muslim.uz
Мерожиддин домла Ҳайдаров: Фитначиларнинг фитнасига алданманг
Динда саволим бор: Дуо қилганимиздан сўнг “омин”, деймиз. Бунинг маъноси нима?
— Дуо қилганимиздан сўнг “омин”, деймиз. Бунинг маъноси нима?
— “Омин”нинг маъноси: – “Дуойимизни ижобат айла!”, – “Эй, Аллоҳим! Ижобат қил!” ёки – “Худди шундай бўлсин!” ёхуд “Умидимизни муваффақиятсизликка учратма!” кабилардир.
Ибн Ҳажар Асқалоний раҳимаҳуллоҳ ўзининг “Матолиб ал-олия” асарида зикр қилишича, бир яҳудий мусулмонлардан “Омин” сўзини эшитиб, имон келтирган экан: “Бир яҳудий “Омин” дейишаётган масжид аҳли ёнидан ўтиб кетаётган эди. Шунда яҳудий: "Сизларга “Омин”ни ўргатган зотга қасамки, сизлар ҳаққнинг устидасизлар!” деди”.
Яҳудий ўз динида ҳам “Омин” сўзи борлиги ва у ҳақ пайғамбарлардан мерос қолганини билгани боис мусулмонлардан бу сўзни эшитиб, ушбу диннинг ҳақлигига амин бўлган.
“Омин” айтилганида, фаришталар ҳам уни айтишлари ҳақида саҳиҳ ҳадислар бор.
Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ
Қандай қилиб сабрли бўлиш мумкин?
Динимиз Исломда сабрга тарғиб қилинган экан, сабрли бўлиш, ушбу мақталган сифат соҳибига айланиш йўл-йўриқлари ҳам кўрсатилган. Зеро Аллоҳ бир дардни туширса, унинг давосини ҳам нозил қилади. У Зот бандаларни бир ишга буюрса, унга етишиш учун воситаларни ҳам жорий қилади. Сабрли бўлишга хизмат қиладиган омиллардан бири бу илмдир. Жумладан, сабрли бўлиш учун сабр фазилатини тўлиқ англаб етиб, сабрлиларга Аллоҳ тарафидан бериладиган мукофот ва даражаларни, сабрсизлик оқибатида келиб чиқадиган ёмон оқибатларни, гуноҳ-маъсият, афсус-надомат ва қабиҳликларни хаёлга келтириш керак. Агар банда шу ишни қилса, унинг қалбида сабрга нисбатан хоҳиш, ирода, қатъият ва асл инсонийлик руҳи пайдо бўлади. Шунда унинг машаққатлари роҳатга, ҳаётнинг аччиқ синовлари лаззатга айланади.
Бошга тушган мусибат ва қўлдан кетган нарсаларга сабр қила олиш учун дунё ҳаёти ўткинчи, Аллоҳ даргоҳида унинг бирон қадри йўқ эканини эслаш кифоя.
Ибодатларга сабр қилиш учун ўша ибодат фазилати, уни тарк қилиш оқибатларини яхши билиб олиш керак бўлади.
Сабр инсоннинг фитрий фазилати бўлиб, бу унга болаликдан хос бўлади. Ҳаётда кўриб турганимиздек, баъзилар сабрли, яна баъзилар бесабр бўладилар. Лекин шу билан бирга сабрни ўзига одат қилиш, уни нафсга сингдириб бориш мумкин. Акс ҳолда шариатда сабрга тарғиб қилинмаган бўларди.
Киши бесабр бўлса, у ўзини секин-аста сабрга ўргатиб борса бўлади. Бунда банданинг хоҳиш ва ҳаракати муҳим саналади. Сабр фазилатини эгаллаш мумкин экани набавий ҳадисда баён қилинган. Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Ким сабрли бўлишга ҳаракат қилса, Аллоҳ уни сабрли қилиб қўяди”, деганлар. Ушбу ҳадисдан маълум бўладики, банда нафсини сабрга ўргатиши мумкин. Зеро ким бирон нарсани кўп такрорласа ва унга одатланса, ўша иш бора-бора банда учун қийин бўлмай қолади. Сабр ҳам худди шундай. Киши ибодат, мусибат ва ҳаром ишларга сабрли бўлишга ҳаракат қилган сари унинг учун сабр одатий ҳолга айланиб қолади. Кейинчалик у ибодатларни қийналмай хушуъ билан бажариши, мусибатларга сабр қила олиши, ҳаром ишлардан тийилиши мумкин.
Одилхон қори Юнусхон ўғлининг
“Жаннат калити” китобидан олинди
Diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlar e’tirofga munosib
Xalqaro hamkorlik
O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi nafaqat yurtimiz, balki xalqaro miqyosda ham o‘z nufuziga ega oliy va ilmiy ta’lim muassasasi sifatida tanilib bormoqda. Bunda ilm dargohining ilmiy salohiyati, professor-o‘qituvchilar hamda talabalarga yaratilgan zamonaviy sharoitlar, ilmiy-ijodiy muhitning xalqaro andozalarga muvofiqligi, albatta, muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Shu bois bugungi kunda Akademiyada 9 nafar taniqli xorijiy professor-o‘qituvchi faoliyat yuritayotgan bo‘lsa, 31 nafar dunyoning turli davlatlaridan kelgan yosh ilmu toliblar bilim olib, ilmiy tadqiqotlar olib bormoqda.
