muslim.uz

muslim.uz

Ўқув курсларига қабул қилиш тартиби:

– таълим олиш учун 18 ёшга тўлган ихтиёрий равишда таълим олишни истаган Ўзбекистон Республикаси фуқаролари танлов асосида қабул қилинади;

– таълим бериш хизмати пуллик бўлиб, ҳар бир тингловчи билан тузилган шартномага мувофиқ, тўловлар амалга оширилгандан сўнг ўқув курсларига қабул қилинади.


Рўйхатга олиш учун талаб этиладиган ҳужжатлар рўйхати:

– паспорт нусхаси;

– таълими ҳақидаги ҳужжат;

– маълумотнома (объективка).

Ҳужжат топшириш жараёнида ушбу ҳужжатларнинг асл нусхаси кўрсатилиши шарт.


Ўқув курси давомийлиги 3 ой.


Рўйхатга олиш ҳафтанинг Пайшанба ва Шанба кунлари соат 10:00 дан 15:00 га қадар (13:00-14:00 тушлик) Ўзбекистон халқаро ислом академияси ректорат биноси вестибюлида амалга оширилади.

Манзил: Тошкент шаҳар, Aбдулла Қодирий кўчаси, 11-уй.

Мурожаат учун телефон: (71)-244-96-13.

Ўзбекистон халқаро ислом академияси
Матбуот хизмати

الخميس, 12 آب/أغسطس 2021 00:00

Муҳаррам — тавба ойидир

Али розияллоҳу анҳу дедилар: «Бир одам келиб, Набий соллаллоҳу алайҳи васалламдан:

«Рамазондан кейин қайси ой рўзасини тутишимни амр қиласиз?» деб сўради.

«Агар Рамазондан кейин рўза тутувчи бўлсанг, Муҳаррамни тут. Чунки у Аллоҳнинг ойидир. Унда Аллоҳ бир қавмнинг тавбасини қабул қилгандир ва бошқа қавмларнинг ҳам тавбасини қабул қиладир», дедилар» (Имом Термизий ривоят қилган ва ҳасан, деган).

Демак, ушбу ҳадисдан олинадиган фойдаларимиз:

1. Қайси вақтда нафл ибодат қилиш афзал эканлигини билиб олишга қизиқиш, унинг пайидан тушиш фазилат эканлиги;

2. Рамазон рўзасидан кейинги энг афзал рўза Муҳаррам ойи рўзаси эканлиги;

3. Муҳаррам ойи Аллоҳнинг ойи номига сазовор бўлган ой эканлиги. Зотан, барча ойлар ҳам Аллоҳникидир. Лекин Муҳаррам ойининггина шу ном билан номланиши бу ойнинг шарафига шараф қўшади;

4. Аллоҳ таоло Муҳаррам ойида ўтган қавмлардан бирининг тавбасини қабул қилганлиги;

5. Муҳаррам ойида Аллоҳ таоло бошқа қавмларнинг ҳам тавбасини қабул қилиши. Шунинг учун қавмлар бу муборак ойда тавбага шошилсалар, яхши бўлади;

Азиз ўқувчи, Муҳаррам ойи ҳақида қандай маълумотларга эгамиз ва бу ойда қандай ибодатларни бажарсак савобга эришамиз. Хуллас, шунга ўхшаш саволларга жавоб олиш учун қуйидагиларга эътиборимизни қаратсак.

«Муҳаррам» сўзи луғатда «ҳурматланган», «ҳаром қилинган», «улуғланган» деган маъноларни англатади.

Дарҳақиқат, Муҳаррам ойи ҳурматли ойдир. Бу ой ҳижрий сана бошланадиган ойдир.

Муҳаррам ойи Аллоҳ таоло урушни ҳаром қилган тўрт ойдан биридир. Бундан ортиқ ҳурмат бўлиши мумкинми? Бу ой «Аллоҳнинг ойи» деб номланади. Бундан ортиқ улуғлаш бўлиши мумкинми?

