muslim.uz

muslim.uz

الإثنين, 20 شباط/فبراير 2023 00:00

Бидъат нима?

Уломолар бидъатни икки қисмга бўлганлар:
бидъати ҳасана (яҳши бидъат амал) ва бидъати саййиа (ёмон бидъат амал)(Нуҳзатул муттақийн,1 жуз, 160 бет).
Бидъати ҳасана (яхши бидъат) деб шариатда асли бўлган амални шу аслга таяниб, уни шакллантириш учун жорий қилинган қушимча амалларга айтилади. Бунга Хазрат Умар ибн Хаттоб (розияллоҳу анҳу.)нинг ишларини мисол қилиш мумкин. У киши Рамазон ойида ўқиладиган таровеҳ намозини имомга иқтидо қилиб, жамоат билан ўқишни жорий қилганлар. Аслида суннат амал бўлган таровеҳ намозини Расулуллох (соллаллоҳу алайҳи васаллам.) жамоат билан уқимас эдилар. Ҳазрати Умар (розияллоҳу анҳу.) эса, халифалик даврларида уни жамоат билан ўқишни жорий қилдилар ва: "Кандай яхши бидъат бўлди" дедилар. Шунга биноан диний илмлар ўргатиш учун алоҳида мадрасалар қуриш, китоблар чоп этиш, масжидларга гилам солиш, мавлуд ўқиш ва шунга ўхшаш дин асосларига зид бўлмаган амаллар бидъати ҳасана бўлади. Аллоҳга тақарруб ҳосил қилиш мақсадида бирор аслга суяниб қилинган ҳар қандай амал луғавий жихатдан бидъат деб номлансада, унга амал қилиш жоиз бўлади ва у залолатга бошламайди.

Бидъати саййиа (ёмон бидьат) эса, шаръий аслга эга бўлмаган бирор нарсани жорий қилиш ёки шаръий аслга хилоф равишда айрича талқин қилишдир. Бидъати саййа кўпинча эътиқод масалаларига тааллуқли бўлиб,шариаат кўрсатган эътикоддан четга чиқиш, эътиқодий масалаларда ғулувга кетишдир. Имом Молик (раҳматуллоҳи алайҳи.)дан бир киши Қуръони каримдаги:

"(У) Арш узра "муставий" бўлмиш Раҳмондир" (Тоҳо,5) оятидаги "муставий" сўзининг кайфияти ҳақида сураганида, у киши: "Муставий"нинг маъноси маълум. лекин унинг кайфияти номаълум, аммо бу хақда савол бериш бидъатдир, деганлар ва у кишини мажлисдан ҳайдаб юборишга буюрганлар. Оятдаги "муставий бўлди"
ибораси тик турди, тўғри бўлди, чиқиб жойлашди, эгаллади каби маъноларни билдиради. Булардан қайси бири тўғри ёки нотўғрилиги устида ва Аллоҳнинг қандай кайфиятда муставий бўлиши ҳақида фикир юритиб ғулувга кетиш айни бидъати саййиадир. Бу каби оятларга фақат имон келтириб, Аллоҳдан эканлигини тасдиқлаб қўйишнинг ўзи кифоядир.
Уломолар бидъат аҳли билан ўтириш, улар билан ҳамсуҳбат бўлишдан қайтарганликлари ҳақида асарларда келтирилган. Жуладан, Ҳасан Басрий (раҳматуллоҳи алайҳи.) "Бидиъатчи фосиқ билан ўтирма, акс ҳолда қалбинг унинг гапига моил бўлади ва натижада ҳалок бўласан.
Унга қарши чиққан тақдирингда, қалбингга мараз киради", деганлар.
Яҳё ибн Касийр эса: Агар йўлда бидиъатчига йўлиқиб қолсанг, бошқа йўлга бурилиб кет, деганлар.

 

