muslim.uz
Деновда тиловат йўналишида энг яхши қориялар аниқланди
Бугун, 29 январь куни Қуръон мусобақаси Сурхондарё вилоятининг Денов туманида ўтказилмоқда.
Деновдаги Имом Бухорий жомеъ масжидида ўтказиладиган саралаш мусобақасида 30дан ортиқ қориялар иштирок этди.
Сурхондарё вилояти Денов туманида ташкил этилган Қуръон мусобақасининг аёллар ўртасида ўтган саралаш босқичи натижалари билан танишинг.
Тиловат йўналиши
18-25 ёш
1. Сайфиддинова Шахноза
2. Зайниева Омина
3. Муталибхонова Зуҳрахон
26-40 ёш
1. Жамилова Дилфуза
2. Жамилова Шоиста
3. Маматраҳимова Махфират
Мусобақа ғолибларига ташкилотчилар томонидан диплом ва эсдалик совғалари берилди.
Бизни muslim.uz портали ва ижтимоий тармоқларда кузатинг.
ЎМИ Матбуот хизмати
Вақт қиличдир, агар сен уни кесмасанг, у сени кесади
Ислом вақтнинг қадр-қимматини билдирадиган ва уни жуда эъзозлайдиган дин.
Вақт – гўё ҳаёт кийими тўқиладиган иплар бўлиб, унинг пишиқ ва нафислигига қараб ҳаёт азиз ва бебаҳо бўлади. Агар иплар ёмон ва тўзиган бўлса ҳаёт ҳам тубан, бемаъно ва мазмунсиз бўлади. Вақтнинг яна бир хусусияти агар у ўтиб кетса, қайтиб келмайди. Вақт инсон сарф қиладиган асосий дастамоясидир. У қанчалик кўп бўлса ҳам оздир. Оз бўлсаю баракали бўлса, у кўпдир. Инсон ўз ҳаётининг ҳар бир дақиқа ва лаҳзасидан унумли ва баракали фойдаланиб, уни яхши амаллар қилишга сарфлаши вожибдир. Шунда у Ҳазарати Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в) марҳамат қилиб айтган ҳадиси шарифлари мазмунига мувофиқ иш тутган бўлади. Расулиакрам (с.а.в) дедилар:
“Қиёмат кунида банданинг қадами то тўрт нарсадан сўралмагунча жойидан жилмайди; умрини қандай ўтказгани, ёшлигида нима қилгани, молини қаердан топиб нимага сарф қилгани, илмига қай даражада амал қилгани ҳақида” – дейилади.
Ислом таълимоти ялқовлик, лоқайдлик, бепарволик каби ижтимоий иллатлардан узоқда бўлишимизга, ундан паноҳ тилашимизга амр қилади ва ҳар вақт ҳар куни эрта туришга ва хайрли амалларни қилишга, ҳамда ёшлик, сиҳҳат-саломатлик, бойлик, бўш вақт ва дунё ҳаётини ғанимат билишга чорлайди. Имом ат-Термизий ривоят қилган ушбу хадисда Расулуллоҳ с.а.в насиҳат килиб:
“Беш нарсани беш нарсадан олдин ғанимат билинг: кексаликдан олдин ёшликни, бетобликдан олдин саломатликни, фақирликдан олдин бойликни, бандликдан олдин бўш вақтингни, ўлимингдан олдин тирикликни ғанимат билинг ”. –дедилар.
Буюк олим ва воъиз имом Ҳасан Басрий (р.ҳ) айтадилар: “Ҳар кун тонг ёришганда Аллоҳ таоло томонидан бир жарчи: “Эй Одам боласи! Мен янги кунман. Сенинг барча амалингга гувоҳман. Мендан бу кунда солиҳ амаллар қилиб, фойдаланиб қол, чунки мен то қиёматгача сенга қайтмайман,-деб жар солади”.
Инсон азиз умрини ва олтиндан ҳам қимматли бебаҳо вақтини ғанимат билиши лозимлигини Қуръони карим оятлари шундай талқин қилади:
Ахир, Биз сизларга эслатма оладиган киши эслатма олгудек узун умр бермаганмидик?! Сизларга огоҳлантирувчи (пайғамбар) ҳам келган эди-ку!...”.
