Бугун дунёни кузатсангиз, баъзи жойларда табиий офат сабабидан, яна баъзи жойларда эса қирғинбарот уруш туфайли шаҳарлар вайрон бўлиб, аҳоли сарсон-саргардонликда кун кечирмоқда.

Аллоҳ таолога беадад шукрлар бўлсинки, юртимизда тинчлик ва осойишталик неъмати барқарор бўлиб, ҳаётимиз фаровон, турмушимиз осуда давом этмоқда. Исталган пайтда республикамизнинг турли ҳудудларига бемалол сайр қила оламиз. Бу тинчликнинг шарофати, албатта.

Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам марҳамат қиладилар: “Икки неъмат борки, кўпчилик одамлар унинг қадрига етмайдилар. У сиҳат-саломатлик ва хотиржамликдир” (Имом Бухорий ривояти).

Дарҳақиқат, инсон огоҳ бўлсагина ўзининг келажагига ақл билан теран назар ташлайди, келиши ёки содир бўлиши мумкин бўлган фитна-фасод, хавф-хатарнинг олдини олиш ва бартараф қилиш ҳаракатида бўлади. Аксинча, ғофил, бепарво ва лоқайд бўлган кимса эса атрофида нималар бўлаётганига эътибор бермай, охир-оқибат турли бало-мусибатларга дучор бўлади.

Аллоҳ таоло ақл-фаросати ва онгини ишлатмайдиган, ўзининг ким эканлигини англаб етмаган, бугунги куннинг ҳузур-ҳаловати билан яшаб, эртаси ҳақида, Ватан тинчлиги, миллат осойишталиги ҳақида қайғурмайдиган кимсалар ҳақида бундай марҳамат қилади: «Жаҳаннам учун жинлар ва инсонларнинг кўпчилигини яратганмиз. Уларда қалблар бор, (лекин) улар билан “англамайдилар”. Уларда кўзлар бор, (лекин) улар билан “кўрмайдилар”. Уларда қулоқлар бор, (лекин) улар билан “эшитмайдилар”. Ана ўшалар ҳайвонлар кабидирлар. Балки улар (янада) адашганроқдирлар. Айнан ўшалар ғофиллардир» (Аъроф сураси, 189-оят).

Тафсир китобларида ушбу оятдаги “англамайдилар”, “кўрмайдилар”, “эшитмайдилар” феъллари мажозий маънода айтилган бўлиб, бизни ана шу ғофил кимсалардан бўлиб қолишдан ўзи асрасин.

Пайғамбаримиз алайҳиссалом ҳаётлик вақтларида асло вужудга келмаган, аммо келажак асрларда вужудга келиши мумкин бўлган, халқ ва миллатлар бирлиги ва осойишталигига таҳдид солувчи фитна-фасод, бузғунчиликлар ҳақида хабар бериб, огоҳ этган эдилар: “Умматимдан қайси бири умматимга қарши чиқса, унинг яхши ва ёмонини фарқига бормаса, мўминига зиён тегишидан ўзини тиймаса, берган ваъдасига вафо қилмаса, у менинг умматим эмас!”.

Қурьони карим мўминларни диний эътиқоди ва миллатидан қатъи назар, барча одамлар билан тинчлик-хотиржамликда яшашларини рағбатлантиради: «…Бирор жонни ўлдирмаган ёки Ерда (бузғунчилик ва қароқчилик каби) фасод ишларини қилмаган инсонни ўлдирган одам худди ҳамма одамларни ўлдирган кабидир. Унга ҳаёт бахш этган (ўлимдан қутқариб қолган) одам эса барча одамларни тирилтирган кабидир» (Моида сураси, 32-оят).

