Ҳакимлардан бири ғийбатдан қутулишнинг чорасини қидириб-қидириб, ўзининг ҳаётида татбиқ этган йўлини қуйидагича келтиради: «Ғийбатдан қутулиш учун ўз нафсимни тарбиялаш мақсадида бир марта ғийбат қилсам, унинг бадалига бир кун рўза тутиб беришни қасд қилдим. Амалан шундай қилдим, аммо рўза тутаверсам ҳам тўсатдан ғийбат қилиб қўйишни тўхтата олмадим.

Бу услуб менга тўлалигича қаноатлантирмагач, бир марта ғийбат қилиб қўйсам, унинг бадали сифатида бир дирҳам садақа қилишни қасд қилдим. Ажабки, тезда ғийбат қилишдан қутилиб кетдим».

Ривоят қилинишича бир киши ўз қўшнисини ғийбат қилди. У ғийбати тезда оммага тарқалиб кетди. Киши ўз қилмишидан қаттиқ афсусланиб, қилмишини тўғирламоқчи бўлиб, бир донишмандга мурожаат қилибди. Донишманд киши унга бозорга бориб, бир товуқ оласан ва уни сўйдирасан. Йўл-йўлакай уйга кетаётиб товуқни патларини юлиб, йўлингга ташлаб кетасан, дебди.

У киши донишманднинг нима учун бундай ишга буюрганини гарчи тушуна олмаса-да, ҳурмати юзасидан айтганидек қилибди. Эртаси куни донишманд ўша кишининг уйига келибди ва кечаги вазифани бажарилганлигини билиб, иккинчи топшириқни берибди. Топшириқ шундан иборат эдики, кеча юлиб йўлга ташлаб кетган патларнинг барини тўплаб олиб келиши буюрилганди. Бояги киши юрган йўлидан патларни йиғиб, ахтариб-ахтариб 3-4 донасини топиб келибди, холос. Қолганини шамол учириб кетган экан. Донишмандни олдига келганида донишманд ундан «Битта товуқнинг 3-4 дона пати бор холосми?» деб сўрабди. Киши эса, қолган патларни топа олмаганини, шамол учириб кетганини айтибди. Донишманд шунда, «Ғийбат ҳам шунақа, тилингдан чиқдими учиб кетади. Уни йиғиб ололмайсан...» дебди.

Дарҳақиқат, ғийбат деган бу иллат шундай нарсаки, у кишининг оғзидан чиқиши биланоқ, атрофга ёйилиб кетади. У шундайин ёмон нарсаки, тиллардан чиқиб, дилларни хуфтон қиладиган иллатдир.

О.Саъдуллаев

 Бухоро шаҳар «Халифа Худойдод»

масжиди имом-хатиби

Мана, жонажон диёримиздан муборак ҳаж сафарига отланаётган юртдошларимиз орзиқиб кутган кунлар ҳам етиб келди. Эртага тонгдан улар ҳаж сафарини адо этиш учун Саудия Арабистонига жўнаб кетишади.
Ҳаж зиёратига боришни ният қилган фуқароларимиз сони йилдан йилга ошиб бораётганини инобатга олиб, ўтган йилдан ўзбекистонлик фуқаролар учун Ҳаж квотаси 7200 нафар қилиб белгиланди. Бу ҳам юртимиз мўмин-мусулмонларига бўлган эътиборнинг яққол намунасидир.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 7 июндаги “Ҳаж” ва “Умра” тадбирларини ташкил этиш ва ўтказишни янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарорига мувофиқ, муборак Ҳаж зиёратига бораётган юртдошларимиз учун Макка ва Мадина шаҳарларида барча шароитлар муҳайё қилинди.
Бир неча кундан буён Ўзбекистон ҳаж ишчи гуруҳининг 10 нафари Саудия Арабистонинг Макка ва Мадина шаҳарларида зиёратчиларни муносиб кутиб олишга пухта тайёргарлик кўриш ишларини амалга оширишмоқда. Жумладан, Мадина шаҳридаги ҳожиларимиз жойлашадиган “Жавҳарат ар-Рашид” номли меҳмонхонада барча шарт-шароитлар муҳайё қилиб қўйилди. Ҳожиларимизни тартибли равишда кутиб олиш мақсадида, Мадина халқаро аэропорти билан боғлиқ ҳужжатларни ҳам расмийлаштириш ишлари якунига етиб қолди. Макка шаҳрида ҳам зиёратчиларимиз учун ажратилган “Аброж ал-Ҳидоя” меҳмонхонасида тайёргарлик ишлари авжида.

