Мамлакатимизнинг Малайзиядаги элчихонаси кўмагида Ўзбекистон халқаро ислом академияси (ЎХИА) биринчи проректори – Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази директори Давронбек Мақсудов ва Малайзия Миллий университети ҳузуридаги Ислом цивилизацияси институти (МИЦИ) директори Фариза Шам ўртасида видео-мулоқот ташкил этилди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА мухбири.

Учрашув давомида илмий муассасалар ўртасидаги ҳамкорликни жадаллаштириш ва истиқболли лойиҳаларни режалаштириш масалалари, МИЦИ директорининг жорий йил октябрь ойидаги Ўзбекистонга ташрифи доирасида эришилган келишувларнинг амалга ошириш механизми муҳокама қилинди.

Хусусан, диний ва дунёвий билимлар уйғунлигини ривожлантиришга йўналтирилган қўшма илмий тадқиқотлар амалга ошириш, тадқиқот натижалари ва илмий ишларни нашр этиш, Қуръон илмлари, ҳадис, ислом ҳуқуқи, ислом иқтисодиёти ва молияси, халқаро муносабатлар, туризм, ахборот технологиялари ва бошқа ўзаро қизиқиш бўлган йўналишларда профессор-ўқитувчилар ва талабалар алмашинуви, конференция, семинар ва маърузалар ташкил этиш, адабиёт ва рақамлаштирилган қўлёзмалар алмашинувини йўлга қўйиш масалаларига эътибор қаратилди.

Мулоқот давомида томонлар ишлаб чиқилаётган Ҳамкорлик меморандуми лойиҳасини муҳокама қилиб, унинг мазмундорлиги ва амалий аҳамияти билан боғлиқ масалаларни кўриб чиқди.

Жумладан, ҳар йили ўтказилиши кўзда тутилаётган “Марказий Осиёлик мусулмон алломалар” мавзусидаги халқаро илмий-амалий конференцияни Ўзбекистонда Ислом цивилизацияси маркази, ЎХИА ва МИЦИ ҳамкорлигида ташкил этиш таклифи илгари сурилди.

Шунингдек, Малайзия вакили тарихий қўлёзмаларни ўрганиш, уларни қайси даврга оидлигини аниқлашда радиокарбон усулини қўллаш, қўлёзмаларни рақамлаштириш ва классификация қилишда “Big Data” (катта ҳажмли маълумотлар) имкониятларидан фойдаланиш каби йўналишларда ҳамкорликни йўлга қўйишни таклиф этди.

Музокаралар якунида экспертлар даражасида ишчи гуруҳ тузиш, 2022 йилнинг биринчи чорагида Ҳамкорлик меморандумини имзолаш ва пандемия билан боғлиқ вазият барқарорлашганидан сўнг ўзаро ташрифларни амалга ошириш бўйича келишувларга эришилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ҳозирги кунда Ислом динига нисбатан бутун дунёда қизиқиш ва интилиш кучайиб, унинг шуҳрати янада кенг ёйилаётганлиги ҳаммага маълум. Aммо буни кўра олмайдиганлар томонидан бунга қарши турли найранглар ўйлаб топилаётганлиги ҳеч кимга сир бўлмай қолди. Мусулмонлар орасида фитна қўзғаб, ўзаро келишмовчиликларни келтириб чиқариш ва жамият ҳаётида барқарорликни издан чиқаришда исломни нотўғри талқин қилиб, унинг номидан турли нотўғри ғоя ва оқимларни пайдо қилиш энг сермаҳсул қуролга айланиб қолди. Aйни шу асосда мазҳабсизлик муаммоси ҳам пайдо бўлганлиги эҳтимолдан холи эмас.

Халқимиз бир неча асрлардан бери ҳанафийлик мазҳабига амал қилиб келади. Ҳанафийлик ўз тарихий тараққиётининг барча босқичларида мусулмонларнинг ҳамжиҳатлиги, ўзаро иноқлиги ва бирлигини таъминлаш учун курашиб келган. У мусулмонлар орасидаги ҳар қандай фирқачиликка қарши бўлиб, қавмнинг диний эътиқод белгилари бўйича гуруҳларга бўлиниш ғоясини ҳеч қачон тан олмаган. Мазҳабсизлик ҳақида Рамазон Бутий “Мазҳабсизлик - Ислом шариатига таҳдид солиб турган энг катта бидъат” деб айтганлари бежиз эмас эди. Ҳозирги кунимизда ҳали ҳам юртдошларимиз ичида билиб-билмай ушбу ғоянинг таъсирида юрган кишиларнинг мавжуд бўлиши бу ғояни диний-маърифий асосда чуқур ўрганиб, унинг асл моҳиятини очиб бериш, уни одамларга, халқимизга тўғри тушунтириб бериш ва шу йўл билан мазҳабсизлик салбий оқибатларини олдини олиш бугунги кундаги муҳим ва долзарб вазифалардан бўлиб қолмоқда.