Улуғ аждодларимиз кунларини, вақту соатларини фойдали иш қилишга, гўзал аҳлоқий ва илмий даражаларга етишиш йўлида сарф қилишда доим огоҳ ва сергак эдилар. Шунинг учун ҳам уларнинг бугунлари кечагисидан, эртанги кунлари бугунгисидан аъло ва афзал бўларди. Улар: “Вақт қиличдир, агар сен уни кесмасанг у сени кесади”.-деган ҳикматли сўзга амал қилишган.
Ҳар биримиз ўтаётган кунимиз, вақтимиздан ибрат олмоғимиз лозим. Зеро, кеча ва кундуз янгиларни эскиртиради, узоқларни яқин қилади, умрларни қисқартиради, ёшларни қаритади, кексаларни фонийлик сари етаклайди. Ҳукамолардан бири шундай дейди: “Ким кунини бекорга ўтказса, бир яхши амални қилмаса, инсонларга чиройли сўз ёки яхши муомала қилмаса, бир илму маърифат ҳосил қилмаса, у кунига жабр қилиб, ўзига зулм қилибди”. Доно халқимизда бир мақол бор, унда шундай дейилади: “Вақтинг кетди, бахтинг кетди” Ҳа, вақт гўё улуғ бахт кабидир, уни ғанимат билмаслик катта гуноҳдир: Кунлар, вақтлар тинмай ўтса-ю, қайтиб келмас дақиқаларимизга бепарво бўлсак, бундан панду-насиҳат олмасак, икки дунё саодатига асло мушарраф бўла олмаймиз. Албатта, оқилу донишманд инсон атрофга ибрат назари билан боқади, дунёда кечаётган ҳодиса ва ўзгаришларга, олтиндан қимматли вақтни қадрлаш зарурлигини қалбида тасдиқлайди ва шунга мувофиқ иш тутади.
Улуғ пиру муршидлардан бири Баҳоуддин Нақшбанд ҳазратлари бундай деб марҳамат қилганлар: “Ким вақтини зое кетказса, вақт унинг душманига айланади, нафаснинг зое бўлишига йўл қўйманг ва ундан эҳтиёт бўлинг”.
Донишмандлардан бири шундай деган экан: “Уч кунлик дунёни бир кун деб ҳисобла. Бир кун ўтиб кетди, яна бир куни келадими, йўқми, Аллоҳ билади. Сен ҳозирги кунингни ғанимат билиб, ҳаракатдан тўхтама”. Биз учун умримиз неча кундан иборатлиги эмас, балки бугунги кунимизда, айни лаҳзаларда қандай яшай олишимиз муҳим. Бугунимизни, ҳозиримизни қандай ўтказишимиз аҳамиятли. Зеро, улуғлар айтганидек, одамзот ҳаёти тежалган вақтга қараб узаяди.
Жамиятимиздаги барча инсонлар, улар ким ва қандай мавқега эга бўлмасинлар, айниқса, келажагимиз бўлган ёшларимиз, азиз фарзандларимиз олтиндан қиммат вақт ва ундан унумли фойдаланиш ва уни ғанимат билиши лозимдир. Бунинг учун ҳар бир киши ҳаётдаги масъулиятини чуқур англаган ҳолда иш тутмоғи зарур бўлади. Шунинг учун ёши улуғ кексаларимиз, муҳтарам ота-оналар фарзандларимиз таълим-тарбиясига бепарво бўлмаслигимиз уларни ўз вақтларини тўғри, солиҳ фойдали амаллар қилишга сарфлашни ўргатишимиз керак. Айниқса, шу кунларда уларни ҳур диёримизда илм масканлари эшиклари касб-ҳунар эгаллаш учун очиб берилганда вақтни ғанимат билиб, барча диққат эътиборларини чуқур билим олишга ундашимиз даркор бўлади. Чунки, бугунги кунимиз ва порлоқ келажагимиз, ана шундай салоҳиятли фарзандларимиз қўлидадир. Инсон ҳаётда ўз олдига маълум бир мақсадни қўйган бўлади, ана шу мақсадга эришишда вақтдан ва ўз имкониятидан ўринли фойдаланишни режага солиши айни муддаодир. “Вақтни зое қилиш” йўлида айрим кишилар тутган йўлдан мутлақо юрмаслик, балки инсонга берилган вақт ва ҳаёт муддати Аллоҳ таоло томонидан чегарали берилганини ва уни ўз ўрнида ишлатиш инсонга ҳаётий дунё бахтини ва ухровий дунё саодатини топиши йўлида асосий омил эканини яхши билиши керак бўлади.
