Аёл киши кўчага чиқиб ишлаши мумкинми ёки йўқ? Одамлар бу саволга жавоб беришда уч тоифага бўлинадилар.

1-тоифа. Аёл кишини уйидан ташқарида ишлаши сал кам фарз амал хисобланади. У ҳам эркак киши каби ишлаши керак.

2-тоифа. Аёл кишини кўчага чиқиб ишлаши мумкин эмас.

3-тоифа. Аёл кишини кўчага чиқиб ишлаши мумкин. Аммо шарти бор.

1-тоифадагилар. Аёл киши шахс сифатида жамиятни ярми хисобланади. Фақат уйда ўтириб , кийимларни ювиб, дазмоллаб, таом тайёрлаб, уйни тозалаб, болалар тарбияси билан шуғулланиб уйида ўтиравериши тўғри эмас. Балки у ҳам жамият ишларида фаол қатнашиб, ўзини қобилиятини, иқтидорини намоён қилиб, меҳнат қилиши ва ўз меҳнатини самарасини олишга ҳақли. Иқтисодий жиҳатдан оилага ўз улушини қўшиши керак.

2-тоифадагилар. Аёл кишининг асосий вазифаси уйида бўлиши керак. Уй ишларини идора қилиши, уй юмушларини бажариши, болалар тарбияси, эрини хизмати, ўзини иффатини сақлаб, эрини молини ҳимоя қилиб, эрига бўйин тобламасдан, итоат қилиши керак.Бу ҳақда Аллоҳ таъоло каломи Қуръони каримнинг Нисо сураси 34-оятида марҳамат қилади:

الرجال قوامون على النساء

Эркаклар аёллар устидан раҳбардурлар[1]

Ушбу оятни нозил бўлиши хусусида бир қанча муфассирлар ва Ҳасанул Басрий қуйидаги ривоятни келтирадилар. Росули акрам С.А.В нинг олдиларига бир аёл келиб, эридан шикоят қилди. Эри уни юзига бир тарсаки урганини айтди. Шунда Росули акрам: “Сен ҳам қасос олишинг мумкин. Эринг қандай урган бўлса,шундай урасан дедилар.” Ҳалиги аёл хузурларидан чиқиб уйига етмасданоқ мазкур оят нозил бўлди. Шу онда халиги аёлни кетидан одам юбориб, хузурларига қайтишини айтдилар. Аёл келди. “Роббим бу ҳақда ояти карима нозил қилди ва эрингни сенда ҳаққи бор экан. Ундан қасос олмайсан” дедилар.

Имом Аҳмад Абдуроҳман ибн Авф розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Пайҳамбаримиз саллаллоҳу алайҳи ва саллам : “Агар аёл киши беш вақт намозини ўқиса, бир ой (Рамазон) рўзасини тутса, фаржини (ҳаромдан) сақласа, эрига итоат қилса, унга “Жаннатнинг қайси эшигидан хоҳласанг киравер”, дейилади, деганлар”

Аёл киши эрига итоатсизлик қилиб, ишлайман деб туриб олса ва кўчага чиқиб кетса, энди уйидаги ишларни тўла-тўкис назорат қила олмай қолади. Ишлари билан овора бўлиб, болаларига бир энагани болалари тарбияси учун тайинлайди. Ва болалари тарбиясини бузиб тарбиялаган ўша хизматчига топган пулидан сарфлайди. Натижада қош қўяман деб, кўз чиқаради. Оила ислоҳ бўлиши ўрнига, пароканда бўлади. Болаларини ёқотади. Кўчадаги ишлари билан машғул бўлиб, кўпинча эрига ҳам тўла-тўкис рисоладагидек хизмат қилаолмайди. Айрим эркаклар эса аёли топаётган пулга ўрганиб қолиб, оила боқиш масаласига беэтиборлик қилиб, ҳамма юкни аёл киши бўйнига юклаб қўяди. Аёл киши эса кўчада ишлаб, чарчаб келади ва айрим уй юмушларини бажариши керак бўлади. Ҳам кўчада, ҳам уйда ишлаб қийналиб кетгандан кейин, айрим ишларда эрига итоат қилмай, бўйин товлашга ўтиб, гап қайтаришни бошлайди. Ўзини пул топиб келаётганини таъна қилади. Ва оилада жанжал пайдо бўлади. Энди аёл эри уни қадрига етмаётганини англагандек бўлади. Унга нисбатан кундан-кунга нафрати кучайиб боради. Уни тушинадиган, қадрига етадиган, уни асраб-авайлайдиган бошқа бир эркакни истаб қолади. Охир –оқибат кўп оилалардаги бундай яшаш тарзи уларнинг ажрашиб кетишларига сабаб бўлади.

