muslim.uz
Ҳазрати Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу вафотларидан кейин фитна эшиклари синдирилди!
Устоз Исҳоқжон домла ҳафизаҳуллоҳ
Саломлашиш одоби
Инсонлар бир-бирларига салом берганларида ўзаро тинчлик тилайдилар. Зеро, “Ассалому алайкум” дейишлик бошқа бир кишига тинчлик тилашдир. Одамларнинг бир-бирларига тинчлик тилашлари замирида катта маъно, катта фазилат ётади. Чунки берилган неъматлар ичида энг буюк неъмат бу – тинчлик неъматидир.
Қуръони каримда одамларни бир-бирларига саломлашишга буюриб бундай дейилади:“Қачон сизларга бирор (ибораси) билан салом берилса, сиздан ундан чиройлироқ қилиб алик олингиз ёки ўша (ибора) ни қайтарингиз....” (Нисо сураси, 86-оят).
Салом бериш ва унга жавоб бериш билан савоб кўпаяди, инсоннинг умри ва ризқига хайру-барака киради. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “Ким билан учрашсанг салом бер, савобинг кўпаяди, уйингга кирганингда аҳлингга салом бер, уйингга хайру-барака киради”.
Инсон бошқа бир инсонга чин кўнгилдан ёруғ юз билан салом бериши яхшиликни кўпайтиради. Бу ҳақда ҳадисда:
“Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларидан ўтиб кетаётиб:
“Ассалому алайкум”, деди. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам:
“Ўнта”, дедилар.
Яна бир киши ўтаётиб:
“Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳ”, деди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
“Йигирмата”, дедилар.
Яна бир киши ўтиб кетаётиб:
“Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳ ва баракатуҳ”, деди.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам:
“Ўттизта”, дедилар. Шунда саҳобалар розияллоҳу анҳум ўнта, йигирмата, ўттизта дейишларининг сабабини сўрашди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Биринчи кишига ўнта деганим, у салом бериш билан ўн савобни, иккинчи ва учинчи киши эса салом бериш билан йигирма ва ўттиз савобни қўлга киритди”, деб жавоб бердилар.
Салом бериш билан инсон сахийлик қилади. Зеро, дунёда энг бахил киши саломга бахиллик қилган кишидир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Одамларнинг энг бахили салом беришга бахиллик қилган кишидир”, дедилар.
Инсонлар ким олдин салом беришга мусобақалашишлари лозим. Чунки ким олдин салом берса, савобнинг кўпроғини қўлга киритади. Олдин салом бериш камтарликка, бошқаларни олдин салом беришини кутиш эса манманликка киради. Ёшим катта, унинг ёши кичик, у салом берсин, дейиш кибр ҳисобланади. Инсон ўзидан кибрланишни ювиш учун ҳам ўзидан кичикларга салом бериши лозим. Шу сабабли олдин салом бериш инсондаги кибрни кетказиб, унга камтарлик камолотини беради.
Баъзи бир кишилар салом беришда уни тўғри айтилишига эътибор бермайдилар. Инсонлар бошқа бир инсонлар билан учрашганларида “Ассалому алайкум” дейиш ўрнига, “Ассам –алайкум” дейишса, “Сизга ўлим бўлсин”, дейилгани бўлади.
Баъзи бир кишилар “ Ассалом” деб қўйишади. Бу ҳам нотўғри салом бериш ҳисобланади. Чунки “Ассалом”нинг ўзини айтиш ноаниқликни келтиради. Шу сабабли “Ассалому алайкум” деб тўлиқ ва аниқ салом берилиши лозим. Саломлашиш пайтида қўл бериб кўришиш фазилатли амаллардан ҳисобланади. Инсонлар саломлашиб, бир-бирларини қўлларини олиб кўришсалар улар ўртасида меҳр-оқибат мустаҳкамланади. Икки инсон қўл бериб кўришар экан уларнинг савоблари кўпайиб, гуноҳлари тўкилади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Икки киши учрашганда қўл бериб кўришса, ҳар иккисининг гуноҳи ҳали бир-биридан узоқлашмасдан мағфират қилинади”, деганлар.
Салом беришда қўл билан кўришишдан ташқари қучоқ очиб кўришиш ҳам мавжуд. Инсонлар бир-бирларини соғинганларини изҳор қилиш мақсадида қучоқлашиб кўришади.
Инсонларнинг бир-бирлари билан учрашганидаги чин кўнгилдан, очиқ чеҳра билан саломлашиши халқимизнинг энг яхши одатларидандир. Саломлашиш одобларини яхши билиб, унга амал қилишлик одамлар ўртасида инсоннинг мартабасини кўтаради, улар орасида меҳр-муҳаббат ёйилади. Ва у инсонлар орасида адоватни йўқолишига, яхшилик жорий бўлишига хизмат қилади. Халқимизнинг саломлашиш каби одатлари фарзандларимиз онгида миллий қадриятларимизга нисбатан ҳурмат туйғусини шакллантиришга, уларнинг миллатга, қадриятларимизга ҳақиқий садоқатли инсонлар бўлиб тарбия топишида муҳим аҳамият касб этади.