Мазҳабсизлик жамият ҳаётида ихтилоф ва жанжалларни келтириб чиқаради ва бунинг натижасида турли радикал оқимларга мойил “кадрлар” етишиб чиқади. Бирдамлик ва барқарорликка салбий таъсир етади. Бугунги кунда мазҳабсизликнинг олдини олишнинг маънавий, диний ва маърифий асосларига алоҳида аҳамият бериш лозим.

Чортоқ туман бош имом-хатиби

Абдуғофур Фозилов

“Меҳрнинг тафтини туйганмисиз”, “Бирор марта меҳрдан тўйганмисиз?”

Табиийки, кўпчилигимиз бу саволларни ўқиб ҳайрон бўламиз. Чунки ҳаммамиз ота-онамиз, яқинларимиз меҳрига тўйиб, жаннатмонанд Ватанимиз тафтини туйиб яшаяпмиз. Яъни бизларга меҳр бегона эмас. Аллоҳга беадад шукрлар бўлсин.

Динимизда етимларга ёрдам бериш қадрлаган шарафли ва ниҳоятда савоби улуғ амаллардан. Уларга таом бериш, кийим-кечак улашиш, таълим ва тарбия бериш энг хайрли ишдир.

Ҳар бир инсон ҳурмат-эҳтиромга лойиқ. Меҳр-мурувватга ташна, моддий-маънавий кўмакка муҳтож, ота-онасидан айрилган етимларга икки карра кўпроқ меҳр улашиш динимизнинг асосий кўрсатмаларидан.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз алайҳиссалом:“Мусулмонларнинг уйи ичида энг яхшиси етимга яхши муносабатда бўлинган уйдир. Мусулмонларнинг уйи ичида энг ёмони етимга ёмон муносабатда бўлинган уйдир”, дедилар(Имом Ибн Можа ривояти). 

Бежиз Саҳл розийаллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Мен ва етимни кафиллигига олган киши жаннатда мана шундай бўлади”, дедилар ва кўрсаткич ҳамда ўрта бармоқларига ишора қилиб, бу бармоқлари орасини бир-бирига яқин тутдилар”, демаганлар(Имом Бухорий ривояти).

Шу ўринда айтиш жоиз, Самарқанд тумани “Хўжа Аҳрори Вали” жоме масжиди имом-хатиби Ёқубжон домла Мансуров бошчилигида бир гуруҳ саҳоватпеша инсонлар “Самарқанд Мурувват” номли жамоага бирлашди. Бундан мақсад эҳтиёжманд, кам таъминланган оилалар, етим болалар ва ногиронларга моддий ёрдам кўрсатиш, сахий инсонларни ушбу хайрли ишга даъват этишдир.

Ҳозирги кунга қадар жамоа минглаб оилалар камчиликларини бартараф этиб келмоқда.

Бугун Ўзбекистон мусулмонлари идораси Самарқанд вилояти вакиллиги билан вилоят ҳокимлиги ва бошқа ташкилотлар билан ҳамкорликда Самарқанд туманидаги Пулмуғоб маҳалласида 12 нафар етим болаларга янги қурилган уй ўз эгаларига топширилди.

Дарҳақиқат, Аллоҳ таоло етимни кафилликка олишни яхшиликлар қаторида санаб бундай деган: “Ва Аллоҳга ибодат қилинглар ва Унга ҳеч нарсани ширк келтирманглар. Ота-онага, қариндошларга, етимларга... яхшилик қилинглар” (Нисо сураси, 36-оят).

Етимнинг бошини силаш, унга меҳрибонлик қилиш қалбдаги қаттиқликни кетказади.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Бир киши Расулуллоҳ солаллоҳу алайҳи васалламга қалби қаттиқлигидан шикоят қилди. Шунда у зот: “Агар қалбинг юмшашини хоҳласанг, мискинга таом бер ва етимнинг бошини сила!”, дедилар (Имом Аҳмад ривояти.

Азиз юртдошлар, ниятимиз сахий инсонларнинг хайрли ишларини ўрнак сифатида кўрсатишдир. Асло уларнинг савобли амалларини кўз-кўз қилиб, риёга йўйиш эмас.

Аллоҳ таоло барчамизни эҳсон қилувчи, сахий ва кўпчиликка ёрдами тегадиган кишилардан бўлишимизни насиб этсин!

ЎМИ Самарқанд вилоят вакиллиги матбуот хизмати

ЎзА сайтида эълон қилинган «Мутасаддилар нега жим: Фарғона вилоятидаги маданий мерос объектларидан 9 таси авария ҳолатида» деб номланган мақолада Фарғонадаги маданий мерос объектларидан 67 таси яхши, 248 таси қониқарли, 52 таси қониқарсиз, 9 таси авария ҳолатига келиб қолганлиги, шу билан бир қаторда, айрим шаҳар, туман ҳокимликлари томонидан маданий мерос объектлари ва уларни чегара ҳудудларидан турли мақсадларда фойдаланишга қарор қабул қилинганлиги ҳақида сўз юритилган.

Маданий мерос агентлиги шуни маълум қиладики, жорий йилда Фарғона вилоятидаги 9 та маданий мерос объектларида республика бюджети маблағлари ҳисобидан реставрация-тиклаш ишлари амалга оширилган.

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 2апрелда қабул қилинган «Обод қишлоқ» ва «Обод маҳалла» дастурларини амалга ошириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги қарорига асосан Туризм объектларининг муҳандислик-коммуникация тармоқлари, коммунал, йўл ва туризм инфратузилмаларини яxшилаш, шунингдек маданий мерос объектларини консервация-реставрация қилиш ҳамда ободонлаштириш ишларини 2021-2022 йилдаги Манзилли дастурга Фарғона вилояти бўйича 10 та Маданий мерос объектлари киритилган.

Булар Олтиариқ туманидаги «Полосон» МФЙ ҳудудидаги Шермуҳаммад Охунд мажмуаси ва шу туманнинг «Зилол» МФЙ ҳудудидаги «Дўсти Худо» зиёратгоҳи тарихий биноси ва масжид қисми, Бувайда туманидаги «Бувимзор» МФЙ ҳудудидаги Биби Убайда зиёратгоҳи тарихий масжид қисми, Риштон туманидаги Хўжа Илғор МФЙ «Хўжа илғор» тарихий мадрасаларини реставрация қилиш, Учкўприк туманидаги «Сариқўрғон» МФЙ «Сариқўрғон» археология мажмуасини қайта тиклаш, консервация-реставрация қилиш, Қува туманидаги «Тошкент» МФЙдаги «Қува шаҳристони» атрофини панжара билан ўраб, «Қорахонийлар арки» ва «Аҳмад Ал-Фарғоний» водийси динлари тарихи музейини барпо этиш, консервация-реставрация ишларини амалга ошириш режалаштирилган.

Шунингдек, Мўйи муборак зиёратгоҳи, Узун Ҳовуз, Миёнҳазрат мадрасаси, Худоёрхон ўрдаси биноси каби маданий мерос объектлари консервация-реставрация қилиш ҳамда ободонлаштириш ишларини бажариш бўйича қўшимча тарзда манзилли рўйхатга киритилган.

Бугунги кунгача вилоятнинг турли жойларидаги 183 та моддий-маданий мерос объектларига мухофаза белгиси ўрнатилди. Келгуси 2022 йилда Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 2 августдаги 131 сонли баёнига кўра Манзилли дастурга киритилган рўйхат асосида навбатдаги маданий мерос объектларига муҳофаза белгиси ўрнатилади.

Ўзбекистон Туризм ва Спорт вазирлиги ҳузуридаги Маданий мерос агентлиги матбуот хизмати билдиришича, асрлар оша аждодлардан авлодларга омонат бўлиб кўз қорачиғидай асраб-авайлаб келинаётган маданий меросимизни эҳтиётлаб, асраб-авайлаш, унга ҳурмат билан муносабатда бўлиш – барчамизнинг муқаддас бурчимиздир.

Маданий мерос агентлиги бу каби қонунбузарлик ҳолатларини бундан кейин ҳам қатъий назоратга олади ва ишни самарали ташкил этиш учун тизимли мониторинг ўрнатган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати