Моҳи султон!

Сен ойларга султонсан. Ташрифингдан покланган руҳиятимиз бошқа ойлар учун мадор йиғади. Эзгуликка ўнгланган одатларимиз йил давомида сақланиб, анъана тусини оладики, яхшиликларимиз сен сабаб буюк ажрларга нойил бўлади. Сендан ўрганган фазилатларимизни бошқа ойлар учун ҳам асраб қўямиз.

Моҳи марғуб

Ҳурматинг боис бизга берилажак имкониятларни санаб адоғига етишимиз мумкинми? Атрофимизни ўраб турган яхшиликлар, биз эришажак савоблар янада зиёда бўлишига гувоҳ бўламиз. Ҳадисларнинг бирида: “У ойда ким Аллоҳга яқинлаштирадиган эзгулик қилса, ундан бошқа ойда адо этган бир фарз даражасини топади. Ва бу ойда бир фарзни адо этган киши бошқа ойда 70 фарз адо этган каби бўлади” дея марҳамат қилинади. Ҳа, сенда амалга оширилган савобли амаллар эвазига савобу ажрлар орттириб берилади. Қолаверса, ҳар неки ниятларимиз бўлса, Яратганга ёлворамиз, сенинг шарофатингга умид боғлаймиз. Зотан, Пайғамбаримиз (с.а.в.) “Рўзадорнинг дуоси мақбулдир” дея марҳамат қилган эканлар.

Моҳи ғуфрон

Сен сабаб гуноҳлардан покланамиз. Салмон Форсий (р.а.)дан ривоят қилинган ҳадисда: “Бу ой шундай ойдирки, аввали раҳмат, ўртаси мағфират, охири эса дўзахдан озод бўлиш ўн кунлигидир” дейилган экан. Расулуллоҳ (с.а.в) яна бир ҳадисларида: «Ким Рамазон рўзасини имон-ишонч билан ва савобидан умид қилиб тутса, олдинги гуноҳлари мағфират қилинади», дея марҳамат қилган эканлар. Демак, сенинг ҳурматинг сабаб солиҳ амалларимиз, хайру эҳсонларимиз учун гуноҳларимиз кечирилар экан.

Сабр ойи

Ҳаётимиз давомида ҳар хил синовларга дучор бўламиз. Гоҳида бесабрлик иллатидан азият чекамиз. Арзимас етишмовчилик тоғдек муаммога айланади гўё. Рамазон рўзаси кишини сабр билан тарбиялайди. Дастлаб рўза тутган инсон жисмида, руҳиятида нафсга қарши кураш бошланади. Тоқат билан енгилган хоҳишлар эвазига рўзадорнинг нафақат зиммасидаги фарзи адо этилади, балки иродаси мустаҳкамланиб ўз руҳиятига ҳокимлик ғалабасига эришади.

Шифо ойи

Пайғамбаримиз (с.а.в.) сенинг ҳилолингни кўришлари билан қиблага юзланиб: «Аллоҳим, ушбу ойни биз учун осойишталик, саломатлик, фаровонлик даври этгин, дардларга шифо, қалбларга зиё бергин!..», дея муборак қўлларини дуога очар эдилар.

Замонавий тиббиёт сўнгги йилларда очлик билан даволаниш усулини кенг йўлга қўйди. Шунга асосан рўза тутиш орқали кўплаб касалликлар даво топгани исботланди. Қолаверса, рўза айрим дардлар юзага келишига тўсқинлик қилиши таъкидланди. Энг муҳим жиҳати, киши онгининг сокинликка эришганидир. Турли ғаразлар, кин ва ҳасадлардан покланган руҳият барча касалликлардан ҳоли турмуш тарзига йўл очиши шубҳасиз.