Муҳаррам ойи Рамазон ойидан кейинги ўринда туради. Бу ойда энг улуғ кунлардан бири – Ашуро куни бор. Бу ойнинг ҳурмати, ҳаромлиги ва улуғлигини ҳадисларни ўрганиш давомида яна ҳам чуқурроқ билиб оламиз.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам:

«Рамазондан кейинги энг афзал рўза Аллоҳнинг Муҳаррам ойи (рўзаси)дир. Фарз намоздан кейинги энг афзал намоз тунги намоздир», дедилар» (Бешовларидан фақат Бухорий ривоят қилмаган).

Шарҳ: Ушбу ҳадисдан олинадиган фойдалар:

1. Рамазон рўзасидан кейинги энг афзал рўза Муҳаррам ойи рўзаси эканлиги;

2. Муҳаррам ойи Шаҳруллоҳ – Аллоҳнинг ойи деб номланиши;

3. Фарз намозидан кейинги энг афзал намоз тунги намоз эканлиги;

4. Муҳаррам ойида кўпроқ рўза тутишга ҳаракат қилмоғимиз лозимлиги;

5. Кечаси таҳажжуд намозлари ўқишга одатланишимиз кераклиги.

 

«Ҳадис ва ҳаёт» китоби асосида тайёрланди.

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Муҳаррам ойи рамазон ойидан кейин турадиган энг ҳурматли ойдир. Бу ой ҳижрий сананинг бошланиш ойидир. Динимизда бу ой уруш ҳаром қилинган ойлардан бири ҳисобланади. Ашуро куни эса муҳаррам ойининг ўнинчи кунидир. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам бу ойда рўза тутишга тарғиб қилганлар. 

Али розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Бир киши Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга: «Эй Аллоҳнинг Расули, Рамазондан кейин қайси ойда рўза тутишимга буюрасиз», деди. Шунда у зот: «Агар Рамазондан кейин рўза тутмоқчи бўлсанг, муҳаррам ойида тутгин. Чунки у Аллоҳнинг ойидир, унда бир қавмнинг тавбасини қабул қилган яна бошқа қавмларнинг ҳам тавбасини қилади», деб жавоб бердилар».

Имом Термизий ривоят қилган.

 

Ашуро кунининг фазилати

Ашуро кунининг фазилати ҳақида қуйида баъзи ҳадисларни келтирамиз.

Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам Мадинага келганларида яҳудийларнинг Ашуро куни рўза тутаётганини кўриб: «Нима бу? (яъни, нима учун бу кун рўза тутяпсиз?)», - дедилар. Улар: «Бу яхши кундир. Бу кунда Аллоҳ таоло Бани Исроилга душманларидан нажот берган. Шунинг учун Мусо рўза тутган», - деб жавоб беришди. Шунда у зот: «Мен Мусога сизлардан кўра ҳақлироқман», - дедилар ва шу куни рўза тутдилар ҳамда бошқаларни ҳам рўза тутишга буюрдилар.

Имом Бухорий ривоят қилган.

 

Ҳишом Ибн Урва отасидан ривоят қилади:

Оиша розияллоҳу анҳо: «Қурайш қавми жоҳилиятда Ашуро куни рўза тутар эди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам у кунда рўза тутардилар. У зот Мадинага келганларида ҳам у кунда рўза тутдилар ва рўза тутишга буюрдилар. Рамазон рўзаси фарз бўлганидан кейин Ашуро кунида рўза тутмай қўйдилар. Шундан кейин у кунда хоҳлаган киши тутаверарди, хоҳлаган киши тутмасди», дедилар.

Имом Бухорий ривоят қилган.

 

Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: «Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ушбу Ашуро куничалик бирор куннинг рўзасини ҳамда ушбу Рамазон ойичалик (бирор ойни) савоб талабида бошқасидан афзал билганларини кўрмаганман», - деди».

Имом Бухорий ривоят қилган.

 

Абу Қатода розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ашуро кунининг рўзасини олдинги йил (гуноҳлари)га каффорат бўлишини Аллоҳ таолодан умид қиламан», - дедилар».

Имом Термизий ривоят қилган.