Умар АВЛИЁҚУЛОВ,
Қарши туман “Тош” масжиди имом-хатиби
"Овчи бува" зиёратгоҳи ҳақида биласизми?
Наманган вилояти Уйчи туманидаги "Овчибулоқ" зиёратгоҳи экотуристик салоҳиятга эга сўлим қишлоқда жойлашган.
Халқ орасида ушбу зиёратгоҳ ҳақида бир қанча ривоятлар мавжуд. Айтишларича, Нажд водийсидан таралган нур Фарғона водийси сари етиб кела бошлаган VI-VII асрларда саҳобалар ташрифи кузатилади. Шундай улуғ инсонлардан бири етти фарзанди билан бу муаззам диёрга келиб, кейинчалик турли ҳудудларга тарқалади.
ЎзА хабарига кўра, бирлари Шоҳимардонга, бошқалари Арслонбоб (Қирғизистон), Подшоота, Чодак, Сафедбулон, Балиқли мозор ва Овчибулоққа деган жойларга ўрнашади. Улар элга исломдан сабоқ бериб, деҳкончилик, чорвадорлик, ҳунармандчилик, боғбонлик билан шуғулланишган. Улардан бири Овчи бува эса овчи моҳир бўлган экан.
Бу жойлар ботқоқ ва тўқайзор бўлиб, бу ерда ичимлик суви бўлмаган. Овчи бува ўз ўлжасини овлаш учун ушбу ҳудудда узоқ қолиб кетар ва ташналикдан қийналарди. Бу масканга сув келиши ва атрофи обод бўлиши Овчи отанинг Ҳазрати Хизр билан кўришиши ва у суққан ҳассадан булоқ пайдо бўлиши билан боғланади.
XIX аср охирига қадар қалин ботқоқ, овчилик учун қулай жой бўлган ҳудудда 1930-1970 йилларда зовур қазилиб, экин жойларига айлантирилган. 1982 йилларда бу ерга иморатлар қурилди. 2010 йилдан кейин айвонлар бунёд этилди. Ҳозирда бу ерда қишлоқ тадбирлари, умумхалқ байрамлари, турли тантаналар ўтказиб келинмоқда.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётларидан лавҳалар: Аллоҳ ва Унинг Расулига фидойилик (Аудио)
ЎМИ матбуот хизмати
Ўзбекистон – бутун турк дунёсининг маънавий-маърифий маркази
Мамлакатимизнинг Туркиядаги элчихонаси томонидан кеча Анқара шаҳридаги «Соҳибқирон» илмий-тадқиқот маркази билан биргаликда «Мустақиллик йилларида Ўзбекистонда диний-маърифий соҳадаги ислоҳотлар» мавзусида давра суҳбати ташкил этилди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.
Элчихонадан маълум қилинишича, тадбирда мустақиллик йиллари Ўзбекистонда диний-маърифий соҳада эришилган ютуқлар бўйича фикр алмашилди.
Туркиялик ҳамкорларга сўнгги йилларда Ўзбекистонда маънавий-маърифий соҳада амалга оширилаётган янгиланишлар ҳақида батафсил ахборот берилди.
«Соҳибқирон» илмий-тадқиқот маркази экспертлари мамлакатимизнинг буюк аждодларимиз илмий меросини асраб авайлаш, ёш авлодни эзгу инсоний ғоялар руҳида тарбиялаш, бузғунчи сохта диний қарашлар ва диний экстремизм кўринишлари тарқалишининг олдини олиш борасидаги бой ижобий тажрибасини юқори баҳолади.
Марказ раҳбари Масъуд Эмре Каракўсе Ўзбекистон – бутун туркий дунёнинг маънавий-маърифий маркази эканини таъкидлади. «Туркий оламнинг буюк маърифатпарвар олиму фузалолари Самарқанд, Бухоро, Хоразм, Фарғона каби муборак заминда етишиб, бутун дунёга илму ирфон нурини таратганлар, - деди у. - Имом Бухорий, Имом Термизий, Абу Мансур Мотуридий, Абу Муъин Насафий, Бурҳонуддин Марғиноний, Баҳоуддин Нақшбанд каби алломаларнинг ҳаёт йўли, бизга қолдирган мероси ҳам юқоридаги фикрни тасдиқлаб турибди».
Иширокчилар Ўзбекистонда сўнгги беш йилда ташкил этилган Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази, Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот маркази, Ҳадис илми олий мактаби, Баҳоуддин Нақшбанд тасаввуф илмий мактаби каби илм даргоҳларининг соф ислом дини ривожи бўйича амалга ошираётган ишларини эътироф этди.
Маълум қилинишича, «Соҳибқирон» илмий-тадқиқот маркази тадқиқотчилардан бири - Чинор Ота буюк аждодимиз Хожа Аҳрор Валий ҳаёт йўли ва мероси ҳақида илмий-адабий китоб тайёрламоқда. Ушбу китоб Ўзбекистон мустақиллигининг 30 йиллиги арафасида нашр этилиши режалаштирилган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Мақолалар