Қуръон ойи

Қуръони каримнинг нозил бўлиши сенда бошланди. Бу ҳақида Аллоҳнинг муборак каломида: “Рамазон ойи - ... Қуръон нозил қилинган ойдир” дейилади. Қолаверса, Пайғамбаримиз (с.а.в.) сен келганингда Қуръони каримнинг барчасини тўлалигича Жаброил (а.с.)га ўқиб берар эканлар. Ушбу гўзал анъананинг давоми ўлароқ, айни кунларда обод масжидларимизда Қуръони карим ўқилиши ва жамоатнинг уни тинглаши ажиб фазилат.

Оқибат фасли

Муборак ташрифинг инсонлар ўртасида ўзаро мурувват ва оқибат туйғуларини уйғотади. Ҳурмат ва эътибордан қариндошлар ўртасида ҳамжиҳатлик мустаҳкамланади. Кексаю бемор қариндошлар ҳолидан хабар олиниб, узоқ яқинда яшоқчи қондошлар ифторлик дастурхони атрофига чорланади. Гина кудуратли инсонлар бир-бирларига қучоқ очадилар, ўзаро узр сўрашадилар. Шукуҳинг кириб борган ҳар бир хонадон ана шундай аҳиллик билан, яқинларга яхшиликлар қилиб фазилатли кунларни ўтказадилар.

Маърифат ойи

Қалблар сокин ва хотиржам, онгу шуурда пок ниятлар ўрин олган бир пайт маърифатли бўлиш учун айни муддаодир. Шу боис сенинг беқиёс лаҳзаларингни билим олишга сарф этиш янада фазилатлидир. Чунки, баракотинг ҳар нарсада бўлгани каби ўрганилаётган илмга ҳам тааллуқлидир. Зотан, Пайғамбаримиз (с.а.в.) муборак ҳадисларида: “Агар умматларим Рамазон ойининг улар учун қанчалик шарофатли ва барокатли эканини яхши билганларида эди, фақатгина шу бир ой эмас, балки йилнинг қолган ҳамма ойларида ҳам рўза бўлишини орзу қилар эдилар”, деб марҳамат қилганлар.

Ростгўйлик пайти

Ростгўйлик – эзгуликлар дебочасидир. Бу борада Набий (с.а.в.) “Рост сўз ўз соҳибини яхшилик сари етаклайди. Яхшилик эса уни беҳиштга етаклайди” дея марҳамат қилган эканлар. Эзгуликлар ойи бўлмиш сенда рост сўзлаш кишини хайрли амаллар сари етаклайди. Бундан ташқари, рўзанинг мукаммал бўлиши учун рўзадор ёлғон сўзлаш, иғво ва бўҳтон қилиш, нолойиқ сўзлар билан инсонлар дилини оғритиш каби иллатлардан ўзини сақлаши муҳим саналанади. Бу борада бир ҳадиси шарифда: “Ким ёлғон гапиришни ва унга амал қилишни қўймаса, унинг таоми ва шаробини тарк қилмоғига Аллоҳнинг эҳтиёжи йўқ”, дейилади.

Тинчлик ойи

Ҳа, сен тинчлик ойисан. Ислом тарихидан маълумки, сенда жангу жадаллар тўхтатилган, шарофатинг билан давлатлар тинчлик сулҳини тузганлар. Яна бир муҳим жиҳат, инсон қалбидаги сокинликдир. Сенда турли иллатлар, ғаразу ҳасад, аразу гиналардан покланган, соҳиби томонидан эзгуликка йўналтирилган диллар осойишталикка йўғрилади. Пайғамбаримиз (с.а.в.) бежиз “Рўза қалқондир” демаганлар. Зеро, қалқон камон ўқининг офатидан жангчини тўсиб қолганидек, рўза хатоларнинг юзага келиши ортидан келувчи беҳаловатликдан қутқаради. Натижада тинчлик ойида руҳият ҳам, қалблар ҳам ҳотиржамликка чўмади.