 

Бундай улкан савоб Аллоҳ таолонинг фазли-раҳматидир. Зеро, Аллоҳ таоло шундай деган: «... Албатта, яхшиликлар ёмонликларни кетказади. ...» (Ҳуд сураси, 114-оят) Уламолар беш вақт намоз, жума намози, Рамазон рўзаси ҳамда мазкур рўзалар каби фазилатли ибодатлар аввал кичик гуноҳларга каффорат бўлади, кейин эса катта гуноҳларни ҳам ювади, сўнгра банданинг даражаси кўтарилишига сабаб бўлади, деганлар. Бу Аллоҳнинг раҳматидир. Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилган: «...Ва раҳматим эса, ҳамма нарсани қамраган». (Аъроф сураси, 156-оят).

 

Ҳа, азизлар, Аллоҳ таолонинг раҳмати кенгдир. Бир кунлик рўза билан бир йиллик гуноҳларга каффорат бўлиши Аллоҳ таолонинг бандаларига фазли-раҳматидир. Бандалар бундай улкан савобни осонлик билан қўлга киритиш мумкинлигига шубҳа билан қарамасликлари керак. Аксинча, муҳаррам ойи, айниқса, Ашуро кунида имкон қадар кўпроқ ибодат қилиб, фойдаланиб олишлари лозим бўлади.

 

Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ашуро куни рўзасини тутиб, бошқаларни ҳам унинг рўзасини тутишга буюрганларида, саҳобалар: «Эй Аллоҳнинг Расули, ахир, бу – яҳудийлар ва насронийлар улуғлайдиган кун-ку?», - дедилар. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Агар келаси йили бўлса, албатта, тўққизинчи куни ҳам рўза тутамиз», - дедилар».

Имом Муслим ривоят қилган.

 

Ҳофиз ибн Ҳажар раҳматуллоҳи алайҳ шундай деганлар: «Бу воқеа охирги вақтларда бўлган. Чунки Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам авваллари бирор нарсага буюрилмаган ишларда аҳли китобларга мувофиқ бўлишни хоҳлардилар. Айниқса, мушрикларга хилоф бўлган ишларда шундай эдилар. Макка фатҳ бўлиб, Ислом машҳур бўлганидан сўнг аҳли китоблардан ҳам фарқли бўлишни хоҳладилар. Шунинг учун аввалда: «Мен Мусога сизлардан кўра ҳақлироқман», - деган бўлсалар, кейинчалик улардан ҳам ажралиб туришни истадилар ва Ашуро кунидан олдин ёки кейин яна бир кун рўза тутиб қўйишга буюрдилар».

 

Яна бир ҳадисда эса қуйидагича келган:

Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ашуро куни рўза тутинглар ва унда яҳудийларга хилоф қилинглар. Ундан олдин бир кун ёки ундан кейин бир кун рўза тутинглар», - дедилар.

Имом Аҳмад ривоят қилган.

 

Шунга кўра, Ашуро кунининг рўзасига ундан олдин ёки ундан кейин яна бир кунни қўшиб рўза тутиш мустаҳабдир. Ашуро кунининг ёлғиз ўзида рўза тутишда яҳудийларга ўхшашлик бордир деб, баъзи уламолар ёлғиз шу куни рўза тутишни танзиҳий макруҳ (яъни, енгил қайтарилган) деганлар. Лекин аксар уламолар бу кун фазилатли кунлардан ва бу фазилатлардан фойдаланиб қолиш мустаҳабдир деб, ёлғиз шу куни рўза тутишни макруҳ эмас, деганлар.

 

Ашуро куни аҳлига кенглик қилиш

 

Абу Ҳурайра розияллоҳуанҳудан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ солаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким Ашуро кунида аҳли-аёлига кенглик қилса, Аллоҳ таоло унга йилнинг қолганини кенг қилади», дедилар».

Имом Байҳақий ривоят қилган.

Имом Ҳофиз Суютий бу ҳадисни саҳиҳ деган.

 

Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким Ашуро куни аҳли-аёлига нафақада кенгчилик қилса,  Аллоҳ унга йилнинг қолганини кенг қилади», - дедилар.