“Ал-Ҳидоя” ҳамкор ширкати раҳбарияти билан Ўзбекистон ишчи гуруҳи вакиллари ўртасида мулоқотлар ўтказилиб, барча қилинадиган ишлар келишиб олинди. Ҳамкор ширкат раҳбарлари томонидан мавсумни муваффақиятли ўтказиш учун барча шарт-шароитлар яратилгани, тайёргарлик ишлари қизғин давом этаётгани ва бошқа зарурий чоралар кўрилаётгани таъкидлаб ўтилди.
Шу ўринда, бу йил ҳожиларимиз Макка шаҳрида қўним топадиган меҳмонхона ҳақида икки оғиз сўз: қуриб битирилиб, юртимиз зиёратчиларига хизмат кўрсатишга топширилган замонавий ва осмонўпар меҳмонхона, мана уч йилдир-ки, Ҳаж мавсумида фақат ўзбекистонлик зиёратчилар хизматида. Ушбу меҳмонхона Макка шаҳрининг «Азизия» даҳасидаги кўркам, 23 қаватли, ҳашаматли «Аброж ал-Ҳидоя» меҳмонхонасидир. Айни кунда, зиёратчилар ибодатларини чиройли ва мукаммал адо этишлари учун меҳмонхона тоза ва озода ҳолга келтирилиб, барча шарт-шароитлар муҳайё қилинмоқда. Ушбу қўнимгоҳ жуда ҳашаматли бўлиб, Макка шаҳрининг узоқ-узоқ чеккаларидан ҳам кўриниб туради.

Меҳмонхонанинг кенг зали киши диққатини ўзига тортади. У ерда янги, қулай ўриндиқлар жойлаштирилган бўлиб, кўчадан чарчаб келган одам учун салқинланиб олишга мўлжалланган.
Зиёратчи ўз хонасига кўтарилмоқчи бўлса, ҳар бирига 21 нафардан одам сиғдира оладиган бир нечта лифтлар мавжуд. Бу лифтлар шундай дастурланган-ки, битта тугма босилса, сиз турган жойга энг яқин лифт дарров етиб келиб, истаган қаватингизга олиб чиқади.
Ҳар бир хона 4 кишига мўлжалланган бўлиб, ётоқхонада ҳали охори тўкилмаган кўрпа-ю чойшаблар тўшаб қўйилган. Хонадаги телевизор орқали Каъбаи муаззама ёки Масжидун Набавийни тўғридан-тўғри томоша қилиб ўтириш мумкин.

Шунингдек, ҳар бир хонада кийим жавони, ёзув столи, совутгич ва музлатгич ҳам мавжуд. Хоналар ўзгача дид билан безатилган. Маккадаги Ҳаж ишлари бўйича ҳамкорларимиз айтганидек: «Мақсад – ҳожилар роҳатлансин!». Меҳмонхона маъмурияти меҳмонхонанинг 2-қаватида жойлашган. Сабаби, 2-қават барча биноларда масжид ва ишчи хоналардан иборат қават ҳисобланади. Ишчи гуруҳи томонидан меҳмонхонанинг 1 ва 3-биносининг масжид қаватида тиббиёт бўлими ва 3-бинонинг шу қаватида Ўзбекистон Ишчи гуруҳи штаби ташкил этилди. Тиббиёт бўлими ҳам керакли ўриндиқ ва ётоқ мебеллари билан таъминланди.
Бир сўз билан айтган-да, бу йил ҳам олдинги йиллар сингари зиёратчиларимизга барча шарт-шароитлар, қулайликлар муҳайё қилинган, фақат зиёратчиларимиз у ерга бориб жойлашгач, шарт-шароитлар шукронасини қилиб, чиройли, кенг ва озода хоналарга жойлашиб, ибодат ҳаловатини тотиб, юртимиз, Президентимиз, халқимиз ҳақига дуои хайрлар қилишлари қолди, бу эса, нақадар улкан бахт эканини юракдан ҳис қилиб турипмиз!
Шу ўринда, Ҳаж сафарига отланаётган юртдошларимизни Аллоҳ таоло ибодат ва дуоларини қабул қилиб, сафарларини бехатар айласин, деймиз!