Шукрлар мавсуми

Алҳамдулиллаҳ, муборак ой ичрамиз. Қалбимиз шукронага тўла. Яна бир Рамазонда яшаб, унинг фазилатларини ҳис қила оляпмиз, имкон борича эзгуликлар адо этяпмиз! Кўнглимиз хотиржам, осойишта тонгларни қарши оляпмиз. Дунё кишиларининг сезиларли қисмини ўйга солган “қаерда тунасам экан”, “нима ейман?”, “очликдан болаларимнинг ҳоли не кечаркин”, “қаерга беркиниб яшасам экан”... деган оғриқли саволларнинг бизга кераги йўқ. Рўза сабаб ана шундай инсонлар кечмишини бошимиздан кечирамиз. Очлик, ташналикдан азият чекаётган заминдошларимиз ҳолатини ўз танамизда синаб кўрамиз. Ҳис қиламизки, биз учун тонгдан шом қоронғусигача чекланган имкониятларимиз айрим кишиларда давомли бўлиши мумкин. Тун нима, тонг нима сезмай фақат қорин тўйдириш ёки жон сақлаш умидида яшаётган ердошларимиз кам деб ўйлайсизми? Бу ҳақда тафаккур қилиб, юрак юракдан буюк Мавлога шукр ҳиссини туямиз. Алҳамдулиллаҳ, дастурхонларимиз тўкин, серқуёш заминимиз ўз саховатини бизга тақдим этмоқда. Юртимизда инсон номи улуғ, кексалар қадрланади, ёшларга ҳолис йўл кўрсатилади, она бола саломатлиги давлат сиёсати даражасида... Демак, Сен шукрлар мавсумисан.

Рамазон! Сени таърифлаб ниҳоялаш мумкинми?

Биз бугун сенга аталган тавсифларнинг денгиздан томчисинигина эслатиб ўтдик. Бироқ рўйхатимизни ҳали узоқ давом этишимиз мумкин. Муҳими сен моҳи маҳбубсан! Ойлар ичра севиклисисан. Аразлашган кўнгиллар ҳурматинг боис ярашади, яқинлар муносабати мустаҳкамланади, диллар диллардан сув ичади, ҳамжиҳатлик, аҳил иноқлик ортади. Ҳар бир кунингдан имконларга бой лаҳзалар ўрин олган. Тиллар дилларни ширин сўзлар билан алқайди. Сенинг маҳбуб бўлишинг боисини-да таърифларга сиғдирмоқ маҳол... Биз сени яхши кўрамиз.

Шарифахон  Ғаниева

Шундай бир фурсат борки унда мўмин бандага дунёда уни гуноҳу маъсиятлардан, охиратда эса дўзахдан тўсадиган “қалқон” берилади. Бу ҳақида пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай хабар берганлар:  

  عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّمَ قَالَ الصِّيَامُ جُنَّةٌ إِذَا كَانَ أَحَدُكُمْ صَائِمًا فَلاَ يَرْفُثْ وَلاَ يَجْهَلْ فَإِنِ امْرُؤٌ قَاتَلَهُ أَوْ شَاتَمَهُ فَلْيَقُلْ إِنِّى صَائِمٌ إِنِّى صَائِمٌ.    رَوَاهُ اَبُو دَاودَ

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Рўза қалқондир. Қачон бирортангиз рўзадор бўлса ёмон гап гапирмасин, жоҳиллик қилмасин. Агар бирор киши у билан урушса ё уни ҳақорат қилса: “мен рўзадорман, мен рўзадорман”, десин”, дедилар”. Абу Довуд ривоят қилган.

