Акрам Абдуллаев 

"Абу Ҳафс Кабир" жоме масжиди 

имом-хатиби

Икки нарса инсоннинг фикрини барбод қилади: бири мол-дунё бўлса, иккинчиси, жамолдир.

1. Мол шундай нарсаки, у инсоннинг наздида қанча кўп бўлса, уни сарфлаб, тезда тугатиши мумкин. Шунинг учун у кўпинча ўзининг асл ҳожатларини кўрмайди, балки орзу-истакларини кўради.

Маълумки, асл ҳожатлар миқдорининг чегараси бордир. Лекин орзу-истакларнинг чек-чегараси йўқ. Масалан:

– пиёда киши велосипедда юришни;
– велосипеддагги киши мотоциклда;
– мотоциклдаги киши машинада;
– машинадаги киши эса ҳар йили янги машина харид қилишни хоҳлайди.

Велосипед ёки мотоцикл ҳожатимизни қондириши ёки оддийроқ машина ҳам бизни қаноатлантириши мумкин. Лекин биз асло бундай фикрламаймиз. Аллоҳ таоло нимани берган бўлса, унга қаноат қилиш ўрнига биз доим бир қадам олдинда юришни истаймиз. Ҳар доим “Менда бундай машина бор, фалон кишида пистон машина бор”, деган хаёлда юрамиз.

Инсон зарурий ҳожатларини қондирадиган маблағни эмас, балки унинг барча хоҳиш-истакларини қондира оладиган даражада пули бўлишини хоҳлайди. “Пул барча муаммоларини ҳал қила олади”, деб ўйлаш катта хатодир. Чунки қачон мол-дунё ўзи билан бирга ғам-ташвишларни ҳам олиб келади.

Шунда ушбу муаммолар юзага келиши мумкин:

– Аллоҳ таоло мол-дунё беради, аммо фарзандлар ноқобил бўлиши мумкин;
– Мол-дунё келса, хотин бузуқ, ёмон йўлга юрувчи бўлиши мумкин;
– Мол-дунё бўлса, ҳасадчилар пайдо бўлиши мумкин.
– Мол-дунё бўлса, душманлар кўпайиши мумкин.
– Мол-дунё топилганда касалликлар пайдо бўлиши мумкин.

Бундай ҳолатларда мол-дунё эгаси нима қила олади? Мол-давлати қандай ёрдам беради? Ҳаловатсиз ҳаётда мол-дунёнинг нима қизиғи бор?” Аксинча, биз Аллоҳ таолодан тақдиримизда нима ризқ ёзган бўлса, дуо қилиб у зотдан уни баракотли ва офиятли қилишини сўрайлик. Агар ризқ баракотли ва офиятли бўлса, унда ҳаловат бўлади.

"Шарм ва ҳаё” китобидан

Ақида масаласида ёшлар тафаккурини шаклантириш ва ёшларни ҳамда бутун жамиятнинг маънавиятини нотўғри ақидалардан ҳимоялаш, бугунги кунда барчамизнинг долзарб вазифамиз ҳисобланади. Ота-оналар ўз фарзандларининг тарбиясида бунга катта эътибор беришлари керак. Лекин айрим ота-оналар бола тарбиясида бепарволик қиладилар. Улар шахсий юмушлари, кўча-кўйдаги улфатлари, моддий маблағ тўплашни биринчи ўриндаги вазифаю, оила аъзоларининг ахлоқий ва маърифий тарбиялари билан шуғулланишни иккинчи даражали иш ўрнига қўйишади.

Ўтган асрдаги мутафаккир олимимиз Абдулла Авлоний таъбири билан айтганда, “Тарбия биз учун ё ҳаёт – ё мамот, ё нажот – ё ҳалокат, ё саодат – ё фалокат масаласидир”. Расулуллоҳ (с.а.в) умрларининг охирида ўзларидан кейин залолат йўлидан борадиган етмиш иккита фирқа пайдо бўлишидан огоҳлантирган эдилар. Бу сўзлар ўтган ўн тўрт аср давомида тасдиғини топди. Ана шу фирқа ва оқимларнинг айримлари Исломнинг илк асрларида юзага келган бўлса, ХХ ва ХХ1 асрларда ҳизбут-таҳрир, нурчилар, салафийлар, жиҳодчилар, такфирчилар ва ҳижратчилар каби ўнлаб адашган оқимлар пайдо бўлиб, дунё мусулмонлари ўртасида бузғунчилик қилишяпти. Турли низо ва қонли тўқнашувлар чиқишига сабаб бўлмоқдалар.
Афсуски, сўнгги вақтларда ёшларимизни турли ёт ғоялар билан эътиқодини бузиб йўлдан уришга қаратилган ҳаракатларни гувоҳи бўлмоқдамиз. Айниқса, гўёки барча мусулмонлар ҳозир қуролли тўқнашувлар кетаётган мамлакатларга “ҳижрат” қилишлари ва қўлида қурол билан “жиҳод” қилишлари фарз эмиш. Бундай сохта даъволарнинг пуч эканини тасдиқлаш ва аҳолини хусусан, ёшларни улардан асраш мақсадида ушбу тушунчаларга изоҳ бериб ўтсак. Юртини, ота-онани ташлаб, ўзга элларда сарсон-саргардон юриш, ўзи каби манқурт шахслар билан бирлашиб, киндик қони тўкилган юртига қарши қурол кўтариш Ислом таълимотига зид иш ҳисобланади.
“Ҳижрат” сўзи луғатда бирор нарсадан ажраш, шариатда эса, Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи васалам)нинг Маккани тарк этиб, Мадинага боришига қиёсан қўлланилиб, диний экстремизм оқим етакчилари тинч давлатда яшаб келаётган ёшларни хориждаги жангариларнинг лагерларига жўнатиб, “ҳижрат қилмаган диндан чиқади, ҳижрат учун мусулмонга ота-онанинг рухсати шарт эмас”, каби сохта иддаолар билан алдамоқда.
Абу Усмон Мужошиъ ибн Маъсуд ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васалам): “Макка фатҳидан кейин ҳижрат йўқ…”, деганлар. “Ҳижрат” ҳақида Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда: Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васалам) “Қўли ва тили билан ўзгаларга озор бермаган киши мусулмондир. Аллоҳ таоло ман этган нарсалардан қайтган киши Аллоҳ йўлида ҳижрат қилган кишидир”, деганлар. Ибн Умар (разияллоҳу анҳу)дан ривоят қилган ҳадисда эса Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи васалам) ҳузурларига бир киши келиб: “Эй, Аллоҳнинг Расули, мен ота-онамни йиғлаган ҳолда ташлаб, ҳижрат қилиш учун сизнинг ҳузурингизга келдим”, деди. У зот (соллаллоҳу алайҳи васалам) эса, “Ота-онанг олдига қайтиб, уларни қандай йиғлатган бўлсанг, шундай кулдиргин”, деб жавоб бердилар. (Абу Довуд ривояти).
Сайидимиз Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи васалам) ва у зотдан кейин мусулмон давлатларини бошқарган хулафои рошидинлар ўзга юртларда яшаётган мусулмонларни ҳеч қачон мусулмон давлати ҳудудига кўчиб келишларига даъват қилмаган ва уларнинг ўз юртларида яшашини рад этмаганлар.
Аллоҳ таоло барчаларимизни Ўзининг ҳидоят йўлида бардавом айласин. Аллоҳ таолонинг тўғри йўлидаги солиҳ бандалари қаторида бўлиб, турли фирқа, адашган оқим ва залолат йўлларидан барчамизни ҳифзу ҳимоясида сақласин. Яратганнинг Ўзи келажагимиз, орзу умидимиз бўлмиш ёшларимизни турли ёт ғоя ва фикрлардан узоқда қилиб, илму маърифат, одобу ахлоқ фазилатлари билан зийнатласин.

Сирдарё вилояти бош имом-хатиби
Ҳабибуллоҳ ЗОКИРОВ

— Дуо қилаётганда кафтларимизни орасини очган афзалми ёки бирлаштирган? Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам қандай дуо қилганлар?

— “Ад-Дур ал-мухтор” китобида келади: “Сафо, Марва ва Арафотда эса худди дуодаги каби қўлларини кўтаради. Бу ўринда ва истисқо намозида қўлларни кўтариш мустаҳаб ҳисобланади. Хуллас, қўлларини кўкси баробарида осмонга қаратиб очади. Чунки, само дуонинг қибласидир. Икки қўли орасини (ёпиштирмасдан) бироз очиқ жой қолдиради... Ундан (яъни дуодан) кейин (қўлни) юзга суртиш (мазҳабимиздаги турли қавллар ичидан) энг саҳиҳига кўра суннатдир”.

Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ

Навоий вилоятига сафар давомида Диний соҳа раҳбарлари, бир гуруҳ уламолар ҳудуд аҳлини юртимизда бўлаётган ўзгаришлар мазмун-моҳияти ҳақида хабардор қилиш билан бир қаторда, уларнинг дарду ташвишларига кўмаклашиш, фикр-мулоҳазаларини тинглаш ва диний соҳага тегишли муаммоларини жойида ўрганиб, бартараф этмоқда.

Бугун, 23 сентябрь куни Президент маслаҳатчиси Шоазим Миноваров, Дин ишлари бўйича қўмита раиси Содиқжон Тошбоев Конимех туманидаги “Мих Ота” жоме масжидига ташриф буюриб, жомени кўздан кечирди, имом-хатиблар фаолияти билан яқиндан танишди.

Ташриф давомида Диний соҳа раҳбарлари масжидда мўмин-мусулмонларга қилинган шароитларни кўриб, мутассадди вакиллар, масжид ходимларига намозхонларга янада қулайликлар яратиш ҳақида таклифлар берди. Хусусан, масжид кутубхонасини диний-маърифий, илмий китоблар билан бойитиш бўйича тавсиялар берди.

Шунингдек, масжид жойлашган маҳаллалардаги нуроний отахон ва фаоллар билан учрашиб, юртимизда амалга оширилаётган ислоҳотлар, сўнги янгиликлар ҳақида маълумот берди.

Сафар тафсилотларини кузатиб боринг.

hazratnavoi.uz