Ўзбекистон ишчи гуруҳи,
Макка ва Мадина шаҳри

Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам даврларида қурилган Чераман масжиди ҳозирда Ҳиндистоннинг  Керала штати Кодунгалур шаҳрида жойлашган. Масжид кичик бўлса-да, бироқ Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам  даврларида қурилгани қизиқдир. Масжид биноси 629 йилда қурилган бўлиб, баъзи сабабларга кўра бир неча марта таъмирланган.  Аммо баъзи жойлари ўзгаришсиз қолган. Тарихчиларнинг айтишларича, Кераланинг  биринчи ҳукмдори Чераман Перумал Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг мўъжизалари бўлмиш ой  бўлиниши ҳодисасига бевосита гувоҳ бўлган.

اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانشَقَّ الْقَمَرُ

Соат (қиёмат) яқинлашди ва ой бўлинди.

وَإِن يَرَوْا آيَةً يُعْرِضُوا وَيَقُولُوا سِحْرٌ مُّسْتَمِرٌّ

Агар бир оят-мўъжизани кўрсалар, юз ўгирарлар, бу ўткинчи сеҳр, дерлар (Қамар сураси 1-2 оят).

Чераман Перумал бу мўъжизани кўргандан кейин ўша вақтнинг астрономлари билан маслаҳат қилган. Астрономлар ой бўлиниш воқеасини ростлигини айтишган, аммо уни асли моҳиятини айтиб бера олишмаган. Бир неча ойдан сўнг Чераман Перумал сайёҳлар орқали Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам ва у зотнинг яқинда кўрсатган мўъжизаларини хабарини эшитади. Шундан кейин ҳукмдор Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам билан шахсан  учрашиш учун Макка шаҳрига жўнайди.

Олимлар айтишларича, Чераман Перумал Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларида ислом динини қабул қилади ва Ҳиндистонда  масжид қуришни режалаштиради. Чераман Перумал тақдири ҳақида турли фикрлар мавжуд. Баъзилар уни Ҳиндистонга келиб масжид қуриб, кейин яна Арабистонга қайтиб кетган деса, баъзилар у қайтиб  Ҳиндистонга бормаган. Доктор Хассан қайдномасида эса, қариндошларига мактуб ёзиб, масжид қуришларини васият қилган дейилади.

Ҳозирги кунда маҳаллий аҳоли орасида мусулмонлар йўқ. Шундай бўлса-да, масжид эшиклари барча учун очиқдир. Масжид ёнида кичик музей ташкил этилган, унда жоменинг 350 йил олдинги сурати ва бир қанча қадимий ашёлар сақланади.

ЎМИ Матбуот хизмати

Манба: komolon.uz

Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси Наср ижодий кенгашида ёзувчи Абдужалол Раҳимнинг “Абу Али ибн Сино” романи биринчи китобининг муҳокамаси бўлиб ўтди.

Тадбирда адабиётшунослар Маҳкам Маҳмуд, Қозоқбой Йўлдош, Раъно Исомиддинова, ёзувчилар Тўлқин Ҳайит, Исажон Султон, Рисолат Ҳайдарова иштирок этдилар.

Абдужалол Раҳим бир неча йиллардан буён ўзининг ҳикоя, қиссалари билан республика газета ва журналларида фаол иштирок этиб келади. Унинг “Ломакон”, “Мугат фолбин”, “Йўлда кетаётган одам”, “Тоғ гўзали” китоблари ўқувчилар қўлига етиб борган.

– Абдужалол Раҳим Ибн Сино ҳаёти, фаолияти, ижоди билан яқиндан танишганлиги сезилиб турибди, – деди Наср кенгаши раиси, таниқли ёзувчи Абдуқаюм Йўлдош. – Бу ҳақда муаллифнинг ўзи ҳам “улуғ табибнинг ҳаётини ўрганиб, тийнати, кўнгил кечинмаларини ҳис қила бошладим”, деб ёзади асарнинг сўнгсўзида. Мана шу туйғу таъсирида бўлса керак, умуман олганда асар, қаҳрамонига нисбатан самимий эҳтиром, муҳаббат билан ёзилган.

Абу Али ибн Сино романининг биринчи китоби улуғ табиб, файласуфнинг Бухородаги ҳаёти ва фаолиятига бағишланган. Асар Наср кенгаши томонидан чоп қилишга тавсия этилди.

Шунингдек, мамлакатимиз ижодкорлари ўз асарларида замонамиз қаҳрамонларининг қиёфасини яратиш билан бирга, юртимизда туғилиб вояга етган буюк тарихий шахслар ҳаёти ва ижодига ҳам мурожаат этмоқда. Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси ахборот хизматининг маълумотларига кўра, 2018-2019 йиллар давомида яратиладиган ана шундай асарлар учун танлов ҳам эълон қилинди.