23 сентябрь куни тажвид устози ва ижоза соҳиби – Жаҳонгир қори Неъматовнинг онлайн-тажвид дарсларининг 5-машғулотлари ўтказилади. Унда Қуръони каримнинг 111-сураси бўлган "Масад" сурасининг ўқиш қоидалари ўргатилади.

Онлайн-тажвид дарсларини ижтимоий тармоқларимиз орқали тўғридан-тўғри кузатинг ва бевосита иштирокчисига айланинг!

Youtube: MuslimTV 
Интернет телеканали : ITV.UZ
Facebook: MuslimUz

? Ўз қироатларини текширмоқчи бўлганлар жонли эфир вақтида 97-760-70-49 рақамли телефонга қўнғироқ қилишлари мумкин

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَعۡرِفُونَهُۥ كَمَا يَعۡرِفُونَ أَبۡنَآءَهُمۡۖ وَإِنَّ فَرِيقٗا مِّنۡهُمۡ لَيَكۡتُمُونَ ٱلۡحَقَّ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ١٤٦

146. Биз Китоб берганлар уни худди болаларини танигандек танишади ва улардан бир гуруҳи билатуриб ҳақиқатни яширади.

Аҳли китоблар, яъни яҳудийлар ва насронийлар охирзамон Пайғамбарини худди ўз болаларини танигандек яхши танишади. Чунки уларнинг китобларида келажакда Аҳмад исмли охирзамон Пайғамбарининг чиқиши, ер юзидаги барча инсонлар у олиб келадиган шариатга бўйсунишлари лозимлиги ҳақида хабар бор эди. Аммо улардан бир гуруҳи ҳақиқатни билса ҳам, ҳасад ва кибр туфайли буни яширди. Юз йиллар олдинроқ католик руҳонийи, қадимги яҳудий тили ивритни, оромий тилини, қадимги юнон ва лотин тилларини билган Бенжамин Давид Келдани Китоб (Инжил, Таврот, Забур)дан ушбу матнларни ўқиб, ўрганиб Абдул-Аҳад Довуд исми билан Исломни қабул қилди. Унинг бу борадаги тадқиқотлари "Инжилда Муҳаммад" номли китобда нашр этилган.

Пайғамбар алайҳиссаломнинг ўзлари бир ҳадисларида шундай марҳамат қилганлар: “Фахр эмас-ку, мен Аллоҳнинг Ҳабибиман! Фахр эмас-ку, мен қиёмат куни ҳамд байроғини кўтарувчиман! Мен биринчи шафоат сўровчиман! Фахр эмас-ку, мен қиёмат куни биринчи шафоат қилинувчиман! Фахр эмас-ку, мен жаннатнинг ҳалқаларини биринчи ҳаракатга солувчиман. Аллоҳ менинг учун уни очур ҳамда мени ва мен билан умматимнинг фақирларини унга киритур. Фахр эмас-ку, мен аввалгилару охиргиларнинг энг мукаррамиман!».

ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُمۡتَرِينَ١٤٧

147. Бу ҳақиқат Парвардигорингиздандир, асло шубҳа қилувчилардан бўлманг.

Бутун инсониятни қиёматгача Аллоҳнинг дини билан ошно қилувчи, охиратдаги жаннатий ҳаёт, имон ва солиҳ амаллар эвазига берилажак мукофотлар ҳақида хушхабар етказувчи, ширк ва куфр учун абадий оғир қийноқлар тўғрисида огоҳлантирувчи сўнгги Пайғамбар келиши ҳақиқати Парвардигорингиз ҳузуридандир. Эй инсонлар, бу ҳақиқат борасида асло шубҳа-гумонларга борманглар, уларга имон келтиринг, шунда нажот топасизлар.

