Куни кеча Саудия Арабистонинг Макка шаҳрида, Икки муқаддас масжид хавфсизлигини таъминлаш масалаларига доир йиғилиш бўлиб ўтди. Унда Масжидул ҳаром ҳудудига олиб кириш таъқиқланган нарса-буюмларни аниқлаш учун махсус сканерлаш қурилмаси ўрнатиш масаласи кўриб чиқилди. Шу кунга қадар, бу каби текширув ишлари, масжид эшиги олдида турувчи хизматчилар томонидан амалга оширилар эди.

Аввал хабар берилганидек, яқинда бир киши Масжидул Ҳаром ҳудудига бензин олиб кириб, Каъба яқинида ўзини ёқиб юборишга уринган эди. Шу каби нохуш ҳолатларнинг олдини олиш мақсадида, Ҳарам ҳудудида хавфсизлик чораларини кучайтирилмоқда.

Халқаро алоқалар бўлими

Бир шаҳарда донишманд яшаган экан. Турли жойлардан унинг олдига маслаҳат учун одамлар келишар экан. У одамларга қимматли маслаҳатлар берар экан. Унинг овозаси узоқ-узоқ ўлкаларга етибди.

Бошқа бир шаҳарда донишмандлиги билан донг таратган бир одамнинг қулоғига ҳам бу хабарлар етиб борибди. У одамлар орасида ўз обрўсини йўқотиб қўйишдан қўрқиб, ўзининг ўша донишманддан устунлигини исботламоқчи бўлибди ва шундай режа тузибди. "Бир капалакни тутиб, икки кафтим орасига олиб, ҳамманинг олдида донишманднинг олдига бораман. "Кафтим орасида нима бор?" деб сўрайман. Албатта у капалак, деб жавоб беради. Шунда мен: "У тирикми ёки ўликми?" деб сўрайман. Агар у тирик, деса, мен кафтимни билдирмасдан сиқиб, очганимда ҳамма капалакнинг тирик эмаслигини кўради. Агарда у капалакни ўлик, деса, мен кафтимни очиб, уни учириб юбораман, ҳамма капалакнинг тирик эканини кўради, шунда барча унинг хато қилганини сезади", деб ўйлабди.

У айтганини қилиб, капалакни олиб донишманднинг олдига борибди ва "Қўлимдаги нима?" деб сўрабди. "Капалак", деб жавоб берибди донишманд. "У тирикми ёки ўликми?", деб сўрабди келган донишманд. "Бу энди сенга боғлиқ", деб жавоб берибди донишманд унинг кўзига қараб. 

Билгинки, ўзингнинг кучингга ортиқча баҳо беришинг сени ҳам мана шундай уялтириб қўйиши мумкин. Донишмандлар: "Ўзингни эр билсанг, ўзгани шер бил", деб бежиз айтишмаган.

Акбаршоҳ РАСУЛОВ

Ижтимоий тармоқларда Аллоҳга сажда қилаётган одамга ўхшаган тоғ сурати кенг тарқалди. Ушбу ғаройиб тоғ Хайя шаҳри яқинидаги “Ал-Баҳр ал-Аҳмар” номли Судан қишлоғида, Абу Самр темир йўл бекатидан шарққа қараб 8 км узоқликда жойлашган. Энг ажойиби шундаки сажда айнан  Каъба тарафга йўналган.    

Моҳира Зуфарова

 тайёрлади.

Улуғ аждодларимизнинг ҳаётларини ҳаққоний таништириш бугунги глобаллашув даврида ёш авлодни тарбиялашда муҳим аҳамиятга эга. Айниқса, мумтоз адабиётимизни асл ҳолида сақлаш ва уларга етказиш адабиёт соҳаси мутахассислари олдида турган долзарб масалалардан бўлиб тургани ҳеч кимга сир эмас. Буюк ўзбек шоирлари ва мутафаккирлари ҳисобланган Алишер Навоий ва Заҳириддин Муҳаммад Бобурнинг ўлмас асарлари мана бир неча асрлардан буён халқимизнинг маънавий эҳтиёжини қондириб келмоқда. Мазкур шоирларнинг асарларига бўлган талаб ва эҳтиёж бирор асрда ҳам кам бўлмаган. 

