muslim.uz

muslim.uz

Вторник, 03 Апрель 2018 00:00

Европанинг 10 та йирик масжиди

Европада бугунги кунда муқаддас Ислом дини мавқеи жиҳатидан йирик иккинчи динга айланди. 

Албания, Косова, Босния ва Ҳерсоговина, Туркия сингари мамлакатлар аҳолисининг катта қисмини мусулмонлар ташкил этса, Ғарбий Европада бу миқдор бироз пастроқ. 

2010 йилда берилган маълумотларга кўра, Европа аҳолисининг 44 миллиони мусулмонлардир. 

Бугунги кунда Европада минглаб масжидлар ва номозхоналар фаолият юритади. Биз эса уларнинг ўнтаси ҳақида маълумот берамиз. 

Шарқий Лондон масжиди (East London Mosque)

 

 

1985 йилда асос солинган бўлиб, қурилиш ишларига 22,3 миллион фунт стерлинг сарфланган. Ушбу масжид Лондон шаҳрининг йирик мусулмонлар жамоаси истиқомат қилувчи мавзесида қад ростлаган. Унинг таркибида Лондон мусулмонлари маркази ва Марям маркази фаолият юритади.

Масжидда бмр вақтнинг ўзида 7 минг киши ибодат қилиши мумкин. 

Рим масжиди (Moschea di Roma)

 

 

Рим масжиди 1994 йилда қурилган бўлиб, қурилиш ишларига 40 миллион евро сарфланган ва масжидда бир вақтнинг ўзида 12 минг мусулмон ибодат қилишига имконият яратилган.

Масжид Рим шаҳрининг Париоли туманида жойлашган бўлиб, Европадаги (Россияни қўшмаганда) энг йирик масжид ҳисобланади. 

Женева масжиди (Geneva Mosque)

 

 

1978 йилда асос солинган Женева масжиди Петит-саксонез масжиди номи билан ҳам машҳудир. Ушбу масжид Швейцариядаги энг йирик масжид ҳисобланади. Масжид қурилиши Саудия Арабистони томонидан молиялаштирилган.

Масжид очилишида Саудия Арабистони подшоҳи ҳамда Швейцария Конфедерацияси президенти иштирок этганлиги маълум. Бу масжидда бир вақтнинг ўзида 1,5 минг мусулмон ибодат қилиши мумкинлиги айтилган. 

Мадрид марказий масжиди (Madrid Central Mosque)

 

 

1988 йилда асос солинган ва 30 йилдан буён фаолият олиб бораётган Мадрид марказий масжиди Испания пойтахтининг Тетуан туманида жойлашган. Ушбу масжид Абу Бакр Сиддиқ масжиди деб ҳам аталиб, узоқ вақт давомида қурилган. У Испанияга Ислом дини кириб келганидан қарийб 800 йил ўтиб Мадридда очилган илк масжид экани қайд этилган. 

Глазго марказий масжиди (Glasgow Central Mosque)

 

 

1983 йилда фойдаланишга топширилган Шотландия пойтахтидаги марказий масжид ўз бағрига 2,5 минг кишини сиғдира олади. У Клайд дарёси бўйидаги Горбал туманида жойлашган. 

Суонси масжиди (Swansea Mosque)

 

 

1990 йиллардан буён мусулмонлар учун хизмат қилиб келаётган Суонси масжидида бир вақтнинг ўзида 500 нафар киши ибодат қила олади. Ушбу масжиднинг Уэлсдаги бошқа масжидлардан фарқи шундаки, унинг биноси 1862 йилда қурилган Авлиё Андрю черкови биносида жойлашган. 

1980 йилга қадар унинг ўрнида черков фаолият юритган ва шаҳар маъмурияти катта жамоага эга бўлган мусулмонлар эҳтиёжидан келиб чиқиб фойдаланилмаётган черков биносини масжид учун ажратган. 

Черков биноси 1997 йилда мусулмонларга қарашли хайрия жамғармаси томонидан сотиб олингач қайта қуриш ишлари бошлаб юборилган. 

