muslim.uz

muslim.uz

الخميس, 25 حزيران/يونيو 2020 00:00

Фитна улкан гуноҳдир

Эътиқоди суст, илми саёз инсонларни йўлдан оздириш, залолат сари етаклашга қаратилган шайтоний амаллар бисёр. Инсоният душманлари мақсадларига етиш учун турли-туман ҳийлаларни ўйлаб топадилар. Шулардан бири фитнадир. Зеро, фитна одамлар орасини бузади, уларни бир-бирига душман қилади, отани боладан, яқинни жигардан... айиради. Нотинчлик, низо, иғво келтириб чиқаради.

Фитна луғатда кўп маъноларда келади:

  1. Жозиба, сеҳр; фусункорлик, афсункорлик, тароват, фатонат, берилмоқ (мафтун бўлмоқ). Фитна амал инсонларга гўзал кўринади, ёқимли кўринишда тақдим этилади. Асли сийратидан фарқ қилишини, афсуски, инсонлар кеч тушунади. Асл ислом, соф ақида, ҳақ жаннат каби жилвагар иборалар қанчадан-қанча инсонларни ром этмади, дейсиз. Мазмун, ҳақиқий мақсад мана шу жозиба ортида яширингани боис, уни тезда илғаб, англаб олиш мушкул. Шу сабаб таклиф этилаётган ахборот ақл ва нақл тарозисида тотилиши, синтез қилиниши мақсадга мувофиқ.
  2. Ишонмаслик, умидсизлик, худосизлик, даҳрийлик. Фитна, аслида ҳам, даҳрийликдир. Аллоҳга ишонган – имонли одам фитна қилиши мумкинми?! Аллоҳдан умидини узган, шайтон қулига айланганларгина одамлар орасига нифоқ солишга жазм қила олиши мумкин!

Фитна - адаштириш, қизиқтириш, алдаш, йўлдан оздириш ва чалғитишдир. Ёлғонга асосланган “ғоя” ҳидоят йўлидагиларни ҳақ йўлидан оздиришга хизмат қилади. Айрим манфаатдор тоифалар хоҳиш-иродаси рўёбига хизмат қилади. Мўминни мўминга душман қилиб, бир-бирларининг қонини тўкишга сабабчи бўлаётганлар – асл фитначилардир.

 Фитна, аслида, гумроҳлик; ақлдан озганлик, жинниликдир. Акс ҳолда, қандайдир ўй-хаёлларни деб икки дунё саодатидан воз кечиш мумкинми? Бу ишга қодир кишини ақли, тафаккури соғлом, эътиқоди мустаҳкам, деб бўлмайди. Бунга мисол қидириб узоққа бормаймиз: алдов ва пуч ғояларига лаққа тушиб,  айбсиз инсонлар қонини тўкаётган кимсалар бориб турган гумроҳлардир.

 Фитна эгаларининг хатти-ҳаракатлари исён, ғалаёнга олиб келиши муқаррар. Ғоявий ихтилоф, илмдаги келишмовчилик, ақидадаги қарама-қаршилик, охир-оқибат, инсонлар ва ҳатто халқлар ўртасида нифоққа сабаб бўлиши мумкин (Яман давлатининг таназзулга юз тутиши бунга яққол мисол). Боғийлик, яъни мавжуд ҳукуматга қарши чиқиб, уни ағдариш, мақсадларига мос давлат қуришга қаратилган исён шулар жумласидан бўлиб, манбаларда боғийнинг ўлимга маҳкумлиги таъкидланади. Илло, у тавба қилсагина кечирилади. Эътибор қаратилса, юртимизда қарор топган қонунчилик соф исломий ақидаларга нақадар мослиги аён бўлади. Зеро, адашган кимсаларнинг халқидан, юртбошисидан кечирим сўраб қилган тавбаси кечирилмоқда, ҳаётини йўлган қўйиши, гуноҳини ҳалол меҳнати билан ювишига имкон берилмоқда...

 Фитна - ёлғонга, миш-мишга таянади. У оятларни таъвил қилиш, ҳадисларни нотўғри талқин этиш натижасидир. У васваса, нафс балоси оқибати бўлиб, миллий, диний қадриятлар асосини вайрон қилишдир. Пайғамбаримиз Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Фитна қотилликдан ҳам ашаддийроқдир”, деганлар (Имом Бухорий ривояти).

 Ниҳоят, фитна - синов, гуноҳдир. Аллоҳ ҳалолни, ҳаромни аниқ белгилаб берди. Уларнинг ўртасидаги нарсалар эса шубҳадир. Асл исломий манбаларда ҳақиқий мусулмон инсоннинг ҳатто шубҳали амалдан ҳам қайтиши лозимлиги таъкидланади. Зеро, залолатга етакловчи ғоялар, нотўғри ва ботил қарашлар чин инсонлар учун синов ҳамдир. Шу боис, имони мустаҳкам, эътиқоди комил инсон ҳаром ва шубҳали амалларни бажаришдан тийилади, бинобарин, уларни бир бора қилган инсон, кейинчалик, ўрганиб қолади ҳамда гуноҳга мойил бўлиб қолади.

