muslim.uz
Қозоғистонда ижтимоий тармоқларни тартибга солиш таклиф қилинди
Қозоғистонда ижтимий тармоқларни тартибга солиш борасида алоҳида қонун қабул қилиш зарур. Бу ҳақда Қозоғистон Республикаси Парламент Сенатида миллий қадриятларни оммалаштириш масалалари бўйича парламент эшитувида депутат Бакитжан Жумагулов маълум қилди, дея хабар бермоқда, zakon.kz мухбири.
«Биз ёшларни меҳнатсевар қилиб тарбиялашимиз лозим. Пандемия шароитида дунёда, шунингдек, ғоявий вируслар ҳам тарқамоқда. Ёлғон ахборот ушбу вирусни шу заҳоти ижтимоий тармоқлар орқали етказади. Шунинг учун, биз ижтимоий тармоқлар тўғрисида қонун қабул қилишимиз керак», - деди Жумагулов
Сенатор бу қонун "сўз эркинлигини бузиш эмас, балки ижтимоий тармоқларни қонунчилик доирасига киритиш ва уларнинг фойдаланувчиларини қонун олдида масъулиятини оширишдир", — дея қўшимча қилган.
«Глобаллашув даврида баъзи ёшлар қандай қилиб ғарбнинг номақбул гуруҳлари таъсирига тушиб қолишганини ҳатто сезмай ҳам қоладилар. Улар миялари заҳарланиши оқибатида қафасга тушадилар. Шу тарзда когнитив технологиялар жамоатчилик онгига таъсир кўрсатиш воситасига айланади. Биз учун миллий манфаат ва миллий қадриятларимизни ҳимоя қилиш энг муҳим бойликдир», — дея таъкидлади у.
Оксана Скибан, Нур Султон
МУНОСАБАТ: ҲАМЖИҲАТЛИКДА ҲИКМАТ КЎП
Куни кеча Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратларининг “Ўзбекистон 24” телеканали орқали эфирга узатилган ёшларга мурожаатини томоша қилдик.
Бу долзарб мурожаат, айниқса, имом-хатиблар учун ёшлар таълим-тарбиясида, уларни муқаддас динимизга ёт турли оқимлар таъсиридан асраш, бу борада жипслашиб, ҳамжиҳат ҳаракат қилишда муҳим тавсиявий характерга эга.
Дарҳақиқат, бугун ёшлар таълим-тарбиясига эътибор ҳар қачонгидан ҳам долзарб аҳамият касб этиб бормоқда. Чунки фарзандларимиз тарбиясида кузатиладиган бўшлиқни дарҳол “тўлдирадиган” кучлар пайт пойлаб юрганини яхши биламиз. Улар бундай имкониятлардан устомонлик билан фойдаланишадики, афсуски, бунинг аччиқ хотиралари ҳали-ҳамон юрагимизни тирнайди.
Аслида, ёшларнинг турли оқимларга кириб қолиши ёки уларнинг ҳар хил иллатлар гирдобига тушиши илмсизликдан, оилада, маҳаллада, жамиятда тарбияни яхши олмагани оқибатида юзага келади.
Агар ота-она оилада фарзандлар тарбиясига жиддий эътибор қаратса, бу фарзандларни ҳеч қандай манфур ниятли кишилар йўлдан адаштира олмайди. Балки улар келажакда ота-онасига ва жамият равнақига ҳисса қўшадиган фарзандлар бўлиб вояга етади.
Бунга тарихдан бир мисол келтирсак. Ривоят қилинишича, халифа Ҳорун Рашид халқ ҳаётини ўрганиш учун фақирона кийиниб, бозорга тушибди. Бир қассобдан қўй сотиб олиб, ундан неча кило гўшт ва ёғ чиқишини сўрабди. Қассоб қўйни чамалаб, 14 кило гўшт ва 4,5 кило ёғ чиқишини айтибди. Уйга қайтгач, уни сўйдиришса, ҳақиқатан, қассоб айтгандек бўлибди.