Оқил киши вақтга бепарво бўлиши мутлақо мумкин эмас. Хасис одам мол-дунёга зиқна бўлганидек, мусулмон киши ҳам вақти бекор кетишига рози бўлмаслиги керак.
Инсон баъзан ўзи яшаб ўтказган ҳаётга қарайди. Ҳаёти бошланган соатдан хисоблаб, шунча йил, шунча кун яшабман-а, дейди. Лекин бу муддат унга бир кун ўтганга ҳам ўхшамайди. Инсон бу ҳақиқатни шу дунёнинг ўзидаёқ ҳис этмоқда.
Динимиз вақтни ғанимат билишга ундаб, саҳар вақтида ибодат учун туришга буюради. Куннинг аввалги қисмидан унумли фойдаланган киши қолган қисмини ҳам зоя кетказмайди. Бунинг учун қуёш чиқмасдан илгари уйқудан уйғониш ва бомдод намозини белгиланган вақтда адо этиш керак. Расулуллоҳ алайҳиссалом айтганлар: «Эй Аллоҳим, эрта саҳардан уйқуларидан турган умматларимга баракот ато қилгин». Чошгоҳ вақтигача ухлаш ғафлат уйқусидир. Бошқалар дунёси ва охиратлари учун қимирлаб-ҳаракат қилиб турган бир вақтда ухлаб ётиш ҳеч дуруст эмас. Расулуллоҳнинг қизлари Фотима онамиз айтади: «Эрталаб ухлаб қолган эканман, отам мени уйғотиб, шундай дедилар: «Эй қизим, уйғонинг, ғафлат уйқусида бўлманг, Аллоҳ субҳдан то қуёш чиққунича ризқларни тақсимлаб беради». Демак, дангаса ёки дангаса эмасликни ўша вақтда уйғониш ёки уйғонмасликка қараб билса бўлар экан. Банданинг зиммасига юклатилган вазифалар унинг вақтини олади. Лекин шу билан бирга, у вазифаларни адо этишда вақтлари кетса ҳам ундан ибрат ва сабоқ олишлари мумкинлигини эслатиб қўяди.
Демак, олтиндан қиммат бебаҳо вақтларимиз, кунларимиз, соатларимиз ва дақиқаларимиз ҳамда ҳар бир кираётган ва чиқаётган нафасларимиз ҳисоб-китобли эканини асло унутмайлик.
Одилжон НАРЗУЛЛАЕВ,
Янгийўл тумани
«Жомеъ» жоме масжиди имом-хатиби.
ЎМИ Матбуот хизмати
Ўзбекистон Республикаси Биринчи Президенти Ислом Абдуғаниевич Каримовнинг рафиқаси Татьяна Акбаровна Каримова билан суҳбат
Деновдаги мусобақа қизғин давом этмоқда
Бугун, 29 январь куни Қуръон мусобақаси Сурхондарё вилоятининг Денов туманидаги “Имом Бухорий” жомеъ масжидида ўтказилмоқда.
Қуръон мусобақасининг туман-шаҳар саралаш босқичида 90дан ортиқ қори ва қориялар иштирок этиши кўзда тутилган.
Бугунги мусобақани дастлаб қорияларимиз бошлаб беришди. Улар бирма бир ҳифз ва тиловат йўналишларида ўзларининг салоҳиятларини намойиш этмоқдалар.
Мусобақаларни Muslim.uz порталида ва унинг ижтимоий тармоқлардаги саҳифадарида кузатиб боришингиз мумкин.
Мусобақа ғолиблари вилоят босқичида иштирок этиш ҳуқуқини қўлга киритадилар.
ЎМИ Матбуот хизмати
Боланинг бўш вақти – шайтоннинг иш вақти
Адашмасам, йигирма йилча бурун телевидениеда ёзуви Шароф Бошбеков билан бир суҳбат бўлган эди. Ўшанда журналист қиз ёзувчидан: “Қандай аёлларни ёқтирасиз?” деб савол берган эди. (Саволнинг даҳшатлигини қаранг, аёл кишида, барибир). Бунинг-ку, савияси маълум бўлди, қани ёзувчи нима деб жавоб қилар экан, деб турган эдик, Шароф ака: “Мен юкли аёлларни яхши кўраман, чунки улар янги авлодни дунёга келтиради”, деб жавоб берди. Жавобни эшитиб ёзувчининг ҳозиржавоблигига қойил қолдик ва ўшанда юкли аёлларни ҳамма яхши кўриб, эъзозлаши ёдимизга келиб қолди. Негаки, юкли аёл миллатнинг давомчисини дунёга келтириш учун ўзи нариги дунё остонасига бир бориб келишини билади ва фарзандини соғ-саломат қўлига олиши учун шунга жасорат этади. Нозиккина жуссага бундан ортиқ қаҳрамонлик бўлиши мумкинми?
Ана шу мурғак жонни тўққиз ой жисмида кўтариб юриб ҳомиладорлик азобларини мамнуният ила ўтказган, фарзанди дунёга келар чоқда икки дунё орасида туришга рози бўлган; этидан эт, кўзидан нур, қалбидан қур... бериб бир фарзандни дунёга келтирган фидокор она, чақалоғини бағрига босиб, юзини тимдалаган қўлчаларидан ўпиб турган бахтиёр она, фарзанди эндигина тетапоя бўлганда оёқчаларини кўзга сурган муштипар она – ана шу кўзининг қувончи улғайгандан кейин, мана шу қўллари билан муштлаб уришини, оёқлари билан қарсиллатиб тепишини тасаввур қила оладими?..
Одамнинг ота-онасидан кейинги энг меҳрибони опаси бўлади. Онаси билан опасига полвонлик қилган бешариқлик йигитча туғилган чоқда ҳаммадан кўп ана шу опаизори севинган. Бешигини тебратган, ҳўл қилиб қўйган иштончаларини ювган, нозиккина жуссасида аввал кўтариб, кейин етаклаб ўйнатган, овқатини едирган... Чунки шу мушфиқа опа менинг ҳам энди укам бор, у бир паҳлавон йигит бўлади, менинг ҳимоячим, суянган тоғим, арслоним бўлади, деб қанчалар севинган...
Яна бу воқеа қаерда бўляпти денг, илму ижоднинг, юксак одоб-ахлоқнинг макони саналган – Фарғонада. Дину диёнатдан йироқ, таълим-тарбияси ҳам ўзига яраша, аллақандай манзилда шундай ҳодиса юз берса-ку, астағфируллоҳ, Аллоҳ ундайларнинг юзини тескари қилсин, деб ёқангизга туфлаб қўярсиз, аммо бизнинг мумтоз тарбия маконимизда бўлгандан кейин ҳар қандай одамнинг ақли шошиб, нима дейишни билмай қолар экан. Ахир бизнинг на диний, на миллий тарбиямиз онага, опага қаттиқроқ гапиришни ёқламайди.
Бинобарин, динимиз таълимотига асосланган миллий тарбиямизда “Жаннат оналар оёғи” остида экани айтилади.
Абу Ҳурайрадан розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда “Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурига келиб: «Эй Аллоҳнинг Расули, менинг чиройли муомала қилишим учун инсонларнинг қайси бири ҳақлироқ?» деганида, у зот: «Онанг», дедилар. «Кейин ким?» деди. «Онанг», дедилар. «Кейин ким?» деди. «Онанг», дедилар. «Кейин ким?» деди. «Отанг», дедилар. (Имом Бухорий ва Муслим ривояти).
Ҳадиси шарифда чиройли муомала қилиш ҳақида савол бериляпти. Набий алайҳиссалом чиройли муомалани аввало онага қилиш ҳақида насиҳат қиляптилар. Бу тавсия фитратида чиройли муомаласи бор одамларга дахлдор. Аммо хулқида чиройли муомаласи бўлмаган одамлар-чи, на онанинг, на отанинг, на опа-сингилнинг ҳақини билмайдиган қалби қашшоқ кимсалар нима қилсин! Уларнинг онгида болалигидан ана шундай фазилат шакллантирилмаган бўлса, нима қилади! Исо алайҳиссалом айтганидек, у ҳам ўзида борини беради-да: белкўракни кўтариб гоҳ онасини, гоҳ опасини қувлаб тўғри келган жойига уриб майиб қилади...