Бу ҳақиқатни бугунги кунда нафақат мусулмонлар, балки соғорм фикрли ғарб мутафаккирлари ҳам тан олиб ёзишмоқда. Инглиз олимларидан бири Томас Карлайл шундай дейди: “Муҳаммад алайҳиссалом бутун ҳаёти давомида ўз йўлида собит турган ва бу йўлни қатъий ва виждонан ҳимоя қилган. У зот чинакам олижаноб, меҳрибон, солиҳ ва тақводор инсон бўлган. У зот бир олам фазилатлар соҳиби эди, у эркин эди, у чинакам, том маънодаги эркак эди, самимий, кучли, қатъиятли ва айни пайтда хушмуомала, юмшоқ табиатли инсон эди. У зот одамларни очиқ юз билан, очиқ кўнгил билан кутиб олар эди. У зот одамларга доим яхши муомала қилар, ёқимли суҳбатдош эди. У зот баъзан ҳазил-мутойиба ҳам қилар, шунда юзи соф юракдан чиққан нурли табассум-ла ёришар эди. Ваҳоланки баъзи одамлар борки, уларнинг кулгиси сўзлари ва амаллари каби ёлғон ва сохта бўлади... У зот одил, эзгу ниятли, ҳассос, топқир эди. Унинг юраги қўрқув билмас эди. У зот гўё нурга йўғрилган эдики, энг зим-зиё зулматда ҳам олдида йўлини ёритиб турувчи машъал бордек эди. У зот табиатан улуғвор инсон эди. Академияларда таҳсил олмаган, устозлар қўлида ўқимаган эди, бироқ у зот бунга муҳтож ҳам эмас эди”.

وَلِكُلّٖ وِجۡهَةٌ هُوَ مُوَلِّيهَاۖ فَٱسۡتَبِقُواْ ٱلۡخَيۡرَٰتِۚ أَيۡنَ مَا تَكُونُواْ يَأۡتِ بِكُمُ ٱللَّهُ جَمِيعًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ١٤٨

148. Ҳар кимнинг ўз юзланадиган тарафи бор, шундай бўлгач, сизлар яхшиликларга шошилинглар! Қаерда бўлсангизлар ҳам Аллоҳ ҳаммангизни жамлайди, Аллоҳ албатта ҳар нарсага қодирдир.

Инсондан фақат қилган яхшиликлари, солиҳ амаллари, яхши номи қолади. Шунинг учун қаерда бўлсангизлар ҳам, қай йўсинда бўлса ҳам Аллоҳ таоло фақат яхшилик қилишга буюрмоқда. Инсон қилган яхшиликлари билан Аллоҳ таоло розилигини топади. Яхшилик қилишнинг ўзи уёқда қолиб, яхшиликка йўллаб қўйганлар ҳам ажр-савобга эришишади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Яхшиликка йўлловчи киши яхшилик қилган қаторидадир", деганлар (Бухорий ривояти). Яхшиликнинг катта-кичиги бўлмайди. Ҳадисда келишича: "Бир киши йўлда ётган дарахт шохчаси олдидан ўтаётиб, "Аллоҳга қасам,буни инсонлар йўлидан олиб ташлайман, уларга озор бермасин" деганидан жаннатга киритилди" (Бухорий ривояти). Яхшилик қиласизми ёки ёмонлик, қаерда бўлишларингиздан қатъи назар, Аллоҳ таоло қиёматда барчани Ўз ҳузурида жамлайди, қилган барча амалларингиздан ҳисобга тортиласиз. Аллоҳ таоло ҳар бир нарсага қодирдир. Аллоҳ таолонинг бундай ваъдаси бор: "Ўзингизга қандай яхшиликни тайёрлаган бўлсангиз, Аллоҳ ҳузурида ундан яхшироғини ва улкан мукофотни топасизлар. Аллоҳдан кечиришини сўранглар, Аллоҳ ҳақиқатан кечирувчи ва раҳмлидир" (Муззаммил, 20).

وَمِنۡ حَيۡثُ خَرَجۡتَ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۖ وَإِنَّهُۥ لَلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ١٤٩

149. (Эй Муҳаммад), қайси тарафдан чиқсангиз ҳам, юзингизни Масжидул Ҳаромга ўгиринг. Бу Парвардигорингиз тарафидан бўлган ҳақиқатдир ва Аллоҳ қилаётган ишларингиздан ғофил эмасдир.

Бундан ўн беш аср олдин Араб жазирасидаги илк мусулмонларга қаратилган "Юзингизни Масжидул-Ҳаромга ўгиринг" деган илоҳий хитобни ҳозиргача бутун дунё мусулмонлари асло оғишмай бажариб келишяпти. Улар дунёнинг қай бурчида бўлишмасин, қандай ҳолатда бўлишмасин, қай мақсадда сафарга ёки йўлга чиқишмасин, ҳар намозларида Аллоҳнинг Байти жойлашган Масжидул-Ҳаром томонга юзланадилар. Бу билан улар буюк Парвардигорларининг амрини бажариш орқали Унга қурбат ҳосил қилишни истаганларидандир.