Халифа ўша қассобни топтириб келиб, ундан дунёвий ва диний илмлардан сўрабди. Қассоб жавоб бера олмабди.
– Эй қассоб! Сенда ватанга муҳаббат, халқингга муҳаббат қани?! Наҳот ҳалол ва ҳаромнинг фарқига етмасанг? – дебди халифа. Кейин жар чақиртириб, қассобни дунёвий ва диний илм олмагани, ҳалол-ҳаромнинг фарқига бормагани учун бошқаларга ибрат бўлсин деб дорга остирмоқчи бўлибди. Эртаси куни халифа олдига икки ёш йигит келибди. Уларнинг одобини кўрган халифа “фарзандинг шундай бўлса” деб қўйибди. Йигитчалар “Отамиздан сўралган саволларни биздан сўранг!” – дейишибди.
Халифа йигитчаларни саволга тутиб, уларнинг зеҳни ва илмига қойил қолибди.
– Муҳтарам жамоа! Бола – лой, ота ва она кулол эмасми? Бола онадан ўғри, қотил ёки алдоқчи бўлиб туғилмайди. Уни тарбияловчи ота-она ва ташқи муҳитдир.
– Ҳукмни отамизга эмас, балки унинг отасига, яъни бобомизга чиқариш керак эди. Отамиз илмсиз бўлса ҳам, бизни илмли, маърифатли бўлишимизга шароит яратди. Отамиз таҳсинга лойиқдир, – деди қассобнинг катта ўғли.
Халифа узоқ сукут сақлаб, деди: “Вазирим, сен истеъфога чиқ. Шу йигитча менга вазир бўлсин. Қассобнинг эса устига зарбоф тўн ёп, бу элга ибрат бўлсин. Чунки бизнинг келажагимиз – фарзандларимиз. Бола тарбиялашдаги олижаноблиги учун қассоб шунга лойиқ. Қассобнинг отаси тирик бўлса, олиб келинг, ўлган бўлса, гўрига ўттиз дарра уринг. Отаси унга қассобчиликдан бошқа нарсани ўргатмагани учун”, дебди.
Исломнинг дастлабки ўн уч йили ҳам бевосита инсонларнинг таълим-тарбиясига, ақидасига, одоб-ахлоқига катта эътибор қаратиш даври бўлган. Аллоҳ Таоло илк нозил қилган оят ҳам (Алақ сурасининг 1–5-оятлари), илм, таълим, тарбия, одоб-ахлоқнинг тамал тошини қўйиб берган.
Асрлар оша башарият қандай муваффақиятга эришган бўлса, ҳеч иккиланмай бунинг замирида одоб-ахлоқ, таълим-тарбия мужассам эканини эътироф этамиз. Одамлар мана шу олтин ҳалқалардан узоқлаша боргач, бошларига мисли кўрилмаган кулфатлар ёғила бошлади.
Муфтий ҳазрат ўз чиқишларида ёшлар таълим-тарбиясида ҳамжиҳатлик зарур эканини таъкидлаб, елкама-елка туриб, бўлинмай, Аллоҳнинг Китобига, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ҳадисларига оғишмай амал қилиш кўплаб муваффақиятлар гаровилигини билдирди.
Дарвоқе, бугун ёши улуғ, ҳаёт тажрибаси катта инсонлар ёшларга насиҳат қилиши, улар ўртасида бирор ножўя хатти-ҳаракатни кўрса, дарҳол ундан қайтариши зарур. Бу иш ҳам динимизга, ҳам маънавиятимизга, ҳам қадриятларимизга ҳамоҳангдир.
Тамим Дорий розияллоҳу анҳу ривоят қилади: «Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Дин насиҳатдир”, дедилар. Бизлар “Ким учун?” дедик. У зот: “Аллоҳ учун, Китоби учун, пайғамбари учун, мусулмонлар уммати ва барча учун”, дедилар» (Имом Муслим ривояти).
