muslim.uz
41. Нуриддин ҳожи Холиқназаров: Тасаддуқ Ё Росулаллоҳ - Маржон воқеаси
ЎМИ Матбуот хизмати
Нишонга урилган гаплар: “Қийин вазиятларда инсонларнинг ҳақиқатлари фош бўлади”
Қуйида келтириладиган фикрлар, ҳикматлар ижтимоий тармоқлардаги турли саҳифалардан олиб таржима қилинган. Бундан ташқари саҳобаи киромлар, улуғ олимлар, Яқин Шарқ, Осиё, Европа ва Америка мутафаккирларининг бир қатор фикрлари ҳам берилган.
*****
Тулки қуённинг қичқириғини эшитганда, унинг олдига югуриб келади. Лекин ёрдам бериш учун эмас.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Молу дунё ва омад инсонларни ўзгартирмайди. Балки уларнинг қандайликларини кўрсатади.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Сенга аҳамият берганга сен ҳам аҳамият бер. Қолганларга эса, салом-аликнинг ўзи етади.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Қийин вазиятларда инсонларнинг ҳақиқатлари фош бўлади.
*****
Одамлар нарсалар ҳақида гапираётганларида муболаға қилишга (бўрттиришга) мойил бўладилар. Аммо хатоларига келганда эса, ундай эмас.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Бир донишманддан: “Душмандан нима билан ўч олинади?” деб сўралди. Шунда донишманд: “Ўз нафсини ислоҳ қилиш билан” деб жавоб берди.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Баъзи одамлар билан гаплашганингдан кейин юксаласан. Айримларга келсак, уларнинг ёнида сукут қилсанг, шунда юксаласан.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Сукутингни тушунолмаган киши сўзларингни ҳам тушунолмайди.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Сафарга чиқишга қарор қилганингда, йўл кўринади.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Албатта, ошқозон яраси еган таоминг сабабидан пайдо бўлмайди. Лекин у ичингдаги безовталик, ютган ғамларинг, ҳис-туйғуларингдаги таранглик ва қўрқув сабабли пайдо бўлади.
“Тарих мухрлаган сўзлар”
*****
Интернет материалларидан тўплаб, таржима қилувчи
Нозимжон Иминжонов
Ўзбекистонда «Мурувват куни» белгиланди
Орамизда шундай инсонлар бор: улар гапириш, кўриш ва эшитиш неъматидан бебаҳра. Лекин уларнинг меҳрга тўла қалблари бор. Қўллари ҳар доим дуода, тили калимада. Аслида ногиронлиги бор инсонлар эмас улар. Бизнингча, ногирон инсон деб қалб кўзи кўр, лекин тўрт мучаси соғ инсонларни айтиш тўғрироқ бўлади. Ногиронлиги бўлса-да, ҳаётга муҳаббати, Ҳақни танишга бўлган иштиёқи, меҳрга тўла қалби кўпчилигимизга ибрат намунаси бўлишга арзийди. Уларни ҳазрати инсон дейишади.
Пойтахтимиздаги Шайх Зайниддин жоме масжидида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси қошидаги Дин ишлари бўйича қўмита билан жисмоний имконияти чекланган фуқароларимиз ўртасида очиқ мулоқот ташкил этилди.
Давра суҳбатида сўз олганлар бугунги кунда мамлакатимизда дин соҳасида олиб борилаётган ислоҳотлар, ўзгаришлар ҳамда яратилаётган қулайликлар ҳақида гапириб ўтишди.
Шундан сўнг давра суҳбатига таклиф этилган жисмоний имконияти чекланган фуқароларимизнинг фикр-мулоҳазалари ва таклифлари тингланди.
Эндиликда ногиронлиги бор фуқароларимиз учун динни мукаммал ўрганишда турли аудио материаллар ва махсус китоблар тайёрлаш соҳасини ривожлантириш, масжидларимизда уларга ислом динидан етарлича билим берилишини таъминлаш ҳамда уларга бир қатор қулайликлар яратиш бўйича режалар келишиб олинди.
Шунингдек, очиқ мулоқот тарзида ўтган давра суҳбатида муборак Ҳаж ва Умра сафарлари учун жисмоний имконияти чекланган фуқароларимизга квоталар ажратиш масаласи ўртага ташланиб, муҳокама қилинди.
Қолаверса, бундан буёғига ҳар ойнинг биринчи якшанбаси “Мурувват куни” сифатида белгиланиб, бу кунда жисмоний имконияти чекланган фуқароларимиз билан доимий учрашувлар ташкил этилиши йўлга қўйиладиган бўлди.
Матн манбаси: https://kun.uz
“Энг маърифатли имом-2018” кўрик танловининг Тошкент вилояти босқичи ўтказилди
Кеча Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг 2018 йил 10 сентябрдаги 01/А092-сонли буйруғи асосида “Энг маърифатли имом-2018” кўрик танловининг Тошкент вилоят босқичи бўлиб ўтди. Танлов вилоятнинг “Зангиота” жоме масжидида ўтказилди.
Танловга Ўзбекистон мусулмонлари идораси масъул ходими Муҳаммад Аюб домла Ҳомидов, Тошкент вилоят бош имом-хатиби Хайруллоҳ домла Турматов ҳамда Юқоричирчиқ туман бош имом-хатиби Сирожиддин домла Оқилхоновлар ҳакамлик қилдилар.
Сўз бошида Муҳаммад Аюб домла Ўзбекистон мусулмонлари идораси Раҳбариятининг саломини танлов иштирокчиларига етказиб, вилоятда бу йилги танловга ўзгача иштиёқ билан катта тайёргарлик кўрилганини эътироф этиб, танлов иштирокчиларига муваффақиятлар тилади.
Танловда иштирокчиларнинг чиқишлари ҳакамлар ҳайъати томонидан баҳолаб борилди ва танлов натижалари эълон қилинди. Улар қуйидагича:
I ўрин – МИРХАМИДОВ Обид Мирғофир ўғли (Қибрай тумани “Саъдулла Ота” жоме масжиди имом-хатиби);
II ўрин – НУСРАТУЛЛАЕВ Абдулбосит Нусратулла ўғли (Оҳангарон тумани “Абдуқаххор Махсум” жоме масжиди имом-хатиби);
III ўрин – АБДУКАДИРОВ Ашурмат Камолитдинович (Тошкент тумани “Зуннурайн” жоме масжиди имом-хатиби).
Совриндорлар диплом ҳамда қимматбаҳо совғалар билан тақдирланди. Кўрик танловнинг мутлоқ ғолиби Республика босқичига йўлланмани қўлга киритди.
Ушбу кўрик танлов билан биргаликда қуйидаги 8 та йўналишлар бўйича ҳам тақдирлашлар амалга оширилди:
“Энг тарғиботчи имом-2018” – Зангиота тумани “Андалус” жоме масжиди имом-хатиби МИРЖАЛИЛОВ Мирвоҳид Мирсалимович;
“Энг хушовоз муаззин-2018” – Оҳангарон шаҳар “Хонобод” жоме масжиди муаззини ТОШТАНОВ Обиджон Абдутўлқинович;
“Энг таъсирли ижодий иш-2018” – Тошкент тумани “Холмуҳаммад ота” жоме масжиди имом-хатиби БАХРАМОВ Авазхўжа Рахимович;
“Энг ишбилармон мутавалли-2018” – Пискент тумани “Пискент” жоме масжиди мутаваллиси ҚОСИМОВ Халил Маҳмудович;
“Энг миришкор боғбон-2018” – Бекобод тумани “Очамайли” жоме масжиди боғбони БОБОЁРОВ Умирқул Йўлдошевич;
“Энг намунали таҳоратхона-2018” – Зангиота тумани “Зангиота” ёдгорлик мажмуаси директори УРАЛОВ Мансур Анарбаевич ва Бўстонлиқ тумани “Имоми Аъзам” жоме масжиди имом-хатиби АКБАРОВ Хасан Ўзбекхонович;
“Энг замонавий қоровулхона-2018” – Бекобод шаҳар, “Оқ масжид” жоме масжиди мутаваллиси МУРЗАЕВ Абдуссалом Сапарович;
“Энг бой кутубхона-2018” – Чирчиқ шаҳар “Марказий” жоме масжиди мутаваллиси СОЛИЕВ Бахтиёр Усмонович лойиқ деб топилиб, улар ҳам махсус диплом ҳамда қимматбаҳо совғалар билан тақдирланди.
Шундан сўнг кўрик танлов жараёнидан келиб чиққан ҳолда имом-хатибларга лозим тавсия ва маслаҳатлар берилди. Шунингдек, бир неча йилдан буён Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан ташкил этиб келинаётган ушбу кўрик танлов имом-хатибларнинг ўз иқтидорларини янада юксалтиришларида, иқтидорли имом-хатибларимизни элга янада машҳур ва мунзур бўлишларида муҳим аҳамият касб этаётганлиги таъкидланди.
Тадбир Қуръони Карим тиловати ҳамда Она ватанимизнинг тинчлиги ва равнақи, халқимизнинг фаровон турмуши, ёш авлоднинг илму тарбияси ва бахту камоли ҳаққига дуолар қилиш билан якунланди.
Манба: http://fitrat.uz
Таомни тик туриб емайлик!
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан таомланиш одобига доир кўплаб ҳадислар ривоят қилинган. Ана шундай одоблардан бири таомни тик туриб эмас, ўтириб ейишдир.
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам тик туриб сув ичишдан қайтардилар. Шунда: “Таом ейиш-чи?”, дейилди. “У яна ҳам оғирроқ”, дедилар Имом Термизий ва Имом Муслим ривояти. Муслимнинг лафзида: «У яна ҳам ёмонроқ ёки чиркинроқ», дейилган.
Демак, тик туриб таом ёки ичимлик тановул қилиш жоиз эмас. Чунки, тик турганда одам тўлиқ роҳат ҳолида бўлмайди. Шунинг учун егани ва ичгани ҳам яхшироқ фойда бермайди. Бунинг устига тик туриб еб-ичганда овқатлар тўкилиши, исроф бўлиши ҳам бор. Агар мутахассислар бу ҳолатни яхшилаб ўргансалар, албатта, бошқа зарарлари ҳам чиқиши турган гап. Умуман, Ислом маданиятида ўзини билган одам тик туриб на таом ейди, на ичимлик тановул қилади.
Ҳа, азизлар, Динимиз кўрсатган одоб шу. Тик турган ҳолда таом ейилмайди ва ичимлик ичилмайди (фақат замзам тик турган ҳолда, қиблага юзланиб ичилади). Замонавий тиббиёт ҳам тик турган ҳолда шошилиб овқатланиш таомнинг яхши ҳазм бўлмаслиги ва семириб кетиш сабабларидан эканини аниқлади.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам тик туриб замзамдан ичдилар». Бухорий ва Термизий ривоят қилишган ва Термизийнинг лафзида: «Замзамдан ундаги челакдан, тик турган ҳолда ичдилар», дейилган. Шунинг учун ҳам ҳозиргача, замзам ичиш одоблари ҳақида сўз кетганда ушбу ҳадиси шарифга амал қилиш тавсия қилинади.
Муслим, Абу Довуд ва Термизий ривоятида: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам тик туриб ичишдан қайтардилар», дейилган. Муслим ривоятида эса: «Сиздан бирортангиз ҳам тик туриб ичмасин. Ким унутган бўлса, қусиб юборсин», дейилган.
Амр ибн Шуайбдан, у отасидан, у бобосидан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васалламни тик туриб ҳам, ўтириб ҳам ичаётганларини кўрдим». Термизий ривоят қилган.
Уламолар ичимликни тик туриб ёки ўтириб ичиш ҳақида келган ривоятларнинг ҳаммасини жамлаб, таққослаб, бошқа сабабларини ҳам топиб ўрганиб чиққанларидан кейин ўтириб ичиш мустаҳабдир, тик туриб ичиш эса, баъзи вақтларда жоиздир, деганлар.
Доктор Абдурраззоқ Кайлоний шундай дейди: “Ўтириб таом ейиш ва ичимлик ичиш соғлиққа фойдалироқ, тўғрироқ, енгилроқдир. Бунда тановул қилинган нарса ва ичимлик ошқозон деворларига оҳисталик ва мулойимлик билан етиб боради. Аммо тик туриб ичиш суюқликнинг ошқозон тубига қўпол тарзда босим билан тушишишига сабаб бўлади. Бу жараённинг такрорланиши эса меъданинг заифлашиб, пастга осилиб қолишига, шунингдек, ҳазм ишини оғирлаштирадиган бошқа кўнгилсизликларга олиб келади”.
«Умму Фазл розияллоҳу анҳо Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга бир қадаҳ сут юборди. У зот Арафотда тик турган эдилар. Бас, уни олиб ичдилар». Бухорий ривоят қилган.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ўтириш имконсиз бўлган ўринларда, масалан, ҳаж мавсумида одамлар кўп бўлиб, издиҳом катта бўлганда сувни тик туриб ичганлар. Аммо бу ҳол давомий эмас, гоҳида бўларди. Шунингдек, юриб кета туриб ҳам таом ейиш соғликка зарар. Қолаверса, бу иш одобсизлик ҳисобланади.
Доктор Иброҳим Ровийнинг айтишича, инсон тик турганда аъзолари таранг ҳолатда бўлади. Таомларнинг ҳазми осон бўлиши учун эса жисм хотиржам, аъзолар бўш ҳолатда туриши керак. Инсон бундай хотиржамликка ўтирган пайтда эришади. Ана шунда ҳазм қилиш органлари таомни қабул қилишга қулай ҳолга келади.
Доктор Ровий яна шуни қўшимча қиладики, тик турганда таом еб, сув ичиш ошқозон ички деворлари бўйлаб тарқалган асабларнинг кучли рефлексига олиб келади. Агар ушбу асаб рефлекслари тез ва тўсатдан содир бўлса, нейротоксикознинг хатарли учқуни бошланишига, бу учқун юракка салбий таъсир қилишига сабаб бўлиши мумкин. Бу жараёнларни бошидан ўтказаётган одам ўша онда ҳушидан кетиши ёки вафот этиши мумкин.
Шунингдек, тик туриб таомланишга ва ичимлик ичишга одатланиш ошқозон ички деворларининг саломатлигига футур етказиб, яралар пайдо бўлишига ҳам олиб келиши мумкин.
Ҳа, қадрдонлар, ҳар бир ишда бўлганидек, овқатланиш борасида ҳам Динимиз таълимотларига амал қилиб, таомни ўтириб, шошмасдан есак, ичимликни ҳам ўтириб ичсак, дунё ва охират яхшиликларига эришамиз. Дунёда саломат бўлиб, охиратда улкан ажру мукофотларга сазовор бўламиз.
“Ҳадис ва Ҳаёт” китоби ва интернет маълумотлари
асосида Нозимжон Иминжонов тайёрлади