Ҳадиси шарифдаги “қалқон” дея таржима қилинган “жуннатун” калимаси луғатда “тўсувчи”, “ҳимоя қилувчи” каби маъноларни англатади. Шунга кўра уламолар ушбу калимадан қандай маъно кўзлангани ҳақида қуйидагиларни айтганлар:

• Рўза, гуноҳ маъсиятлардан ҳимоя қилувчидир. Чунки у туфайли рўзадор танасидаги шайтон юрадиган йўллар бўлган таом ва қон йўллари тораяди. Ана шу эътибордан рўза уни гуноҳлардан ҳимоя қилувчи бўлади;
• Рўза, дўзахдан тўсувчидир. Чунки иймон ва савоб умидида тутилган рўза рўзадорнинг олдинги гуноҳлари мағфират қилинишига сабаб бўлади. Ана шу эътибордан у дўзахдан тўсувчи бўлади.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам сўзларининг давомида рўзадорга “ёмон гап гапирмасин”, дея тайинлаганлар. Яъни, бировни ҳақоратлаш, биров устидан кулиш, лаънат айтиш ва фаҳш гапларни гапириш каби шариат ман қилган гаплардан қайтарганлар. Демак, рўзадор киши ҳалим бўлиши, ўзгалар билан уришиб тортишмаслиги, жаҳли чиққан вақтда ҳам ўзини қўлга ола билиши рўзадорнинг одобларидан ҳисобланади.

Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам рўзадорнинг яна бир сифатини таъкидлаб “жоҳиллик қилмасин”, деганлар. Яъни, рўзадор шариат ман қилган нотўғри сўзларни гапирмасин ва нотўғри ишларни қилмасин. Шунга кўра рўзадор кишини биров уришиб ҳақорат қилган тақдирда ҳам: “мен рўзадорман, мен рўзадорман” дейиши ва унинг ҳақоратига “жавоб” қайтаришдан ўзини тийиши лозим. Ана шунда у рўзанинг ҳурматини сақлаган ҳамда мазкур ҳурмат сабабли ўзига жоҳиллик қилаётган беодоб кимсани ҳам одобга чақирган бўлади.

Эътибор бериладиган бўлса аслида рўза бўлмаган пайтларда ҳам уни қилиш мумкин бўлмаган ишлардан  рўзада таъкидлаб қайтарилган. Бунинг ҳикмати ҳақида уламолар шундай деганлар: “Инсон бир нарсадан узлуксиз бир ой ўзини сақласа, ўша нарса унинг одатига айланиб мазкур муддатдан кейин ҳам доимо ундан сақланадиган бўлиб қолади”.

Шу маънода ҳозирги кунимизда ҳам айрим муҳим хавфсизликларни инсонларнинг одатларига айлантириш мақсадида баъзи ойларни “ҳаракат хавфсизлиги ойлиги”, ёки “ёнғин хавфсизлиги ойлиги” каби номлар билан аталаётгани барчага маълум бўлган оддий ҳақиқатдир.

Зеро рўзадан кўзланган асосий мақсад бошқа пайт истемол қилиш мумкин бўлган ейиш-ичиш каби нарсалардан сақланишдангина иборат эмас, балки нафсни жиловлаш малакасини ҳосил қилишдир.

Демак  Рамазон ойида мазкур қайтариқларнинг таъкидланиши фақатгина унинг бошқа ойлардан афзал эканини билдириб қўйиш учун эмас, балки бу ойда одатга айланган ишлар бошқа барча ойларда ҳам бардавом бўлиши учундир. Шунга кўра Рамазонда ўзлаштирилган сифатларни одатларига айлантириб олганларнинг оилаларида ва бундай оилалардан ташкил топган жамиятда тинчлик, тотувлик ва хайру барака бутун йил бўйи давом этади.

Аллоҳ таоло барчаларимизни дунёда гуноҳлардан, охиратда дўзахдан қалқон бўладиган даржадаги рўза тутиш бахтига муваффақ қилсин.

Оламлар Роббисига ҳамду санолар, Пайғамбаримиз Муҳаммад Мустафога ҳамда у зотнинг оилаларию саҳобаларига салавот ва саломлар бўлсин! 

Тошкент ислом институти ўқитувчиси

Абдулқодир Абдур Раҳим

Сени соғинаман! Сен барокатлар, неъматлар, яхшиликлар сочиладиган ойсан. Сен кириб келишинг билан Жаннат эшиклари очилиб, Дўзах эшиклари ёпилиши ҳамда шайтонлар занжирбанд қилиниши мўминларни руҳан кўкларга кўтаради.