Биз бугун мана шу ҳадисга риоя қилсак, муфтий ҳазрат айтганларидек, кўплаб натижаларга эришамиз, иншоаллоҳ.
Салоҳиддин ТОШОНОВ,
“Яккасарой” жоме масжиди имом-хатиби
Мисрнинг “Ахбар ал-Йаум” газетаси юртимиз ҳаётига оид мақола чоп этди
Мисрнинг етакчи оммавий ахборот воситалари, жумладан “Ахбар ал-Йаум”, “Ал-Аҳром”, “Ал-Хабар ал-Йаум”, “Сада ал-Балад”, “Ал-Васила” нашрлари Ўзбекистонда амалга оширилаётган ислоҳотлар ва ўзгаришлар билан Миср жамоатчилигини таништиришда давом этмоқда, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.
Хусусан, “Ал-Аҳром” газетаси Мисрнинг Ўзбекистондаги элчиси билан уюштирган интервьюсида мамлакатларимиз ўртасида туристлар сонини ошириш, иқтисодий, маданий-гуманитар алоқаларни кенгайтириш имкониятларига тўхталиб ўтган.
Мисрнинг нуфузли “Ахбар ал-Йаум” газетаси эса Имом Мотуридий таълимотига оид мақола чоп этди. Унда Ислом дунёсида мўътадил қарашларни ёйиш, Мотуридий таълимотини ўрганиш, соҳага оид хорижий ташкилотлар ўртасида самарали ҳамкорлик ўрнатишда Ўзбекистонда ташкил этилган Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази фаолияти муҳим аҳамият касб этиши алоҳида таъкидланган.
Мазкур газета Имом Мотуридий стипендиясининг жорий этилиши, ушбу таълимот билан боғлиқ қўл ёзмаларни йиғиш, библиографиясини тайёрлаш ва уларни электрон шаклда кутубхоналарда тарқатиш бўйича кўрилаётган чораларга тўхталиб ўтган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Ким Аллоҳга таваккул қилса, Аллоҳнинг Ўзи унга етарлидир
Аллоҳу таоло Қуръони Каримда, пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Ҳадиси шарифларда билдирган ва бизнинг ибодатларимизда учрайдиган бир гуруҳ муборак калималар бордир. Бу калималар ҳам Аллоҳга эътиқод масаласида ниҳоятда чуқур маъноларга эга.
Масалан:
لا اله الا الله
«Лаа илаҳа иллаллоҳ». Бу калимани намозда, ибодатларимизда турли сифатлар билан айтамиз. Ва буни айтишда кўп савоб борлиги бизга билдирилади.
سبحان الله
«Субҳаналлоҳ», Аллоҳу таоло ҳар турли нуқсондан покдир. Ҳар турли камолотга соҳибдир. Унга мафтунман. Уни турли нуқсонлардан пок, холи кўраман, дегани бўлади. Булар, мусулмонлар энг кўп такрорлайдиган калималардир.
الحمد الله
«Алҳамду лиллаҳ», ҳамднинг, бутун мақтовларнинг Аллоҳга хослигини, бутун гўзалликларнинг, шукур этиладиган нарсаларнинг Аллоҳ томонидан яратилганлигини ифода этади.
الله اکبر
«Аллоҳу акбар», Аллоҳу таолонинг ҳар қандай борлиқдан юқори эканлигини, ҳеч бир нарса билан муқояса қилиб бўлмас даражада улуғлигини кўрсатади.
و لا حول و لا قوة الا بالله
«Ва лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ», куч ва қувватнинг фақат Аллоҳдан эканлигини кўрсатади. Олимлар буни «Тавҳиди софий» деганлар... «Лаа илаҳа иллаллоҳ» – «Аллоҳ ягонадир» дегани. Аммо «Лаа ҳавла ва лаа қуввата илла биллаҳ», – ишнинг сирридир. Куч-қувват – Аллоҳдандир.