Демак, динимизнинг тинчликка бўлган эътибори нечоғли катта ҳамда бағрикенглик унинг негизидир. Инсон ўзидаги неъматнинг қадрини у ҳақда мулоҳаза юритиш, шу неъматдан ўзгалар ҳам баҳраманд ёки бебаҳра эканлигини ўйлаб кўриш билан билади. Бу эса янада кўпроқ Аллоҳга шукр қилишга ундайди. Неъматнинг бардавом бўлиши, унинг шукри адо этилишига боғлиқдир.

Баъзи неъматларнинг шукри “алҳамдулиллаҳ” дейиш билан адо бўлса, бошқа неъматлар ҳам борки, уларнинг шукрини амалий тарздагина адо этиш мумкин. Тинчлик ана шундай амалий шукр талаб қиладиган неъматдир. Бу неъматнинг шукрини адо этиш барчанинг зиммасига фарздир.

Кексалар тинчликнинг мустаҳкамлигини сўраб дуо қилишлари, ўрта ёшлилар ўзларининг ҳалол меҳнатлари, ёшлар эса уни асраш ва қадрига етиш борасида астойдил бел боғлашлари билан бу неъматнинг шукрини адо этган бўладилар.

Қуръони каримда марҳамат қилинади: «…Эзгулик ва тақво (йўли)да ҳамкорлик қилингиз, гуноҳ ва адоват (йўли)да ҳамкорлик қилмангиз! Аллоҳдан қўрқингиз! Албатта, Аллоҳ азоби қаттиқ зотдир»” (Моида сураси, 32-оят).

Хулоса сифатида Баҳоуддин Нақшбанд ҳазратларининг:

Кўр кетар экан билмай истиқболда чоҳ,

Уни огоҳ этмасанг сендадир улуғ гуноҳ, байтини келтирдик. Соғлом ақл эгасига шунинг ўзи кифоя.

Жасурбек домла РАУПОВ,
Тошкент вилояти бош имом-хатиби

Хабар берганимиздек, бугун, 14 март куни Тожикистон ва Афғонистон делегацияси Самарқандда Имом Бухорий меросига бағишланган халқаро анжуманда қатнашиш учун юртимизга келди. Мартабали меҳмонларни мамлакатимиз Диний соҳа раҳбарлари юқори даражада кутиб олдилар.

13 март куни юртимизга келган Афғонистонлик меҳмонлар дастлаб Имом Термизий мажмуасига ташриф буюриб, у кишининг мақбараларини зиёрат қилдилар. Шундан сўнг делегация вакиллари Термиздан Самарқанд шаҳрига етиб келдилар.

Юртимиз Диний соҳа вакиллари ҳамрохлигида Тожикистон ва Афғонистон делегацияси Самарқанд шаҳридаги диққатга савовор жойларни, жумладан, Регистон майдони, Гури амир мақбараси ҳамда Шоҳи Зинда мажмуасини зиёрат қилишди.

Зиёрат давомида Қуръон тиловат қилиниб, хайрли дуолар қилинди. Меҳмонларга муборак қадамжолар, уларни обод қилиш ва келгуси авлодга бус-бутун етказиш бўйича юртимизда амалга оширилаётган кенг қамровли ислоҳотлар ҳақида маълумот берилди.

Шундан сўнг уч қардош халқ уламолари “Шоҳи Зинда” жоме масжидида пешин намозини ўқишиб, жамоат билан хайрли дуолар қилдилар.

Сафар жараёнлари ва анжуман ҳақидаги маълумотларни сайтимизда кузатиб боринг.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

ЎМИ матбуот хизмати

Тошкентда миллий оммавий ахборот воситалари ходимлари учун ўтказилаётган тренингда Вашингтондан онлайн шаклда маъруза қилган халқаро консультант, собиқ дипломат Темури Яккабашвили Ўзбекистоннинг туризм салоҳиятига юқори баҳо берди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.

Собиқ дипломат Ўзбекистонда улкан ўзгаришлар амалга оширилаётгани, мамлакат дунёга очилаётганини таъкидлади.