Орифҳон Имомов Тўрақўрғон туман "Ҳўжа Калон Абдулмоний" масжиди имом хатиби

Саудия Арабистонида биринчи марта ислом санъати асарлари Ислом санъати Биенналесида намойиш этилмоқда. Кўргазма Жидда шаҳридаги Қирол Абдул Азиз халқаро аэропортида Ҳажнинг Ғарбий терминалида жойлашган бўлиб, у бутун дунёдаги ислом меросини жаҳонга тақдим этди. Унда замонавий ва ўтмишдаги рассомларнинг асарлари, шу жумладан, 60 та ноёб санъат буюмлари ва 280 та тарихий асарлар намойиш этилмоқда.
Кўргазмада намойиш этилган санъат асарлари асосан кундалик буюмлар Ҳаж, Пайғамбаримиз Муҳаммад саллолу алайҳи вассаламнинг Маккадан Мадинага кўчишларига оид ашёлар, Макка ва Мадина шаҳарларига бағишланган асарлардир, деб хабар бермоқда islam.kz.
Кўргазмага ташриф буюрувчилар 12000 квадрат метрдан ортиқ майдонни эгаллаган бешта галерея бўйлаб ҳаяжонли саёҳатга эга бўлади.
Кўргазма куратори Саад Алрашиднинг сўзларига кўра, Саудия Арабистони Шарқ ва Ғарб ўртасидаги цивилизациялар кесишган жой бўлиб, бу ерда Ислом биенналесининг ўтказилиши дунёга барча мусулмонлар ва бошқа маданиятлар ўртасидаги боғлиқликни тақдим этади.
Биенналенида Саудия Арабистони ва кўплаб давлатлар қатори халқаро институтлар, шунингдек, Афинадаги Бенаки музейи, Оксфорд университетидаги Фан тарихи музейи, Париждаги Лувр ва Лондондаги Виктория ва Альберта музейи иштирок этмоқда.

Фото: Marco Cappelletti.

Фото: Marco Cappelletti

 Фото: Diriyah Foundation.

Фото: Diriyah Foundation

 Страница рукописного Корана (Фото: arabnews.com).

Страница рукописного Корана (Фото: arabnews.com)

 Дверь Каабы, 1947 год (Фото: Ali Khamaj).

Дверь Каабы, 1947 год (Фото: Ali Khamaj)

 Фото: decor.design.

Фото: decor.design

 "Путь Солнца". От Раджаба до Шавваля, 1444 (Фото: arabnews.com).

"Путь Солнца". От Раджаба до Шавваля, 1444 (Фото: arabnews.com)

Астролябии XVII века (Фото: Diriyah Biennale Foundation and the Islamic Art Biennale).

Астролябии XVII века (Фото: Diriyah Biennale Foundation and the Islamic Art Biennale)

Кўргазма шу йилнинг апрель ойига қадар давом этади.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Алҳамдулиллаҳ вассолату вассаламу аъла Расулиллаҳ ва аъла аалиҳи ва соҳбиҳи ажмаъийн

 

Абдураҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Биродарим Юнус (алайҳиссалом)нинг дуоси ажойибдир, аввали таҳлил, ўртаси тасбиҳ ва охири гуноҳга иқрор бўлишдир. Ким ғам, ташвиш, мусибатга учраган ҳамда қарздор бўлса бир кунда уч марта шу дуони ўқиса, албатта, ижобат бўлади” (Дайламий ривояти. “Муснадул Фирдавс”. 3428).

Таҳлил: “Лаа илаҳа иллаллоҳ”.

Тасбиҳ: “Субҳаналлоҳ”.

Гуноҳга иқрор бўлиш: “Лаа илаҳа илла анта субҳанака инний кунту миназ золимийн” – Сендан ўзга илоҳ йўқ, Сен поксан, албатта мен золимлардан бўлдим.

Бошқа ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимга бирон ғам-ташвиш, касаллик ёки қийинчилик етса, “Аллоҳу Роббий, лаа шарийка лаҳу” деса, у ташвиш ундан арийди», деганлар (Имом Табароний ривояти).

Аллоҳ таоло барча мусулмонларга офият ато этсин, ҳидоятида бардавом қилсин!

Даврон НУРМУҲАММАД

الإثنين, 20 شباط/فبراير 2023 00:00

Ҳамдардлик

Ўзбекистон мусулмонлари идораси жамоаси Сурхондарё вилояти Термиз шаҳар "Ҳаким-Термизий" жоме масжиди имом-ноиби Эркин домла Саттаровнинг табаррук ёшдаги онаси вафоти муносабати билан таъзия изҳор этади.
Аллоҳ таоло марҳуманинг бу дунёда қилган барча хайрли ишларини бошларига соя, охиратларига заҳира қилсин. Ўзининг Фирдавс жаннати ила сийласин.
Ҳақ таоло марҳума онахоннинг яқинлари, фарзанду аржумандларига чиройли сабр бериб, бу мусибатларига ажру мукофотлар ато этсин.
Иннаа лиллааҳи ва иннаа илайҳи рожиъуун.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

“Жумадан жумагача” рукни орқали muslim.uz сайтида эълон қилинган энг муҳим хабарларнинг қисқача шарҳи билан танишиш мумкин.

Мақолалар

Top