Бундай кўрнамаклар қайдан чиқаяпти, кимнинг тарбиясини олаяпти улар. Президентимиз таъбири билан айтганда, боланинг бўш вақти – душманнинг иш вақти. Болалигидан дину диёнатни ўрганмаган ўсмир ҳар жойда саёқ юриб бошвоқлардан ошно-улфатлар орттиради, ичкиликка ружу қўяди; ижтимоий тармоқлардан нияти бузуқ кимсаларни топиб олиб аста-секин уларнинг таъсирига тушиб боради; телевидениеда узлуксиз намойиш этиладиган ўзга миллатлар сериалларидаги отасининг ёқасидан тутиб унга бақирадиган тажанг персонажларга тақлид қилади. Шунинг учун ҳам буюк зотлар Аллоҳ таолога “Ўз ҳолимга ташлаб қўйма!” деб муножот қилган ва бизга ҳам шуни ўргатган.
Улуғларимиз ота-онанинг фарзанди билан эҳтиёт бўлиб гаплашиб бошлагани ўша фарзанднинг оқ бўлиб бошлаганидан дарак беришини айтганлар.
Шундан хулоса қиладиган бўлсак, жабрдийда она ва опа ҳозир шифокорлар назоратида, уларнинг яраси-ку битиб кетар, бироқ эндигина 21 ёшга тўлган, бутун ҳаёти ҳали олдинда бўлган; ҳам онасига, ҳам опасига оқ бўлган ана шу йигитчанинг аҳволи нима кечади... шуни ўйлаб ачинади одам.
Дамин Жумақул
ЎМИ Матбуот хизмати
ХОРИЖДАГИ ЮРТДОШИМ САҲИФАСИ
КОНЦЕПЦИЯ
Дунё дарвозалари янада кенгроқ очилиб, хорижий давлатлар фуқароларининг юртимизга келиб-кетишларига қулай шароитлар яратилмоқда. Жумладан, 39 та давлат фуқароларига туристик визаларни расмийлаштириш тартиби соддалаштирилди, Ўзбекистон билан визасиз давлатлар сони кўпайди.
Шунинг баробарида бизнинг юртдошларимизнинг ҳам хорижий давлатларга чиқиши ортмоқда.
Одатда, чет элга, умуман, йўлга чиқаётган ҳар қандай йўловчига олдиндан йўловчилик машаққатини тортган, бу борада бой тажриба тўплаган кишилар; китоб кўрган олиму уламолар йўл-йўриқлар кўрсатиб, панду наисҳатлар қилишган. Зеро, нотаниш манзиллар сари сафарга отланган кишиларга бундай тавсияю насиҳатларнинг аҳамияти жуда ҳам катта.
Бинобарин, хорижга чиқаётган мўмин-мусулмонлар ушбу сафарида давлатнинг қонунларига амал қилгани каби шариатимиз кўрсатмаларига ҳам амал қилмоғи ниҳоятда муҳимдир.
Масаланинг ана шу жиҳатлари эътиборга олиниб, muslim.uz Интернет порталида “Муҳожир ватандошлар” лойиҳаси иш бошлади. Ушбу лойиҳа доирасида янги рукн очилиб “Хориждаги юртдошим” номланди.
Ушбу рукнда:
- хорижда таълим олаётган, меҳнат қилаётган, узоқ муддатга даволанишга кетган ватандошларимиз тўғрисида ҳаётий мақолалар;
- йўлга чиқувчиларга тавсиялар, маслаҳатлар;
- узоқ муддатли сафарларнинг ижтимоий ҳаётга, оилавий масалаларга таъсири ва бошқа долзарб муаммоларга доир савол-жавоблар дастурий равишда ёритилади;
- Интернет сайтда эълон қилинган мақоланинг аудио формати ҳам тавсия қилинади.
Ушбу материаллар оят, ҳадис ва уламоларимизнинг илмий меросларига асосланган ҳолда ёритилади.