Кеча, 14 июнь куни Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институти катта устози Муҳаммад Аюбхон домла Ҳомидов ва Тошкент шаҳар “Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф” масжиди имом-хатиби Исмоил Муҳаммад Содиқ домлалар Наманган вилоятига сафарлари мобайнида, Чуст тумани “Мавлоно Лутфуллоҳ” масжиди ва “Катта боғ” масжиди қавмлари, мўйсафид отахонлар, кенг аҳоли вакиллари ва меҳрга ташна инсонлар билан учрашдилар.

Дастлаб, Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институти катта устози Муҳаммад Аюбхон домла Ҳомидов ушбу тумандаги " Мавлоно Лутфуллоҳ " жоме масжиди жамоаси билан аср намозини ўқигач, йиғилганларга юртимиздаги хайрли ишлар ҳақида маълумот бериш билан бирга, бугунги куннинг долзаб мавзулари бўйича маъруза қилди, қавмнинг саволларига жавоб берди. Мўмин-мусулмонлар ўзларини қийнаб келаётган саволларига мукаммал жавоблар олганларидан қониқиш ҳосил қилганлари ва миннатдорликларини изҳор қилдилар.

Шунингдек, Тошкент шаҳар “Шайх Муҳаммадсодиқ Муҳаммад Юсуф” масжиди имом-хатиби Исмоил Муҳаммад Содиқ домла ҳам диний-маърифий соҳада қилинаётган хайрли ишлар, янгиликлар ҳақида маълумот бериб, бугунги замоннинг муҳим масалалари бўйича, жумладан, ёшларнинг илм олиши, китобга муҳаббат қўйиши, ўз касбининг устаси бўлиб етишишида илмнинг ўрни беқиёслиги тўғрисида маърузалар қилиб бердилар.
Суҳбат якунида уламолар Ҳақ таоло юртимизга тинчлик-офият, файзу барака ва тан-сиҳатлик сўраб дуолар қилдилар.

Муҳаммад Айюбхон домла Ҳомидов ҳамда Исмоил Муҳаммад Содиқ домлалар Чуст туманидаги эҳтиёжманд аҳоли вакиллари ҳолидан хабар олиб, уларга "Вақф" фондининг моддий ёрдам пули ва озиқ-овқат маҳсулотларини ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳузуридаги "Шамсуддинхон Бобохонов" нашриёт матбаа ижодиёт уйида чоп этилган китобларни ҳадя сифатида топширдилар, хайрли дуолар қилдилар.

***

Тошкент шаҳар “Камолиддин Ориф ал-Бухорий” масжиди имом-хатиби Закариё домла Хафизуллаев Чуст тумани "Иброҳим Ҳалилуллоҳ" жоме масжидида аср намозини ўқигач, йиғилганларга тинчлик ва шукроналик, юртимиздаги хайрли ишлар ҳақида маъруза қилди, қавмнинг саволларига жавоб бердилар.

Сўнг, тумандаги ижтимоий кўмакка мухтож, бемор бўлган оилаларга “Вақф” хайрия жамоат фонданинг Наманган вилояти филиали томонидан ижтимоий ҳимояга муҳтожлар, беморлар ҳолидан хабар олиниб, уларга озиқ-овқат жамланмаси, диний-маърифий китоблар ва эҳтиёжларига кўра маиший буюмлар тақдим этилиб борилмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Аввал хабар берганимиздек, бугун Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари ҳуфтон намозини Наманган шаҳрида жойлашган “Абу Юсуф” жоме масжидида намозхонлар билан бирга-бирга адо этдилар.
Муфтий ҳазратлари ҳуфтон намозидан сўнг мавъизада бугунги кунда мўмин-мусулмонларга муҳтарам Президентимиз раҳнамоликларида жуда катта имкониятлар берилаётгани, шароитлар ҳозирланаётгани ҳақида гапириб, диний-маърифий соҳада қилинаётган ўзгаришлар, янгиланишлар ва хушхабарлар ҳақида сўзлаб бердилар.
Шунингдек, кишиларнинг диний-маърифий саводхонлигини ошириш, имон-эътиқодини мустаҳкамлаш, Ислом динининг эзгу таълимотларини тарқатиш асосий мақсад эканини таъкидладилар. бу дунёда солиҳ амалларни кўп бажариш, йўлларни обод этиш, кўприклар қуриш ва кишиларга фойдаси етадиган ишлар қилишнинг ажру савоби улуғ эканини алоҳида қайд этдилар.
Муфтий ҳазратлари мавъиза якунида, намозхонларга бугунги кунда мамлакатимизда олиб борилаётган муборак динимиз тараққиёти йўлидаги хайрли ишлар, янги-янги ижроотлар, хушхабарлар ва бундай неъматларга ҳар бир киши туну кун Парвардигорга шукрона қилиши лозимлигини айтиб, Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Икки неъмат борки, кўпчилик инсонлар унинг қадрига етмайдилар. У – хотиржамлик ва сиҳат-саломатлик”, мазмунидаги ҳадиси шарифларини изоҳлаб бердилар.
Муфтий ҳазратларининг суҳбатларидан баҳраманд бўламан, дуоларини оламан, деб келган аҳоли вакиллари билан самимий, дилдан суҳбат қилдилар. “Абу Юсуф” жоме масжидига жамланган намозхонлар муфтий ҳазратларидан дилни қувонтирадиган янгиликлар ва имону ихлосни бойитадиган сўзларни тинглаб, ўз миннатдорликларини изҳор этдилар.

Наманган вилоятига ташриф давом этмоқда

ЎМИ матбуот хизмати

Бисмиллаҳир роҳманир роҳийм

Аллоҳга ҳамд, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга салавотларимиз бўлсин!

Маълумки, Абу Мансур ал-Мотуридий “Имом ал-ҳуда” ва “Имом ал-мутакаллимин”, “Ҳидоят йўли имоми ва мутакаллимлар имоми” бўлган зотдир. Ва шу билан бирга у зот сунний эътиқодидаги икки йирик оқимлардан бири бўлмиш Мотуридия оқимининг асосчисидир. Тўлиқ номи Абу Мансур Муҳаммад ибн Муҳаммад ибн Маҳмуд ал-Ҳанафий ал-Мотуридий ас-Самарқандийдир. Буюк калом имоми ва фиқҳ олими асли Самарқанднинг Мотурид қишлоғидан бўлиб, унинг тахаллуси шу қишлоққа нисбатан олингандир.

Имом Мотуридий раҳимаҳуллоҳ ҳам мусулмонлар эътиқодига турли хил ёт ғояларни кириб келишини олдини олган ва илмни жоҳилларнинг таъвилидан ҳимоя қилган раббоний олимлардан эди.

Шайх Абдуллоҳ Мустафо Муроғий раҳимаҳуллоҳ “Ал-Фатҳул мубин” асарида Имом Мотуридий ҳақида қуйидагиларни ёзади: “Абу Мансур Мотуридий ҳужжат ва далили кучли, хусуматчини мот қиладиган, мусулмонлар эътиқодини ҳимоя қилиб адашган ва мулҳидларнинг шубҳаларига раддия берган олимлардан эди”.

"Ар-Ровзатул баҳия” китобининг муаллифи Шайх Ҳасан ибн Абу Азуба раҳимаҳуллоҳ инсон қайси олимга эргашса Аҳли сунна тоифасига киришини баён қилиб шундай деган: “Шуни билки, Аҳли Сунна вал Жамоа эътиқодининг мажмуаси икки қутбнинг сўзидир. Бу икки қутб: Имом Абул-Ҳасан Ашъарий ва Имом Абу Мансур Мотуридийдир. Бу икки имомнинг қай бирига эргашсанг, ҳидоятга эришиб бузуқ эътиқод ва тойилишдан саломат қоласан”.

Аллома Тошкупризода раҳимаҳуллоҳ ақоид илмининг икки имоми ҳақида “Мифтаҳус-саодат” китобида шундай деган: “Аҳли сунна вал жамоанинг калом илмидаги раиси икки кишидир: бири ҳанафий мазҳабига мансуб Абу Мансур Мотуридий. Иккинчиси эса шофеъий мазҳабига мансуб Абул Ҳасан Ашъарийдир”.