Имом Розий ривоят қилган.

 

Ироқий айтади: «Бу ҳадиснинг бир қанча йўллари бор бўлиб, унинг баъзиларига саҳиҳ деб қарор берилган. Баъзиларига эса, имом Муслимнинг шартига кўра саҳиҳ дейилган.

Аммо Ашуро кунида рўза тутиш ва кенгчилик яратишдан бошқа амалларнинг асли йўқдир.

Жумладан, Ашуро куни кундузи ёки кечаси байрам қилиш, сурма қўйиш, бўяниш каби ишларни жумҳур фуқаҳолар – Ҳанафий, Моликий, Шофеъий ва Ҳанбалийлар бидъат деганлар.

Бу ишларнинг бирортаси мустаҳаб эмасдир. Бу ҳақда келтирилган ривоятлар бидъатчиларнинг тўқиб чиқарган бидъатлари бўлиб, улар бу амалларни ўзларининг бидъатларини қўллаб-қувватлаш учун тўқиганлар.

Лекин юқорида зикр қилинган ҳадисга биноан, Ашуро куни оиласига кенгчилик қилса, бозорлик қилиб, рўзғорини бут қилиб олса, йилнинг қолган ойлари ҳам баракали бўлиши умид қилинади. Суфён Саврий: «Биз буни тажриба қилиб кўрдик ва ана шундай бўлишини топдик» деган. Суфён ибн Уяйна: «Биз буни эллик ёки олтмиш йил тажриба қилиб кўрдик ва фақатгина яхшилик кўрдик», деган. «Ал-Муҳит» китобида шундай дейилган: Жобир раҳматуллоҳи алайҳ: «Мен қирқ йил тажриба қилдим, бўлмай қолмади», деган.

 

Қудратуллоҳ Сидиқметов

Бугун, 11 август куни Тошкент ислом институти Модуль таълим тизими учун тест синовлари бўлиб ўтди.

Дастлаб, абитуриентлар карантин чора-тадбирларига мувофиқ, институт ҳовлисидаги очиқ ҳаводаги имтиҳон ўтказиладиган жойдаги парталарга жойлаштирилди. Уни интитут ректори У.Ғафуров кириш сўзи билан очиб берди.

Сўнг институт ходими Козимхон қори Асроровнинг Қуръон тиловати ва устозларнинг хайрли дуолар қилишди.
Кириш имтиҳони аввалида Дин ишлари бўйича қўмита раисининг биринчи ўринбосари М.Комилов ва Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари И.Иномов бўлажак толиби илмларга муваффақият тилади.

Шундан сўнг Ўзбекистон мусулмонлари идораси Таълим ва илмий-тадқиқот бўлими бошлиғи Салоҳиддин Шерхонов, Диний-маърифий таълим муассасалари билан ишлаш бўлими бошлиғи Бобомурод Рустамовлар, қабул ҳайъати аъзолари, абитуриентлар ва ота-оналар гувоҳлигида имтиҳон билетлари солинган ва муҳрланган махсус қоплар очилди.

Кейин тест саволлар китобидан фойдаланиш ва жавоблар варақасини тўғри бўяш бўйича тушунча берилди. Тест материаллари абитуриентларга тарқатилгач, уларни ечиш учун 2 соат вақт ажратилди.

Эслатиб ўтамиз, Модуль таълимида камида 5 йил мобайнида масжидларда ишлаб келаётган ўрта махсус диний маълумотли имом-хатиблар ўқиши мумкин. “Имом-хатиб” талабалар Модуль тизимида тўлов-контракт асосида масжиддаги иш фаолиятидан бўшамаган ҳолда, 3 йил таҳсил олади.

Маълумот учун, 2021-2022 ўқув йили учун Тошкент ислом институти Модуль таълим тизимига modul.muslim.uz сайти орқали 192 нафар абитуриент ариза топширган эди.

