Рахматжон домла Отажонов

Янгиариқ тумани бош имом-хатиби

Ўмон Султонлигида чоп этиладиган «Asdaa Oman» газетаси саҳифасида «Ўзбекистон Халқаро Ислом aкадемияси талабалари Манаҳ шаҳрида араб тилини ўрганишади» сарлавҳали мақола босилиб чиқди, деб хабар бермоқда «Дунё» АА.

Унда Тошкентдаги Ўзбекистон Халқаро Ислом академиясининг бир гуруҳ талабалари 2022 йилнинг 23 январидан 19 мартига қадар ажнабий тилларда сўзлашувчиларга араб тилини ўргатиш бўйича Султон Қобус коллежида таҳсил олиш учун Ўмон Султонлигининг Манаҳ шаҳрига етиб келишгани ўқувчилар эътиборига ҳавола қилинган.

Мақолада қайд этилишича, ўзбекистонлик талабалар икки давлат ўртасидаги маданий алоқаларни мустаҳкамлаш ва ривожлантириш мақсадида йўлга қўйилган араб тилини ўрганиш курсларини ўташади.

Газетанинг маълум қилишича, бу коллеж томонидан 2021-2022 ўқув йили учун эълон қилинган тил ўрганиш курслари туркумининг учинчи давраси ҳисобланади. Дастлабки иккита курс масофадан туриб ташкил этилган бўлса, ушбу учинчи давра машғулотлари пандемия даврида ижтимоий масофа ва тавсия этилган эҳтиёт чоралари ҳисобга олинган ҳолда офлайн шаклда уюштирилди.

Ушбу ўқув тадбири Султон Қобус коллежи ташкил этилганидан бери ажнабий тилларда сўзлашувчиларга араб тилини ўргатиш мақсадида ўтказилаётган интенсив курсларининг 42 давраси ҳисобланади.

Коллеж дунёнинг турли мамлакатларидан талабаларни қабул қилиши анъана тусини олган. Ҳозирга қадар ана шундай давлатларнинг умумий сони 55 тага етди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Қиз бола – оила, миллатнинг юзи!
Дарс бўлсин отанинг биргина сўзи,
Ғафлатда қолмасин онанинг кўзи,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Ножўя бўлмасин босган қадами,
Беҳуда ўтмасин ҳеч бирор дами.
Онадир қизининг яқин одами,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Майли, танимасин етти маҳалла,
Юмуш-ла овунсин зериккан палла.
Овози чиқмасин зинҳор баралла.
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Катта олдида ўзини тутиб,
Нокерак сўзларни ичига ютиб.
Асло гап "сотмасин" отадан ўтиб,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Ака-ю укасин ори бўлур – Қиз,
Ёҳуд бўйнидаги дори бўлур – Қиз.
Кун келиб кимнингдир ёри бўлур – Қиз,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Олифта кийиниб, тўйма-тўй юриб,
Баъзида келмаса уйига қайтиб.
Тилимни тирнамай барисин айтиб,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Беҳаё юз турфа рангга бўялиб,
Рақс этар, кимгадир ногоҳ суялиб.
Лаънатлагинг келар кўрсанг уялиб,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Келин бўлиб боргач бегона уйга,
Ўзини солганча минг битта куйга.
Борсам дер безаниб, байрам ё тўйга,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Ахир тарки одат – амримаҳолдир,
Яна ўша шўхлик, яна шу ҳолдир.
Бундан қайнота-ю қайнона лолдир,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Хаттоки ёрини писанда қилмай,
Муросага кўнмай, ҳурматин қилмай.
Хатога йўл қўяр иззатин билмай,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Ҳар бир қадамида еявериб панд,
Тарбия тополмас, қийналиб ҳаргиз.
Кўзлари очилмас, кўрса-да фарзанд,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

Сўзларим беғараз, ғийбатдан холи,
Дейман: Қизларимиз бўлсин ҳаёли!
Уйим-жойим дегай ўзбек аёли,
Кўчага ўрганиб қолмасин қизлар!

@INSONIYLIKUZ_IIR

"Forbes" 2022 йилда саёҳат учун энг яхши 50 йўналиш рўйхатига Ўзбекистонни ҳам киритди

"Ўзбекистоннинг ажойиб инфратузилмаси сизга мамлакат пойтахти Тошкентдан Самарқанд, Бухоро ва Хивага – Буюк Ипак йўлидаги тўхташ жойларига – бемалол саёҳат қилишингизга имкон беради. Шаҳарлар тезюрар поездлар билан яхши боғланган",-дейди нашр хабарда.

Darakchi.uz хабарига кўра, унда Хивадаги Ичан қалъа биринчи бўлиб маданий обидалар рўйхатига киритилгани ҳам таъкидлаб ўтилган.

"Шу жумладан, саёҳат давомида Бухоронинг кўплаб безакли қадимий мадрасаларини(мактабларини) ўтказиб юборманг, Бухоро Аркига гувоҳ бўлинг ва савдо гумбазларидан эсдалик совғалари харид қилишни унутманг",-дейилади.

Нашр Самарқанднинг нафис Регистонини ҳам унутмаган. Майдон кишини ҳайратга солишини таъкидлаган.

Таомларга ҳам тўхталиб ўтилиб, Тошкентда қўзичоқ гўшти ва майдаланган сабзи қўшилган, мамлакатнинг анъанавий таоми бўлган паловни истеъмол қилинг, дея тавсиялар бериб ўтилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

“Фитна” деганда биз бузғунчилик, махфий равишда зарар етказишга уриниш, фасод қўзғашни тушунамиз. Тўғри, фитна сўзида шу маъно устун. Аммо бу сўзнинг асл келиб чиқиш мазмуни янада кенгроқдир. Луғатшуносларнинг таъкидлашича, “фитна” сўзи арабларда аслида олтинни ўтга тутиб, ёт моддалардан тозалашни англатар экан. Шундан келиб чиқиб, “фитна” сўзи имтиҳон, синов деган маъноларда ҳам ишлатиладиган бўлган. Қуръони Каримда бу сўз айнан шу мазмунда ҳам келади.