3-тоифадагилар. Аёл киши асосий ишларни уйида бажаради. Шу билан бирга кўчага чиқиб ишлашга ҳам ҳақли бўлади.Аммо бир шарти билан. Ишлаганда ҳам аёлларга муносиб соҳаларда ишлаши керак бўлади. Қандай? Яъни ахлоқига зиён етмайдиган, эркакларга аралашиб юрмайдиган, оиласини бузилишга олиб келмайдиган. Масалан тиббиёт соҳасида, хамширалик, болалар шифокори ёки  таълим соҳасида ишлаши, ўқитувчи, мураббия ёки фақат аёл-қизлар ишлайдиган корхонада, ёки шундай соҳа бўлсинки – бу соҳада эркакларнинг ишлаши мумкин бўлмайдиган бўлиши керак. Шундай бўлганда оила раҳбарлари бўлган уларнинг эрлари ҳам ишлашларига розилик берадилар. Натижада оиланинг моддий ҳолатини бир оз яхшиланишига хисса қўшган  бўладилар. Ва оилани гуллаб-яшнашига ўз меҳнатлари  билан кўмак берган бўладилар.

Юлдашев Иззатуллоҳ

Тошкент ислом институти “Тиллар” кафедраси ўқитувчиси

[1]Абдулазиз Мансур.Қуръони карим маънолар таржима ва тафсири -Тошкент. 2009.

Олий маъҳаддан “Сардобага ёрдам” хайрия акцияси: 15 миллион сўм ва оила учун зарурий ашёлар сирдарёликларга етказилди

Республикамизда ўтказилаётган “Сирдарёликларга кўмак” акциясида Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги барча таълим муассасалари фаол иштирок этиб келмоқда. 

Президентимиз томонидан халқимизнинг тарихий ва маънавий қадриятларини, меҳр-саховат, оқибат ва ҳиммат каби юксак фазилатларини инобатга олган ҳолда, “Саховат ва кўмак” умумхалқ ҳаракатини йўлга қўйиш ташаббуси жамиятимизнинг барча қатламлари қатори, диний ташкилотлар томонидан ҳам кенг қўллаб-қувватланмоқда.
Хабарингиз бор, Тошкент ислом институти жамоаси томонидан Сардоба туманида содир бўлган офатдан азият чеккан сирдарёликларни моддий-маънавий қўллаб-қувватлаш мақсадида “Сардобага ёрдам” хайрия акцияси ташкил этилди. 

Қисқа вақт ичида саховатли ҳамюртларимиз томонидан жамғармага 15 миллион сўм пул маблағи ва оила учун бирламчи зарурий ашёлар (эркак ва аёллар, болалар кийими ва юмшоқ ўйинчоқлари, гиламлар, чойшаблар, кўрпачалар, жойнамозлар, рўзғор буюмлари ва зарур гигиеник воситалар ҳамда тиббиёт ниқоблари) келиб тушди. 

Шаҳримиздаги  саховатпеша инсонлар томонидан тўпланган маблағларни ўз “эга”ларига топшириш мақсадида 7 май куни институт ректори Уйғун Ғафуров бошчилигида бир гуруҳ ўқитувчи ва ходимлар 1 та Damas LABO ва 6 та енгил автомашиналарда Сардоба туманига ташриф буюрдилар.

Олий маъҳад вакиллари Сардоба тумани имом-хатиблари ҳамроҳлигида сув тошқинидан зарар кўрган маҳаллаларда бўлиб, азият чеккан шахслар билан учрашдилар. Суҳбат давомида уларга руҳий далда бўлиб, йиғилган биринчи зарурий маҳсулот ва маблағлар ёрдамида аҳолининг эҳтиёжманд қатламларига тарқатилди. Акция доирасида йиғилган 15 миллион сўм 15 та оилага 1 миллион сўмдан тақсимлаб берилди.

Рамазон ойида машаққатда қолган юртдошларимизга ўз ёрдам қўлларини чўзаётган азизларимизга самимий миннатдорлигимизни билдирамиз. Зеро Аллоҳ таоло Ўзининг каломида марҳамат қилганидек: “Яхшилик ва тақво йўлида ҳамкорлик қилинг” (Моида, 2). Ҳадиси шарифда эса: “Мўмин киши мўмин биродарини ёрдамсиз қолдирмайди”, дейилган (Имом Бухорий ривояти) Аллоҳ таоло қилаётган эҳсонларни ўз даргоҳида қабул қилсин, ажру савобларини зиёдаси билан ато этсин.

