muslim.uz
Рўзадорлар қандай таомланиши зарур?
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти томонидан рўзадорлар учун соғлом овқатланиш юзасидан ишлаб чиқилган тавсияларга амал қилиб, ортиқча вазндан халос бўлиш, қон босими ва организмдаги холестерин миқдорини пасайтиришга эришиш мумкин.
Хусусан:
кундузи ҳаво ҳарорати юқори бўлган пайтда салқин ва соя жойларда қолиш ҳамда қуёшда узоқ юрмаслик тавсия этилади;
ифторлик ва саҳарлик оралиғида кўп миқдорда сув ичиш мақсадга мувофиқ, чунки кундузи ҳаво ҳарорати юқори бўлиши кўп тер ажралишига сабаб бўлади.
Шу боис кун давомида йўқотилган суюқлик ўрнини қоплаш эҳтиёжи юзага келади. Бунинг учун эса камида 10 стакан сув ичиш тавсия этилади.
Серсув маҳсулотлар тановул қилиш орқали ҳам бу меъёрни қисман қоплаш мумкин. Масалан, саҳарлик пайтида ёки ифторликдан кейин дессерт сифатида ҳўл мевалардан ейиш фойдали.
“Ачиқ-чучук” салати таркибидаги бодринг ва помидор ҳам серсув неъматлар ҳисобланади.
Шўрва ёки сабзавотли салатлар сингари сувга бой таомларни ҳам истеъмол қилиш мумкин.
Таркибида кофеин мавжуд бўлган кофе, чой, кола каби ичимликлардан воз кечиб турган маъқул. Чунки бу модда инсон организмида сув миқдори камайиши (дегидрация)га олиб келади.
Шунингдек, газланган шакарли ичимликлар калорияга бой бўлишини эсдан чиқармаслик зарур.
Кун давомида жуда кўп ҳаракат қилиш организмнинг кўп миқдорда сув йўқотишига олиб келади. Қисқа муддатли сайр ёки чигалёзди машқлари сизни тонусда ушлаб туриши мумкин. Аммо кун бўйи ҳаракатсиз ўтириш ҳам тавсия қилинмайди.
Соғлиқни сақлаш вазирлиги
Матбуот хизмати.
Фатвога журъат қилиш
Бисмиллаҳир роҳманир роҳим
Aлҳамдулиллаҳи роббил аъламин. Aллоҳумма солли ала саййидина Муҳаммад ва аъла аълиҳи ва асъҳабиҳи ажмаъийн.
Фатво саволга жавоб бериш маъносини англатади. Истилоҳда эса, киши саволига шаръий далил асосида жавоб бериш маъносида ишлатилади. Фатво беришнинг ўзига хос шартлари мавжуд. Мўътабар манбаларда қайд этилишича, араб тили, Қуръон ва ҳадис илмлари, фиқҳ ва Ислом тарихини чуқур ва мукаммал биладиган ва яна бошқа зарур сифатларга эга бўлган шахсларгина фатво бериш ҳуқуқига эга. Имом Шотибий фатво бериш масъулияти ҳақида тўхталиб, қуйидагиларни таъкидлайди:“Муфтий – ҳукмларни етказишда Расулуллоҳга (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ўринбосар ва У зотнинг меросхўри ҳисобланади. Шу боис у – Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) номларидан гапиради”. Қолаверса Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Имом Доримий ривоят қилган ҳадисда бу борада огоҳ ва эътиборли бўлишга чақириб: “Фатвога журъатли бўлганларингиз дўзахга журъатли бўлганингиздир”,
деганлар. Яъни, воқеъликни тўлиқ ўрганмай, етарли билим ва тажриба орттирмай туриб, қўрқмасдан, журъат билан фатво беришдан қайтарганлар. Буни чуқур англаб етган мусулмонларнинг дастлабки авлодлари ўзларидан илмли шахс бўлган жойда сукут сақлашган. Имом Нававий (раҳматуллоҳи алайҳ) ўзларининг “ал-Мажмуъ” номли китобида Абдураҳмон ибн Аби Лайлодан қуйидагиларни ривоят қилади: “Расулуллоҳ нинг (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) 120 саҳобаларидан савол сўралганда, “анавидан сўранг”, деб бошқаларига ишора қилишар ва охири айланиб биринчи кишига савол қайта берилганини кўрдим”. Шайх Рамазон Бутий айтади: “Ҳукм чиқариш илми тиббиёт илми кабидир. Мабодо бировнинг фарзанди оғир касалга чалиниб қолса, у тегишли ташхис қўйиш ва фарзандини даволаш учун тиббиётга оид китобларни титадими ёки малакали шифокорнинг олдига борадими? Тўғрисини айтганда, унинг эси жойида бўлса, кейинги йўлни тутади. Динда ҳам худди шундай. Аслида у тиббиётдан ҳам муҳимроқ, шунингдек, қамрови жиҳатидан хавфлироқдир”.
Хулоса ўрнида айтиш жоизки, киши ўзи билмаган масала ҳақида сўралганда унга илмсиз ҳолатда жавоб бериши ҳалол бўлмайди. Aгар ўша ҳолатда ҳам жавоб беришдан ўзини тиймай фатво беришга журъат қилса, ундай инсон гўё жаҳаннамга ошиқаётган киши бўлади. Aллоҳ таоло бизларни жоҳилона илмсиз ҳолатда фатво беришдан асрасин.
ЖAМОЛИДДИНОВ СAЛИМХОН
Мир Aраб олий мадрасаси талабаси
«Мулла Абдуғаффор ҳожи» масжиди очилди
Ойлар султони Рамазон яқинлашгани сайин юракларимиз ҳапқириб боряпти. Чунки мўмин-мусулмонлар бу ойнинг файзини, шукуҳини яхши билишади. Бу ойда ҳар бир амалга кўплаб савоблар, улкан ажрлар берилади. Айниқса, бу ойни янги масжидда кутиб олишнинг ва таровеҳларни гўзал жомеда адо этиб, хатми Қуръонларга сомеъ бўлишнинг таровати бўлакча.
18 март Тошкент вилояти Бекобод туманидаги “Мулла Абдуғаффор ҳожи” жоме масжиди қавми учун қувончли кун бўлди. “Исфара” маҳалласи аҳолиси шоду хуррам. Чунки бу ҳудудда гўзал жоме очилди.
– Алҳамдулиллаҳ, намозхонларимиз сони кўпайиб, эски масжидимиз ўрнида замонавий жоме қад ростлади, – дейди “Мулла Абдуғафффор ҳожи” масжиди имом-хатиби Комилжон домла Авазов. –
2021 йилда қурилиши бошланган жоме бу йилги Рамазон арафасида мўмин-мусулмонлар ихтиёрига топширилди. Янги масжидда бир вақтнинг ўзида 500 киши бемалол ибодатларни адо этиши мумкин. 24 метрлик гумбаз Бекобод–Тошкент катта йўлидан ўтган-қайтган йўловчиларнинг кўзига яққол ташланади. Бу маърифат масканимиз катта йўлга 300 метр масофада жойлашгани намозхонларга қулайлик яратади.
Масжиднинг очилиш маросимида Тошкент вилояти бош имом-хатиби Жасурбек домла Раупов, туман ва шаҳар бош имом-хатиблари, домлалар, нуроний отахонлар, маҳалла фаоллари, ҳомийлар ва саховатпеша инсонлар иштирок этишди.
Аллоҳнинг байти гўзал тарзда бунёд этилишига ҳисса қўшган барча азизларимиздан Аллоҳ рози бўлсин, дея очилиш маросими сўнгида хайрли дуолар қилинди.
Тошкент вилояти вакиллиги Матбуот хизмати
Хушхабар: “Исломобод” масжиди янги биноси очилди
Бугун, 22 март куни Тошкент шаҳри Олмазор тумани “Исломобод” жоме масжиди янги биноси иш бошлади. Унинг очилиш маросимида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари, уламолар, имом-хатиблар, маҳалла фаоллари ва масжид қавми иштирок этди.