Ўзбекистоннинг туризм ва бошқа йўналишлардаги салоҳияти ниҳоятда юксак. “Бу қўҳна заминда қадимий халқ яшайди. Унинг анъаналари, қадриятлари бутун дунёга намуна”, - деди у.

Мамлакат ҳаётидаги янгиланишлар туризм соҳасига ҳам ижобий таъсир кўрсатмоқда. Бироқ, маърузачининг фикрича, ҳали қилинадиган ишлар кўп.

Хусусан, сайёҳлар эътиборини жалб қиладиган янги ғоя ва таклифлар керак. Меҳмонлар учун икки ва уч юлдузли меҳмонхоналар тизимини кенгайтириш, Ўзбекистоннинг ўзига хос сайёҳлик салоҳиятини кенг тарғиб қилиб, ундан самарали фойдаланишда илғор услублардан фойдаланиш зарур.

Транспорт хизмати сифати ва нархлари ҳам алоҳида аҳамиятга эга. Темури Яккабашвили оммавий ахборот воситалари вакилларини ушбу жараёнда фаол қатнашишга чақирди.

Эслатиб ўтамиз, 10-13 март кунлари Тошкентда АҚШ Глобал медиа агентлиги (U.S. Agency for Global Media) билан ҳамкорликда оммавий ахборот воситалари вакиллари учун тўрт кунлик тренинг ўтказилмоқда.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Тарихдан ислом динини бузиш, унга нуқсон етказиш ва шу йўллар орқали инсонларни исломдан нафратлантиришга ҳаракатлар бўлиб турган. Жумладан, муташаддидлик, яъни мутаассибларча динга ёндошадиган, қайсидир амаллар туфайли кофирга чиқарадиганлар ҳам чиқди. Буларнинг зиддида эса таҳаллулчилар яъни шариат аҳкомларини енгил санаб, беъэтиборлик қиладиганлар, гуноҳ қилишни безарар иш деб биладиганлар ҳам чиқди.

Аммо мўътадил мактаб – Аҳли Сунна вал-жамоа исломни авлоддан авлодга етказиб бераётган мактабдир. Бу ҳақ мактаб ва ҳақни гапирувчи мактабдир. Савол: Нега айнан шу мактаб ҳақ? 
Қуръонда "Зикрни биз нозил қилдик. Уни ўзимиз муҳофаза қиламиз" деган оят бор. Бунга ҳамма ишониши керак. Ким иймон келтирмаса кофир бўлиб қолади. Хўш! Аллоҳ динни қайси йўл билан муҳофаза қилди? Ана энди Оли Имрон сураси 110-оятини эсланг:

“Сиз одамлар учун чиқарилган энг яхши уммат бўлдингиз. Амри маъруф қиласиз, наҳйи мункар қиласиз ва Аллоҳга иймон келтирасиз. Агар аҳли китоблар иймон келтирганларида, ўзларига яхши бўлар эди. Улардан мўминлари бор. Кўплари фосиқдирлар”.

Мусулмонларни ҳозирги кунда 90% дан ортиқроғи Аҳли Сунна вал жамоа бўлса, уларни адашган десак, яхши уммат бўлмай қоламиз-ку!..

Биз фиқҳда 4 та мазҳаб, ақидадаги 2 та йўл орқали динимизни ўргандик. Уламолар етишиб чиқди. Китоблар ёзилди. Аллоҳ динни мана шу йўллар билан муҳофаза қилди.

Ҳадиси шарифларда Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Менинг умматим залолатда жам бўлмайди" деганлар.

Демак, сиз мендан нимадир ҳақида сўрасангиз, ўз фикримни айтиб қўйишим тўғри эмас. Албатта менгача қарийб 15 асрдан буён Аллоҳнинг Каломини ва Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадисларини чуқур ўрганган олимлар фатволари орқали жавоб бераман. Чунки Аллоҳ бу умматни залолатда жамламайди.
Шу ўринда айтиб ўтиш лозимки, ҳозирда кўп такрорланаётган “Динда мазҳабларга эргашиш йўқ!”, “Саҳобалар даврида мазҳаблар бўлмаган” каби пуч даъволар мутлақо илмий асосга эга эмас. Саҳобалар даврида ҳам мужтаҳид саҳобалар мазҳаби бор эди. Саҳобалар мазҳаби асосида ҳозирга қадар етиб келган тўртта фиқҳий мазҳаблар сақланиб қолди. 
Бемазҳаблар битта шахсга эргашиш мумкин эмас дейишиб, гўёки Аҳли сунна вал жамоа Абу Ҳанифани шахсига эргашувчи дейишади. Ваҳоланки, аҳли сунна шахсга эргашишдан қайтаради. Шу пайтгача одамларда нотўғри тушунча бор: ҳанафийлар Абу Ҳанифага тегишли деган. Йўқ.  Балки Абу Ҳанифа ҳанафийликка тегишли. Чунки ҳанафийлик Пайғамбар алайҳиссаломнинг тутган йўллари. 
Куфага Абдуллоҳ ибн Масъуд кейин Али розияллоҳу анҳу кейин 70 нафар Бадр жанги иштирокчилари кейин 1500 саҳоба келган. Бу йўлни мана шу саҳобалар келтиришган. Нима учун намозда басмала овоз чиқариб айтилмайди? Абдуллоҳ ибн Масъуд овоз чиқармаган. Нимага рафъул ядайн қилинмайди? Чунки саҳоба ундай қилмаган. Нима учун омин баланд овозда айтилмайди?..
Қалъажий айтади: "Мен Иброҳим Нахаъийдан 100 та масалани олдим. У катта тобеъинлардан. Ҳаммоднинг устози. Абу Ҳанифа ҳам ундан дарс олган. 100 масаласини Абу Ҳанифанинг масалаларига солиштирсам 84 таси бир хил экан". Демак, Абу Ҳанифанинг 100 дан 84 масаласи Иброҳим Нахаъийникига мос келяпти. Энди айтингчи Имом Аъзам мазҳабни йўқдан кашф қилганми ёки Пайғамбар ва саҳобаларнинг йўлини давом эттирганми?
Хулоса қилиб айтганда, мазҳабларга эргашиш – шариат кўрсатмасига эргашишдир! Уни инкор қилиш эса шаръий кўрсатмаларга ва бутун Ислом уламоларига қарши чиқиш ҳисобланади. Зеро, Ислом тарихида бирор муфассир ёки муҳаддис ёхуд фақиҳни бемазҳаб бўлгани маълум эмас.

Қуръон ва суннатдан ҳар ким ўзбошимча ҳукм чиқариш мусулмонларни куфрда айблаш, уларнинг қонини тўкишни ҳалол ҳисоблаш, боғийлик, фитна ва ихтилоф қўзғаш каби динимизда қатъиян ман қилинган хатти-ҳаракатларга сабаб бўлмоқда. Шу нуқтаи назардан, марҳум Шайх Муҳаммад Саид Рамазон Бутий раҳматуллоҳи алайҳ: “Мазҳабсизлик – ислом шариатига таҳдид соладиган энг хатарли бидъатдир”, деганлар. 

Аллоҳ таоло Анъом сурасининг 153-оятида марҳамат қилиб:

“Албатта, бу Менинг тўғри йўлимдир. Бас, унга эргашинг. Ва бошқа йўлларга эргашманг. Бас, сизни унинг йўлидан адаштирмасинлар. Мана шу сизга қилган амрки, шояд тақво қилсангиз”, деган.

Аллоҳ таоло Ўзининг ҳақ динини азиз қилиб, мусулмонларнинг бирдамлигини таъминласин. Барчаларимизни уммат ичида ихтилоф чиқарувчилардан бўлишдан паноҳида асрасин. Омин! 
 
А.Нажмиддинов, 
Мир Араб мадрасаси мударриси