Гданск масжиди (Мечеть в Гданьске)

 

 

1989 йилда барпо этилган Гданск масжиди Полшада фаолия юритаётган беш масжиддан бири ҳисобланади. Ушбу масжидга араб мамлакатларидан ўқиш учун келган талабалар маблағи ҳисобига барпо этилган. Масжидга шоир Жамолиддин ал Афғонийнинг номи берилган. 

Марям ал Батул масжиди (Mariam Al-Batool Mosque)

 

1982 йилда Малта Республикасининг Паола шаҳрида барпо этилган Марям ал Батул масжиди Коррадино масжиди номи билан ҳам машҳур. Ушбу масжиднинг дастлабки тамал тоши 1978 йилда Муаммар Қаддафи томонидан қўйилган бўлиб, 1984 йилдан иш бошлаган. У Малтада қурилишига расман рухсат берилган ягона масжиддир.

Ушбу масжид Малтага ишлаш учун келган ливиялик муҳожирлар учун хизмат қилган. 

Сеграт масжиди (Moschea di Segrate)

 

1988 йилда очилган ал-Раҳмон масжиди ёки Сеграт масжиди номлари билан аталувчи масжид Италиянинг Милан шаҳри яқинидаги Сеграт шаҳрида жойлашган. Маълумотларга кўра, Сеграт масжиди Италиянинг Лучерасида 688 йил олдин (1300 йилда) охирги масжид бузиб ташланганидан сўнг очилган биринчи масжид сифатида тарихга киритилган.

Масжид қошида Милан ва Ломбардия учун мусулмон маркази ҳамда “Ислом хабарчиси” журнали фаолият юритади. 

Дублин масжиди (Dublin Mosque)

 

 

Дублин масжиди Ирландиянинг пойтахти Дублин шаҳридаги Жанубий айланма йўлда жойлашган бўлиб, Ирландия Ислом жамғармасининг штаб-квартираси ҳисобланади

Ушбу масжид биноси фаолият юритмаётган черов асосига ташкил этилган. Масжидда бир вақтнинг ўзида 500 нафар мусулмон ибодат қилиши учун шароит яратилган.

Маълумотларга кўра, Ирландияда мусулмон жамоалари сони 1990 йилларда муҳожирлар ҳисобига кўпайган. Республикада 2016 йилги статистикага кўра, 63 минг мусулмон яшайди.

 

ЎМИ Матбуот хизмати

Жорий йилнинг 3 апрель куни Самарқанд вилояти вакиллиги томонидан вилоятда фаолият олиб бораётган "Имом хатибларнинг билим савиясини оширишга каратилган киска муддатли" ўкув-курслари ташкил этилди. Ўқувлар уч кун давомида ўтказилиши режалаштирилган бўлиб, 3-5 апрел кунлари Самарқанд қишлоқ хўжалик институти қошидаги 1-сонли академик лицейда бўлиб ўтади.

Ушбу ўқув курсларга жами 285 нафар имом хатиблар жалб қилинган бўлиб, улар беш гуруҳга бўлинган ҳолда машғулотларда иштирок этадилар. Ҳар бир гуруҳга бир туман-шаҳарларнинг ҳоким ўринбосарлари, имом-хатиблари, вилоятдаги олий ўқув юртлари ректорлари, идора ва ташкилотларнинг раҳбарлари масъул этиб белгиланган.

ЎМИ Матбуот хизмати

“Odoxa” таҳлил маркази Франция аҳолиси ўртасида салафийликка муносабатлари ҳақида сўров ўтказди. Бу ҳақда "Islam-today" нашри хабар берди.

Тадқиқот натижаларига кўра, мамлакат аҳолисининг 90 фоизи салафийлик оқимини таъқиқлашни қўллаб-қувватлашга тайёргарлигини билдирди, 80 фоиздан кўпроқ киши салафийлик тарафдорлари бўлган чет эл фуқароларини депортация қилинишига рози эканлигини билдирди, сўровнома қатнашчиларининг 61 фоизи Францияда фавқулодда ҳолат режимининг қайта тикланишини қўллаб-қувватлаши учун овоз берган. Эслатиб ўтамиз, бир муддат олдин собиқ бош вазир Мануэль Вальс Францияда салафийлик оқимини таъқиқлаш бўйича таклиф билан чиққан эди.