Фитна илмсизлик натижасида келиб чиқади. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) башорат берганларидек, шариат илмидан бехабар кишиларнинг дин номидан иш юритиши инсон ва жамият учун кўплаб кўнгилсизликларни, фитналарни келтириб чиқаради. Аллоҳ таоло фитна ҳақида Ўзининг Каломи шарифидаги “Бақара” сураси 191-оятида:“(Одамларни) алдаб, фитнага солиш ўлдиришдан (ҳам) ёмонроқдир”, деб ўз бандаларини турли кўринишдаги фитналардан эҳтиёт бўлишга буюради. Чунки, инсоннинг маънавий ўлими унинг жисмоний ўлимидан аянчлироқ, ёмонроқдир. Шу боис ҳам, ояти каримада инсонлар орасида фитна, фасод ишларни тарқатишнинг гуноҳи маънан бир инсонни ўлдиришдан ҳам ёмонроқ эканлиги айтилмоқда, чунки инсоннинг руҳини ўлдириш - унинг жасадини ўлдиришдан фожиалироқ, оқибати эса даҳшатлироқдир.

Хўш, залолат йўлига кириб қолган инсон нима қилсин? Кейинги ҳаёти учун қандай йўл тутсин? Аллоҳ таоло Қуръони каримнинг “Аъроф” сураси 3-оятида бу масалада аниқ буйруқ – амрларини баён қилган:(Эй, инсонлар), сизларга Парвардигорингиздан нозил қилинган нарсага (Китобга) эргашингиз, ундан ўзга “дўстларга” эргашмангиз! Камдан-кам панд-насиҳат олурсизлар”.

Кўриниб турганидек, Аллоҳ таоло Қуръонга эргашиш, эшитилиши ёқимли, кўриниши жозибали, аммо мазмунию мақсади ёмонлик, оқибати эса фосиқликдан иборат даъватлар қилувчи “дўстлар”дан йироқ бўлишни қатъий буюрмоқда. Қуръоннинг бошқа бир ўрнида шундан кейин ҳам тафаккур қилмайдиган, ҳидоятга қайтмайдиган мусулмонлар тўғрисида гўзал тадбир, адолат йўли зикр қилинади: “Эй, мўминлар, Аллоҳга итоат қилингиз ва пайғамбарга ҳамда ўзларингиздан бўлган (яъни мусулмон) ҳокимларга бўйинсунингиз! Бордию бирон нарса ҳақида талашиб қолсангиз,— агар ҳақиқатан Аллоҳга ва охират кунига ишонсангиз — у нарсани Аллоҳга ва пайғамбарига қайтарингиз! Мана шу яхшироқ ва чиройлироқ ечимдир”(“Нисо”, 59).

Мазкур оятда Аллоҳ таоло барчани Ўзига, Расулига ҳамда ўз ораларидан чиққан бошлиқларга итоат этишни буюрмоқда. Фитна қилишга эмас. Дарҳақиқат, Қуръонда ҳар қандай муаммоли масаланинг адолатли ечими бор. Ихтилоф вақтида энг тўғри ечим фирқаланишнинг олдини олишдир. Асл тараққиёт ҳам, саодат ҳам бирдамлик, ҳурфикрлик натижасида амалга ошади. Бунинг учун ҳар бир фуқаро Аллоҳ қайтарганларидан қайтиши, буюрганларига итоат этиши ҳамда ўзларидан бўлган ишбошиларга сўзсиз бўйсиниши шарт.

Мусулмон кўр-кўрона тақлид қилмасин. У ҳар бир нарсага миллий, диний қадриятларига ҳамоҳанг ақлан ёндашсин. Ўзининг илми етарли бўлмаса, илмли, ишончли, тақводор, олимлардан сўраб билсин. Ўрганганларига амал қилсин. Хуллас, илм ўргансин, билганларига амал қилсин. Шундагина ҳидоят топади. Фитна қурбонига айланмайди. Акс ҳолда, унутмаслик керакки, Аллоҳ таолонинг унинг учун тайёрлаб қўйилган аламли азоби бор:“Ким ҳақ йўлни аниқ билганидан кейин пайғамбарга хилоф иш қилса ва мўминларнинг йўлларидан бошқа йўлга эргашиб кетса, биз уни кетганича қўйиб берамиз. Сўнгра жаҳаннамга доҳил қиламиз. Нақадар ёмон жойдир у!”(“Нисо”, 115).

