muslim.uz
Саховат – олий қадрият
«The Kabul Times»: Ўзбекистоннинг диний эркинликларни таъминлаш борасидаги саъй-ҳаракатлари халқаро майдонда эътироф этилмоқда
Афғонистонда инглиз тилида чоп этиладиган «The Kabul Times» газетасида «АҚШ Давлат департаменти Ўзбекистонни диний эркинликларни бузувчи давлатлар рўйхатидан тўлиқ чиқарди» сарлавҳаси остида мақола чоп этилди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.
Материал муаллифи 2020 йил 7 декабрь куни АҚШ Давлат департаменти томонидан тарқатилган расмий баёнотга кўра, Ўзбекистон диний эркинликлар соҳасида АҚШнинг “Махсус кузатув рўйхати”дан чиқарилгани ҳақида сўз юритган. Бунга Ўзбекистон ҳукумати томонидан сўнгги йилларда эришилган “муҳим, аниқ ютуқлар” асос бўлгани маълум қилинган.
Таъкидланишича, Ўзбекистон айни пайтда диний эркинликлар тўлиқ таъминланаётган мамлакатлардан бири сифатида тан олинган.
АҚШ Давлат департаментининг ушбу қарори Ўзбекистон Конституциясининг 28 йиллиги арафасида қабул қилингани рамзий маъно касб этиши, Президент Шавкат Мирзиёев бошчилигида фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш, шунингдек мамлакатда миллатлараро ва динлараро тотувликни мустаҳкамлашга қаратилган чуқур демократик ислоҳотларнинг эътирофи ўлароқ урғуланади.
АҚШнинг халқаро диний эркинлик масалалари бўйича махсус элчиси Сэм Браунбэк АҚШ Давлат котиби Майкл Помпеонинг мазкур қарорини Президент Шавкат Мирзиёевнинг бевосита раҳбарлигида мамлакатда амалга оширилган диний эркинлик соҳасидаги қатъий садоқат, машаққатли меҳнат ва туб ислоҳотларнинг натижаси, деб эътироф этгани таъкидланган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Ибн Атоуллоҳ Сакандарий раҳматуллоҳи алайҳнинг ҳикматлари
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
مَا صَحِبَكَ إِلَّا مَنْ صَحِبَكَ وَهُوَ بِعَيْبِكَ عَلِيمٌ، وَلَيْسَ ذَلِكَ إِلَّا مَوْلَاكَ الْكَرِيمُ. خَيْرُ مَنْ تَصْحَبُ مَنْ يَطْلُبُكَ لَا لِشَيْءٍ يَعُودُ مِنْكَ إِلَيْهِ.
Айбингни ўта яхши билатуриб дўст бўлгандан бошқа ҳеч ким сенга дўст бўлмас. Бу эса карамли Хожангдан бошқа эмас. Дўст тутинганларнинг энг яхшиси сендан қайтадиган нарса учун изламаганидир.
Ибн Атоуллоҳ Сакандарий раҳматуллоҳи алайҳ ушбу ҳикматда ҳар бир банда учун Аллоҳ таолонинг Ўзидан ўзга яқин дўст бўлмаслигини баён қилмоқда.
Одатда банданинг яқин дўсти ўзига ўхшаган банда бўлишига одатланиб қолинган. Ҳар банданинг, ким бўлишидан қатъи назар, ўзига дўст танлашда ишга соладиган мезони дўст бўлиши кутилаётган одамнинг айби йўқ бўлишига, ҳеч бўлмаса айби энг кам шахс бўлишига қизиқишдир. Шунинг учун ҳам одам боласи ўзига дўст тутмоқчи бўлган одамнинг айбини сезиши билан ундан қочишга, бошқа дўст ахтаришга ўтади. Бундай ҳолат дўстликка номзоднинг битта ёки иккита айбини билганда кузатилади. Унинг битта эмас, ўнта айбини билганда ҳолат қандай бўлишини ҳар ким ўзи тасаввур қилиб олаверса бўлади. Банданинг ҳоли шу.
Аммо банданинг Робби унинг барча айбларини, ҳаттоки кўз қири билан қилган хиёнатларини ҳам билиб турса ҳам, уни Ўзига энг яқин дўст тутади.
«Айбингни ўта яхши билатуриб дўст бўлгандан бошқа ҳеч ким сенга дўст бўлмас. Бу эса карамли Хожангдан бошқа эмас».
