ЎМИ матбуот хизмати

1. Бир стакан сув ичиб, ифторлик овқатини емай, бир неча дақиқа кутиб туриш.

2. Асосий овқатни емасдан олдин салатлардан тановул қилиш. Ўзингизни бироз тўйгандек ҳис қилсангиз, ўн дақиқа кутинг-да, сўнгра овқат ейишни давом эттиринг.

3. Ифторлик таомини шошмасдан, оҳиста ейиш. Шунда ҳазм жараёни мукаммал бўлиб, қорин шишишининг олди олинади.

4. Ифторликни еб бўлган заҳоти ширинлик емаслик. Чунки бу ҳам ҳазмни қийинлаштиради. Ширинликни асосий таомдан бир неча соат кейин еган яхши.

5. Ифторлик билан саҳарлик орасида 1,5 ёки 2 литр сув ичиш тавсия қилинади. Шунда танангиз кун давомида йўқотган суюқликнинг ўрнини тўлдириб олади.

манба

Миллатлар, ирқлар, динлараро муносабатларда барча динларнинг эзгулик манбаи эканлигини англата билиш муҳим аҳамият касб этади. Шу муносабат билан, жорий йил 27 апрель куни Ўзбекистон халқаро ислом академиясида Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита томонидан “Марказий Осиё мамлакатларида диний эркинликлар” мавзусида минтақавий видео-конференция ташкил этилди.

Мулоқотда Адлия вазирлиги, Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Стратегик ва минтақалараро тадқиқотлар институти, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита, Инсон ҳуқуқлари бўйича миллий марказ, Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Ўзбекистон мусулмонлари идораси ва турли диний конфессия вакиллари иштирок этди. Шунингдек, Қозоғистон, Қирғизистон ва Тожикистон вакилларидан иборат экспертлар қатнашдилар.

Анжуманда Ўзбекистонда диний бағрикенглик ва конфессиялараро ҳамжиҳатликни қарор топтириш, фуқароларнинг эътиқод эркинлигини таъминлашнинг ҳуқуқий асосларини мустаҳкамлаш борасидаги ижобий ишлар алоҳида эътироф этилди. Шунингдек, диний конфессия вакилларига бўлган эътибор йилдан-йилга ошиб, бу, айни пайтда, Ўзбекистоннинг барча соҳадаги ислоҳотларида ўз аксини топаётгани, хусусан, “2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегияси”нинг бешинчи йўналиши, айнан, диний бағрикенглик ва миллатлараро тотувликни таъминлаш масаласига бағишлангани ҳам бунинг ёрқин намунаси экани қайд этилди.

Хорижий ва маҳаллий олимлар, профессор-ўқитувчилар, соҳа вакиллари иштирокида қизғин муҳокамаларга бой бўлган конференцияда Ўзбекистонда диний бағрикенгликни қарор топтиришнинг сиёсий-ҳуқуқий аспектлари, фуқаролар эътиқод эркинлиги ва ҳуқуқини таъминлашнинг асослари ҳам муҳокама этилди.

Таъкидлаш керакки, юртимиздаги инсонпарварлик сиёсати натижасида жамиятда динлар, миллатлараро тотувлик ва барқарорликни таъминлаш, конфессиялараро мулоқот маданиятини ривожлантиришда диний ташкилотлар билан ўзаро узвий муносабат шаклланган. Ўзбекистоннинг диний бағрикенглик ва конфессиялараро ҳамжиҳатликни қарор топтириш, фуқароларнинг эътиқод эркинлиги ва ҳуқуқини ҳимоя қилиш борасидаги тажрибаси йилдан-йилга ижобий аҳамият касб этиб бормоқда.

Бу каби конференциялар эса ушбу йўналишдаги ишларни минтақага тараннум этишда катта аҳамият касб этиши, шубҳасиз.

Дин ишлари бўйича қўмита

Ахборот хизмати

Ниқоб кийишга, ҳароратни текширишга ва чекланган сонда масжидларга қатнашга мажбур бўлган Қўшма штатлар мусулмонлари Рамазон ойида масжидда намоз ўқиш имконияти неъмат, деб ҳисоблашмоқда.

Виржиния штатининг Александрия шаҳридаги масжидга борадиган эфиопиялик Амир Муҳаммад: "Рамазон ойининг ўтиши ҳали ҳам фарқланиб турибди", – дейди. Чекловларга қарамай, – "Бу неъмат", - дейди у.

Виржиния штатининг Фоллс-Черч шаҳридаги Ал-Ҳижра Ислом маркази жамоатчилик билан алоқалар директор, имом Наим Байг ҳам масжидлар ниҳоят очилганидан мамнун. "Одамлар масжид очиқ эканидан жуда хурсанд", – дейди у. – "Бу уларга жамоа ҳисси – бир-бирини кўриш ва биргаликда ибодат қилиш имкониятини беради".

Islam.ru хабарига кўра, Рамазон ойининг одатий маросимларидан баъзилари, масалан, жамоат ифторлиги ҳали ўтказилаётгани йўқ.

