www.muslimuz

www.muslimuz

Понедельник, 15 Июль 2019 00:00

Олийжаноб эркак

Қуръони Каримда эрига бош кўтарган аёлни тартибга чақириш борасидаги кўрсатмаларда уриш тури ҳам бор.

Аллоҳ таоло Нисо сурасида шундай марҳамат қилган:

وَاللاَّتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلاَ تَبْغُواْ عَلَيْهِنَّ سَبِيلاً إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلِيّاً كَبِيراً

“Бош кўтаришларидан хавф қилинган аёлларга ваъз-насиҳат қилинг, ётоқларида ҳижрон қилинг ва уринг. Агар итоат қилсалар, уларга қарши бошқа йўл ахтарманг. Албатта, Аллоҳ юксак мақомли буюк зотдир” (34-оят)

Ушбу оятдаги “уринг” сўзининг маъноси нима?

Аёлни уриш, баъзилар ўйлаганидек, кўкартириб, аъзоларни синдириб, майиб қилиб, қонатиб уриш ёки тепиш эмас! Асло ундай эмас!

Уламоларимиз бу уришни мисвок билан ёки бармоқ билан аёлнинг биқинига туртиш, деб тушунтирганлар.

Ҳадисда фақат олийжаноб эркак аёлини ҳурмат қилиши ва фақат пасткаш кимса аёлини хўрлаши айтиб қўйилган. Аёлини хумордан чиққунича, чарчаб қолгунича, қўллари оғригунича урадиган кимсаларнинг пасткаш нусхалар эканлиги мазкур ҳадисдан маълум.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг вафотларидан олдин “Аёлларга яхши муносабатда бўлинглар!” деган маънодаги гапни кўп таъкидлаганлари ҳам эр аёлига юмшоқ муносабатда бўлиши, ҳалимлик, оғир-вазминлик билан иш тутиши лозимлигини англатади.

Аллоҳ таоло бизни Ўзининг ҳукмларига, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг оилавий мавзулардаги кўрсатмаларига амал қилиб боришимизни насиб этсин!

Жорий йилнинг 10 июль куни Жиззах вилояти Зафаробод туманидаги “Умар ибн Хаттоб” жоме масжидининг янги биносига биринчи ғишт қўйилди. Маросимда Зафаробод тумани ҳокими И.Қаршибоев, Жиззах вилояти бош имом-хатиби Меҳмонали домла Жабборов ва бошқалар иштирок этишди.

Масжидимиз биноси 2000 йили қурилган бўлсада, бироқ бугунги кунга келиб хонақоҳ ва таҳоратхона тагидан емирилиб, авария ҳолатига келиб қолган эди. Сабаби бу ерларда шўрланиш кучли. Янги қуриладиган масжидда албатта ана шу шароитлар ҳисобга олинган ҳолда зарурий чора-тадбирлар кўрилади”, дейди масжид имом-хатиби Фахриддин Расулов.

Янги масжид сиғими 250 кишига мўлжалланган бўлиб, шу йилнинг якунига қадар битказилиши режалаштирилган. Қурилиш ишлари халқ ҳашари ва маҳаллий тадбиркорлар кўмагида амалга оширилади.

Бундан ташқари, ҳозирги кунда Жиззах вилоятида “Боймоқли”, “Қоратепа” (Зомин т.), “Янгиқишлоқ” (Дўстлик т.), “Янгиқишлоқ-2” (Фориш т.) “Жиззахлик” (Ш.Рашидов  т.) масжидлари қулай шароитларга мувофиқ ҳолда янгидан қурилмоқда.

 

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими 

11 июль куни  Тошкент вилоятида фаолият юритаётган  имом-хатибларининг 2019 йил биринчи ярим йиллиги якуни бўйича умумий мажлиси бўлиб ўтди.
Унда 2019 йил биринчи ярми якуни, ютуқ ва йўл қўйилган камчиликлар, имом-хатиблар, имом ноиблар, бош имом-хатибларнинг хотин-қизлар масалалари бўйича ёрдамчиларининг меҳнат фаолияти самарадорлигини янада ошириш, имом-хатиблар ва фуқаролар йиғинлари раислари ўртасидаги ҳамкорлик чора-тадбирларини такомиллаштириш ва ОИТС инфекцияси ва унинг олдини олиш масалалари атрофлича танқидий тарзда муҳокама этилди.

 

Унда жумладан, оилавий ажримлар, ўз жонига қасд ва суиқасд қилиш, эрта никоҳ ва туғруқ ҳолатларининг олдини олиш, ёрдамга муҳтож, бемор, шунингдек, нотинч, диний ёт ғоялар таъсирига тушиб қолган, хусусан, Президентимиз ташаббуслари билан Сурия жангоҳларидан ватанга қайтарилган фуқаролар билан яқиндан ишлаш, улардаги мавжуд муаммоларни ўрганиш ва ҳамкорликда ижобий ҳал этиш чораларини кўриш масалалари муҳокама этилди. Амалдаги ҳамкорлик ишлари танқидий баҳоланиб, йилнинг иккинчи ярмидаги вазифалар бирма-бир белгилаб олинди.


Ўз навбатида вилоят ОИТСга қарши курашиш маркази масъул ходими Ҳ.Латипов “ОИТС инфекцияси ва унинг олдини олиш” мавзусида атрофлича тушунчалар бериб, қатнашчиларни ОИТС инфекцияси ва унинг олдини олишга доир қўлланмалар билан таъминлади.

 

Ўзбекистон мусулмонлари  идораси Масжидлар бўлими

Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазири Абдулазиз Комилов бошчилигидаги делегация 2019 йил 16-23 июл кунлари амалий ташриф билан АҚШга боради.

Ташриф давомида Диний эркинликларни илгари суриш бўйича иккинчи Вазирлар конференциясида иштирок этади. Бу ҳақда вазирлик Матбуот хизмати хабар бермоқда.

Ташриф дастуридан қатор икки томонлама учрашувлар ўтказиш ҳам ўрин олган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Понедельник, 15 Июль 2019 00:00

НАБИРАЛАР МЕРОС ОЛАДИМИ?

190-CАВОЛ:
Яқинда қайнотам вафот этдилар. У кишидан уй-жой ва машиналар мерос қолган. Иккита қизлари, иккита ўғил набира ва битта қиз набиралари ҳамда келини бор (бу набиралар қайнотамнинг вафот этган ўғлидан). Мана шу набираларнинг меросда ҳаққи борми? Шу ҳолатда мерос қандай тақсимланади?

 

ЖАВОБ:
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Агар сиз айтганлардан бошқа меросхўрлар бўлмаса, набираларнинг меросда ҳаққи бор. Бу ҳолатда маййитнинг ўғли ҳам вафот этгани учун унинг фарзандлари, яъни набиралар мерос олади. Лекин қизнинг фарзандлари меросхўр бўлмайди.

Мазкур ҳолатда маййитнинг икки қизи мероснинг учдан икки (2/3) қисмини олади. Уларни мерос илмида фарз эгалари, яъни ҳаққи қатъий белгилаб қўйилганлар, дейилади. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам Саъд ибн Робеънинг икки қизига отасининг меросидан учдан иккисини (2/3) берганлари ривоят қилинган (Имом Аҳмад, Имом Термизий ва Имом Абу Довуд ривоят қилишган).

Ибн Мунзир: “Икки қизга мероснинг учдан иккиси (2/3) берилишига ижмоъ қилинган”, - деганлар.

Мероснинг қолгани (яъни 1/3 қисми) икки ўғил набира ва бир қиз набирага маййитга эркак томондан боғланганлар сифатида берилади. Бу ерда “эркакка аёлдан икки баробар ортиқ” қоидасига биноан ўғил набира қиз набирадан икки ҳисса кўпроқ олади. Аллоҳ таоло Қуръони каримда:
يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِي أَوْلَادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ

яъни: “Аллоҳ фарзандларингизга (мерос тақсимида) бир ўғил учун икки қиз улуши баробарида (беришни) буюради” (Нисо сураси, 11-оят).

Шуни таъкидлаш керакки, келинлар ва куёвлар қайнотадан мерос олмайди. Демак, мерос моли ёки унинг қиймати ўн беш қисмга бўлинади: икки қизга ўн қисм, яъни ҳар бирига беш қисмдан берилади. Учта набирага беш қисм, яъни иккки ўғил набирага икки қисмдан, қиз набирага бир қисм берилади. Масалан, мерос қолган мол 150 млн сўм бўлса, қизлар 50 млн дан олади (жами 100 млн), икки ўғил набира 20 млн дан (жами 40 млн), қиз набира эса 10 млн мерос олади.

Шуни ҳам эслатиб ўтамизки, бу ерда саволингизга мувофиқ жавоб бердик. Агар Сиз айтган меросхўрлардан бошқа меросхўрлар ҳам бўлса, жавоб бундан фарқли бўлади. Шунинг учун ҳамма меросхўрлар йиғилиб, мерос илмини биладиган аҳли илмни иштирокида бу масалани ҳал қилишни тавсия қиламиз. Чунки маййитнинг васияти ёки қарзи ёки меросхўрлар билмайдиган бошқа ҳақ-ҳуқуқлари бўлиши, кутилмаган саволлар туғилиши мумкин. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar

Савол йўллаш
? http://savollar.muslim.uz
? @SavollarMuslimUzBot

Ушу бўлимдаги асосий материаллар Жалолиддин Нуриддиновнинг "Ҳаж ва умра қўлланмаси"дан олинди

Top