Фитна — адаштириш, қизиқтириш, алдаш, йўлдан оздириш ва чалғитишдир. Ёлғонга асосланган “ғоя” ҳидоят йўлидагиларни ҳақ йўлидан оздиришга хизмат қилади. Айрим манфаатдор тоифалар хоҳиш-иродаси рўёбига хизмат қилади. Дунёнинг бир чеккасида ўзини мусулмон деб таништирган бир кимса қандайдир қўпорувчилик қилди. Аслида Исломда унинг ҳеч қандай ўрни йўқ, унинг бу ишини бирорта мусулмон оқлагани йўқ, бу кимсага ўша қилмишни ҳам кимдир буюртма берган ёки уни шунга мажбур қилган бўлиши эҳтимоли катта. Аммо ушбу ҳодиса фитна ўлароқ одамларда турлича акс садо беради: кимдир бундан Ислом ва мусулмонларнинг шаънига доғ тушишидан ташвишланса, кимдир бефарқ, кимдир эса шу нарса туфайли Ислом ва мусулмонлардан нафратлана бошлайди, кимдир диндан қайтишгача боради, яна қайсидир кимса Ислом ва мусулмонларни ҳақорат қилишгача, золимларни қўллаб-қувватлашгача журъат қилади. Буларнинг барчаси фитнанинг имтиҳон қилувчи омил эканига мисол бўлади.

       Мусулмон ўлкалар, жумладан, бизнинг жонажон ватанимиздаги тараққиёт, бугунги ижобий ўзгаришлар кимларгадир ёқмаслиги ва улар бизни чалғитиш учун фитналар уюштириши табиий. Бундай фитначилар ичкарида ҳам, ташқарида ҳам бўлиши мумкин. Истаймизми-йўқми, бундай фитналар бўлаверади, Аллоҳ шуни ирода қилган. Муҳими, бу фитналар биз учун синов эканини унутмаслигимиз керак. Фитна сабаб ҳар ким ўзининг асл қиёфасини, асл башарасини намойиш этади. Чинакам иймонга эга бўлганлар кимлару, қалбида куфр яшириниб ётганлар кимлар – ҳаммаси равшан бўлади. Ҳақиқий халқпарвар, ватансевар, иймонли кишилар кимлар-у, мансабпараст, худбинлар ким – ҳаммаси сув бетига чиқади. Мўминлар ўз йўлларида собит бўладилар ва юз бераётган воқеа-ҳодисаларни Роббимиз тарафидан бир синов деб қабул қиладилар. Шу билан бирга, бу фитналар уларнинг қайроқи бўлиб, чиниқиб боришларига ҳам хизмат қилади. Айни пайтда Исломга қалби терс бўлган, чин иймондан бебаҳра кимсалар фитнага тушади, бу нарса уларга тайёр баҳона бўлади, қалбдаги нафратлари, шайтоний туйғулари мавж уради. Буларнинг ҳаммаси синов дунёсининг бир имтиҳонидир. Фитна – ёлғонга, миш-мишга таянади. У оятларни таъвил қилиш, ҳадисларни нотўғри талқин этиш натижасидир. У васваса, нафс балоси оқибати бўлиб, миллий, диний қадриятлар асосини вайрон қилишдир. Пайғамбаримиз Муҳаммад (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Фитна қотилликдан ҳам ашаддийроқдир”, деганлар (Имом Бухорий ривояти).        Ниҳоят, фитна – синов, гуноҳдир. Аллоҳ ҳалолни, ҳаромни аниқ белгилаб берди. Уларнинг ўртасидаги нарсалар эса шубҳадир. Асл исломий манбаларда ҳақиқий мусулмон инсоннинг ҳатто шубҳали амалдан ҳам қайтиши лозимлиги таъкидланади. Зеро, залолатга етакловчи ғоялар, нотўғри ва ботил қарашлар чин инсонлар учун синов ҳамдир. Шу боис, имони мустаҳкам, эътиқоди комил инсон ҳаром ва шубҳали амалларни бажаришдан тийилади, бинобарин, уларни бир бора қилган инсон, кейинчалик, ўрганиб қолади ҳамда гуноҳга мойил бўлиб қолади.

Фитна илмсизлик натижасида келиб чиқади. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) башорат берганларидек, шариат илмидан бехабар кишиларнинг дин номидан иш юритиши инсон ва жамият учун кўплаб кўнгилсизликларни, фитналарни келтириб чиқаради. Аллоҳ таоло фитна ҳақида Ўзининг Каломи шарифидаги “Бақара” сураси 191-оятида: “(Одамларни) алдаб, фитнага солиш ўлдиришдан (ҳам) ёмонроқдир”, деб ўз бандаларини турли кўринишдаги фитналардан эҳтиёт бўлишга буюради. Чунки, инсоннинг маънавий ўлими унинг жисмоний ўлимидан аянчлироқ, ёмонроқдир. Шу боис ҳам, ояти каримада инсонлар орасида фитна, фасод ишларни тарқатишнинг гуноҳи маънан бир инсонни ўлдиришдан ҳам ёмонроқ эканлиги айтилмоқда, чунки инсоннинг руҳини ўлдириш – унинг жасадини ўлдиришдан фожиалироқ, оқибати эса даҳшатлироқдир.

Х.Абутов

Янгибозор тумани “Султон Хўжа бобо” масжиди имом-хатиби