Мусулмонлар намоз ўқишда юзланиб турадиган томон «қибла» дейилади. Қибла Саудия Арабистонининг Макка шаҳридаги Масжидул-Ҳаромдаги Каъба ўрнашган жойдир. Каъба ва у жойлашган масжид Масжидул-Ҳаром, яъни уруш жанжал, фисқ ишлар ҳаром қилинган макон, дейилади. Уни «Байтуллоҳ» ва «Байтул-атиқ» деган номлари ҳам бор. Исломнинг илк даврида мусулмонлар Қуддуси шарифдаги Масжидул-Ақсо тарафга қараб намоз ўқишарди. Кейинчалик Қуръони карим ҳукми билан Каъба тарафга юзланиб ўқишга амр бўлди. Намозхон юзини қиблага қаратиб туради. Касаллиги ёки бирор хавф-хатар сабабли қиблага юзлана олмаган киши имкони бор томонга қараб намозини ўқийди.

Қибла қайси томон экани билинмаса ёки сўраш имкони бўлмаса, атроф муҳитга қараб қиблани аниқлашга ҳаракат қилинади ва дили тортган томон қибла, деб жазм қилиб ўқилади. Кейин қибла томоннинг нотўғрилиги билинса ҳам, намозини қайта ўқимайди. Бизнинг диёр Ўзбекистонга нисбатан қибла жануби-ғарб томонда бўлиб, компас мили ғарб нуқтасидан 14 градус чап томонга қайтиши керак. Намоз ўқувчи қибла қайси томон эканини билмаганида уни аниқлашга ҳаракат қилмай бирор тарафга қараб намоз ўқиса ва у томон қибла бўлса ҳам қиблани аниқлашга ҳаракат қилмагани учун намозини қайта ўқийди. Қибла қайси томон эканини аниқлашга ҳаракат қилиб бир тўхтамга келгач, намозни бошлаган киши намоз пайтида қибла тўғрисидаги аҳди ўзгариб қолса, қибла деб ўйлаган томонига бурилиб намозини давом эттираверади. Намоз ўқувчи имомга иқтидо қилган пайтда ундан олдинга ўтиб кетса ёки қибладан бошқа томонга қараб намоз ўқиса, намози фосид (яроқсиз) бўлади. Қиблага қараб оёқ узатиб ўтириш ва ётиш, ҳожат ушатиш, тупуриш қаттиқ одобсизлик саналади.

وَمِنۡ حَيۡثُ خَرَجۡتَ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَحَيۡثُ مَا كُنتُمۡ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ شَطۡرَهُۥ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيۡكُمۡ حُجَّةٌ إِلَّا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡهُمۡ فَلَا تَخۡشَوۡهُمۡ وَٱخۡشَوۡنِي وَلِأُتِمَّ نِعۡمَتِي عَلَيۡكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ١٥٠

150. Қай тарафдан чиқсангиз ҳам юзингизни Масжидул-Ҳаромга ўгиринг. (Эй мўминлар), қаерда бўлсангизлар ҳам юзингизни у тарафга буринглар, токи ноинсоф одамларда сизга қарши ҳужжат бўлмасин. Уларнинг золимлари ҳам борки, улардан қўрқманглар, неъматимни тўкис қилиб беришим ва тўғри йўлда бўлишинглар учун Мендангина қўрқинглар.

Яъни, яҳудийлар: "Пайғамбар ўзи бошқа динда бўлатуриб қибламизга – Қуддусга қараб ибодат қилади" ёки бутпараст араблар: "У Иброҳимнинг динидаман деб даъво қиладию аммо ўзи яҳудийлар қибласига юзланади" деб мусулмонларга қарши далил-ҳужжат топмасликлари учун қаерда бўлсангиз ҳам Масжидул Ҳаромга юзланинглар, дейилмоқда.