حسبی الله
«Ҳасбияллоҳ», ҳар қандай кучга қарши Аллоҳ кифоя эканлигининг ифодаси.
توکلت علی الله
«Таваккалту аълаллоҳи», инсон Аллоҳга таваккул қилса, Аллоҳ унга ёрдам этажагининг ифодаси.
...وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ... (سورة الطلاق: 3)
«Ва ман ятаваккал аълаллоҳи фаҳу ҳасбуҳ» /»Ат-талоқ» 3./» – Ким Аллоҳга таваккул қилса, бас, Аллоҳнинг Ўзи унга етарлидир.
Бу калимлар мўъминнинг амалий ҳаётига шу қадар сингиб, қоришиб кетганки, мусулмон бу ишончлар билан Аллоҳу таоло ҳазратлари ҳақида жуда бақувват, ўнгу чапга оғиб кетмайдиган гўзал бир эътиқодга эга бўлади. Қуръони Каримнинг мана шундай таълими билан Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадиси шарифлари, кўрсатган ҳаёт тарзи ва ибодатлари билан мусулмон Аллоҳ наздида шундай бир адабга эга бўлади.
"Ислом ва ахлоқ" китобидан олинди
Отинойилар билим савияси оширилди
Кеча 30 март куни Тошкент шаҳридаги “Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳамммад Юсуф” мажмуасида Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимидаги туман ва шаҳар бош имом-хатибларининг хотин-қизлар масалалари бўйича ёрдамчилари ва жойларда фаолият юритаётган отинойилар учун ўқув-семинар ташкил этилди.
Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита ҳамда Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳамкорлигида ташкил этилган тадбирда пойтахтимизда фаолият юритаётган отинойилар иштирок этди.
Ўқув-семинар, одатдагидек, Қуръони карим тиловати билан бошланди.
Дастлаб семинар иштирокчиларига куни кеча Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратларининг “Ўзбекистон 24” телеканали орқали эфирга узатилган ёшларга мурожаати намойиш этилди.
– Дарҳақиқат, бугун келажак тарбиячилари – аёлларнинг, опа-сингилларимизнинг таълим-тарбиясига эътибор ҳар қачонгидан ҳам долзарб аҳамият касб этиб бормоқда, – дейди Тошкент шаҳар бош имом-хатиби ўринбосари Абдуқаҳҳор Юнусов. – Чунки ёшлар тарбиясида кузатиладиган бўшлиқни дарҳол “тўлдирадиган” кучлар пайт пойлаб юрганини яхши биламиз. Улар бундай имкониятлардан шундай устомонлик билан фойдаланишадики, афсуски, бунинг аччиқ хотиралари ҳали-ҳамон юрагимизни тирнайди. Шу боис аёлларнинг фарзандлар тарбиясига эътиборини янда кучайтириш зарур.
Ўқув-семинарда А.Юнусов “Оилаларда ижтимоий-маънавий муҳитни соғломлаштириш, хотин-қизлар ўртасида ёт ғоялар таъсирига тушиб қолиш, ўз жонига қасд қилиш, вояга етмаган қизларни турмушга бериш ҳолатларининг олдини олиш” мавзусида маъруза қилди.
Шунингдек, Ўзбекистон мусулмонлари идораси Тошкент шаҳар вакилининг аёллар масалалари бўйича ёрдамчи З.Соатова “Диний ва миллий маросимларни тўғри ташкил этишда ҳамда ёшлар тарбиясида ва уларни илмга, касб-ҳунарга тарғиб қилишда отинойиларнинг ўрни” мавзусида йиғилиш иштирокчиларига маъруза қилди.
Ўқув-семинарда отинойилар фаолиятига доир турли мавзулардаги саволларга атрофлича жавоб қайтарилди.
Тадбир сўнгида хайрли дуолар қилинди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Тошкент шаҳар вакиллиги
Ахборот хизмати