Тест синови жараёни онлайн узатилди. Қуйида ушбу видеони томоша қилишингиз мумкин: 

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Бугун жаҳон ҳамжамияти олдида турган улкан муаммолардан бири бутун инсониятни хавотирга солаётган диний экстремизм ва терроризм таҳдидлари бўлиб турибди. Глобаллашув воситаларидан куч олган бу таҳдидлар кундан кунга авж олиб, кучайиб бормоқда. Дунёнинг кўплаб мамлакатлари, минтақаларида диний экстремизм ва терроризм оқибатида қонли тўқнашувлар ва ашаддий хунрезликлардан юз минглаб одамлар қурбон бўлмоқда. Натижада, тинчликни таъминлаш учун ана шу иллатларга қарши профилактик ишлар олиб бориш зарурати тобора катта аҳамият касб этмоқда.

Бугунги кунда тинчлик учун жонини ҳам беришга тайёр юртда хотиржам, тинч-осойишта ҳаёт кечирар эканмиз, унинг қадрига етиб ҳар биримиз зиммамизга юклатилган вазифаларни беками-кўст адо қилсаккина осуда ҳаётимиз бундан кейин ҳам давом этишида ўз ҳиссамизни қўшган бўламиз. 

Хўш, биз тараққиётимизнинг юқори поғоналарига эришишда нималар қилмоғимиз даркор?! Бу саволларга жавоб излашда қайсидир миллатнинг файласуфи ёки ёзувчиси ёзиб қолдирган асарларидан  ёки ҳаёти ва ижоди билан танишиб улардан ибрат олишдан мутлақо беҳожатмиз. Чунки  ахборот технологиялар ривожланаётган бундай даврда яратган кашфиётлари, ёзган асарлари ва қолдирган бебаҳо олтин мерослари айни вақтда давлатни бошқаришда, таълим-тарбияни ривожлантиришда, замонавий тиббиёт йўналишида ҳам муҳим омил бўлиб келаётган улуғ  зотлар юртимиздан етишиб чиққан. Юқоридаги саволимизга жавобни ота боболаримизнинг бебаҳо асарларини ўрганиш ила қидирсак мақсадга мувофиқ бўлади. Бунинг боиси,  уларнинг қай бирининг  ҳаётини китоблардан ўқимайлик ўз тутган ҳаётий йўлларида ўта моҳир, зукко ва билимдон эканларини кўрамиз. 

Буюк давлатга асос солган Амир Темур бобомиз, фалакиёт илмининг ривожига  катта ҳисса қўшган Мирзо Улуғбек, шеърият мулкининг султони Алишер Навоий ҳамда мустақилликка эришиш, тобеликка  барҳам бериш йўлида жон  фидо қилган жадидчи боболаримиз шулар жумласидандир.

Бизнинг аждодларимиз дунёга ватанпарварлик ва юртга садоқат қандай бўлишини кўрсата олган зотлардир. Боболаримиздан бизгача етиб келган садоқат ва ватанга бўлган муҳаббат деган бу туйғунинг  давомчиси бўлиш, бугунги кунда яратиб берилган чексиз имкониятлардан унумли фойдаланиб, бобокалонларимиз ёқиб кетган илму маърифат чироғини янада ёритиш, уларга муносиб фарзанд бўлиш, уларнинг бебаҳо меросларини ўрганиб, кейинги авлодларга ҳам омонат тарзида етказиб бериш бугунги мустақил ватанимиз фарзандларига лозим ва лобуддир.

