҳ ва ҳушёр бўлиб яшаш тинчликни таъминлаш, турли хил кўнгилсизликлар ва хавфу хатар-лар олдини олишнинг зарурий шарти ҳисобланади. Зеро, ғофиллик ва бепарволик турли нохушликларга замин яратади. Шунинг учун ҳам Аллоҳ таоло тафаккур қилмайдиган, ўзининг ким эканини англаб етмайдиган, бугуннинг ҳузур-ҳаловати билан яшаб, эртаси ҳақида қайғурмайдиган, бепарво ва беғам кимсаларни Аъроф сурасининг 179-оятида бундай таърифлайди:
“Жаҳаннам учун жинлар ва инсонларнинг кўпчилигини яратганмиз. Уларда қалблар бор, (лекин) улар билан «англамайдилар». Уларда кўзлар бор, (лекин) улар билан «кўрмайдилар». Уларда қулоқлар бор, (лекин) улар билан «эшитмайдилар». Ана ўшалар ҳайвонлар кабидирлар. Балки, улар (янада) адашганроқдирлар. Айнан ўшалар ғофиллардир”.
Ислом оламининг эътиборли уламолари мўътабар манбалар асосида бераётган раддияларни тан олмаётган турли йўналиш ва фирқаларнинг аъзоларини ҳам юқоридаги оятда зикр этилган кимсаларга қиёслаш мумкин. Тинчликни улуғ неъмат деб эълон қилган динимизда бу йўлда нафақат амал билан, балки сўз билан ҳам зарар келтиришдан қайтарилган. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) марҳамат қилганлар: “Тили ва қўлидан мусулмон омонда (саломат) бўлган инсон ҳақиқий мусулмондир”.
Дарҳақиқат, мусулмон киши жамият учун фақат яхшиликни раво кўрмоғи, ёмонликлардан тийилмоғи ва бошқаларга азият беришдан йироқ бўлмоғи зарур. Бу бежиз эмас, албатта. Зеро, сўз, яъни тилдан етадиган озор қўлдан етадиган зарардан аввал зикр этилишининг боиси шундаки, қўл билан бошқаларнинг фақат бу дунёси – саломатлиги, оиласи, мулкига зарар етказиш мумкин бўлса, тил билан эса, инсонларни турли бузғунчи ғояларга тарғиб қилиб, тўғри йўлдан чалғитиш орқали уларнинг икки дунёсини барбод этиш хавфи бор.
Хулоса қилиб айтадиган бўлсак, бугунги замоннинг ўзи воқеликка очиқ кўз билан, теран ва чуқурмушоҳада юритган ҳолда назар ташлашни, ҳушёр қарашни, жаҳонда ва ён-атрофимизда тобора кучайиб бораётган маънавий таҳдид ва хатарларни тўғри баҳолаб, улардан тегишли сабоқлар чиқариб яшашни талаб этмоқда. Шу боис юртдошларимиз, айниқса, ёш авлод онгида мураккаб ва таҳликали дунё ва минтақамизда, хусусан, давлатимизда рўй бераётган турли воқеа-ҳодисалар, ижтимоий ва сиёсий ўзгаришлар ҳақида бир ёқлама ва сохта тасаввур пайдо бўлишига йўл қўймаслик масаласи долзарб саналади.
Шунингдек, тарихимизни, миллий қадриятларимиз ва Ислом дини моҳиятини сохталаштиришга, маънавий қадриятлардан йироқлаштиришга бўлган уринишлар олди олиниши зарур.
Шунинг учун халқимизни турли ғоявий таҳдидлардан асраш, айниқса, ёшларда мафкуравий иммунитетни ҳосил қилиш ва янада мустаҳкамлаш, турли воситалар орқали қадриятларимиз, миллий-диний анъаналаримиз, менталитетимизга ёт тушунча ва ғоялар кириб келиши, тарқалишига тўсқинлик қилиш барчанинг бурчи ва вазифаси ҳисобланади.
Биринчи навбатда, ёшлар тарбиясига алоҳида аҳамият беришимиз лозим. Чунки, кўпинча, ҳаётий тажрибаси ва билими кам, дунё воқеаларидан бехабар ёки нотўғри, ишончсиз маълумотларга эга, шахсий нуқтаи назари ва қараши шаклланиб улгурмаган ёшлар ахборот ва мафкуравий курашлар таъсирига тушиб қоладилар. Шунинг учун ҳам ҳар бир ўғил-қиз онгига, аввало, Ватани ва оиласи олдидаги масъулият ҳиссини сингдиришга, уларни инсонпарварлик ва она юртга садоқат руҳида тарбиялашга устувор вазифа сифатида қараш керак.
Жамиятимизда яшаётган кишиларга динимизни мусаффо ҳолда етказиш, ёшлар ўртасида соғлом турмуш тарзини қарор топтириш, уларни биз учун ёт бўлган мафкура ва ғоялар таъсиридан ҳимоя қилиш, ўз қатъий қарашлари ва эътиқодига эга, маънавий баркамол этиб тарбиялаш вазифаси доимо долзарб эканини унутмаслик лозим.
Хадичаи Кубро аёл-қизлар ўрта
махсус ислом билим юрти матбуот хизмати
ЎМИ Матбуот хизмати
Норвегияда мусулмонлар сони сезиларли даражада ошди
Норвегия ОАВ берган маълумотга кўра, охирги 20 йилда норвегияликларни, хусусан норвегиялик аёлларнинг Исломга кириши ҳолати кўпайган.
Мамлакатдаги машҳур Верденс Ганг газетаси чоп қилган мақолада жорий йилда Норвегияда мусулмонлар сони 3 минг кишига етгани айтилади. Йигирманчи асрнинг 90-йилларида мусулмонлар сони атиги 500 тани ташкил этган.
Мақолада Осло университетида Динлар тарихи тадқиқотчиси Карн Вогуэнинг “Олдин аёллар Норвегияда турмуш қургач Исломга кирарди. Ҳозир эса бу кўриниш ўзгарган. Улар Ислом ҳақида изланмоқдалар, жуда кўп китоб ва манбаларни варақламоқдалар” деган сўзлари келтирилади. Бу ҳақда Azon нашри маълум қилди.
Норвегияликлардан бири Моника Салмук 4 йил олдин Ислом ҳақида узоқ изланиш олиб борганидан кейин уни қабул қилган. У Ослодаги Ислом маданият марказига борган ва ўша ерда шундай қарорга келган. У Исломни қабул қилгач, тазйиқларга учраган. Ҳатто уни юзига тупуриш даражасигача боришган.
Маълумот учун, Норвегиянинг умумий аҳолиси 5 миллион 233 минг кишини ташкил этади.
ЎМИ Матбуот хизмати
Мақолалар