Ушбу ояти карима орқали Аллоҳ таоло инсонларни золим, дасти узун кимсалардан эмас, фақат Парвардигорларидан қўрқишга буюрмоқда. Инсон боласининг табиатида қўрқоқлик бор, янги туғилган чақалоқдан тортиб қартайган қариягача нимадандир қўрқади. Бу қўрқув эса инсонни машаққатларга, турли гуноҳларга, инсофга хилоф иш тутишга рўпара қилади. Тубанликка етакловчи табиий қўрқувдан қутулишнинг бирдан-бир йўли барча махлуқотларнинг ягона яратувчиси, ишлар ва ҳолатлар сабабларининг мусаббиби Аллоҳ таолонинг Ўзидан қўрқишдир. Ҳадиси қудсийда бундай ривоят қилинади: "Аллоҳ азза ва жалла дейди: "Иззатим ва буюклигимга қасамки, икки қўрқув ва икки хотиржамликни бандамда жам қилмайман. Ким дунёда Мендан қўрқса, охиратда уни хотиржам қиламан. Ким дунёда хотиржам бўлса, қиёматда уни қўрқитаман" (Абу Наъим ривояти). Пайғамбар алайҳиссалом бундай деганлар: "Аллоҳ азза ва жалланинг азамати, ҳайбати ва кибриёсидан ҳамиша хавф ва қўрқувда бўлиш барча ҳикматларнинг бошидир" (Термизий ривояти).

Хабарингиз бор, шу йилнинг 16-17 сентябрь кунлари Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги ўрта махсус ислом таълим муассасаларига кириш учун ҳужжат топширган абитуриентлар Давлат тест маркази томонидан тест синовларида иштирок этдилар.

Шу кунларда ота-оналар, абитуриентлар ва уларнинг яқинлари томонидан мадрасаларга кириш имтиҳонлари натижалари қачон эълон қилиниши борасида жуда кўп мурожаатлар бўлмоқда. 

Тест синовлари Давлат тест маркази томонидан олинганини инобатга олсак, имтиҳон натижалари ҳам ушбу марказ томонидан эълон қилинади. Айни кунларда имтиҳон натижаларини текшириш жараёнлари давом этмоқда.

Мадрасаларга кириш имтиҳонлари натижалари қачон эълон қилиниши тўғрисидаги расмий хабар Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг muslim.uz интернет сайти ва “Телеграм” мессенжеридаги https://t.me/muslimuzportal каналида эълон қилинади.

Барча абитуриентларга Аллоҳ таолодан омад ва зафарлар тилаймиз.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

 ۞سَيَقُولُ ٱلسُّفَهَآءُ مِنَ ٱلنَّاسِ مَا وَلَّىٰهُمۡ عَن قِبۡلَتِهِمُ ٱلَّتِي كَانُواْ عَلَيۡهَاۚ قُل لِّلَّهِ ٱلۡمَشۡرِقُ وَٱلۡمَغۡرِبُۚ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ١٤٢

142. Одамларнинг эси пастлари: "Нима буларни қиблаларидан юз ўгиртирди?" дейишади. "Машриқ ва Мағриб Аллоҳники, Ўзи хоҳлаганларни тўғри йўлга бошлайди", денглар.

Аллоҳ таолонинг амрига кўра мусулмонларнинг қиблалари ўзгартирилиб, энди улар Масжидул-Ақсо ўрнига Масжидул-Ҳаромдаги Каъбага юзланиб намоз ўқий бошлашганида айрим нодон кимсалар: "Ие, буларнинг қибласи нега ўзгариб қолди, бунинг боиси нима экан?" каби савол беришга тушди. Шу боис Аллоҳ таоло мусулмонларга бундай хитоб қиляпти: ўша нодонларга айтинглар, шарқ томон ҳам, ғарб томон ҳам, бутун дунё Аллоҳники, У хоҳлаганини мана шундай нарсалар билан синаб ҳидоятга бошлайди, хоҳлаганини эса, залолатга кетказади.

Баро розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинага илк бор келганларида ансорлардан бўлган боболариникига – ёки тоғалариникига – тушдилар. Байтул Мақдисга қараб ўн олти ой ёки ўн етти ой намоз ўқидилар. У зотга қиблалари Байт тарафида бўлиши ёқар эди. Илк (Байтуллоҳга қараб) ўқиган намозлари аср намози бўлди. У зот билан бирга бир неча киши ҳам намоз ўқиди. Бирга намоз ўқиганлардан бир киши чиқиб, бир масжид аҳлининг ёнидан ўтди. Улар рукуъда эди. Шунда у: «Аллоҳ номи ила гувоҳлик бераманки, шак-шубҳасиз, мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан Макка томонга қараб намоз ўқидим», деди. Натижада улар ўша ҳолларида Байт томонга бурилишди. У зотнинг Байтул Мақдисга қараб намоз ўқишлари яҳудийларга ва аҳли китобларга ёқар эди. Юзларини Байтуллоҳ томон бурган эдилар, улар буни қабул қилишмади» (Бухорий ривояти).

وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَٰكُمۡ أُمَّةٗ وَسَطٗا لِّتَكُونُواْ شُهَدَآءَ عَلَى ٱلنَّاسِ وَيَكُونَ ٱلرَّسُولُ عَلَيۡكُمۡ شَهِيدٗاۗ وَمَا جَعَلۡنَا ٱلۡقِبۡلَةَ ٱلَّتِي كُنتَ عَلَيۡهَآ إِلَّا لِنَعۡلَمَ مَن يَتَّبِعُ ٱلرَّسُولَ مِمَّن يَنقَلِبُ عَلَىٰ عَقِبَيۡهِۚ وَإِن كَانَتۡ لَكَبِيرَةً إِلَّا عَلَى ٱلَّذِينَ هَدَى ٱللَّهُۗ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُضِيعَ إِيمَٰنَكُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِٱلنَّاسِ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ١٤٣

143. Шу тариқа сизларни бошқаларга гувоҳ бўлишингиз ва Пайғамбарнинг сизларга гувоҳ бўлиши учун "ўрта бир уммат" қилдик. (Эй Муҳаммад), сиз юзланган олдинги қиблани Биз фақат орқага қайтиб кетаётганлардан ким Пайғамбарга эргашар экан, деб қилдик. Бу, гарчи Аллоҳ ҳидоятга бошлаганлардан бошқаларга оғир бўлса ҳам. Аллоҳ имонларингизни зое қилувчи эмас, Аллоҳ ҳақиқатан одамларга меҳрибон ва раҳмлидир.

Ояти каримадаги "ўрта уммат"ни кўпгина муфассирлар умматларнинг энг яхшиси, ўртача, мўътадил йўлдаги, олдинги қавмларнинг хатоларини такрорламайдиган Ислом умматидир, дея тафсир қилишган. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинага келгач, ўн етти ойча Байтул-Мақдис (Қуддуси шариф)га қараб намоз ўқидилар. Кейин шарафли Каъба томон юзланишга амр бўлди. Шу хусусда яҳудийлар ва баъзи имони суст мусулмонлар томонидан бўладиган эътирозни Аллоҳ таоло олдиндан баён қилиб жавобини берадики, Машриқ ҳам, Мағриб ҳам Ўзининг мулкидир, ҳозиргача у тарафга юзланишни буюрган Аллоҳ энди бу тарафга қараб ибодат қилишни амр этмоқда. Йўналиши ўзгарса ҳам ибодат Аллоҳ таолонинг Ўзигадир. Асли қибланинг ўзи ҳозиргисидир, бу борада баҳс-эътирозлар беҳудадир. Аввал ўқилган намозлар зое бўлмайди, бу ҳолат туфайли ҳақиқий ҳидоятдагилар маълум бўлди. Бу уммат бошқа барча умматлардан фазилатлидир, чунки пайғамбарлари Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламҳамма набийлардан афзалдирлар. Баро ибн Озиб розияллоҳу анҳу шундай ривоят қилади: "Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Байтул-Мақдисга қараб ўн олти ёки ўн етти ой намоз ўқидилар, аммо аслида Байтуллоҳнинг ўзларига қибла бўлишини хоҳлар эдилар. Бир куни у зот Байтуллоҳга қараб намоз ўқидилар, қавм ҳам эргашди. Кейин у зот билан бирга намоз ўқиганлардан бири намоз ўқиб турган бир гуруҳ олдига бориб: "Аллоҳ таолони гувоҳ қилиб айтаманки, мен ҳозиргина жаноб Расулуллоҳ билан бирга Маккага қараб намоз ўқидим", деди. Шунда бояги намозхонлар Байтуллоҳ томонга ўгирилиб олишди. Қибла Байтул-Мақдисдан Байтуллоҳ томонга ўзгартирилмасидан олдин шаҳид бўлганлар ҳам бор эди, биз улар хусусида нима дейишни билмас эдик. Аллоҳ таоло: "Аллоҳ имонларингизни (яъни Байтул-Мақдисга қараб ўқиган олдинги намозларингиз ажрини) зое кетказмайди, Аллоҳ ҳақиқатан одамларга меҳрибон ва раҳмлидир" оятини нозил қилди" (Бухорий ривояти).