Аммо келганингда, эссиз, ғафлатда қолаётганимни ҳис қилиб ич-ичимдан тушкунликка тушаман. Лекин келмасингдан астойдил қуйидагича режа қиламан:

1. Ўттиз кун рўзани тутишим керак;
2. Нафл ибодатлар қилишим керак;
3. Айниқса, суннат намоз бўлган таровеҳ намозини ўқишим шарт!
4. Савобли ишлар, эҳсонлар қилиш керак.
5. Бир кечаси минг ойдан яхши бўлган “Қадр” кечасида дуо ва нафл ибодатларини кўпайтириш.

Зеро, нафсимни енголмай, иродасизлик қилаётганим учун ич-ичимдан алам нидосида яшаяпман, Рамазоним!

Рўзадорман, аммо қабули борми-йўқми билмайман. Чунки билиб-билмай уни у дейман, буни бу. Сенинг бағрингда ўзимни шунчалар сокин ва хотиржам сезаманки, сенга тўйиш учун ғафлат халақит беради.

Шунчаки, савобларсиз сендан айрилиш – оилам учун ҳам катта йўқотиш. Биринчи синфда ўқийдиган ўғлим, алҳамдулиллаҳ, сени англаган шекилли, сени тутмоқчи бўлди. Биринчи ташрифинг кунида бироз мазаси ҳам бўлмади, ҳамда ёш деб уйғотмадик. Аммо иккинчи кун, фарзандларимни уйғотаётиб: “Туринглар, хайр ва савобни қўлдан бой берманглар”, дедим. Ўғлим эса уйғонмади. Аммо Сенсиз куни ўтаётганидан роса хафа бўлиб:

 –  Нега мени уйғотмадингиз? – деди.

 – Жон болам, уйғотсам турмадинг-ку? - дедим.

– Ахир мен ҳам рўза тутмоқчи эдим.

Опаси:

– Сен ҳали ёшсан, – деди.

Мен эса унинг Сенга бўлган иштиёқини кўриб шундай севиндим-ки, буни изоҳлаш қийин. У яна:

– Мени албатта, уйғотинг, рўзани тутишим керак, агар уйғонмасам, тепиб-уриб бўлса-да уйғотинг, хўпми? – деди.

Қалб кўзига ёш келди, бу севинчдан. Рамазоним, сени ёш мурғак шунчалар ардоқласа, биз катталардан ғафлат кетмаса...

 Яна сўзини давом эттирди у:

– Саҳарда уйғонишим учун 10 марта “Фотиҳа” сурасини, 10 марта “Ихлос” сурасини ўқийман, шунда Худо хоҳласа, бир уйғотганингиздан тураман, – деди.

Ҳақиқатан, бу сураларни ўқигандан кейин ўғлим бир уйғотганимдан сакраб турди ва шу куни Сени тутишга мушарраф бўлди. Унинг гапи рост амалга ошганидан унга савол бердим:

– Болажоним, шу сураларни 10 мартадан такрорласанг, тура олишинг мумкинлигини қаердан билдинг, биз сенга ундай ўргатмаган эдик-ку?

– Ўзим шундай деб ўйладим, чунки ёмон тушлар кўрганимда ўша сураларни уч мартадан ўқисам, яхши, тинч, қўрқмасдан ухлар эдим, шундай қилишимни ўзингиз ўргатган эдингиз – деди ишонч билан.

Тўғриси, баъзида болажонимнинг фикрлари мени жуда ажаблантиради. Нафақат бу учун, балки ҳаммаси учун Яратганга беҳисоб, беадад шукрлар айтаман. Аллоҳ ва унинг Расулидан бўлак ёрдамчим йўқ. Шундай экан, таваккалим – Аллоҳга, муҳаббатим эса –Расулуллоҳгадир.

Азизлар, савоб амал ва ибодатларимизга зиёдаси билан ажр берадиган Моҳи Рамазонни жами ҳикмат ва хайрлари билан қўлга киритишни барчамизга насибу рўз айласин. Аксинча, ғафлатимиз учун охиратда надоматлар гирдобида қолмайлик. Қилаётган амалларимизни риё ва кўз-кўз учун қилишдан ёки Рамазон кунларини рўзасиз, дуоларсиз ўтказиш қиёматда ўзимизга қарши далил сифатида қўлланилиши мумкинлигини ҳам унутмайлик. 

Барчангизга яна бир бор, Рамазони шариф муборак бўлсин.

Нилуфар БОЗОРБОЙ қизи

Синов. Сабр. Саховат. Савоб. Бу сўзларни тилга олишимиз, унинг ҳаётдаги кўринишларига гувоҳ бўлган онимиз кўнглимиз ёришади, кўнглимиз юмшайди. Бу иймондан, иншааллоҳ.

Инсон – ожиз бир банда. Бироқ бошига мусибат тушганда, дардга йўлиққанида, бир сўз билан айтганда, синовларга йўлиққанида, агар сабр қила олса, у руҳан кучлидир.

Жорий йил бутун дунё ва айнан бизнинг халқимиз учун ниҳоятда синовларга бой тарзда бошланди. Чегарабилмас коронавирус пандемияси бизнинг мамлакатимизни ҳам четлаб ўтмади. Аммо минг шукурки, ҳукуматимиз томонидан ўз вақтида кўрилган чора-тадбирлар натижасида касалликнинг кенг тарқалиб кетиши ва оғир оқибатларга олиб келишининг олди олинди, олинмоқда. Телеэкранларда, ижтимоий тармоқларда кўриб, гувоҳи бўлиб турибмизки, аввало Аллоҳ таоло ва қолаверса, фидойи шифокорлар саъй-ҳаракати билан кундан-кунга тожли вирусдан халос бўлаётганлар сони ортмоқда. Ҳар бир шифо топган, ҳаётга қайтган беморнинг, инсоннинг нигоҳларига боққан киши ундаги шукроналикни кўриб, севинади. Худо хоҳласа, яқин кунларда бу касаллик устидан тўлақонли ғалаба қозониш умидидамиз, Яратган бизни ўша кунларга ёруғ юз билан етказсин.

Бир неча ҳафта муқаддам бошимизга яна бир мусибат етди. Кучли шамол, ёғингарчиликлар оқибатида Олот ва Қоракўл туманларида аҳоли мол-мулки, уй-жойига зарар етди. Куни кеча эса Сирдарё вилоятидаги Сардоба сув омбори деворига дарз етиши натижасида унга яқин туманнинг бир неча маҳаллалари сув остида қолди. Минглаб одамлар уй-жойи, мол-мулкини ташлаб, жонини сақлаш умидида яшаш жойларини тарк этдилар...

Минг афсуслар бўлсинким, юқорида тилга олинган мусибатлар натижасида бир неча ҳамюртларимиз ҳаётдан кўз юмдилар. Аллоҳ уларнинг барчаларини ўз раҳматига олган бўлсин, марҳумларнинг яқинларига чиройли сабру жамил берсин!

Аллоҳ таоло барча бандаларини ҳар хил йўллар ва усуллар билан синайди. Бандаларнинг турли қийинчиликларга дуч келиши, иқтисодий инқирозлар, одамларнинг мол-мулкларига талофат етиши ва яқин одамларидан жудо бўлиши шундай синовлар туркумига киради. Бошига шундай синовли кунлар келганида сабр қилган кишига ажр-мукофот бор. Мусибатга учраган инсонлар шуни англайдиларки, ҳар бир жон ва мол-дунё Аллоҳ томонидан берилган омонат ва У хоҳлаган вақтида берган омонатини қайтариб олиши мумкин. Мўмин одам ўз эгасига қайтган омонат учун қайғурмайди, аксинча, Аллоҳдан мукофотини кутади. Ана шундай инсон Аллоҳнинг саловати ва раҳматига эришишга лойиқ бўлган ва ҳақиқий ҳидоятда бўлган инсон саналади.

Аллоҳ таоло Қуръони каримнинг “Бақара” сураси, 155-157-оятларида шундай марҳамат қилади: “Албатта, Биз сизларни бироз қўрқинч ва очлик билан, мол-мулкка, жонга, меваларга нуқсон етказиш билан синаймиз. Ва сабрлиларга башорат бер. Улар мусибат етганда: “Албатта, биз Аллоҳникимиз ва, албатта, биз Унга қайтувчимиз”, дерлар. Ана ўшаларга Роббиларидан саловотлар ва раҳмат бор. Ана ўшалар ҳидоят топганлардир”.

Бундан англаш қийин эмаски, мусибатларнинг ўзи бир неъмат. Зотан, Аллоҳнинг саловати, раҳмати, маҳфирати ва ҳидоятига эришмоқлик осон эмас. Мусибат қандай қилиб неъмат бўлади, деган савол ҳам пайдо бўлиши мумкин. Бунинг жавоби ҳадиси шарифда келади. Аллоҳ таъоло охиратда машаққат ва мусибатларга сабр қилганларга беҳисоб ажр савоб беради,  ўшанда дунёда кўп машаққат ва мусибатларга учрамаган одамлар буни кўриб, кошки, дунёда бизга ҳам мусибат ва машаққатлар етганида эди,  биз ҳам сабр қилар эдик ва сабримизга мана шундай ажр савоблар олар эдик, бугун сабр қилувчилар билан бирга бўлар эдик деб орзу қиладилар.

Яқин кунлар ичида бошимизга тушган синовлар бизга бу дунёдаёқ шундай бир неъматни ато этдики, бундан беихтиёр шукр деймиз. Бу неъмат – биродарларнинг биродарларига, бир инсоннинг ўзгаларга нисбатан меҳрибонлиги, саховати, ёрдам қўлини чўзиши, савобга эга бўлиш мақсадида эҳсон қилиши, хайрли амалларга ўзини чоғлашидир. Бу яхшиликларнинг ажру мукофотидан ҳам Яратган бебаҳра қўймасин.

Айни пайтда ўзидаги ортиқча маблағни, буюмни, егуликни, қўйингки, инсоннинг ҳаёт кечириши учун зарур бўладиган маҳсулотларни биродарлари кўнглини кўтариш учун, уларнинг ҳолини яхшилаш учун хайр-эҳсон қилаётган минг-минглаб, миллионлаб ҳамюртларимизни кўриб турибмиз. Ҳатто, ҳали эсини таниб-танимаган болажонларимиз бу ишга бош қўшаяпти. Энг севимли ўйинчоғини тенгдошига илиняпти, уй-жойсиз қолган бу болаларнинг юз-кўзида қувончни кўриш истагида. Демак, бу синовли кунлар кўнгилларимиздаги энг эзгу ҳисларни уйғотди, кучайтирди.

Муҳтарам Президентимизнинг ўзлари Сирдарёга ўша ҳодиса бўлган куннинг ўзидаёқ етиб бордилар. Икки кун ўша ерда бўлдилар, бир кунлар сўнг яна шу туманга ташриф буюрдилар. Сирдарё аҳли билан бўлган учрашувда давлатимиз раҳбарининг халқ билан бирга, доим халқ ичида эканликлари, элнинг ҳар қандай оғир юкини елкаларига, зиммаларига олганликлари, бу ишни шараф билан, ғурур билан, қатъий азму шижоат билан адо этишларини кўриб, кўзларимизга ёш келгани ҳам рост. Президентимиз бир сўзни такрор-такрор айтдилар: “Бундай оғир синовларни биргаликда янада кучли бўлиб, ҳамжиҳатлигимизни йўқотмаган ҳолда енгамиз”.

Халқимиз “Ҳар бир тун ортида тонг бор” деган нақлни хуш кўради. Бу ўзида жуда катта умид ва ишончни жамлаган иборадир. Бошқача айтганда, Аллоҳ бугун биздан ниманидир олган бўлса, эртага ундан янада яхшироғини беражак. Чиройли сабримиз, хайрли амалларимиз, яхшиликларимиз, дуоларимиз билан бундай синовли кунларни енгиб ўтсак, эртага ҳаётни, тинч-тотув, хотиржам, тўкин кунларимиз ва ёнимиздаги инсонлар қадрини чин юракдан ҳис қилган ҳолда бундан-да мазмунли умр кечиргаймиз, албатта.

Мусохон АББАСИДДИНОВ,

Наманган шаҳар бош имом-хатиби.

Ўзбек луғатида “ғанимат” деган сўз борлигидан барчамиз бохабармиз. Аслида бу сўз араб тилидан олинган бўлиб, “бойлик” деган маънони англатади. Биз бандаларга Аллоҳ таоло томонидан берилган бойликлар ниҳоятда кўп. Уларни санаб саноғига ета олмаймиз. Хусусан, тинчлик, соғлиқ, ҳурлик, иймон, ақл ва вақт кабилар...

Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом бир ҳадиси муборакларида: “Беш нарсани беш нарсадан аввал: “Ҳаётни ўлимдан олдин; соғлиқни касал бўлмасдан, бойликни камбағалликдан, ёшликни қариликдан ҳамда бўш вақтни банд бўлмасдан олдин ғанимат билинглар”, деганлар.

Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг бу ўгитлари бугунги кунда ҳаммамиз учун ўта муҳим. Айниқса, ҳозирги кунда бутун дунё аҳлини ташвишга солган коронавирус пандемияси туфайли “Уйда қолинг” шиори остида халқимизни, фуқароларимиз соғлигини сақлаш чора тадбирларидан оқилона фойдаланишимиз керак. Яъни карантин даврида ҳамма уйда ўтириб бекорчи бўлиб қолдими?

Қуръони каримда Аллоҳ таоло: “Агар берган неъматларимни санайман десангиз, ҳисоблай олмайсизлар”, дея марҳамат қилган.

Демак, шундан келиб чиққан ҳолда барча неъматларни қадрига етиш унга шукр қилишнинг бир ишорасидир. Шу ўринда бўш вақтни ғанимат билиб, дунё ва охират учун фойдаси тегадиган ишларга машғул бўлиш, вақтни ғанимат билиш, унинг қадрига етиш ҳисобланади. Мисол учун фарзанд тарбияси, оила юмушлари, китоб ўқиш, аҳли аёлларга уй ишларида ёрдам бериш, қазо намозларини ўқиш, спорт билан шуғулланиш... Чунки бу бўш вақтларимиз учун қиёмат куни жавоб беришимиз бор. Бу вақтларни кейин топа олмай қолишимиз мумкин. Бекорчилик бу – келажакка нисбатан ҳурматсизликдир.

Фарзандларимизга бой бўлишларини эмас, балки қандай қилиб бахтли бўлишларини ўргатайлик. Ана ўшанда улар катта бўлганларида, нарсаларнинг нархига эмас, қийматига, қадрига назар соладиган бўладилар.

Мусулмон доим ҳамма нарсалардан яхшилик ахтарувчи бўлиши керак. Бу “уйда қолинг” шиоридан ҳам яхшилик олиб “Буни Аллоҳ бизни неъмат қилиб берди” деган фикр билан оқилона фойдалансак, суннатга мувофиқ бўлар эди.

Аллоҳ розилиги учун бугун кўпдан бери хабар олмаган дўстингиз яқинларингиздан телефон орқали бўлсада аҳвол сўранг! Оддий ширин сўз билан савобларга эришинг. Карантин бошланган яна бир кун сизга сермазмун ва фойдали бўлсин!

Рустамжон ҚУЛМАТОВ,
Бешариқ тумани “Саркор” масжиди имом-хатиби