ЎМИ Матбуот хизмати

Жорий йилнинг 31 март куни АҚШдаги Замонавий санъат музейида Миссуридаги Америка-Ислом муносабатлари кенгаши (The Council on American-Islam Relations in Missouri –CAIR-MO) томонидан ҳар йили ўтказиладиган Бадиий кўргазма очилди. Тадбирнинг асосий ташкилотчилари – опа-сингил Садия ва Юсро Али бўлиб, бу йилги кўргазма «Ижодкорлик ва ўзликни англаш: Америка мусулмонлари бадиий кўргазмаси - 2018» деб номланди.

Миссуридаги CAIR кенгашининг мақсади 2000 йилнинг октябрь ойида Шарқий Миссури ва Жанубий Иллинойс штатларида яшовчи мусулмонларга ўз ҳуқуқларини яхшироқ англаш ва Америка маданий ҳаётининг фаол иштирокчилари бўлишларида ёрдам бериш экани айтиб ўтилган. Шу тариқа, CAIR-MO кенгаши мусулмонлар ва мусулмон бўлмаган аҳоли ўртасида кўприк яратишга ҳамда америка халқига Ислом динини асл ҳолатида тушунтириб беришга ҳаракат қилмоқда.

Опа-сингил Алилар 2017 йилдан бадий кўргазма ташкил этишни бошлашган ва уларнинг фикрича, АҚШдаги мусулмон жамоатчилиги жамият ҳаётидаги энг муҳим жиҳат – санъатни унутиб қўймоқда. Уларнинг фикрича, бу соҳа хавф-хатар билан алоқадор бўлмаган соҳа, шунинг учун санъат аҳли ҳеч қандай тўсқинликсиз ва ишонч билан ўз ижодларини тақдим қилишлари мумкин.

2017 йилда CAIR-MO Америка жамоатчилиги орасида «портлаш»ни юзага келтириб, жуда машҳур ҳодисага айланганини таъкидлаб ўтиш жоиз. Қатнашчилар «анъанавий ислом санъати» тақдимотини кутишганди, аммо уларнинг эътиборига тасвирий санъат, шеърият ва амалий декоратив ишларининг ранг-баранг шакллари тақдим этилди. Бу йил ҳам опа-сингил Алилар ўз маҳоратларини яна бир бор кўрсатишга қарор қилишди.

Шунингдек, у кўргазма қатнашчилари турли этник гуруҳларидан ташкил топган бўлиб, бу ҳолат уларга ўз ҳаётий тажрибаларини турли хил усулда намоён қилишга ёрдам беради, деб ҳисоблайди. Кўргазма доирасида тасвирий санъатдан ташқари, кичик либослар намойиши, адабий асарлар ва тўқимачилик маҳсулотлари ҳам тақдим этилди.

ЎМИ Матбуот хизмати

Миср марказий сайлов комиссияси раиси Лошин Иброҳим мамлакатнинг амалдаги давлат раҳбари Абдул Фаттоҳ Ас-Сисий президентлик сайловларида 97 фоиз овозга эга бўлганини маълум қилди. "Reuters" агентлиги шу ҳақда хабар берди.

Манбага кўра, Миср президенти сайловларида иштирок этганлар сони мамлакат аҳолисининг 41,05 фоизини ташкил қилган.

Ас-Сисийнинг сайловлардаги рақиби унча таниқли бўлмаган сиёсатчи Мусо Мустафо Мусо Муҳаммад бўлди. У атиги 2,92 фоиз овоз тўплаган.

Абдул Фаттоҳ Ас-Сисий 2018 йилнинг июнь ойи бошида Палата вакиллари олдида қасамёд қилади ва шу тариқа унинг иккинчи президентлик муддати бошланади.

ЎМИ Матбуот хизмати

ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ

КОНЦЕПЦИЯ

Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.

Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.

Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.

Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.

Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.

Ушбу рукнда:

- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;

- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;

- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;

- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.

Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.

 

Top