Ҳозирги даврдаги жаҳолат уруғини солаётган сохта экстремистик ғояларга маърифий жиҳатдан курашда ислом динимиз тарихий тараққиётида ҳам шаклан бошқачароқ кўринишда бўлса-да, лекин мазмунан айнан шундай экстремистик ғоялар олдин ҳам бўлганига гувоҳ бўламиз. Динимиз тарихига назар солар эканмиз яна шунга амин бўламизки, соғлом идрок, соғлом ҳақиқат ва ғоялар сохта ғоялар устидан ҳамиша ғалаба қозониб келган. Улуғ ислом динимиз ривожига буюк ҳисса қўшган бобокалонимиз Абу Мансур Мотрудийнинг илмий меросида сохта ғояларга қарши иш олиб борган курашида кўриш мумкин. У кишининг “Китоб ат-тавҳид” асарида сохта таълимотларга эргашишни олдини олишда ишончли далиллардан келтириб, бу йўлдаги барча хатоликлар сабабини аниқ кўрсатиб берганига гувоҳ бўламиз: “Бу кўр – кўрона тақлид бўлиб, у жуда кенг тарқалган иллатдир, яъни бунда жуда кўпчилик бирон-бир маънавий ёки диний йўлбошчига, унинг фикрлари мазмун-моҳиятини тушунмаган ҳолда қўшилишга енгиб бўлмас мойиллик билдиради. Мана шу сабаб натижаси ўларок, ҳар бир фирқа ва ҳар бир йўналиш шу пайтга қадар ўз тарафдорларига эга бўлиб келмоқда. Бу мухлислар қачондир қабул қилинган сохта таълимотга садоқатда қатъийлик намойиш этмоқдалар ва яна ўзларини ҳақиқатнинг ягона эгалари ҳисобламоқдалар”, - деган фикрлари бугунги диний-экстремистик гуруҳларга айтилгандек сезилади. Мотуридий бобомиз ўша даврдаги ислом ичидаги сохта оқим ва фирқаларнинг ҳақиқий моҳиятини очиб берган. Бундай оқимлар ўша даврда ҳам кўп бўлган. Шунга қарамасдан эзгулик билан ёвузлик жамиятда ҳамиша ёнма-ён курашиб, бу курашда эзгулик ғалаба қилиб келган. 

Шу маънода бугунги жаҳолат йўлига кирган, динни ниқоб қилиб олган халқаро терроризмга қарши курашдаги маърифий йўллардан бири ўзбек халқининг миллий ва диний қадриятлари бўлиб, уларга таяниб, ёш авлодни Ватанга муҳаббат, аждодларга садоқат, зўравонликка нафрат руҳида тарбияловчи, уларни эзгулик ва бунёдкорликка даъват этувчи битмас-туганмас куч-қудрат манбаи сифатида қаралиши лозим. Улар нафақат мафкуравий бўшлиқнинг юзага келишига, балки минг йиллардан бери ҳалол меҳнати ва оламшумул кашфиётлари билан жаҳон тараққиётига салмоқли ҳисса қўшиб келаётган ўзбек халқининг характерли хусусияти (менталитети) га тамомила зид бўлган террорчилик ғояларининг кириб келиши ва ёшлар онгини заҳарлашга қарши қаратилган мустаҳкам қалқон бўлиб хизмат қилиши мумкин.

Аждодларимиз инсон хулқида юксак фазилатлар шаклланишига ундовчи ички бир туртки, маънавий интилиш бўлмас экан, у асло камолотга эриша олмайди деб билганлар. Шундай зотлардан бири Абдурауф Фитрат фарзандни тўлақонли камол топтириш масаласида кенг билим соҳиби бўлган. Ҳар жиҳатдан баркамол инсоннинг учта фазилати бўлади: Улар: жисмоний соғлиқ, ақлий етуклик ва маънавий баркамоллик. Агар инсонда шу сифатлардан бирортаси бўлмаса, у том маънода баркамол шахс бўлолмайди. Фитрат тарбияни уч қисмга бўлган:

бадан тарбияси;

ақл тарбияси;

ахлоқий тарбия.

У умуман, ёш авлод тарбияси хусусида қалам тебратар экан, ҳаётни кураш майдонига ўхшатиб, “Бу жанггоҳда ўзида тансиҳатлик, соғлом фикр ва яхши ахлоқни мужассамлаштирган инсонлар ғолибликка эришади”, дейди. Унинг фикрича, фарзандининг бахтли бўлишини истаган ота-она уни мустақил ҳаётга тайёрлашда учта аслаҳа билан қуроллантириб қўйиши керак.

Фитрат бадан соғлиги билан ақлнинг такомиллашуви ўртасида узвий боғлиқлик бор деб ҳисоблайди. Зеро, соғлом ва ақли расо инсон, шубҳасиз касалманд ва ақли ноқис одамга нисбатан ўз юрти тараққиётига кўпроқ ҳисса қўшади. Бу ҳақда ҳазрат Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам: Кучли мўмин киши Аллоҳ ҳузурида кучсиз мўминдан яхшироқ ва маҳбуброқдир”, деганлар (Имом Муслим ривояти).

Яна бобомиз  Абдурауф Фитратнинг мана бу фикрларига ҳар биримиз, айниқса, энди ҳаётга кириб келаётган ўғил-қизларимиз амал қилишлари  бугун янада долзарб аҳамият касб этмоқда. Мана, улуғ аждодимиз нима деб ёзганлар: “Халқнинг аниқ мақсад сари ҳаракат қилиши, давлатманд бўлиши, бахтли бўлиб иззат-ҳурмат топиши, жаҳонгир бўлиши ёки заиф бўлиб хорликка тушиши, бахтсизлик юкини тортиши, эътибордан қолиб, ўзгаларга тобе ва қул, асир бўлиши уларнинг ўз ота-оналаридан болаликда олган тарбияларига боғлиқ”. 

Ёшларимиз онгини заҳарлашга қаратилган эсктремистик ва террористик ғояларнинг олдини оладиган миллий қадриятларимизнинг таркибий қисми бўлган инсонпарварлик, тинчликсеварлик, маърифатпарварлик асосида қурилган миллий ва диний қадриятимиз бўлган ислом арконларини ёшларимизга тушунтириб борилса, ҳар қандай диний ниқобдаги ғояларга, уларнинг маккорона, ғаразли ва жирканч ниятларига берилмаслиги мумкин. Ёшларимиз онгини заҳарлашга қаратилган радикал гуруҳлардан ҳимоя қилишнинг яна бир йўли, халқимиз қадриятларини тиклаб, ўзликни англаш ҳиссини ўйғотиш орқали маънавий сарчашмаларимизга, унинг илдизларига қайтиб, Ватанга, миллатга садокат руҳида тарбиялаш лозим. Чунки, миллий ва диний қадриятларимиз, ёш авлодни Ватанга муҳаббат, аждодларга ҳурмат, зўравонликка нафрат руҳида тарбияловчи, уларни эзгулик ва бунёдкорликка ундовчи битмас-туганмас маънавий манбадир.

Буюк аждодларимизнинг бу борада кўрсатган садоқатлари ва жасоратлари бизларга ўрнак бўлиши лозим. Машҳур аждодларимиздан бири Кубровия тариқатининг асосчиси Нажмиддин Кубро ҳазратларининг ўз ватанига бўлган садоқати, у кишини қўлларида ватан байроғини тутиб жон беришлари айни ватанпарварликдир. Ёки Жалолиддин Мангубердининг ўша пайтда бутун мусулмон дунёси ва европага хавф солиб турган мўғулларга қарши ўн йилдан кўпроқ мардонавор жанг қилгани ва шу йўлда ҳалок бўлишини билса ҳам ғанимга қарши курашни тўхтатмагани ватанпарварлик эмасми?

Жамиятимиз равнақи учун зарур бўлган илмларни олиш ҳар бир ёш йигит қизнинг зиммасидаги бурчларидан бири ҳисобланади ва етарли илмнинг мавжудлиги ёшларнинг диний экстремизм ва терроризм таьсирига тушишларининг олдини олишда асосий қурол бўлиб хизмат қилади. Ватандошимиз буюк муҳаддис Имом ал Бухорий: “Нажот фақат илмдадур” деб бежиз айтмаган. Чунки билимсизлик – жаҳолатдан, жаҳолат эса – такаббурлик, мутелик ва бузғунчиликдан келиб чиқади. 

Ҳа, шубҳасиз барчамиз ўз ҳаётимизнинг машаққатли чўққиларини забт этишда аждодларимизнинг буюк тажрибаларига ва айни тажриба асосида айтилган ибратли сўзлари ва кўрсатмаларига суянишимиз лозим. 

 

ЎМИнинг Қашқадарё вилоятидаги вакили, 

вилоят бош имом хатиби:

Р. Усмонов

Мақолалар

Top