Маросимда Муфтий ҳазратлари йиғилганларни Рамазони шариф билан қутлаб, масжид қавмини ушбу улкан ва кўркам барча қулайликларга эга масжид билан муборакбод этдилар, бунёдкорлик ишларига ҳисса қўшганлар ҳақига хайрли дуолар қилдилар.
Маълумот ўрнида, Тошкент шаҳри Олмазор тумани Сағбон кўчасида қурилган мазкур уч қаватли “Исломобод” жоме масжиди ҳомийлар ва саховотпеша инсонлар кўмагида бунёд этилди. 2019 йилнинг октябрида қурилиши бошланган ушбу масжиднинг хонақоҳида 8 минг киши, ҳовлиси ва ён-атрофидаги жойлар билан бирга масжид 13 минг намозхонга хизмат кўрсата олади. Унинг миноралари ўзгача кўрк бағишлайди, таҳоратхонаси эса 150 кишига мўлжалланган. Бундан ташқари, маъмурият, кутубхона ва шу каби зарур хоналар ҳам барпо этилган ва уларнинг барчаси замонавий қулайликларга эга тарзда жиҳозланган.
Эндиликда катта кўча бўйида жойлашган мазкур масжид, нафақат ҳудуддаги маҳалла аҳлига, балки кўплаб йўловчиларга ҳам ибодатларини ўз вақтида адо этишига хизмат қилади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
“Нўъмон ибн Собит” масжиди янги бинода
Ота-боболаримиз обод жойга файз-барака ёғилади, дейишади. Ҳақ гап. Юртимиздаги обод масканларни кўриб, баҳридилимиз очилишининг сабаби ҳам шу: у жойларга файз-барака ёғилгани туфайли кўзларимиз қувнайди, дилларимиз яйрайди.
18 март Бекобод шаҳридаги обод масжидлар сони яна биттага кўпайди. Шаҳардаги Буюк Ипак йўли ва ал-Хоразмий кўчалари кесишмасида “Нўъмон ибн Собит” масжидининг янги биноси фойдаланишга топширилди.
Қуръони карим тиловати билан бошланган очилиш маросимида Тошкент вилояти бош имом-хатиби Жасурбек домла Раупов, шаҳар ва туман бош имом-хатиблари, домлалар, нуроний отахонлар, маҳалла фаоллари, ҳомийлар иштирок этди.
– Масжидимизнинг пойдевори 2016 йил қўйилган эди, – дейди мазкур жоме имом-хатиби Элёр домла Бобохонов. – Қурилишга 2019 йилда киришилди. Пандемия туфайли ишлар тўхтаб қолди. Аллоҳнинг инояти билан коронавирус чекингач, қурилиш жадаллашди. Масжидимизнинг эски биноси маҳалла ичида бўлган. Янги бино катта йўл бўйида қад ростлади. Жоменинг сиғими 900 кишилик бўлиб, илиқ пол, совуткичлар ўрнатилгани совуқ ва иссиқ кунларда намозхонларнинг жонига оро киради.
Битта 17 метрли, иккита 12 метрли гумбазлар бу маърифат масканини безаб турибди, алҳамдулиллаҳ.
Замонавий масжидга мос тарзда барча шароитларга эга таҳоратхона ҳам қурилгани айни муддао бўлди. Бу ерда бир вақтнинг ўзида 58 киши покланиши мумкин.
Имом-хатиб, имом ноиби, мутавалли хоналари ва мажлислар зали ишлаб тургани турли масалалар билан мурожаат қилаётган аҳолининг саволларига жавоб қайтаришда қўл келади.
Янги масжидда “Тараққиёт”, “Сайҳун”, Ҳамид Олимжон ва ал-Хоразмий номидаги маҳаллалар аҳолиси бу йилги Рамазон ойи таровеҳларини адо этишади.
Аллоҳ таоло янги масжидни муборак қилсин. Бу жоменинг қурилишига ҳиссаси қўшилган барча дин қардошларимиздан Ўзи рози бўлсин.
Тошкент вилояти вакиллиги Матбуот хизмати