“Сардобага ёрдам” хайрия акциямиз давом этади, навбатдаги саховат карвонига ўз ҳиссангизни қўшинг:
Узоқ муддат сақланадиган озиқ-овқат маҳсулотларини топшириш учун алоқа телефони: +99890 955 39 75
Пул маблағларини ўтказиш учун пластик карта (Мадаипов Аҳрор номида):
8600021978323304
Хориждаги ҳамюртлар томонидан пул маблағларини ўтказиш учун пластик карта (Абдуҳаким Олимов номида):
4790912210624575
Манзил: Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом инсититути. Олмазор тумани, Зарқайнар 18-берк кўчаси, 47-уй.
Мўлжал: Ҳазрати Имом масжиди

Аллоҳ таоло қилаётган хайру саҳоватингизни қабул қилиб савобларини кўпайтириб берсин, юртимизни барча балолардан асрасин. Сирдарё аҳлини бу кулфатдан тез фурсатда чиқиб олишларини насиб этсин!

Манба: https://islaminstitut.uz/

Аллоҳга беҳисоб шукрлар бўлсин, фазилатли рамазоннинг биринчи ярми ҳам деярли ортда қолди. Бу ойнинг ўзига хос хислатларидан бири бу хайру саҳоват ва меҳр-оқибатнинг жонланишидир.

Рукнимизнинг бу галги суҳбатдоши бир нечта диний-маърифий интернет сайтлари ва ижтимоий тармоқлардаги каналлар муаллифи, “Меҳр улаш” хайрия гуруҳи ташкилотчиларидан бири, ижодкор, журналист, блоггер ва тарғиботчи, Тошкент шаҳридан Жамшид ака Назаров. Жамшид ака Рамазонни қандай ўтказаётганлигини биз билан бўлишди.

“Барча мўмин-мусулмонлар қатори биз ҳам ҳар йили рамазон ойини оилавий интизорлик билан кутамиз. Бу йилги рўза кунлари бутун дунёда таралган вирус пандемияси вақтига тўғри келгани биз каби хайрия гуруҳи ташкилотчиларнинг елкасига янада кўпроқ масъулият юклади. Биз ҳар йили рамазонни масжидларни тўлдириб таробеҳ ўқиш ва қориларнинг қироатини интернет орқали медиа оламига тарқатиш билан машғул бўлар эдик.

Карантиннинг ҳам ўз ҳикмати бор экан. Ўтган йиллар давомида ижод билан бўлиб ота-онам ва оилам билан деярли ифторлик ва саҳарлик қилмаган эканмиз. Шундай бахтларга ҳам мушарраф бўлдик!

Рўзанинг илк кунлариданоқ рамазон режасини тузиб олдик.

Ота-онам, ака-укаларим билан ёнма-ён қўшни бўлиб яшаганимиз сабаб, саҳарликни ота-онам билан бирга қиляпмиз. Саҳарликдан сўнг бироз суҳбатлашиб бўлгач отам, акам, укам ва биз (фарзандларим билан) оилавий катта жамоа бўлиб бомдод намозини адо этамиз. Бомдоддан сўнг соат ўнларгача сайт ишлари билан шуғулланаман. Ундан сўнг фарзандларимнинг онлайн дарслари билан машғул бўламан.

Яна бир ҳурсанчилик, ҳар куни muslim.uz сайти ва ижтимоий тармоқлардаги каналлари орқали бериб борилаётган рамазон суҳбатлари ва мақолалар, хусусан “Топишмоқли 40 ҳадис” рукнини қолдирмасдан кузатиб, ўрганиб боряпмиз, айниқса болаларим катта қизиқиш билан ўрганяпти.

Аср вақтига келиб яна жамоа бўлиб намозни адо этамиз. Аллоҳ таоло бизга ошпазликни ҳам юқтирган, беҳисоб шукр. Шу сабаб асрдан сўнг ота-онам учун махсус ифторликка атаб таом пишираман. Дуоларини олиш биз учун шараф.

Ифторлик ва шом намозидан сўнг то хуфтон вақтигача яна бир бор сайт ишларига қарайман.

Хуфтон ва таровеҳ намозини жамоат бўлиб ўқиймиз. Алҳамдулиллаҳ катта ўғлим билан бига ҳар куни бир порадан хатм қилиб боряпмиз. Кичик ўғлим тасбеҳ айтиб туради ва сўнгидаги дуони отажоним қилиб, юртга халққа тинчлик, фаровонлик ва мусибатлардан тезроқ чиқишни Аллоҳдан сўраб илтижо қиламиз.

Ҳафтада 2-3 кун режага асосан шериклар билан хайрия ишларини ҳам амалга оширамиз. Аллоҳ қабул қилсин!

Аллоҳга беҳисоб шукрлар бўлсинки бу йилги рамазон ҳам ўзига хос ҳикмат билан келди. Оилавий бирдамлик, силайи раҳм ва оқибат янада тикланди. Етказганига шукр!

