Бахт - бу ички туйғу ва у қўл билан ушлаш мумкин бўлган ҳиссий нарсалардан бири эмас. Аллоҳ таолонинг марҳамати ва меҳр-муҳаббатидандир-ки, бахтга етиштирадиган сабабларни амалга ошириш-ла саодатга эришиш имконини берди. Бу инсон руҳиятидаги энг кучли ва энг таъсирчан сабаблардан бири - бу одамнинг ўз бахтини унга бериш ҳеч кимнинг мулки эмаслигини англашидир. Албатта бахт инсонни ичидан отилиб чиқиб ташқи таъсир билан мустаҳкамланади. Қуйида инсонни бахтга этаклайдиган энг муҳим сабаблар баён қилинади:

1. Аллоҳ таолонинг қадари ва қазосини мамнуният-ла қабул қилиш. Тақдирга розилик бахтнинг энг катта сабабларидан биридир, ва розилик бахтли инсонларнинг хос хусусиятидир. Улар ҳар доим ҳаётга ижобий қарашади, ташвишларига эътибор бермайдилар. Чунки, инсон албатта ўзига етган нарса, сабабсиз етмаслигини ва унга етмаган нарса бесабаб бўлмаслигини аниқ ишонч-ла билади.

2. Одамларни табассум билан кутиб олиш. Чунки Ислом динида табассум хайр-эҳсондир, Пайғамбар саллоллоҳу алейҳи ва саллам айтади: Ва биродарингиз юзига табассум қилишингиз хайр-эҳсондир. Чунки табассум қалбларга яхши таъсир қилади, табассум таскин ва хотиржамликни англатади ва табассум эгаси одамлар орасида севилади, чунки одамлар уни кўриб завқланадилар. Амалларни энг яхшиси мўминларнинг қалбига сурур улашишдир.

3. Одамлар орасида саломни ёйиш. Салом – бу ўзига йўлиққан ҳар кишига тинчлик-ҳотиржамлик тилаб дуо қилиш демакдир. Ва бу одамлар орасида севги тарқалишида катта таъсир кўрсатади. Пайғамбар саллоллоҳу алайҳи ва саллам айтади: Ва менинг жоним қўлида бўлган зотга қасамки, иймон келтирмагунингизча жаннатга кирмайсиз ва ўзаро бир-бирингизни яхши кўрмагунингизча мўмин бўла олмайсиз! Шунинг учун сизга бир нарса айтайми?, саломни орангизда ёйинг! Чунки салом жамиятда тинчликка очин-ойдин даъватдир ва бу одамлар орасида бахтнинг тарқалишига олиб келади.

4. Камбағалларга ёрдам бериш, муҳтожларга ёрдам бериш ва етим - ногиронларга ҳомийлик қилиш каби ихтиёрий ишларни бажариш. Бахт- ҳадя беришга яширингандир. Ва у ҳожатманд инсон ҳар доим ўзини бор эканини ва бу ҳаётда аҳамиятли эканлигини ҳис қилади. Чунки кўплаб одамларни руҳий касал бўлишлари сабаби ўзларини қиймати йўқ деб ҳис қилганларидадир. Шунингдек ёрдам берувчи назарида кам бўлса ҳам, олувчини камситмасдан тақдим этилади. Чунки у Аллоҳнинг ҳузурида улуғдир.

5. Қариндошлар билан борди-келди алоқаларни боғлаш. Қариндошлар билан борди-келди алоқаларни боғлаш Пайғамбар саллоллоҳу алайҳи васаллам айтганларидек вожиб ишлардандир. Чунки бу одамларнинг қалбига сурур бағишлайди, Қариндошлар билан борди-келди алоқаларни боғлаётган кишини умри узун ва ризқи кенг бўлади.

6. Намозларни масжидда адо этишни муҳофаза қилиш. Чунки намоз намозхонни Аллоҳнинг ҳифзи-ҳимоясида қилади.

7. Аллоҳни зикр қилишга ҳарис бўлиш. Чунки зикр ташвишларни кетказадиган, юракларни даволайдиган ва кўкрак ва қалбларни енгиллаштирадиган энг муҳим омиллардан биридир.

8. Етимларни таъминлаш, чунки бу яхшилик қилувчини ўша етимларни қалбида яхши номла қолдиради.

9. Илмий мажлисларига ташриф буюриш ва Қуръони каримни ўрганишга интилиш. Илм-фан мажлисларига фаришталар ҳозир бўлади, осойишталик ва раҳм-шафқат ўраб олади, ва уларни чиройли амалларга чорлайди.

10. Ҳушмуомала ва муҳаббат билан яхшиликка буюриб, ёмонликдан қайтариш.

11. Одамларнинг аҳволига, уларни ғам ва ташвиши ўзиникидан кўра кўп эканини билган ҳолда, назар солиш. Шунда Аллоҳ таолони унга берган кўп неъматларига шукр қилади.

Мир Араб ўрта махсус

 ислом билим юрти ўқитувчиси,

Ўзбекистон халқаро ислом академияси

 Қуръоншунослик мутахассислиги 2-курс магистранти

Тожиддинов Абдусамад Абдулбосит ўғли