عَنْ أَنَسٍ ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:  إِنَّ للَّهِ أَهْلِينَ مِنَ النَّاسِ. قِيلَ : يَا رَسُولَ اللَّهِ وَمَنْ هُمْ ؟ قَالَ: أَهْلُ الْقُرْآنِ هُمْ مِنْ أَهْلِ اللَّهِ وَخَاصَّتِهِ.

 Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Албатта, инсонлар орасида Аллоҳнинг аҳллари мавжуд”, дедилар. Шунда У зотдан: “Улар кимлар, эй Аллоҳнинг Расули?” деб сўрашди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “(Улар) Қуръон аҳллари. Улар Аллоҳнинг аҳллари ва Унинг хос бандаларидир”, деб жавоб бердилар.

 Аллоҳ таоло қуйидаги оятларда шундай марҳамат қилади:

 ذَلِكَ وَمَنْ يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوب

 (Гап) шудир. Яна кимки Аллоҳнинг шиорларини улуғ деб билса, бас, албатта, (бу) дилларнинг тақвосидандир. (Ҳаж сураси, 32-оят.)

 وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ

 Мўминлар учун қанотингизни қуйи туширинг (камтар бўлинг)! (Ҳижр сураси, 88-оят.)

 وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِينًا

 Мўмин ва мўминларга қилмаган гуноҳлари билан озор берадиган кимсалар бўҳтон ва аниқ гуноҳни ўзларига олган бўлурлар. (Аҳзоб сураси, 58- оят.)

 وعن أبي موسى الأشعري رضي الله عنه قال قال رسول الله صلي اللله عليه و سلم: إنَّ مِنْ إجْلالِ اللهِ تَعَالَى : إكْرَامَ ذِي الشَّيْبَةِ المُسْلِمِ ، وَحَامِلِ القُرآنِ غَيْرِ الغَالِي فِيهِ، وَالجَافِي عَنْهُ ، وَإكْرَامَ ذِي السُّلْطَانِ المُقْسِط رواه أبو داود وهو حديث حسن

  Абу Мусо Ашъарий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу  алайҳи васаллам: “Сочига оқ тушган мусулмонни, Қуръонни ҳифз қилиб, унда ғулувга кетмаган ва ундан узоқлашмаган қорини ва адолатли султонни эҳтиром қилиш Аллоҳни эҳтиром қилишнинг бир навидир”, дедилар. (Абу Довуд ривояти. Ушбу ҳадис ҳасан ҳадисдир.)

 عَنْ عائشةَ رضي الله عنها قالتْ أَمَرَنَا رَسُولُ اللهِ صلي الله عليه وسلم أَنْ نُنَزِّلَ النَّاسَ مَنَازِلَهُمْ رواه أبو داود في سننه والبزار في مسنده قال الحاكم أبو عبد الله في علوم الحديث هو حديث صحيح

 Оиша розияллоҳу анҳо айтадилар: “Расулуллоҳ бизни барча инсонларни ўз ўрниларида кўришимизга буюрардилар”. (Абу Довуд  “Сунан”ида ривоят қилган. Баззор “Муснад” китобида келтирган. Ҳоким Абу Абдуллоҳ “Улумул ҳадис” китобида буни саҳиҳ ҳадис деган.)

 عن جابر بن عبد الله رضي الله عنه أن النبي صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَجْمَعُ بَيْنَ الرَّجُلَيْنِ مِنْ قَتْلَى أُحُدٍ فِي ثَوْبٍ وَاحِدٍ ثُمَّ يَقُولُ أَيُّهُمْ أَكْثَرُ أَخْذًا لِلْقُرْآنِ فَإِذَا أُشِيرَ لَهُ إِلَى أَحَدٍ قَدَّمَهُ فِي اللَّحْدِ. رواه البخاري

 Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий  соллаллоҳу  алайҳи васаллам Уҳуд жангида шаҳид бўлган икки кишини (жаноза ўқиш учун) жамлаб, сўнгра: “Уларнинг қайси бири Қуръонни кўпроқ ёдлаган”, деб сўрар эдилар. Уларнинг қайси бирига ишора қилинса, уни қабрга биринчи қўяр эдилар”. (Бухорий ривояти.)

 وعن أبي هريرة رضي الله عنه عن النبي صلي الله عليه وسلم: إن الله عز وجل قال

 مَنْ آذَى لِي ولياً فقد آذَنْتُهُ بالحَرْبِ . رواه البخاري

 Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қиладилар: “Аллоҳ азза ва жалла айтади: “Ким менинг дўстимга азият берса, унга уруш эълон қиламан”. (Бухорий ривояти.)

 Икки улуғ имом Абу Ҳанифа ва Шофеъий роҳимаҳумаллоҳ: “Агар уламолар Аллоҳ таолонинг дўстлари ҳисобланмасалар, унда Аллоҳнинг бирор дўсти бўлмайди”, дейдилар. Имом Ҳофиз Абу Бакр ибн Асокир эса шундай дейдилар: “Эй дўстим! Аллоҳ сизни ва бизни ўзининг розилигига эришишга муваффақ айласин, ўзидан қўрқадиган ва ҳақиқатда тақво қиладиган  бандаларидан қилсин, шуни билингки, уламоларнинг гўшти заҳардир. Уларни танқид қилувчиларни шарманда қилиш борасидаги Аллоҳ таолонинг одати ҳаммага маълум. Ким уламолар ҳақида ёмон гапларни гапирса, Аллоҳ таоло уни ўлимидан аввал қалб ўлими билан жазолайди.

 فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَن تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ

  “(Пайғамбарнинг) амригахилоф иш тутадиган кимсалар ўзларига бирор кулфат етиб қолишидан ёки аламли азоб етиб қолишидан сақлансинлар”.(“Нур” сураси, 63-оят.)

 Юқоридаги оят ва ҳадислардан маълум бўладики, ҳофизи Каломуллоҳлар, яъни тирик Қуръонларни улуғлаш уларга эҳтиром кўрсатиш бу ибодат ҳисобланиб, албатта ажру-савобга боис бўлади. Уни акси эса, Аллоҳ сақласин, Қуръонни Нозил қилувчи Зотга нисбатан беҳурматлик бўлиб, гуноҳ маъсиятга сабабчи бўлади. Аллоҳ таолодан аввало барчамизни Ўз каломини ёд олишни насиб қилишини ва уни ёд олганларга нисбатан эҳтиром ва ҳурмат кўрсатувчи инсонлардан қилишини сўраймиз. Омийн!

Жалолиддин Ҳамроқулов

Тошкент ислом институти кафедра мудири

“Новза” жоме масжиди имом-хатиби