2017 йили  11 февраль куни “Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юртида буюк шоир, мутафаккир, давлат арбоби Алишер Навоий таваллудига 576 йил тўлиши ҳамда шоир, давлат арбоби, саркарда Заҳириддин Муҳаммад Бобур таваллудига 534 йил тўлиши муносабати билан “Ғазал мулкининг султони”, “Буюк давлат арбоби Бобурнинг ўзбек адабиётига қўшган ҳиссаси” мавзуларида бадиий кеча  бўлиб ўтди. Унда билим юрти мудири З. Мирсодиқов, мудир муовини А. Ғаниев, билим юрти мударрислари, ҳодимлари  ва барча талабалар иштирок этди. Тадбирга  навоийшунос олим, Алишер Навоий номидаги Тошкент Давлат Ўзбек тили ва адабиёти университети проректори, филология фанлари доктори Абдулҳай Собиров таклиф этилди. Тадбирни маънавият ва маърифат ишлари бўйича мудир муовини  А. Ғаниев кириш сўзи билан очиб берди.

Тадбирда устоз Абдулҳай домла сўзга чиқиб, буюк мутафаккирларимизнинг қолдирган мерослари биз учун тенгсиз хазина эканлигини, уларни ўрганиб ҳаётга тадбиқ этиш кераклигини таъкидлаб ўтди. Шунингдек, юртимизда бундай мутафаккирларимизнинг ижодларини ўрганишга бўлган эътибор юқори даражада эканлиги ва бу борадаги қилинаётган ишлар ҳақида сўзлаб бердилар. Шунингдек, маърузачи Навоийнинг “Сирожул-муслимийн”, “Макоримул ахлоқ” асарларини, пайғамбарлар тарихига бағишланган “Тарихи анбиё ва ҳукамо” асарлари ҳақида батафсил маълумотлар бериб ўтдилар. Навоийнинг “Лисон ут-тайр” асари Аллоҳ таолога қурбат ҳосил қилиш йўлларини образлар орқали ёритиб берилганини талабаларга тушунтириб берди. Шунингдек, “Бобурнома” асари ҳам тарихий-мемуар асар эканлиги, унда тарих, география, адабиёт ва бир қанча фанлар ва соҳалар жамланган қимматли асар эканлиги таъкидланди. Тадбир давомида бу буюк мутафаккирларимизнинг ижодларидан намуналар тингланди.

Шундан сўнг билим юрти талабалари ўзлари тайёрлаган чиқишларини намойиш этишди. 3-курс талабаси Ихтиёр Комилов ва 4-курс талабаси Аҳмаджон Абдураззоқовлар буюк мутафаккирларимиз ижод намуналаридан ғазал, рубоий ва шеърлар ўқиб бердилар. Билим юрти талабалари томонидан тадбирга бағишлаб буюк мутафаккирларимиз сиймолари акс этган деворий газета (баннер)лар тайёрланди. Адабиётимизнинг етук намояндалари ҳисобланган бу буюк алломаларимизнинг қаламига мансуб асарлар ва бу буюк алломаларга атаб ёзилган бадиий адабиётлар кўргазмаси ташкил этилди.

Тадбир  сўнгида билим юрти мудири З. Мирсодиқов ташриф буюрган меҳмонга миннатдорчилик билдириб ўтди ва билим юрти номидан эсдалик совғалари топширди. 