Ўта карамли бўлган Аллоҳ таолонинг ёлғиз Ўзигина банданинг энг яқин соҳиби бўлур. У Зотдан ўзга ҳеч бир зот бандага Унингчалик яқин дўст бўлмас.
Бу улкан ҳақиқатни англаб етган банда Аллоҳ таолони дўст тутмоғи лозим. У Зотнинг дўстлиги ҳақиқати ҳақида етарли маърифат ҳосил қилмоғи керак. У Зотга нисбатан зоҳирда ҳам, ботинда ҳам одобли бўлмоғи зарур. У Зотнинг амрига хилоф қилишдан, наҳйисига саркашлик қилишдан ҳаё қилмоғи шарт.
عَنْ عَبْدِ اللهِ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: اسْتَحْيُوا مِنَ اللهِ حَقَّ الْحَيَاءِ، قُلْنَا: يَا رَسُولَ اللهِ، إِنَّا نَسْتَحْيِي وَالْحَمْدُ لِلَّهِ، قَالَ: لَيْسَ ذَاكَ، وَلَكِنِ الْاِسْتِحْيَاءُ مِنَ اللهِ حَقَّ الْحَيَاءِ أَنْ تَحْفَظَ الرَّأْسَ وَمَا وَعَى، وَالْبَطْنَ وَمَا حَوَى، وَلْتَذْكُرِ الْمَوْتَ وَالْبِلَى، وَمَنْ أَرَادَ الْآخِرَةَ تَرَكَ زِينَةَ الدُّنْيَا، فَمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ فَقَدِ اسْتَحْيَا مِنَ اللهِ حَقَّ الْحَيَاءِ . رَوَاهُ التِّرْمِذِيُّ وَأَحْمَدُ وَالْحَاكِمُ.
Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:
«Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилинглар», дедилар.
«Эй Аллоҳнинг Расули! Албатта, биз ҳаё қиламиз, алҳамдулиллаҳ», дедик.
«Ундай эмас. Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилиш бошни ва у ўз ичига олган нарсаларни, қоринни ва у ўз ичига олган нарсаларни сақламоғингдир. Ўлимни ва чиришни эсламоғингдир. Ким охиратни хоҳласа, дунё зийнатини тарк қилур. Ким ўшаларни қилса, Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилган бўлур», дедилар».
Термизий, Аҳмад ва Ҳоким ривоят қилганлар.
Бу ҳадиси шарифда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳақиқий ҳаё одамлар ўйлаб юрадиган баъзи бир ишларни қилишдан уялишгина эмаслигини, балки ҳақиқий ҳаё улкан бир маънони ўз ичига олишини баён қилмоқдалар.
«Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилиш бошни ва у ўз ичига олган нарсаларни, қоринни ва у ўз ичига олган нарсаларни сақламоғингдир».
Бош ўз ичига олган нарсалар – кўз, қулоқ, бурун, оғиз ва тил эканини билиб қўйиш лозим. Ушбу нарсаларни ёмонликдан сақлаш ила Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилишнинг баъзи шартлари юзага келар экан.
Қорин ўз ичига олган нарсалар жумласида озуқалар ва фарж бор. Демак, озуқанинг ҳалол бўлиши ва фаржнинг гуноҳдан сақланиши ила Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилишнинг баъзи шартлари юзага келар экан.
«Ўлимни ва чиришни эсламоғингдир».
Ўлимини эсламаган одам ҳеч нарсадан ҳаё қилмайди. Қабрда чиришини эсламаган ҳеч нарсадан ҳаё қилмайди.
«Ким охиратни хоҳласа, дунё зийнатини тарк қилур».
Албатта, бу ерда Аллоҳ таоло ҳалол қилган зийнатларни тарк қилиш ҳақида эмас, Аллоҳ таоло ҳаром қилган зийнатлар ҳақида сўз кетмоқда.
«Ким ўшаларни қилса, Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилган бўлур».
Ким бу ҳадиси шарифда айтиб ўтилган ишларни мукаммал қилган бўлса, Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилган бўлур. Ҳа, мўмин-мусулмон одам Аллоҳдан ҳақиқий ҳаё қилиши зарур.
Шундай бўлгандан кейин ўзини билган банда одамлардан бирортасининг мақтовига учмаслиги, ҳурмат қилишидан ғурурга кетмаслиги ва маддоҳлигидан хурсанд бўлмаслиги лозим бўлади.
«Хислатли ҳикматлар шарҳи» китоби асосида тайёрланди
Ўзбекистон ва Судан “зиёрат-туризм” соҳасида ҳамкорликни йўлга қўйиш имкониятларини муҳокама қилишди
25 декабрь Ўзбекистон ташқи ишлар вазирининг ўринбосари Фурқат Сидиқов Хартумдаги (Судан) Ўзбекистон Савдо уйи раҳбари, «Mumlaka Investment Group» компанияси президенти Муса Муҳаммад Саид билан учрашди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.
Учрашувда Судан билан савдо-иқтисодий алоқалар ўрнатиш, шунингдек, ўзбек маҳсулотларини Африка қитъаси бозорларига олиб чиқиш масалалари муҳокама қилинди.
Судан Ўзбекистон билан қишлоқ хўжалиги, ирригация ва мелиорация, таълим каби соҳаларда яқин ҳамкорликни йўлга қўйишдан манфаатдор, хусусан, қишлоқ хўжалиги техникаси ва электротехника маҳсулотларини импорт қилиш бўйича таклифларни кўриб чиқишга тайёр.
Томонлар, шунингдек, “зиёрат-туризм” соҳасида ҳамкорликни йўлга қўйиш имкониятларини муҳокама қилди. Мусо Муҳаммад Саиднинг сўзларига кўра, Ўзбекистоннинг бой тарихий ва маънавий-маданий мероси суданлик сайёҳлар ва мусулмон аҳоли орасида катта қизиқиш уйғотмоқда.
Учрашувда томонларни қизиқтирган бошқа масалалар ҳам муҳокама қилинди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
«Ҳикматлар» да оналарнинг таърифлари
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Онам доим: «Дадаларингиз ишдан уйга қайтганида юзига кулиб, табассум билан боқинглар. Чунки ташқари ҳаётнинг ҳолати оталарни синдирадиган даражада аянчли...», дердилар.
Ҳомиладор аёл бирор аъзосида зарарни ҳис қилса, масалан, юрагига қон етиб боришида муаммо бўлса, она вужудидаги ҳомила зарарни бартараф қилиш учун ҳужайра юборади. Субҳаналлоҳ!
Оила аъзоларимга: «Сўзга чиқишимдан олдин устимга қаҳва тўкилиб кетди» деб, ўша ноқулай вазият ҳақида гапириб бераётган эдим, барчалари: «кейин нима бўлди?» деб сўрашди. фақат онам: «бирор озор етмадими?» дедилар.
Бир куни касал бўлиб қолдим... Ҳамма ухлади, аммо онам кўз юммади.
Онам туфайли барча аёлларни ҳурмат қиламан.
Она доим ишлатадиган ёлғонлар:
– болам, сен еявер, менинг қорним тўқ.
– мана бу гўштни егин, мен гўштни унча ёқтирмайман.
– мана бу пулни олавер, менда унга эҳтиёж йўқ.
– мана бу чойшабни ёпин, мен совқотмаяпман.
– йиғлама, мен касал эмасман.
бошқа суюкли инсонингиз бундай қилишга қодирми?!
Роббим! онамни ва омийн деб дуога қўшилган барчани оналарини жаннат аҳлининг саййидаларидан қилгин!
Ҳар‑бир буюк аёлнинг ортида буюк она турган бўлади.
Битта она ўнта болани парваришлай олади, лекин ўнта бола баъзан битта онани парваришлай олмайди. Онамни жаннат саййидаларидан қилгин, Аллоҳим!
Толқ ибн Ҳабиб онасининг бошини ўпар, ҳурмат юзасидан онаси турган уйнинг тепасида юрмас эди.
Фақиҳ, имом ибн асокир таълим беришларини сўрашгани учун Хуросонга боришга қасд қилдилар. Аммо оз ўтмай сафар ҳақидаги фикрларидан қайтдилар ва Хуросон аҳлига шундай ёздилар: «Онам сафарга рухсат бермадилар».
Она дуосининг тугаш муддати йўқ. Она вафот топса ҳам, унинг фарзандларига қилган дуосидаги барака боқий қолаверади. Аллоҳим, онамни жаннат билан мукофотла, чунки онам менинг ҳаётимни бўстонга айлантирган эди.
Онаси вафот топган кишининг у ҳақидаги ажойиб таърифи: «Аллоҳнинг раҳмати (бўлмиш онам) Аллоҳнинг раҳматига риҳлат қилдилар».
Манба: arabicuz