"Дўстлар ва оиламни ифторга таклиф қилишни соғиндим", – дейди Теннесси штатидаги Ноксвилл мусулмон жамоасининг ҳаммуассиси, ижтимоий хизматлар ташкилоти, Шимолий Америка ислом доиралари жамоатчилиги билан ишлаш бўйича директор имам Рафиқ Махди. – "Биродарлик руҳи ва болаларнинг кулгусини қумсадим".

Шу боис масжидлар ва мусулмон ташкилотлари ижтимоий масофага риоя қилган ҳолда, муҳтожларга зарур озиқ-овқат тўпламларини тарқатиш каби хайрия ишлари билан шуғуллана бошладилар.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ўзаро бир-бирига кўмаклашадиган, бир-бирига яхшиликни раво кўрадиган, кечиримли, олийжаноб жамиятда яшаш – инсоннинг бахтли ҳаёт кичириши учун энг муҳим омиллардан бири саналади. Ахлоқий инқирозга учраган, пасткашлик авж олган жамиятда бахтли ҳаётни тасаввур қилиб бўлмайди. Аллоҳ таоло инсониятни яратар экан, унга икки дунё бахт-саодатига элтувчи омилларни кўрсатиб қўйди. Аллоҳ таоло бу ҳақда Наҳл сурасининг 97-оятида шундай дейди: “Мўмин бўлиб, солиҳ амаллар қилган эркагу аёлларга покиза ҳаёт ато этамиз ва уларни қилган амалларидан кўра яхши савоблар билан мукофотлаймиз”. Демак, биз бахтли ҳаёт кечиришимиз учун аввало  мўмин бўлишимиз, кейин эса солиҳ амаллар қилишимиз керак экан. Мўминлар жамиятининг энг асосий имтиёзларидан бири шуки, бу жамиятда барча бир-бирига биродар бўлиб, инсоннинг ранги, ирқи, миллати унинг обрўли ёки обрўсиз бўлишига заррача ҳам таъсир қилмайди. Аллоҳ таоло шундай деган: “Мўминларгина (чинакам) ака-ука (биродар)дирлар” (Ҳужурот: 10).

Мўминлар ўзаро бир тану бир жон ҳисобланади. Масалан, Ойша онамиз туҳматга қолиб, мунофиқлар уни зинода айблашганида баъзи мусулмонлар ҳам бу гапга ишониб қолишди. Шунда Аллоҳ таоло мунофиқларнинг туҳматига ишонган мусулмонларга шундай деди: “Сизлар бу хабарни эшитган чоғингизда мўмину мўминалар ўзлари ҳақларида яхши гумон қилиб: “Бу очиқ туҳмат-ку!” – дейишса бўлмасмиди?!” (Нур: 12). Бу оятда Аллоҳ таоло “биродарлари ҳаққида” демасдан, “ўзлари ҳақларида”, деди. Демак, мўминлар бир-бирларига нафақат биродар, балки улар бир тану бир жондирлар. Яна бир мисол, Аллоҳ таоло одоб-ахлоқ борасида бизга шундай деган: “Ўзингизни камситманглар” (Ҳужурот: 11), яъни мўмин ўз биродарини камситиши мумкин эмас. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам худди шу маънони бизга тушунтирар эканлар, шундай деганлар: “Мусулмонлар ўзаро меҳр-муҳаббатларида гўёки бир тану бир жонлар: агар бу таннинг бирон аъзоси оғриса, қолган аъзолар иситма ва уйқусизлик билан бир-бирини ёрдамга чақиради” (Муслим ривояти, 2586-ҳадис). Анас розияллоҳу анҳу ривоят қилган бошқа бир ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Сизлар ўзингизга раво кўрган нарсани биродарингизга раво кўрмагунингизча ҳақиқий мўмин бўла олмайсизлар” (Бухорий ривояти, 13-ҳадис) – деганлар. Келинг, салафи солиҳларимиз бу тушунчани қай тарзда ҳаётларига татбиқ қилишганига бир назар солайлик. Умар розияллоҳу анҳу шундай деганлар: “Мен ким билан баҳс-мунозара қилсам ҳам, унинг ҳақ бўлишини истайман”. Мужоҳид роҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Мен Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумога хизмат қилиш учун ҳамроҳ бўлдим, лекин у киши менга хизмат қилди”. Абу Сулаймон Дороний роҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Мен биродарларимга овқат бериб, таъмини ўзим ҳис қиламан”. Имом Муновий роҳимаҳуллоҳ солиҳларнинг биридан шундай ривоят қилади: “Мен “алҳамдулиллаҳ” деганим учун ўттиз йилдан бери истиғфор айтаман. Сабаби қуйидагича: Бағдодда ёнғин бўлган эди. бир киши олдимга келиб: “Дўконинг ёнмади” – деганида, мен “алҳамдулиллаҳ” деган эдим. Ўшанда ўзимга раво кўрган нарсани мусулмонларга раво кўрмаган эканман”. Агар биз ўзаро биродар бўлиб, бир-биримизга яхшиликни раво кўрсак, дунё ва охират саодатига эришамиз. Аллоҳ таоло ўртамизни ислоҳ қилсин, қалбимизни ҳасад иллатидан Ўзи покласин!

Шамсуддин Хафизов,
Наманган тумани «Халил Хожи» жоме
масжиди имом-хатиби