А. ҒАНИЕВ,

 Маънавият ва маърифат масалалари

бўйича мудир муовини

Оила – ота, она ва фарзанддан иборат учта тиргакка қурилади. Оиланинг бахти саодати ҳам, унинг камоли ва фаровонлиги ҳам, тинчлиги ва осойишталиги ҳам ана шу уч устуннинг бир-бирига бўлган  муносабатига, аҳиллигига, яхши тарбиясига боғлиқ. Булар бўлмас экан, оила таназзулга юз тутаверади. Бу инқироз эса, ўз навбатида жамиятни ларзага келтираверади.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ота-она ўз боласига гўзал одобдан афзал нарса бера олмайди» - деганлар. (Термизий ривоят қилган).
«Ҳеч бир ота ўзининг фарзандига яхши тарбия бериш ва одоб ўргатишдан ортиқ ҳадя қилолмайди» -деганлар бошқа бир хадисларида (Имом Бухорий ривоят қилган.) Пайғамбаримиз алайҳис салом ўзлари фарзандларига, набираларига, умуман ёш болаларга жуда эътиборли бўлганлар. Пайғамбаримиз алайҳис саломни тарбияларини олган издошлари, саҳобалар ҳам фарзанд тарбияси борасида ул зотни йўлларини тутардилар.
Биз болажон миллатмиз. Фарзандларимиз учун ўзимизни ўтга-чўққа урамиз. Тиним билмаймиз. Ўзимиз емасак ҳам уларни оғзига тутамиз. Лекин,  тарбиядаги жуда нозик жиҳатларга боламизнинг қалбига киришга, у билан чинакамига дўстлашишга, тиллашишга, диллашишга интиляпмизми? Ота фарзанди учун ҳамма нарсани муҳайё қилиб қўйган, бироқ энг муҳим нарсани унутган. Ҳа, одам боласи учун қорин тўқлигию усти бутликнинг ўзи кифоя қилмайди. Унда кўнгил бор. Кўнгил эса доимий эътиборни, меҳрни тусайди. Ҳар бир фарзанд отадан меҳр кўришни ҳоҳлайди, эътибор ҳоҳлайди.
Агар биз ўша меҳри бера олмасак, бошқалардан олса тўғри бўладими? Эртага ўзларини ғаразли мақсадларига йўғрилган, ватанига, динига ва ота-онасига қарши борадиган миссионер ва турли оқимлардан ота-онасидан ололмаган меҳр-тарбияни олса, бу ҳаммамиз учун фожеа бўлади. 
Имом Ғаззолий бундай дейди: “Болалар ота-оналарига берилган бир омонатдир. Боланинг қалби ҳар қандай нақшу тасвирдан холи бир қимматбаҳо гавҳардир. У қандай нақш солинса, қабул қилади, қаёққа букилса, эгилади. Агар яхшиликка ўргатилса, шу билан ўсади ва дунёю охиратда саодатга эришади. Унинг савобига ота-онаси ҳам, ҳар бир муаллиму устозлари ҳам шерик бўладилар. Агар ёмонликка одатлантирилса, ҳайвонлардек ўз ҳолига ташлаб қўйилса, охир-оқибат ҳалок бўлади. Гуноҳи эса унинг тарбияси учун жавобгар бўлганларнинг гарданига тушади”.
Ҳозирги кунда баъзи тоифа ва гуруҳлар манфур мақсадлари йўлида Қуръони карим оятлари, ҳадиси шарифларнинг маъноларини ҳам бузиб, ўз ғояларига мослаштиришмоқда. Шунингдек, улар солиҳ аждодларимиз ва ўтган азиз уламоларимиз айтган сўзларни ҳам бутунлай нотўғри талқин қилиб, ўз манфаатлари йўлида фойдаланишмоқда. Масалан, “Ҳижрат”, “Жиҳод” ва “Шаҳид” сўзларини нотўғри талқин қилиб, ёшларимизни чалғитмоқдалар.
Биз ёшларимизга, мўмин-мусулмонларга, ҳали Ислом динимиз борасида оз билимга эга бўлган кишиларга юқоридаги сўзларни асл маъносини тушунтириб беришимиз лозим. Шунда ёшлар xавф-хатар юқоридаги сўзларда эмас, балки бу сўзларни ниқоб, қурол қилиб олган тоифа, гуруҳ ва адашган жамоаларда эканини англаб олади.
Ўшандай тоифалар ҳақида Аллоҳ таоло “Аъроф” сурасининг 179-оятида шундай  айтади-ки: “ ... Уларда қалблар бор, (лекин) улар билан англамайдилар. Уларда кўзлар бор, (лекин) улар билан кўрмайдилар. Уларда қулоқлар бор, (лекин) улар билан эшитмайдилар. Ана ўшалар ҳайвонлар кабидирлар. Балки улар (янада) адашганроқдирлар. Айнан ўшалар ғофиллардир”.
Биз фазандларимизни баъзи тоифа ва гуруҳларнинг манфур ғояларига учуб юртини ташлаб ватан-гадо бўлиб, юртдошларига қарши бориб, ватан хоини бўлишлигини олдини олишимиз лозим. 
Хулоса қилиб айтсак, барча мусулмонлар учун муқаддас бўлган тушунчалар ва атамаларни ғаразли мақсади йўлида суиистеъмол қилаётган бузғунчи тоифаларга қарши курашиш, уларнинг сохта даъволарига ўз вақтида асосли раддиялар бериш ҳар биримизнинг энг муҳим вазифамиздир. Агар биз ухласак, бепарво бўлсак, эртага улар, яъни бузғунчилар уйғонади.

Пискент туман бош имом-хатиби в.в.б: 

Зайнилобиддинхон Қудратов