قَدۡ نَرَىٰ تَقَلُّبَ وَجۡهِكَ فِي ٱلسَّمَآءِۖ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبۡلَةٗ تَرۡضَىٰهَاۚ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَحَيۡثُ مَا كُنتُمۡ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ شَطۡرَهُۥۗ وَإِنَّ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ لَيَعۡلَمُونَ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّهِمۡۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا يَعۡمَلُونَ١٤٤

144. Гоҳо юзингизни осмонга қаратганингизни кўриб турибмиз. Энди ўзингиз рози бўлган қиблага юзлантирамиз. Юзингизни Масжидул-Ҳаром тарафга буринг! Қаерда бўлсангизлар ҳам юзларингизни у томонга буринглар! Китоб берилганлар бунинг Парвардигорларидан келган Ҳақиқат эканини албатта билишади ва Аллоҳ уларнинг қилмишларидан ғофил эмасдир.

Мусулмонлар намоз ўқишда юзланиб турадиган томон "қибла" дейилади. Ҳозир қибла Саудия Арабистонининг Макка шаҳридаги Масжидул Ҳаромда ичида Каъба ўрнашган жойдир. Исломнинг илк даврида мусулмонлар Қуддуси шарифдаги Ақсо масжиди тарафга қараб намоз ўқишар эди. Кейинчалик Қуръони карим ҳукми билан намозни Каъба тарафга юзланиб адо этишга амр бўлди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинада ибодат қилаётганларида муборак юзларини ҳамиша осмон тарафга қаратиб, ҳукмга мунтазир турардилар ва қибланинг Каъбага бўлишини кутиб юрардилар. У зотнинг истакларига мувофиқ ҳукм келиб, шарафли Каъба то қиёматгача мусулмонларга қибла бўлиб қолди.

Қиблага қараб оёқ узатиб ўтириш ёки ётиш, ҳожат ушатиш қаттиқ одобсизлик саналади. Намозхон қаерда бўлишидан қатъи назар, намозни қиблага юзланиб ўқиши шартдир. Касаллиги ёки хатар сабабли ёхуд қибла қайси тарафда эканини аниқлай олмай қиблага юзлана олмаган киши имкони бор, кўнгли таскин топган тарафига қараб ўқийди. Аҳли китоблар ҳам бунинг Парвардигорлари ҳузуридан эканини, Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом келтирган шариат қиёматгача барча инсонларга юборилган илоҳий дастур эканини яхши билишади, аммо саркашликлари туфайли буларни тан олишдан, қиблага юзланишдан бош тортишади. Аллоҳ уларнинг барча қилмишларини билиб туради.

وَلَئِنۡ أَتَيۡتَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ بِكُلِّ ءَايَةٖ مَّا تَبِعُواْ قِبۡلَتَكَۚ وَمَآ أَنتَ بِتَابِعٖ قِبۡلَتَهُمۡۚ وَمَا بَعۡضُهُم بِتَابِعٖ قِبۡلَةَ بَعۡضٖۚ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم مِّنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ إِنَّكَ إِذٗا لَّمِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ١٤٥

145. Қасамки, агар Китоб берилганларга барча далилларни келтирсангиз ҳам улар қиблангизга юзланишмайди, сиз ҳам уларнинг қибласига юзланмайсиз ва уларнинг баъзиси бошқасининг қибласини қабул қилмайди. Қасамки, агар ўзингизга келган ваҳийдан кейин ҳам уларнинг хоҳишларига эргашсангиз, унда албатта золимлардан бўлиб қоласиз.

Эй Пайғамбар, Аҳли китобларга қанча далил-исботлар келтирманг, энди улар асло сизлар юзланган қиблага қараб ибодат қилишмайди. Парвардигорингиз бандаларини синаш учун қиблани ўзгартирди, сиз уларнинг қибласини қабул қилманг, бошқаларнинг баъзиси баъзисининг қибласини қабул қилмаётгани ҳам сизни адаштирмасин. Агар ваҳийларимиз келиб туриб ҳам уларнинг истакларига бўйсунсангиз, унда жонингизга зулм қилган бўласиз. Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумо ривоят қиладилар: "Одамлар Қубо масжидида бомдод ўқиб туришган эди, бир одам келиб: "Аллоҳ таоло ҳазрати Расулуллоҳга ваҳий тушириб, Каъбани қибла қилишни амр этди", деди. Намозхонлар дарҳол Аллоҳ таолонинг амрига бўйин эгиб, юзларини қиблага ўгиришди" (Бухорий ривояти).