Тошкент ислом институти катта устози Муҳаммад Айюбхон домла Ҳомидов Андижон вилоятидаги сафари давомида Булоқбоши тумани “Ширмонбулоқ” жоме масжидида бўлиб, жамоат билан аср намозини адо этди. Сўнгра масжидга келган мўмин-мусулмонлар маъруза қилди.

Муҳаммад Айюбхон домла йиғилганларга Ватанимизда бўлаётган эзгу ислоҳотлар, хусусан, диний-маърифий соҳада қилинаётган хайрли ишлар, янгилик ва хушхабарлар ҳақида маълумот берди.

Шунингдек, устоз бугунги замонда ҳар бир мўмин-мусулмон мустаҳкам илм-маърифат эгаллаб, ўз соҳасининг моҳири бўлиб, юрт тараққиётига ҳисса қўшиши, оилада фарзанд тарбиясига алоҳида эътибор қаратиб, ижтимоий тармоқ ва ён-атрофдаги турли оқимлар таъсиридан асрашимиз зарурлиги ҳақида маъруза қилди.

Анжижон сафари давом этмоқда. Тафсилотларни кузатиб боринг.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

PAYMO Russia бош директори Ҳусан Умаров нима учун Ўзбекистонда ислом банкингини ривожлантириш кераклигини тушунтирди.

Uznews.uz хабарига кўра, 2021 йилда ҳар бир инсон анъанавий иқтисодиётнинг уч "устуни" – ишончлилик, мукаммаллик ва барқарорликни ларзага солган янги воқеликка дуч келди.

Жаҳон иқтисодиёти ўзгаришларни биринчи бўлиб ҳис этиб, ёш молиявий восита:

* ҳамкорлик муносабатлари пойдевори;
* кучли диний компонентга қурилган ислом банкингига нисбатан жадал бурилиш ясади.

PAYMO Russia бош директори Ҳусан Умаровнинг айтишича, ислом иқтисодиёти тарафдорлари "сигир думлари"ни ушлаб турмайди. Пайғамбаримиз Муҳаммад саллолоҳу алайҳи вассалам молни кредитга сотишни мажозий маънода шундай атаганлар. Асоссиз бойиш ("рибо") таъқиқланади. Фоиз олишга эмас, балки фойда олишга йўл қўйилади.

Бироқ узоқ йиллик кредит қуллиги – Ғарб иқтисодиётининг асосий устуни бутун дунё бўйлаб юз минглаб оддий фуқароларни уй-жой ва ишсиз қолдириши мумкин. 2008 йилги Америка инқирози буни аниқ кўрсатди ва 2021 йилги пандемия ҳам ундан қолишаётгани йўқ.

"Исломий молияда банк жазо берувчи орган эмас. У уйингизни олиб қўйиб, охирги кўйлагингизни ечиб олмайди. Бу сизнинг ҳамкорингиз, шеригингиз, инвесторингиз ва ҳатто дўстингиздир. Оддий бир мисол: агар машинангиз аварияга учраса, унинг суғуртаси йўқ бўлса, банк сиз билан зарарларни ўз бўйнига олади. Агар тўловни кечиктирган бўлсангиз, банк сиздан жарима ундириб олмайди”, деб тушунтирди Умаров Ҳусан.

Барча таваккалчиликлар ўртадан бўлинади – ислом тушунчасидаги "адолат" айнан шундай кўринишда бўлади. Масалан, ислом асбоби "такафул" "бир-бирини ҳимоя қилиш" деб таржима қилинади, "салам" нарх ошишига қарши кафолатни билдиради ва "сукук" эса фоизларни таъқиқлайди.

Дунё харитасида Ислом банкинги мавжуд 251 мамлакатдан 70 дан ортиқ мамлакатни қамраб олган. Эрон ва Судан 2019 йилда тўлиқ, Саудия Арабистони ва Бруней эса мос равишда 70% ва 65% ислом банкингига ўтиб олди.

Ислом банкларининг ялпи активлари $2,5 трлн. дан ошди. Мутахассисларнинг айтишича, 15 йил ичида Исломий молия глобал банкингга айланади.

Экспертнгинг фикрига кўра, буларнинг барчаси кўплаб мамлакатлар қонунчилигида "Исломий молия" учун ҳуқуқий асос бўлади. Ислом банкингининг истиқболини Буюк Британия, Қозоғистон, АҚШ, Лотин Америкаси, Жанубий Африка ва исломий бўлмаган Осиёдаги Гонконг ва Сингапурда англаб етишди. Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг ташаббуси билан Ўзбекистон ҳам ушбу восита томон қадамлар қўя бошламоқда.

Бир нарса аниқ: Исломий банкинг бизга бошқа йўл ҳам борлигини тушунишимизга ёрдам бермоқда. Ва бу "бошқа йўл"нинг самараси узоқ вақт давомида ишлатилган нарсалардан асло кам эмас.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Тошкент вилояти

"Абу Бакр Сиддиқ" жоме масжиди

имом-хатиби Нурали домла Мавлонов

Бошқирдистон Республикасининг Кушнаренковский туманидаги Султонаево қишлоғида янги масжид очилди.

Mynamaz.ru хабарига кўра, қишлоқдаги масжид 1920 йилгача фаолият кўрсатган. Барча ибодатхоналар ёпилгач, минорани арралаб ташлашди, бино эса қишлоқ Маданият уйига айлантирилган. 2016 йилда қишлоқ аҳолиси янги масжид қуриш ташаббуси билан чиқишди. Натижада беш йил аввал пойдевор қўйилди, шу билан қурилиш ҳам тўхтаб қолди.

Аммо бу йил масжид қуриш фикрига яна қайтилди ва у атиги ўн тўққиз кун ичида қурилди. Очилиш маросимида Россия мусулмонлари Марказий диний идораси раиси Талғат Тожуддин иштирок этди.

Эслатиб ўтамиз, ўтган ҳафта Бошқирдистон Республикасининг Бураево қишлоғида 107 йил аввал қурилиши бошланган масжид очилган эди. Маҳаллий татар савдогари Шарафутдин Хамитов 1914 йилда "Тарихий масжиди"ни қуришга киришди. Фақат том ва минораларни тугатиш қолди, лекин қулоқлаштириш ва тазйиқ остига тушмаслик учун савдогар ва унинг оиласи ўз она юртларини тарк этиб, Хитойга йўл олди. Бураевонинг еттинчи жоме масжиди ўшанда очилмай қолди.

Инқилобдан кейин масжид биноси дон омбори, кутубхона, клуб ва кинотеатр сифатида ишлатилган. 2000 йиллар бошида бинони бузиб, унинг ўрнида кўнгилочар савдо марказини қурмоқчи бўлишган, бироқ маҳаллий аҳоли масжид биносини ҳимоя қила олган. Унга тарих ва маданият ёдгорлиги мақоми берилди ва 2003 йилда масжид барпо этишга киришилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

— Қуръон тиловатидан сўнг дуои фотиҳада унинг савобини Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга бағишлаймиз. Ана шунда у зотнинг номлари зикр этилганида айримлар саждага бош эгадилар, айримлар эса йўқ. Қайси бири тўғри?

— Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг исмлари зикр қилинганда ва саловот айтиш пайтида саждага бош эгиш мутлақо мумкин эмас. Сажда фақат Аллоҳ таолога қилинади. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг исмлари зикр қилинганда фақат у зотга салавот айтилади. Бошқа амал қилинмайди.

Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