Барча ватандошларимизни Рамазон билан чин қалбдан табриклайман!

Саидаброр Умаров суҳбатлашди

Ўзбекистон Мусулмонлари идорасининг

Тошкент шаҳар вакиллиги матбуот хизмати

Ўзбекистон Республикаси ўз мустақиллигини қўлга киритгандан сўнг ҳукуматимиз томонидан миллий ва диний қадриятларимизни қайта тиклаш ҳамда маънавиятимизни юксалтиришга улкан эътибор қаратила бошланди. Хусусан, тарихий обидаларимиз, муқаддас қадамжолар ва буюк алломаларимизнинг мақбараларини қайта тиклаш ва уларни обод қилиш борасида бир қатор самарали ишлар амалга оширилди. Шунингдек миллий ва диний байрамларимиз, урф-одатларимиз кенг тарзда нишонланиб, бу ёруғ кунларни кўрмасдан дунёдан ўтган, ўз Ватанининг тинчлиги йўлида жон фидо қилган II-жаҳон уруши қатнашчиларини хотирлаш мақсадида Республикамизда 9 май - Хотира ва қадрлаш куни деб белгиланди.

Пайғамбаримиз Муҳаммад (с.а.в.) ўзларининг муборак ҳадиси шарифларида марҳамат қилиб айтдилар: ”Сизлардан вафот топиб кетганларни тирикликда қилган яхши амалларини ёдга олиб туринглар”.

Ҳақиқатан ҳам, ўтганларни хотирлаш савобли ва хайрли амаллардандир. Тарихга бир назар соладиган бўлсак, 1941-1945 йилларда қонхўр фашизмга қаратилган шиддатли жангларда қанчадан-қанча ота-боболаримиз ўз юртининг тинчлиги учун мардларча курашиб, жон фидо қилдилар. Бу ёруғ кунларни кўриш эса уларнинг аксариятига насиб этмади. Улар тинчлик ва истиқлол неъматига мушарраф бўлиш бахтидан бенасиб ҳолда армон билан, кўзда ёш билан дунёдан ўтдилар.

Ўзининг кўп йиллик кўхна тарихини ҳамда ота-боболарининг шу юрт учун чеккан  жабру-жафоларини  унутмаган халқимиз ҳар йили 9 май - Хотира ва қадрлаш кунини муносиб тарзда кутиб олади. Ўтганларимиз руҳи-покларига Қуръон тиловатлари ва хайрли дуолар қилинади. Барҳаёт бўлганларини эса ҳолларидан хабар олинади, моддий ва маънавий кўмак берилади.

Жорий йил ҳам муҳтарам Президентимиз Ш.Мирзиёевнинг ташаббуслари билан “Хотира ва қадрлаш куни” га тайёргарлик кўриш ва уни ўтказишга қаратилган самарали ишлар амалга оширилди. Жумладан, бугун 9 май - Хотира ва қадрлаш куни ва ғалабанинг 75 йиллик байрами муносабати билан пойтахтимизнинг Олмазор туманида янгидан бунёд этилган кўркам “Ғалаба боғи” нинг очилиш маросими бўлиб ўтди. Ушбу “Ғалаба боғи” нинг очилиш маросимида Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш.Мирзиёев иштирок этди ва нутқ сўзлади. Президентимиз ўз нутқи давомида ушбу “Ғалаба боғи” нинг янгидан бунёд этилишига тўхталиб, ушбу боғ том маънода бугунги тинч ва осойишта кунлар учун жон фидо қилган аждодларнинг хотирасини ёд этиш ҳамда юртимиз файзи бўлиб юрган кекса ёшдаги уруш фахрийларимизни эъзозлаш каби олийжаноб қадриятларимизнинг давомийлигини таъминлайдиган гўзал бир маскан сифатида эътироф этди.

Шунингдек боғ ҳудудида “Матонат мадҳияси” номли ёдгорлик мажмуаси мавжуд бўлиб, Президентимиз ушбу мажмуани ҳам кўздан кечирди ва она Ватан тинчлиги йўлида жон фидо қилган мард ўғлонлар хеч қачон унутилмаслигини яна бир бор таъкидлаб ўтди.

Мухтасар қилиб айтадиган бўлсак, Ватан барчамиз учун муқаддасдир. Юрт тинчлиги йўлида ҳалок бўлган ота-боболаримизни хотирлаб, уларни ёдга олиш эса ҳар биримизнинг муқаддас бурчимиздир.

Аброр АЛИМОВ,

Тошкент шаҳар“Ҳувайдо”

жоме масжиди имом-хатиби