Мулла Али Қори раҳимаҳуллоҳ «Мирқотул мафатиҳ» китобида Имом Мотуридий ҳақида шундай ёзади: “Ҳавойи нафсини ўзига илоҳ қилиб олган кимсани кўрдингми” оятидаги ҳавойи нафсга Китобу суннатга хилоф бўлган эътиқодий фосид ҳавойи нафсларнинг барчаси киради. Ибн Ҳажар раҳимаҳуллоҳ мункар ёмон ҳавойи нафсни баён қилиб шундай деган: “Мункар ҳавойи нафс бу Аҳли Сунна вал Жамоанинг икки имоми: Абул Ҳасан Ашъарий ва Абу Мансур Мотуридийнинг эътиқодларига  мухолиф бўлган фосид эътиқодлардир”

Имом Кавсарий раҳимаҳуллоҳ Имом Мотуридий ҳақида “Муқаддиматул Кавсарий” китобида шундай деган: “Ашъарий ва Мотуридий булар ернинг машриқу мағрибида Аҳли Сунна вал Жамоанинг икки имомидир. Улар санаб саноғига етиб бўлмайдиган даражада кўп китоб таълиф қилишган. Бу икки имом ўртасидаги хилофларнинг аксари лафзийдир. Бу борада кўплаб китоблар ёзилди. Байзовийнинг “Ишаротул-маром фи иборотил-имом”китоби бу борадаги энг яхши китобдир. Зубайдий “Иҳё”нинг шарҳида Байзовийнинг ўша китобидан нақл қилган”.

Абул Ҳасан Надавий раҳимаҳуллоҳ ўзининг “Рижалул фикр вад-даъва” китобида бу зот ҳақида шундай деган: “Имом Мотуридий кенг фикрли, заковат ва фаҳм эгаси, турли фанларни ўзлаштирган буюк олим бўлган”.

“Кашфуз-зунуни ан асомийил кутуби вал фунун” китобининг соҳиби Ҳожи Халифа “Таъвийлоту аҳлис-сунна” тафсири ҳақида қуйидагиларни ёзади: “У бирор китоб тенг кела олмайдиган китобдир. Балки бу фан бўйича ёзилган китобларнинг бирортаси унга яқин ҳам кела олмайди”.

Абу Мансур Мотуридий умри давомида фақиҳлар, муҳаддислар билан мулоқотда бўлган ва мунозаралар олиб борган. У ислом динининг ҳанафий мазҳабини Мовароуннаҳрда тарқатиш ва ўзидан кейинги авлодларга қусурсиз етказишишига муҳим ҳисса қўшди.

Мотуридий ўз даврининг исломий илмлари соҳасида энг етук билим соҳиби ҳисобланиб, мусулмон дунёси олимлари томонидан тан олинган ва ҳозирда ҳам турли диний асарларда зўр эҳтиром билан тилга олинади.

У киши ўз замонларидаги мусулмонлар орасида пайдо бўлган нотўғри тушунчаларга ечим топдилар. Ўша вақтдаги бузғунчи фирқалар ақийда бобида сочаётган заҳарлардан пайдо бўлган ақийдавий дардларни даволашга ҳаракат қилдилар. Душманларнинг кирдикорларини фош қилиб, Аҳли сунна вал жамоа мазҳабининг ҳақиқатини очиқ-ойдин кўрсатиб бердилар.

У киши ҳанафий мазҳабида бўлиб, аввал айтиб ўтганимиздек, Имоми Аъзамнинг шогирдлари имом Муҳаммад ибн Ҳасан раҳматуллоҳи алайҳининг икки восита ила шогирдлари бўлганлар. Яъни у кишининг устозлари имом Муҳаммаднинг шогирдлари бўлган.

Имом Абу Мансур Мотуридий раҳматуллоҳиалайҳи Мовароуннаҳрда Аҳли-суннанинг шайхи бўлиш даражасига эришганлар. Бу ерда Аҳли сунна кўп ва ғолиб бўлгани учун, у киши имом Ашъарийга ўхшаб ҳар хил йўлларда ва турланишларда бўлмаганлар, балки аввал бошдан мўътадил йўлдан бориш имконини топганлар. У киши кези келгандан ақлга, кези келганда ақлга ўз ҳаққини берганлар.