Аён бўлаётирки, фитна, унга етакловчи ҳар бир хатти-ҳаракат – оғир гуноҳ. Ундан тийилиш – мусулмонларнинг бурчи. Динига, маънавиятига, халқига содиқлик эса хотиржамлик, кўнгиллар ободлиги, юрт равнақи, энг муҳими, икки дунё саодатига эришиш калитидир. Шундай экан, турли кўринишдаги ёт ғоялар таъсиридан сақланайлик, фитналардан огоҳ бўлайлик. Халқ, миллат бахти унга мансуб инсонлар бахти йиғиндисидан иборатлигини асло унутмайлик!

 

Шукуржон Шанигматов,

“Носирхон” жоме масжиди имом ноиби

الخميس, 25 حزيران/يونيو 2020 00:00

Таъзия ҳақида (Аудио)

 

ЎМИ матбуот хизмати

الخميس, 25 حزيران/يونيو 2020 00:00

Дангасаликнинг зарарлари

Шубҳасиз дангасалик ва ғайратсизлик кишининг динига ҳам, дунёсига ҳам фойда бермайди. Унинг киши учун дини ва дунёсига кўплаб зарарлари бор. Зотан халқ орасида на оиласига ва на ўзгаларга фойдаси тегадиган кишига нисбатан эътибор берилмайди, у билан дўстлашилмайди. Бунинг ҳақиқат эканига шубҳа қилмаймиз.

Дангасаликнинг зарарлари:

  1. Кўплаб савоблардан бебаҳра бўлиш. Ҳаётда дангаса, беҳафсала киши нафақат дунёси учун балки охират учун қилинадиган савобли ишларни бажаришда ҳам сусткашликка йўл қўяди. Мисол учун намозни ўз вақтида адо қилмасдан ҳали ўқийман ёки ҳали вақтим борку дия, ўз вақтидан қолдиради ёки умуман ўқимайди. Кишининг бу сифати фақатгина фарзни бажарсам бўлди дея, вожиб, суннат ва нафл ибодатларни тарк қилишига сабаб бўлади. Бунинг яна бир сабаби вақтини гуноҳу маъсиятларни қилиш билан ўтказганлигидадир.
  2. Умр ва саломатликни бой бериш. Инсон учун энг катта неъматлардан бири унинг умридир. Дангаса киши ана шу неъматни қадрига етмай, уни танбаллик ёки ўзига фойда бермайдиган, балки зарар берадиган ишлар билан ўтказиб юборади. Бора-бора бундай кишилар кунларини, ойларини ёки йилларини фойдасиз ўтказишга одатланиб қоладилар, ҳатто ажал соати келганини билмай қоладилар ҳам.

Шунингдек, инсон учун берилган яна бир катта неъмат бу саломатликликдир. Кишини ҳаётда барча савобли ишларни амалга оширишлари учун албатта жисмининг саломатлиги ҳам муҳим. Масалан: намозда бемалол ўтириб туриш, рўза тутиш ҳамда ҳаж қилиш каби ибодатларда қувватга эга бўлиш, Қуръон ўқиш, таълим олиш ва таълим беришдек ишларда.

Шунинг учун ҳам Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Икки неъмат бор. Инсонлардан кўпчилиги унга беэътибордирлар. У: саломатлик ва бўш вақт”, деганлар.

 

Абдураҳманов Яҳё УБАЙДУЛЛОҲ ўғли,

“Шайх Зайниддин” жоме масжиди имом-хатиби

Туркия ташқи ишлар вазири Мевлут Чавушоғлу Аё Софияни масжидга айлантириш эҳтимоли ҳақидаги саволни туркларнинг ўзи ҳал қилиши кераклигини айтди.
"Бу суверенитет масаласи. Афина бизга буйруқ бера олмайди ва биз тушунтира олмайдиган ҳеч нарса қилмаймиз", - дея Туркия ташқи ишлар вазирининг сўзларини келтиради Интерфакс агентлиги.
Чавушоғлу, бу масала юзасидан юнонлар нима учун норозилик билдираётганлари тушунарсиз эканлигини билдирди.
"Юнонлар Константинополь ва Аё София ўз ҳудудида бўлгандек аралашмоқдалар", - дейди у.
У Аё София 1453 йилда Султон Меҳмет Фотиҳ иродаси билан масжидга айланганини эслатиб ўтади.
Эслатиб ўтамиз, 29 май куни Константинополь қулаганининг навбатдаги йиллиги муносабати билан Аё Софияда Қуръон ўқилди. Тез орада Туркия Президенти Ражаб Тойиб Эрдўғон Софияни масжидга айлантириш эҳтимолини ўрганишга кўрсатма берди ва Адлия вазири Абдулҳамит Гул бу ташаббусни қўллаб-қувватлади. Туркия Армани патриархи Саак II, ўз навбатида, Аё София масиҳийлар ва мусулмонлар учун ибодат жойи бўлиши керак, деб таклиф қилди. Islam-today хабарига кўра, бу бинонинг келажаги тўғрисидаги масала июль ойининг бошида давлат Кенгаши томонидан кўриб чиқилади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Мақолалар

Top