Bu o‘rinda yurtimiz yoshlarining ham islom dini va ulug‘ allomalar ilmiy-ma’naviy merosini fundamental jihatdan keng ilmiy o‘rganib, chuqur tadqiqotlar olib borayotgani, albatta, faxrlanarli. Zero, Yangi O‘zbekistonda Uchinchi Renessans – Milliy uyg‘onishga poydevor qo‘yilishida, tabiiyki, ulug‘ mutafakkirlarimiz ilmiy-ma’naviy merosi, barhayot o‘gitlari ilhom manbai, yangi ilmiy yutuqlarning asosi bo‘lib xizmat qiladi. Bu borada O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasining dunyodagi nufuzli ilm-fan va ma’naviy-ma’rifiy, bilim hamda tadqiqot markazlari bilan uzviy hamkorlik aloqalarini yo‘lga qo‘yayotgani ahamiyatlidir.
Shu kunlarda ham O‘zbekiston Respublikasi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisining birinchi o‘rinbosari, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi rektori Muzaffar Komilov rahbarligidagi bir guruh olimlarimiz Rossiya Federatsiyasidagi Bolgar islom akademiyasida xizmat safarida bo‘lib turibdi.
O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi delegatlari bilan Bolgar islom akademiyasi rektori Aynur Timerxanov o‘rtasida samimiy uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Dastlab uchrashuvda O‘zbekiston Respublikasi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisining birinchi o‘rinbosari, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi rektori Muzaffar Komilov tomonidan yurtimizda diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlar, amalga oshirilayotgan yangiliklar xususida ma’lumot berildi. Jumladan, birgina O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasidagi ta’lim va ilmiy faoliyatdagi yutuqlar qatorida Akademiya huzurida Imom Moturidiy nomidagi xalqaro ilmiy-tadqiqot markazining ish boshlagani va o‘tgan bir yil mobaynida amalga oshirilgan ilmiy tadqiqotlar mezbonlarda katta qiziqish uyg‘otgani e’tirof etildi.
Qizg‘in va samimiy ruhda o‘tgan muzakoralarda har ikki Akademiya o‘rtasidagi hamkorlik aloqalarini yanada kengaytirish yuzasidan ko‘plab kelishuvlarga erishildi. Ayniqsa, islom dini va uning ilm-ma’rifatini keng tadqiq etish bo‘yicha dunyoda o‘z nufuzi va ilmiy salohiyatiga ega har ikki Akademiya professor-o‘qituvchilari hamkorligi va ilmiy rahbarligida magistrlik va doktorlik tadqiqotlarini olib borish, talabalar hamda yosh ilmiy tadqiqotchilar almashinuvini tizimli yo‘lga qo‘yish, o‘z ilmiy nashrlarida yangi ilmiy kashfiyot va tarixiy manbalarga doir maqolalar chop etilishini ta’minlash yuzasidan amaliy vazifalar belgilab olindi.
O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi delegatlarining hamkorlik aloqalarini yanada mustahkamlash doirasidagi xizmat safarlari davom etmoqda.
O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi
matbuot xizmati
Ҳомиджон домла Ишматбеков: Гуноҳ ва адоват йўлида ҳамкорлик қилинмайди!
Бугун, 24 сентябрь куни уламолар Навоий вилоятидаги жоме масжидларга ташриф буюриб, жума намозини мўмин-мусулмонлар билан адо этиб, маърифий суҳбат қилиб бердилар.
Хусусан, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков Навоий шаҳридаги "Алишер Навоий" жоме масжидида мўмин-мусулмонларга “Гиёҳвандлик – ўзини ҳалокатга ташлашдир!” мавзусида гўзал маъруза қилиб берди.
Маърифий суҳбат давомида жумладан бундай дейилди: «Инсонга зарар келтирувчи нарсалардан, айниқса, энг улуғ неъмат саналмиш ақлни кетказувчи, баданни бўшаштирувчи ва сусайтирувчи нарса динимизда ҳаром қилинган.
Бу ҳақда Умму салама разияллоҳу анҳодан ривоят қилинади, у зот айтадилар:
“Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам ҳар қандай маст қилувчи, баданни бўшаштирувчи ва сусайтирувчи нарсаларни истеъмол қилишдан қайтардилар” (Имом Абу Довуд ривоятлари).
Ҳозирда айрим ёшлар орасида психотроп дори воситалари истеъмолига одатланиш ҳолатлари учрамоқда. Ваҳоланки, бу дори воситаларида гиёҳванд моддаларидаги каби ўзига ўргатиб қўйишдек хусусият бор.
Табиийки, бу гиёҳвандликнинг янгича кўринишини пайдо қилади. Динимизда ҳар қандай бўшаштирувчи ва маст қилувчи воситалар ҳаром қилинган!
Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам бошқа бир ҳадисда бундай деганлар: “Ҳар бир маст қилувчи нарса хамрдир ва ҳар қандай маст қилувчи ҳаромдир” (Имом Муслим ривоятлари)».
Жума маърузасидан сўнг Ҳомиджон домла Ишматбеков намозхонларга жума намози хутбаси ва намозини ўқиб берди.
Аллоҳ таоло уламолар сафарини хайрли ва манфаатли қилсин!
Naqshband.uz