Имом Абу Мансур Мотуридий раҳматуллоҳи алайҳи Аҳли сунна вал жамоа фуқаҳолари ва муҳаддисларидан биридирлар. У киши жуда ҳам машҳур бўлиб, Мовароуннаҳрда барча турдаги илмий масалаларда у кишига мурожаат қилинган. Улар у кишидан ақоид, фиқҳ, усулул-фиқҳ ва бошқа диний илмларни таълим олганлар.

Мотуридийни улуғлаб “Имом ал-ҳуда” ва “Имом ал-мутакаллимин”, “Ҳидоят йўли имоми ва мутакаллимлар имоми” каби номлар билан ҳам атаганлар.

Абул Муин Насафий бобомиз ўзларининг “Табсиратул-адилла” асарларида Имом Абу Мансур Мотуридий ҳазратларини нафақат ўзининг, балки бутун мовароуннаҳрлик мутаккалим олимларининг “шайхи” (устози) деб ҳисобланган. Буни “Табсиратул-адилла” асарининг бир қанча ўринларида “Бизнинг шайхимиз Абу Мансур Мотуридий...”. деган иборани ишлатганида ҳам кўриш мумкин.

Имом Мотуридий роҳматуллоҳи алайҳ тадқиқларга кўра ҳижрий 333 санада тўқсон беш ёшлар атрофида Самарқандда вафот этганлар.

Аллоҳ таоло барчамизни улуғ боболаримиз ишларини давом эттирувчилар бўлишимизни, тинчлик ва осойишталик йўлида олиб бораётган ишларимизга Ўзи ёр мададкор бўлсин!

Раҳматуллоҳ УСМОНОВ,

Ўзбекистон мусулмонлари  идорасининг Қашқадарё вилоятидаги вакили,

вилоят бош имом хатиби

Аввал, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари бошчиликларидаги бир гуруҳ уламолар Наманган вилоятига ташриф буюришгани ҳақида хабар берган эдик. Бугун аср намозида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков Наманган шаҳрида “Юсуфхон ўғли Қосимхон” жоме масжидига ташриф буюдилар. Меҳмонларга Наманган вилояти вакили Абдулҳай домла Турсунов  ва Диний идора Иш бошқарувчиси Рустам Жамилов ҳамроҳлик қилмоқдилар.

Дастлаб, Муфтий ҳазрат нутқларида диний-маърифий соҳани ривожлантиришга қаратилаётган эътибор, бугунги кунда масжидларда олиб борилаётган қайта қуриш ва ободончилик ишлари таҳсинга сазовор экани, хусусан мазкур янги масжид биноси, таҳоратхоналарини қуришда ҳам замон, ҳам шаръий одобларнинг дақиқ жиҳатлари эътиборга олинган ҳолда бунёд этилгани, ҳар куни юртимизнинг турли вилоятларидан янги-янги масжид қурилаётгани ёки қуриб битказилиб, ишга тушгани ва яна яхши хушхабарлар кутилаётгани, айни замонда имом-домлалар, муддарисларимиз ҳам халқимизга, айниқса, ёшларимизга Ислом дини маърифатини етказиш, уларнинг таълим-тарбиясини яхшилаш ва эзгуликлар тарқатиш ишида жуда ҳам фаол бўлишлари зарурлигини таъкидладилар.

Шунингдек, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков бугунги куннинг долзаб мавзуларидан бўлмин ёшларнинг тарбияси, одоб-ахлоқи бўйича, бағрикенглик, ва шукроналик мавзуларида маъруза қилдилар.

Муфтий ҳазратлари намозхонлар билан дилдан бўлган суҳбатлари якунида Ҳақ таоло юртимизга тинчлик-офият, файзу барака ва тан-сиҳатлик сўраб дуолар қилдилар.

Сафар жараёнларини сайтимизда ёритиб борамиз.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати